Historisch Archief 1877-1940
eekblad voor Nederiand
Alle Buitenlandsche
Spoorwegbiljetten
I. V. B.
DAMRAK 46
ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JITTA
Redacteuren: L. J. JORDAAN, F. G. SCHELTEMA EN
M. KANN. Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM
KEIZERSGRACHT 333, AMSTERDAM C.
Soliditeit ongeëvenaard
OPGERICHT IN 1877
No. 2746
ZATERDAG 18 JANUARI 1930
DE HAAGSGHE CONFERENTIE 1"""""°p8av£ staat > p°8-20
VOOR de tweede maal binnen n jaar was de
aandacht van de geheele wereld op Den
Haag samengetrokken. De ministers van Buiten
landsche Zaken van de voornaamste Europeesche
staten die tegenwoordig van de ne internatio
nale conferentie reizen naar de andere, zoodat zij
bijna geen tijd voor binnenlandsche zaken"
overhouden vergaderden op het Binnenhof. Zij
waren, daar bijeengekomen tot volledige en
rechtstreeksche regeling van het herstelvraagstuk",
zooals zij het op löSeptember 1928 genoemd heb
ben, al durfden zij hun conferentie den naam van
?conferentie tot liquidatie van den oorlog niet te
geven.
Direct is het Nederlandsche volk bij die liqui
datie niet betrokken. Indirect is dat liquidatiepro
bleem voor de geheele wereld van het grootste
belang. Tot de liquidatie van de voornaamste
directe gevolgen van den grooten oorlog op onze
Nederlandsche financiën een vermeerdering
van onze staatsschuld, die men globaal op ruim n
milliard gulden kan schatten plegen wij ieder jaar
bij het betalen van onze belastingen een steentje
bij te dragen. Menig burger ligt dat niet als een
steentje, maar als een steen op de maag.
,^Nu de conferentie tot liquidatie van de internati
onale gevolgen van den oorlog binnen onze lands
grenzen werd gehouden, waren wij iti de gelegenheid
de procedure, die daarbij gevolgd wordt,, van nabij
gade te slaan, en leergierig als wij zijn, kunnen wij
ons aan het voorbeeld van het buitenland spiegelen.
* *
*
De eerste ervaring, die wij opdoen, is de bevesti
ging van de juistheid van het
oud-IIolland,sche spreekwoord, dat de pap niet zoo heet gegeten
wordt, als zij wordt opgediend.
Men heeft berekend, dat dit de 3(Je! confere-ntie
is ter interpretatie van liet Verdrag va-i Yersaille'S.
Tijdens deze tweede llaagsche conferentie werd
de datum herdacht, waarop, 10 jaar geleden, het
verdrag van Versailles werd geteekenel. en tot
instelling van den. Volkenbond werd besloten.
Zijn in deze 10 jaren de verhitte gemoederen der
?elkander beoorlogende partijen tot bedaren geko
men ?
Laat ons als maatstaf nemen het bedrag der scha
deloosstelling, dat Duitschland aan de voormalige
geallieerden moet betalen. De gegevens, die men
daaromtrent in den loop der 10 jaren heeft gepu
bliceerd, loopen vrij sterk uiteen. Ik houd mij aan
de berekeningen van den bekenden Franschen
hoogleeraar Jèze, zooals hij deze enkele jaren ge
leden, in een cursus over de Haagsche Academie
voor Internationaal Recht heeft opgesteld.
In het verdrag van Versailles is de som. die van
Duitschland geëischt werd ter vergoeding der oor
logsschade niet opgenomen. Men heef t aangenomen.
dat in 1919 deze som op omstreeks 53 milliard
dollar werd begroot.
De commissie van herstel stelt in l'J21 dat be
drag, ingevolge artikel 233 van het Verdrag van
Versailles, vast op ongeveer 33 milliard dollar.
In 1925 wordt het voorstel aanvaard, dat zijn naam
ontleent aan den Amerikaanschen generaal Dawes.
liet stelt een reeks van annuïteiten vast. waarvan
de contante waarde in 1925 op ongeveer '.) milliard
?dollar wordt begroot.
Nog behoeft Michel de hoop op vermindering
van zijn schuld niet op te geven.
Braakensiek heeft hem een tijd geleden voorgesteld,
terwijl hij van een grooten thermometer de
koortstemperatuur van zijn voormalige tegen
standers afleest, in getallen, die de hoogte van de
schadevergoeding, die hij zal hebben te betalen,
aangeven. Michel wreef zich bij die gelegenheid
in de handen. De temperatuur is belangrijk ge
daald, zij zal nog meer dalen." Die onderstelling
is juist gebleken.
Het plan Young, dat de grondslag is voor de
onderhandelingen op de llaagsche conferenties,
stelt een reeks annuïteiten vast te betalen van 1930
tot l Maart 1988 wie zijn zakkalender bij de
hand heeft, kan den laatsten vervaltermijn daarop
aanteekenen welke annuïteiten op dit oogenblik
een contante waarde vertegenwoordigen van
ongeveer 7 milliard dollar.
Men mag deze verschillende bedragen natuurlijk
niet, zonder daarin belangrijke» correcties aan te
brengen, naast elkander stellen. De contante
waarden van een reeks annuïteiten, die zich over
68 jaar uitstrekt, loopt op verschillende tijd
stippen natuurlijk zeer ver uiteen.
liet stond reeds in Augustus vast, dat het bedrag
van 7 milliard dollar door beide partijen aanvaard
zou worden. De onderhandelingen liepen nog slechts
over de wijze van betaling, de sancties en over
andere schadevergoedingen. De Duilschers hebben
verklaard, dat dit bedrag iets meer is. dan Duitsch
land ooit zal kunnen betalen. De voormalige ge
allieerden, dat het even ligt beneden het minimum,
waarmede zij ooit genoegen zouden kunnen nemen.
