De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 11 januari pagina 6

11 januari 1930 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER VAN n JANUARI 1930 No. 2745 Tikblaadjes door Dr. R. Feenstra ; £1 toro palitico ALLE horoscopen voor '30 zijn getrokken. Waarzegsters, astroogen, politici, journalisten, zakenlui ? ijn met de pen in de weer geweest. We weten precies dat '30 een sof wordt «en een dalles om in Amsterdamsen en theaterjargon te spreken. En we kennen ook de slachtoffers van dit jaar. Het meest genoemde slachtoffer is ongetwijfeld Primo de lïivera. Er is .letterlijk niemand meer, die gelooft, ^ dat hij het nog het jaar '30 uithoudt. Hy moet wegglijden, omdat de peseta onder hem wegroetscht meerien de meesten. Nu is er ook in '27 en '28 en '29 al gezegd, dat zijn kansen slecht stonden. Maar dat vloeit slechts voort uit den bijzonderen aard van zijn dictatuur. Als Mussolini morgen wordt weggepangd; of wanneer vanwege de surmenage zijn hart het gaat opgeven dan blijft het fascisme, met zijn organi satie, zijn levenswil, die door injecties met telkens sterkerwerkende politieke sera ho^oggewekt en welgeweckt is. Lenin kon gerust zijn hoofd neer leggen; en de vijftigjarige Stalin, die -daar geen plan op hoeft kan morgen een ongeluk krijgen het dictatuur systeem der Bolsjewieken komt van , 'n lijk rijt uit het lood. .Bij Primo is dat anders. Hij is naar een zaakwaarnemer-dictator; geen echte. Gaat hij de generaal dan gaat zijn heele systeem; en daarom kon dit systeem zoo moeilijk ?duurzame politieke handlangers vinden. Primo heeft het altijd zóó ingezien: Mijn land heeft een kuur iioodig; anders raakt het verkouden. Hij heeft geen duurzame politieke systeeniverandering gewild; maar wel heeft hij de eerzucht gehad zelf te bepalen, wanneer do patiënt beter zou zijn; en zelf het gezondheidsdiëet voor te schrijven. Of hij daarmee als pseudo dictator niet te hoog heeft gegrepen, zal waarschijnlijk het jaar '30 ons leeren. Hij is nu zes jaren in het dictators vak; en men kan niet zeggen, dat hij het er als amateur slecht heeft afge bracht. Zijn eerste prestatie: liqui datie van de veldtochten in Marokko, die ruineus voor het land waren gaan worden, heeft hij er schitterend afge bracht; maar hij was hier op zijn eigen. beroepsgebied. Met zijn laatste presta tie: Spanje een gestabiliseerde munt te hergeven, sukkelt hij; maar hij is ook geen Vissering. Daar tusschendoor kan men zeggen, dat hij zijn land bijna geen schade heeft aangedaan; en het op velerlei gebied heeft ge holpen. Dat hij de politiek den mond stopte en voor jaren een bescheidener toontje zal hebben opgelegd is almeo een bate voor hot land. Misschien voor niet ieder land. Maar zeker voor ?Spanje in dit tijdperk van zijn ge schiedenis. Menschelijk-sympathiek deed het voorts bij dezen dictator aan, dat hij wars was van allen imperators-praal; en dat hij niet bang was. Hij liep in zijn gewone pakje door de straten van Madrid; en had geon detectives voor zijn bewaking noodig. Hij hield er ook van af en toe te demonstreereii, dat hij niet neen" zei tegen de kleine jolijten van het leven. .Kn niets heeft hij met zijn ontegenzeggelijk aanwezige gerechtigheidszin meer aan gepakt dan de corrup tie, die in Spanje ban deloos en verkronkeld klein-smerig was. De Koning is