Historisch Archief 1877-1940
MODERNE B
Architect W. M. .
f~\ P zichzelf is het al een
^-' merkwaard) gheid om, staan
de op het soms kermisachtig
drukke Stationsplein van Hil
versum, te moeten bedenken,
dat inen hier in deze plaats
gaat zoeken den gemeente
architect, den bouwmeester
van zooveel stille, strakke,
voornaam in zichzelf levende
bouwwerken.
Hilversum is als een persoonlijkheid met vele
en uiteenloopende karaktereigenschappen. J let is
o.a. een' industrieplaats, waar koortsachtig ge
werkt wordt; een wandeling door het centrum
deigemeente zal daarvan overtuigen door het overal
opklinkend klik-klak geluid van de weefmachines
in de tapijtfabrieken, Is men juist goed doordron
gen van de arbeids-atmosf eer dan brengt n st raat
je u soms plotseling in een laan met groote buitens.
parkachtige tuinen, die overgaan in bosschen waar
denneboomen den toon aangeven door het ,.con
sordino" van hun eindelooze fluisteringen. Breed
golft de hei uit en in de nabijheid weet men de
blinkende, lokkende Plassen. . . . Hoe veel verder
is in gedachte dan in werkelijkheid de jagende
fabriek.
Voor de industrie-bevolking, zoowel als voor de
betergesitueerde :i heeft het gemeente-bestuur inder
tijd een voortreffelijke keus gedaan door Dudok tot
gemeente-architect te benoemen. Het vond in hem,
zoo gelukkig in het scheppen van boeiende, moder
ne bouwvormen, den man. die de behoeften begreep
van den arbeider, die, thuiskomend uit de
verdoovende en persoonlijkheid verpletterende fabriek
zijn eigen, door Dudok gebouwde woning binnen
gaat langs een bordesje. waar aan weerskanten
een lage borstwering den huis-ingang afzondert
van de buitenwereld, on hem zoo als 't ware helpt
al bij het naderen va-.i zijn eigen
huis zijn individualiteit terug
te vinden: n bovendien
den
'itwerper
monumentalen bouw.
Door zijn scholen en openbare gebouwen heeft
Dudok een schoorien stempel van dezen tijd en
den komenden op Hilversum gedrukt. Meestal
worden door hem een kleuterschool en een voor de
grooteren als een geheel ontworpen. Het gebouw
voor de kleinen is <ïan lager, meer intiem va.n ver
houdingen. Dat voor de groot eren is forscher van
lijn en drukt groot er ernst uit. De twee scholen
liggen samen aan een gemeenschappelijk grasveld
en worden door een overdekte gang aan elkaar
verbonden. Xijn eerste school werd. meen ik. in
!!)!() gebouwd en de vele, die er op volgden geven.
duidelijk het beeld van Dudok s ontwikkeling weer.
Ken groote versobering en een steeds meer laten
varen van het toevallige détail is duidelijk merk
baar. Soms is de geheele wijk. waartoe de school
behoort, door Dudok ontworpen en groepeert hij
zijn arbeiderswoningen zoo, dat zij n geheel
vormen met de school, er van verschillende pun
ten doorkijk op verleenen; plaatst hij hier en daar
een smaakvol, wei-overdacht winkeltje, doch do
grootste aandacht' wordt steeds opgeéischt door
de school, die de geheele wijk domineert.
Dudok's gebouwen hebben dat directe- positieve
in hun houding, missen hierdoor hun uitwerking
op de voorbijgaande niet. welke gedwongen wordt
hun beeld in zich op te nemen en er de sterke wer
king van te ondergaan. Ifet is onmogelijk een
!"T
^.4^ i_j _ _J y ___. , __ ____._-_.,?^?_-^__;_
door ANNA
gebouw van hem onverschillig voorbij te loopen.
Dat d< jeugdige bezoekers der door hem gebouwde
scholen e,i gevoelig voor zijn blijkt uit het feit,
dart vele van hen een foto er van in hun kamer
hebben.
De gebouwen staan volkomen zi-ki i van
zkhzelve in hun omgeving en wij/.,n In-slist
alle hulp var: romantische boomgroept cringeii
'?n dergelijke af. Hoogstens wordt ? :? voor
de kleintjes een sluip-hegje toegelaten «>i' n
lage iu<'idoorn. maar behalve de be-cheiden,
Detail van een se
<ii n>'iide grastapijten niets ander.-, -ïan <)<?
archi"'it'urU'le werking. AVat moet Dudok een ideaal
a:'(hitott zijn om aan zee te bouwen ! Hcneden
r: iet s dan liet levende water, als achtergiond niets
(ïan de (moge lucht: geen verdoezelen Je,
romanti-<-c.;>i mie omgeving behoeft zijn b<>u\\ l.unst.
* *
*
I'inii k. in zijn eigen woning a,a:i d-n
('troclit-.'lien \Vog is een hoffelijk gastheer, doch
geresci\eei-d en moeilijk aan het praten te krijgen over
zi'-h/.elf: het voorbehoud om het ? is." n ..ik" te
' < .< net:. d< reserve van iemand. di> !!? >L' \v.:t ;:, h t < i
vl" hand lieeft. er niet tuk op is dire.t n:"t zijn
iie. },- L','-est e]i jke liHgUL;'e te komen a;!'ui;'i_?' n.
..Ik -ül;i vjt' nooit, als mij er om u'' \\.:::m! woiéi'. :
Studentenhuis Parijs - In aanbouw
?leteeli'li (lint IMenig SclllilgWi H't d"
\ ('i'i mij er'ken er ma:u- een: ()n/.- ke.ti-'t iiitie! n
de eerste pla.'lts dienen, /ij Illoet U"!i!l\ kip, m ikell
niittiu zijn. Ik bi'klii.'ig mij nooit "'>?: ? ;seh,eii. dii