Dat zijn uitlatingen, van de twee onderhandelende!
partijen, zooals zij op de markt gehoord plegen ie
worden op het oogenblik, dat de koop tot stand
komt.
Met een aan Mr. Th. Heemskerk ontleende uit
drukking kati men zeggen, dat het bedrag van. de
door Duitschland te betalen schadevergoedingen
thans voorloopig definitief is vastgesteld.
Mocht vóór l Maart 19S.S in dat bedrag een ver
andering worden aangebracht, dan heb ik voor
dien datum nog ruimschoots de gelegenheid daarop
in deze kolommen terug te komen.
Het heeft heel wat voelen in de aarde gehad,
vóór het zoover kon komen. De voornaamste afge
vaardigden naar deze tweede Haagsche conferentie
hebben elk een crisis in eigen huis moeten door
maken, alvorens zij zich gemachtigd konden
achten namens hun land de onderhandelingen in
dezen zin te voeren.
In Duitschland bestaat in den Rijksdag een vrij
sterke minderheid, die bezwaar heeft tegen de aan
vaarding van het plau-Voung. Dat is niet zoozeer
gebleken uit het referendum, waartoe Ilugenberg
het initiatief genomen heeft, als wel uit de
notaSchacht en uit het geheele optreden van Schacht.
.Briand, die in Augustus de voornaamste afge
vaardigde van Frankrijk was, is als minister
president gevallen en heeft de leiding van de
Fransche regeering en het leiderschap van de
nieuwe delegatie aan Tardieu moeten overlaten.
Het Belgische ministerie heeft eveneens enkele
maanden geleden zijn ontslag genomen, liet is met
het oog op de Haagsche conferentie op dat besluit
terug gekomen, maar het valt te betwijfelen, of
het ministerie in het Belgische parlement nog een
meerderheid achter zich heeft.
Het .Ktigelsche Kabinet, dat in den Haag voor
namelijk door Snowden wordt vertegenwoordigd,
is een minderheidskabinet, dat leeft bij de gratie
van Baldwin en Lloyd (.ieorge. De hardnekkige
beschaafde smaak
Vraagt Bonbons
RINGERS
Let op den naam
verdediging van de belangen van Engeland door
Snowden komt ongetwijfeld voor een belangrijk
deel voort uit den wensch, het vertrouwen van de
groote massa van het Lngelsche volk te verwerven.
Het is aannemelijk, dat het Kngelsche Kabinet,
wanneer hot daartoe de kans schoon ziet, over eenige
maanden een ontbinding van het Lagerhuis zal
doorzetten. De oppositie van Baldwin en Lloyd
(jleorge wordt getemperd uit vrees voor zulk een
tusschentijdsche verkiezing.
Geen van de voormalige geallieerden, heeft on
middellijk rechtstreeks de verantwoordelijkheid
vooi' het ontwerpen van het plan-Young op zich
durven nemen. Dat plan is uitgewerkt door een
aantal deskundigen, die daartoe onder leiding van
Ott'en Voung zijn bijeengekomen.Uitdrukkelijk was
bepaald, dat deze deskundigen geen instructies
zouden ontvangen van tuin regeeringen, zoodat de
regeeringen ook aan het uitgewerkte voorstel niet
gebonden zouden zijn. Toen echter Snowden op
grond van deze overwegingen een wijziging in het
schema der verdeclingen. van het plan-\ oimg
bepleitle, werd hem dooi' zijn vroegere
bondgenooten geantwoord, dat het vanzelf sprak, dat.
men zich aan het advies der deskundigen zou hou
den.
Briand. heeft van het Kransche parlement een
uitspraak gekregen, dat het in meerderheid achter
de nieuwe regeering stond, op grond van zijn
niededeeling, dat luit plan-Voung in Den l laag mei huid
en haar zou worden aanvaard. Snowden is van alle
kanten dom' zijn landgenoofen gehuldigd - ..thank
(iod f o r Mr. Snowden" schreef een invloedrijk
Kngelsch weekblad -?omdat hij concessies op het
plan-Voung heeft weiten te verkrijgen.
Veior ons valt als toeschouwer bij deze ci>nfe~
conferentie, die wij slechts als gastheer en niet
als be'langhebbeüde: bijwonen, heel wat te leeren.
eitntrent ele! moeilijkheden, eüe eu.-n Minisie'r van
Buite'tilanelsche zaken in elen tegenwooreligeii tijel
hee'l't te1 »\erwinnen, wanne'cr hij, als vertrouwens
man van zijn ve>lk, emelei handelingen voert e>\vr
pnnte'ii, waarbij grejote1 nat ioiiale belangen
betrokken zijn. De Itegeering moejt nauwke'urig op de
hoogte' zijn van ele wenscheii, die in ele burgerij
leven. De burgerij ejp haar beurt me jet eje'U
zekenmate van vrijheiel tejestaan aan ele.' Regeering, dit!
in ele e'eiste plaats ele; veiantweiorelelijkheid draagt
voe>r ele; beslissingen, elie genejmeii zullen worden.
Meigeüi n einze Regeering en ejnz.c burgerij blijk
geven van ele ervaring, elie wij ejp het ejeigeriblik
in Deüi Haag eipeloen, te hebbeu geleerd, wanneer
binnenkort de moeilijke onderhandelingen, die
thans binnenskamers tusschen ele Belgische e:ii eie
Nederlandsche regeeringen worden gevejerd, tot
een resultaat zullen hebben geleid.
A. C. JOSEPIIUS JITTA