nooit dol op hem geweest. Dat ligt aan de ver houding. Wanneer een constitutioneel vorst t en anderen niinisterpresident neemt, dan beteekent dit eenvou dig, dat hij op de staatsmotorbus een anderen chauffeur neemt, die hetzelfde politieke^ wegennet heeft te berijden. Maar, wanneer hij zich aan een dictator overgeeft, dan stapt hij in een vliegmachine. Hij is nu vrij wel overgeleverd aan z'jn piloot. Verbrand! die mol de hoele zaak, dan verbrandt hij moo: en vliegen ze in een looping tegen den grond "jd'jrj democratie - dan is er ooktachjig of negentig procent KIEST LOV STEUMZOLEH SYST. PROF. HOFFA/ MAAR MAAT voor uw OOSTERSEEK FA J.A.MASSING O.Z.VOORBURGWAL 334 Amsterdam Va HET BINNENGASTHUIS NICE HOTEL MAJESTIC e meest luxucuse en meest comfortabele appartementen van «Ie Riviera. 400 Kamers 3ÜO Bad ka uiers. Alle op het Zuiden met uitzicht op Zcc. Xelfde directie: Grand Hotel Uagitolcs de I'Ornc. kans, genier dat mee de koning niet dei verongelukt. De Koning hooft dan ook al ecnige koeren. tijdens een landingspau/o, de pose aangenomen van te willen handjes geven en afscheid neniiii; maar liet is hem tot nog (oc niet gelukt. De non altijd koningstrouvve graaf UomanonoM heeft hem kortelings in het Herliner Ta gebint f, mid dels een interview, getipt. Hij heeft fge?/egd: !s de Koning nu zijn draai neemt, zal hij de populairste m;m in Spanje we/.on. Als hij nog ecu hall' jaar wacht dan ?/.;)! hij te |;i.'it daarvoor komen. Aan pogingen van Prinii i om /.ijn eigen hij steeds maar aU ?skuur heeft aange zien, te liquidooren heeft tiet niet ontbroken. J lij heeft zijn pseudo parlement, de zoogenaamde Nationa-liVergadering in liet leven geroepen met de bedoeling aan .Spanje een nieuwe grondwet te geven; en een staatsbe.ste), waarin de oligarchische lïegooring zeer veel. de Koning weinig, het. Parlement uil petit peu te zoggen had. liet is hem niet gelukt.. Daarna hebben wij gehoord, dat hij op den 7-deii jaardag zijner dictatuur, den 11! Sopt. l!)30. de parlemontsvorkio/mgon zou doorvoeren; op grond van de oude. door hemzelf buiten werking gestelde wetten. Maar: hij zou het dan op 7.i.jn Koemeenseh of x.ijn ..Spaansch" do<>n. Hij zou do verkiezingen leiden. l'jii nu kort na Nieuwjaar hoorou we weel', dat. hij en de Koning liet oensy.ijn over 'n n- Kamer-systeem met voorloopig beperkte rechten en tegen den 7,omei' te worden. betuigde werkte ; nder, dat alle horosei >in '30 infaust gesteld Ken van IVimo's vrienden kortelings van hom, dat hij Is een stier; dag en nacht. /on men hem daar, als de finale dan komen moet geon beter einde \\enscheii dan dat, wat Hpa.ansehe .-tieren in de arena, gemeenlijk wacht'' Witte tanden: Chlorodont De heerlyk frisch smakende Pepermunt-Tandpasta Chlorodont maakt de tanden blinkend wit en spaart daarby het kostbare glazuur, geeft aan de tanden een schitterenden, ivoorkleurigen glans, bereikt door een gehalte aan zuurstofzouten eene nafuurlyke mondreiniging^ert verwydert onaangenamen reuk. Overtuigt U eerst door het koopen van een tube van 35 cent, groote tube 60 cent, Chlorodont-Mondwater flacon 90 cent. Men verlange alteen de echte Chlorodont-Tandpasta met rood-wit-blauwen garantiestrook en wyze iedere namaak af. Leo-Werke, Dresden, Bykantoor Amsterdam. :

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl