Historisch Archief 1877-1940
No. 2745
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN u JANUARI 1930
Groquante
Groquetjes
door
Alida Zevenboom
WAS dat schrikken! Ik zou net
den conducteur betalen, die
aardige met zijn opgedraaide snorren,
toen ik een stem achter me hoorde
zeggen:
Gut, dat is mevrouw Alida
Zevenboom.
En voor ik goed kon opkijken wie
het was, ging de stem voort:
Wat heb ik u in lang niet gezien.
En u is tegenwoordig in de letter
kunde? Ik zei laatst nog tegen mijn
man....
Gut, Bet, ben jij het," liet ik
me ontvallen en dat in een volle
tram van Lijn 2. Dat is ook lang
geleden dat wij samen bij mevrouw
zaliger dienden."
Ik geloof dat Bet wel door den
wagen had willen heenzakken, want
zij was in het bont en had van die
nieuwerwetsche kaplaarzen aan en ze
sprak met een klein toetje van een
mondje en dan moet je dat mondje
gekend hebben ! Nou, als dat open
ging. . . . Maar dat ze het ver zou
brengen, heb ik altijd gezegd. Bij de
pinken en op de duiten !. . . . Rekent
u maar als een van de leveranciers
ons te kort wou doen met het per
centen-geld ! De man had geen leven.
En het duurde niet lang of ze had
onze lieve mevrouw zoo ver weten te
bepraten dat hem de klandisie werd
afgenomen. En dan mocht hij blijven
leveren als hij.... bewijzen heb ik er
nooit voor gehad, maar dat zij dan
wat extra's kreeg, daar steek ik mijn
eerlijke rechterhand voor in het vuur.
Ze is getrouwd met Mijndert, onze
koetsier. Nou. . . . die twee waren
aan elkaar gewaagd. Er kon in de
stal niets gebeuren of Mijndert had
er zijn provisie van. Van den zadel
maker en van den hooileverancier en
van den hoefsmid en van den rijtuig
maker en altijd mankeerde er dit en
dan weer dat. En wijlen meneer zag
en merkte er nooit iets van maar Aal
had haar oogen niet in haar zak. Toen
ze gingen trouwen, begon Mijndert
een zaak met vergunning en nu zit zij
van onder tot boven in het bont en ik
moet me al heel erg vergissen als ik
haar al niet een paar maal in een auto
heb gezien.
Ja, ja, zoo wordt de eerlijkheid op
deze wereld beloond en ik zit te vech
ten met mijn gasten" zegt u wel
gasten" ! over een kwartje voor
te veel electriciteit waar ze aanmer
king op maken.
Van de week is ze me wezen op
zoeken. Waar ik die eer aan te
danken heb? Ik had haar niet ge
vraagd. Of kwam ze om rne de oogen
uit te steken? Zij leven nu stil op een
flat, in de Appollolaan, en alles gaat
electrisch bij haar, zegt ze. Maar ik
vraag me af hoe kom je in dezen tijd
stil te leven met electriciteit als je met
niets begonnen bent en eerlijk wil
blijven? Daar steekt meer achter en
het was soms net of ik mevrouw
zaliger hoorde, zoo sprak ze over haar
deftige kennissen en ik geloof dat ze
daar eigenlijk voor gekomen was om
me te vertellen dat zij op de receptie
van den Burgemeester in het Stedelijk
Museum met Mijndert was geweest
en je had haar moeten hooren zwetsen
over meneer Vattier Kraanen en
meneer Maupie de Hartog en meneer
Vissering en meneer Solkesz en meneer
de Miranda en al de andere adel van
Uit het kladschrift van Jantje
de stad, alsof zij ze dagelijks op de
tea in Trianon" spreekt en toen
haalde ze zoo zonder erg net of ik
van gisteren ben het Handels
blad" uit haar tasch en zei:
Ik weet niet of je het Handels
blad" leest, maar wij staan er bij, met
groote letters.. . .
Toch niet onder Rechtszaken?
vroeg ik, want het begon me te krie
belen en mijn boerekool stond op,
want dat doe ik allemaal nog zelf, en
toen lachte ze gemeen en ik moest
het lezen of ik wou of niet. En waar
achtig daar stonden meneer en
mevrouw Mijndert tusschen al de
grootheid en deftigheid en al de
namen zoo wijd uit mekaar gedrukt,
net of het allemaal leden van de
Koninklijke familie waren.
Jammer dat mevrouw zaliger
dat niet meer beleef d heeft, zei ik, dan
hadden jullie nog samen in de krant
gestaan" en ze keek me aan of ze
zeggen wou: houd je me voor de mal
of niet". Och, zei ik, zoo heeft iedereen
zijn liefhebberij. Ik doe meer aan de
letterkunde" en, zoo zonder erg lei ik
een briefje op tafel dat ik van de week
gekregen heb.
Ik moet even naar mijn boere
kool kijken," zei ik. Neem me niet
kwalijk" maar ik bleef achter de
glazen deur staan kijken en jawel
ze nam het briefje op en ik zag dat ze
het met valsche oogen verslond, want
ze las:
Nu kom ik tot U met een verzoek.
U kent Dr. Frederik van Eeden wel?
Mijnheer Stanislafski kent hem zeker
ook persoonlijk en hij is een groot
vriend geweest van mijnheer Colijn.
Zoudt u nu voor het Gedenkboek, dat
Dr. van Eeden op zijn 70en verjaardag
(3 April 1930) zal worden aangeboden.
wel een korte bijdrage willen schrijven
en mij die vóór 7 Januari a.s. zenden?
Dat zou ik ten zeerste op prijs stellen.
Geloof mij, mevrouw, met alle hoog
achting H. Giltay."
Ik zag haar snuiven en toen ik weer
in de kamer terug was, zei de slang:
Lieve Ali. ik zal je eens met de
auto komen halen. Hè, ja !
Het spijt me erg, lieve Bet, zei
ik, ik heb heusch geen tijd want ik
ben bezig mijn memoires te schrijven,
net als professor Treub, en daar kom
jij en Mijndert ook in.
En weg was ze. Valsch is ze altijd
geweest en als ik gewild had....
Mijndert was dol op me. . . .
Nieuwe Uitgaven
Net HoitU'ink. (ielukkiy in
de. liefde. Amsterdam 192!».
Ei». Qttcrido't; l'.M.
Deze roman is in het begin wat
zwak. wa,t weifelend, maar al he,el
gauw stellig al met het derde hoofd
stuk stijgt het boek tot een proza
werk van opmerkelijke beteekenis.
Het is een roman uit de onderwijs
wereld; althans, de hoofdpersoon,
dr. Marees, is leeraar aan het gymna
sium van een provinciestad. Hij zelf is
van goede, maar verarmde familie:
hij is getrouwd met een deftige vrouw,
die vastzit in haar deftigheid. Haar
vader is een gezien advocaat, die lid
is van het college van curatoren van
het gymnasium. Marees wordt ge
trokken naar twee kanten. Hij door
ziet het deftig-burgerlijke.
kleinsteedsche milieu, dat gepersonifieerd is in
zijn vrouw, maar hij zit er tevens te
veel in vast, om volkomen zichzelf
te kunnen zijn. Het gesprek, dat hij
voert met zijn collega Sanders
als die in het ziekenhuis ligt -?raakt
de kern van het boek aan. Sanders
waagt het er op. Een liaison met een
leerlinge. Een schandaal in de kleine
stad van wat ben je me. Marees staat
op de nominatie om den vertrekken
den rector te vervangen. Zijn be
noeming is zoo goed als zeker. Maar
nu weigert hij, het voorbeeld van alle
anderen te volgen, die zich niet meer
met Sanders bemoeien. Hij wordt
gén kwade vrienden met hem; hij
veroordeelt hem niet. Voor het eerst
is hij geheel zichzelf, en hij ziet zich
zijn rectoraat ontgaan.
Deze overgang van het passieve'
naar het actieve verzet tegen den
geest van zijn omgeving is door de
schrijfster goed aannemelijk gemaakt.
En er is meer in den roman te
waardeeren; het is over het geheel een
degelijk en doorwerkt stuk proza.
Bijfiguren als de Engelsche kinder
juffrouw, de leeraar in het Fransch,
de rector, zijn heel goed. Maai1 het
beste van het heele boek is de typeering
van Marees z'n vrouw. Die is mees
terlijk. Haar beperktheid van geest,
haar oppervlakkige behaagzucht, haar
bekrompen begrippen vari stand
dat is allemaal bijzonder scherp
genoteerd; inet deze vrouwefiguur be
reikt de schrijfster een respectabele
hoogte. Minder goed is het
huwelijksPATRL
mam^*
*S"~\jSEr ^H
REAI
tRACKERS
perblik.geheel gevuld met iiostuksFi.35
leven; daarin is veel onvast, aarze
lend en tastend. De auteur verstaat
voorloopig nog beter de kunst, per
sonen op zieh-zelf te doen leven, dan
ze in hun onderlinge verhoudingen
aannemelijk te maken. Het laatste
is dan ook stellig moeilijker, en daar
komt meer routine bij te pas dan bij
het andere. De figuur van Paulientje.
het schuwe meisje, dat een lief vrien
dinnetje wordt van Marees, lijkt mij
weinig oorspronkelijk, eu haar plot
selinge dood. door een noodlottig
toeval," is ook werkelijk heel toe
vallig.
Gaaf werk is het nog niet, maar er
komt genoeg goeds in dezen roman
voor, om in het vervolg op de pro
ductie van de schrijfster te letten.
IIERMAN MIDI)KNIK)HP
ABONNEMENTSPRIJS
van De Groene Amsterdammer"
per jaar, bij vooruitbetaling
franco per post:
Voor Nederland . . . f 10.
Ned.-Indiëp/mall . 13.50
.. .1 .. p/zeepost ,, 10?]
,, ab. binnen Europa ., 11.50 [
uitgezonderd: i
Engeland-Italië- ) ,, -- i
Zwitserland. . ? " '3-5°|
Amerika , 13.50 j
Zuid-Afrika. . . 11.50 j
Postgiro No. 72880
Gemeentegiro ,, G. 1000