De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 18 januari pagina 1

18 januari 1930 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

eekblad voor Nederiand Alle Buitenlandsche Spoorwegbiljetten I. V. B. DAMRAK 46 ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JITTA Redacteuren: L. J. JORDAAN, F. G. SCHELTEMA EN M. KANN. Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333, AMSTERDAM C. Soliditeit ongeëvenaard OPGERICHT IN 1877 No. 2746 ZATERDAG 18 JANUARI 1930 DE HAAGSGHE CONFERENTIE 1"""""°p8av£ staat > p°8-20 VOOR de tweede maal binnen n jaar was de aandacht van de geheele wereld op Den Haag samengetrokken. De ministers van Buiten landsche Zaken van de voornaamste Europeesche staten die tegenwoordig van de ne internatio nale conferentie reizen naar de andere, zoodat zij bijna geen tijd voor binnenlandsche zaken" overhouden vergaderden op het Binnenhof. Zij waren, daar bijeengekomen tot volledige en rechtstreeksche regeling van het herstelvraagstuk", zooals zij het op löSeptember 1928 genoemd heb ben, al durfden zij hun conferentie den naam van ?conferentie tot liquidatie van den oorlog niet te geven. Direct is het Nederlandsche volk bij die liqui datie niet betrokken. Indirect is dat liquidatiepro bleem voor de geheele wereld van het grootste belang. Tot de liquidatie van de voornaamste directe gevolgen van den grooten oorlog op onze Nederlandsche financiën een vermeerdering van onze staatsschuld, die men globaal op ruim n milliard gulden kan schatten plegen wij ieder jaar bij het betalen van onze belastingen een steentje bij te dragen. Menig burger ligt dat niet als een steentje, maar als een steen op de maag. ,^Nu de conferentie tot liquidatie van de internati onale gevolgen van den oorlog binnen onze lands grenzen werd gehouden, waren wij iti de gelegenheid de procedure, die daarbij gevolgd wordt,, van nabij gade te slaan, en leergierig als wij zijn, kunnen wij ons aan het voorbeeld van het buitenland spiegelen. * * * De eerste ervaring, die wij opdoen, is de bevesti ging van de juistheid van het oud-IIolland,sche spreekwoord, dat de pap niet zoo heet gegeten wordt, als zij wordt opgediend. Men heeft berekend, dat dit de 3(Je! confere-ntie is ter interpretatie van liet Verdrag va-i Yersaille'S. Tijdens deze tweede llaagsche conferentie werd de datum herdacht, waarop, 10 jaar geleden, het verdrag van Versailles werd geteekenel. en tot instelling van den. Volkenbond werd besloten. Zijn in deze 10 jaren de verhitte gemoederen der ?elkander beoorlogende partijen tot bedaren geko men ? Laat ons als maatstaf nemen het bedrag der scha deloosstelling, dat Duitschland aan de voormalige geallieerden moet betalen. De gegevens, die men daaromtrent in den loop der 10 jaren heeft gepu bliceerd, loopen vrij sterk uiteen. Ik houd mij aan de berekeningen van den bekenden Franschen hoogleeraar Jèze, zooals hij deze enkele jaren ge leden, in een cursus over de Haagsche Academie voor Internationaal Recht heeft opgesteld. In het verdrag van Versailles is de som. die van Duitschland geëischt werd ter vergoeding der oor logsschade niet opgenomen. Men heef t aangenomen. dat in 1919 deze som op omstreeks 53 milliard dollar werd begroot. De commissie van herstel stelt in l'J21 dat be drag, ingevolge artikel 233 van het Verdrag van Versailles, vast op ongeveer 33 milliard dollar. In 1925 wordt het voorstel aanvaard, dat zijn naam ontleent aan den Amerikaanschen generaal Dawes. liet stelt een reeks van annuïteiten vast. waarvan de contante waarde in 1925 op ongeveer '.) milliard ?dollar wordt begroot. Nog behoeft Michel de hoop op vermindering van zijn schuld niet op te geven. Braakensiek heeft hem een tijd geleden voorgesteld, terwijl hij van een grooten thermometer de koortstemperatuur van zijn voormalige tegen standers afleest, in getallen, die de hoogte van de schadevergoeding, die hij zal hebben te betalen, aangeven. Michel wreef zich bij die gelegenheid in de handen. De temperatuur is belangrijk ge daald, zij zal nog meer dalen." Die onderstelling is juist gebleken. Het plan Young, dat de grondslag is voor de onderhandelingen op de llaagsche conferenties, stelt een reeks annuïteiten vast te betalen van 1930 tot l Maart 1988 wie zijn zakkalender bij de hand heeft, kan den laatsten vervaltermijn daarop aanteekenen welke annuïteiten op dit oogenblik een contante waarde vertegenwoordigen van ongeveer 7 milliard dollar. Men mag deze verschillende bedragen natuurlijk niet, zonder daarin belangrijke» correcties aan te brengen, naast elkander stellen. De contante waarden van een reeks annuïteiten, die zich over 68 jaar uitstrekt, loopt op verschillende tijd stippen natuurlijk zeer ver uiteen. liet stond reeds in Augustus vast, dat het bedrag van 7 milliard dollar door beide partijen aanvaard zou worden. De onderhandelingen liepen nog slechts over de wijze van betaling, de sancties en over andere schadevergoedingen. De Duilschers hebben verklaard, dat dit bedrag iets meer is. dan Duitsch land ooit zal kunnen betalen. De voormalige ge allieerden, dat het even ligt beneden het minimum, waarmede zij ooit genoegen zouden kunnen nemen. Dat zijn uitlatingen, van de twee onderhandelende! partijen, zooals zij op de markt gehoord plegen ie worden op het oogenblik, dat de koop tot stand komt. Met een aan Mr. Th. Heemskerk ontleende uit drukking kati men zeggen, dat het bedrag van. de door Duitschland te betalen schadevergoedingen thans voorloopig definitief is vastgesteld. Mocht vóór l Maart 19S.S in dat bedrag een ver andering worden aangebracht, dan heb ik voor dien datum nog ruimschoots de gelegenheid daarop in deze kolommen terug te komen. Het heeft heel wat voelen in de aarde gehad, vóór het zoover kon komen. De voornaamste afge vaardigden naar deze tweede Haagsche conferentie hebben elk een crisis in eigen huis moeten door maken, alvorens zij zich gemachtigd konden achten namens hun land de onderhandelingen in dezen zin te voeren. In Duitschland bestaat in den Rijksdag een vrij sterke minderheid, die bezwaar heeft tegen de aan vaarding van het plau-Voung. Dat is niet zoozeer gebleken uit het referendum, waartoe Ilugenberg het initiatief genomen heeft, als wel uit de notaSchacht en uit het geheele optreden van Schacht. .Briand, die in Augustus de voornaamste afge vaardigde van Frankrijk was, is als minister president gevallen en heeft de leiding van de Fransche regeering en het leiderschap van de nieuwe delegatie aan Tardieu moeten overlaten. Het Belgische ministerie heeft eveneens enkele maanden geleden zijn ontslag genomen, liet is met het oog op de Haagsche conferentie op dat besluit terug gekomen, maar het valt te betwijfelen, of het ministerie in het Belgische parlement nog een meerderheid achter zich heeft. Het .Ktigelsche Kabinet, dat in den Haag voor namelijk door Snowden wordt vertegenwoordigd, is een minderheidskabinet, dat leeft bij de gratie van Baldwin en Lloyd (.ieorge. De hardnekkige beschaafde smaak Vraagt Bonbons RINGERS Let op den naam verdediging van de belangen van Engeland door Snowden komt ongetwijfeld voor een belangrijk deel voort uit den wensch, het vertrouwen van de groote massa van het Lngelsche volk te verwerven. Het is aannemelijk, dat het Kngelsche Kabinet, wanneer hot daartoe de kans schoon ziet, over eenige maanden een ontbinding van het Lagerhuis zal doorzetten. De oppositie van Baldwin en Lloyd (jleorge wordt getemperd uit vrees voor zulk een tusschentijdsche verkiezing. Geen van de voormalige geallieerden, heeft on middellijk rechtstreeks de verantwoordelijkheid vooi' het ontwerpen van het plan-Young op zich durven nemen. Dat plan is uitgewerkt door een aantal deskundigen, die daartoe onder leiding van Ott'en Voung zijn bijeengekomen.Uitdrukkelijk was bepaald, dat deze deskundigen geen instructies zouden ontvangen van tuin regeeringen, zoodat de regeeringen ook aan het uitgewerkte voorstel niet gebonden zouden zijn. Toen echter Snowden op grond van deze overwegingen een wijziging in het schema der verdeclingen. van het plan-\ oimg bepleitle, werd hem dooi' zijn vroegere bondgenooten geantwoord, dat het vanzelf sprak, dat. men zich aan het advies der deskundigen zou hou den. Briand. heeft van het Kransche parlement een uitspraak gekregen, dat het in meerderheid achter de nieuwe regeering stond, op grond van zijn niededeeling, dat luit plan-Voung in Den l laag mei huid en haar zou worden aanvaard. Snowden is van alle kanten dom' zijn landgenoofen gehuldigd - ..thank (iod f o r Mr. Snowden" schreef een invloedrijk Kngelsch weekblad -?omdat hij concessies op het plan-Voung heeft weiten te verkrijgen. Veior ons valt als toeschouwer bij deze ci>nfe~ conferentie, die wij slechts als gastheer en niet als be'langhebbeüde: bijwonen, heel wat te leeren. eitntrent ele! moeilijkheden, eüe eu.-n Minisie'r van Buite'tilanelsche zaken in elen tegenwooreligeii tijel hee'l't te1 »\erwinnen, wanne'cr hij, als vertrouwens man van zijn ve>lk, emelei handelingen voert e>\vr pnnte'ii, waarbij grejote1 nat ioiiale belangen betrokken zijn. De Itegeering moejt nauwke'urig op de hoogte' zijn van ele wenscheii, die in ele burgerij leven. De burgerij ejp haar beurt me jet eje'U zekenmate van vrijheiel tejestaan aan ele.' Regeering, dit! in ele e'eiste plaats ele; veiantweiorelelijkheid draagt voe>r ele; beslissingen, elie genejmeii zullen worden. Meigeüi n einze Regeering en ejnz.c burgerij blijk geven van ele ervaring, elie wij ejp het ejeigeriblik in Deüi Haag eipeloen, te hebbeu geleerd, wanneer binnenkort de moeilijke onderhandelingen, die thans binnenskamers tusschen ele Belgische e:ii eie Nederlandsche regeeringen worden gevejerd, tot een resultaat zullen hebben geleid. A. C. JOSEPIIUS JITTA

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl