DE GROENE AMSTERDAMMER VAN i FEBRUARI 1930 No. 2J48 Stadsschoon, Rokinwater en Fietsomanie door Barbarossa DE ANTI-DANS-COMMISSIE door Melis Stoke XNDIEN het Rokin er niet was, zou het gegra ven moeten worden, waarna men het grondig moest verwaarloozen en laten vervuilen en het plaveisel tot een Klein-Zwitserland" maken. Want dank zij ditzelfde, hemelhoog geprezen en tot in het slik verachte, Rokin, blijkt hoe lief de Amsterdammer zijn stadsschoon heeft. Jarenlang hebben wij het goedmoedig aangezien hoe onze grachten vermoord werden. Het eene monsterlijke bouwgedrocht na het andere verrees er aan en verscheurde de intimiteit van het stads beeld. Hier was een aantasten van het karakteris tieke schoon der stad. Het liet ons koud. De Dam werd voor eeuwen verknoeid. Het werd een woestijn van grijs- en grauwheid en de ge bouwen er langs een staalkaart van mislukte ar chitectuur. En van de voormalige Dam-poel heeft men een rotstuin gemaakt waar het goed moet zijn slakken te telen. En ik zie nog den zich in de handen wrijvenden wethouder voor de Publieke Werken voor mij, die, nadat de Dam was opgeleverd", triomfantelijk uitriep: En het mooiste is dat het ons geen cent kost." Geen wonder, want het mooie plan-Van der Mey, dat wel geld had gekost en niet eens zoo overmatig veel, had men van de baan geknikkerd. Nu kost de Dam een iegelijk, die wat voor het schoon van zijn stad voelt, telkenmale dat hij de ongelukkige Damkeitjes betreedt, een deel van zijn humeur. Tientallen, honderden malen heeft men het stadsschoon laten schenden maar nu er gelegen heid is stadsleelijkheid op te ruimen en er een modern stadsbeeld van te maken, nu komen de schoonheidsvrienden los. Ne touchez pas a la Reine. . . . een reine" met drijvend vuil in haar verwarde haarbos, met lompen en todden aan haar lichaam, met een parfum emaneerend om er drie dagen doodziek van te worden, met uitwassen en gezwellen, in n woord een alleronsmakelijkste koningin. Van Vlijmen's vlotte teekenstift heeft ons doen zien hoe het worden kan, na de demping, met de tram weg en in de plaats van deze sta-in-den-weg motor bussen, waardoor ook een einde zou gemaakt zijn aan de opstopping bij en op de Munt, indien de bussen geleid worden langs den thans bestaan den rijweg en de halten niet meer op de Munt zelf zouden zijn maar aan het begin van de Vijzelstraat en Regeliersbreestraat. Hoeveel schooner zou de stad er niet uit zien als men het stadsschoon evenzeer geëerbiedigd had als het verkeer ! Onze brave politie heeft geen tijd meer te letten op de misdadigers want zij moet het verkeer regelen en was een twintigtal jaren geleden de chef der recherche een getapte jongen" onder het publiek, thans is zijn plaats ingenomen door onzen verkeersMussolini, hoofdinspecteur Bakker. Moet het met het verkeer maar steeds zoo door gaan? Ik herinner mij een tijd dat de haiidkarren een gruwel op straat waren. Hoe dikwijls hielden zij tram- en rijtuigverkeer niet op en in menige straat mochten zij niet komen. Wat de handkar was, is de fiets thans. Een zegen der democratie, natuurlijken, als zoovele democratische zegeningen, op den duur wat lastig, maar ontaardt het gebruik van de fiets niet in ecu zekere fietsomanie? Ik zat een dezer dagen bij een koopman op zijn kantoor. toen hij den jongsten bediende schelde en hem uit stuurde oni een brief te posten in een trambusje op het Spui. Zijn kantoor is drie minuten loopen van de halte. Wat deed het jongslee? Hij ging naar de rijwielbewaarplaats drie minuten loopeii -stapte op zijn fiets, moest drie stralen omrijden omdat hij een paai' straten niet mag berijden en postte den brief na circa negen minuten. Fietso manie. En ik herinner mij nog het wanhopigkoddige gebaar va-i een vreemdeling, die na een bezoek aan Amsterdam, zijn handen in de hoogte stak en uitriep: Maar jullie doen alles, ma:i,r dan ook alles op de fiets ! BINNENKORT is de instelling te verwachten van eene Staatscommissie, die zich zal hebben uit te spreken omtrent maatregelen, van overheids wege te treffen tegen het danskwaad. De taak van deze staatscommissie is buiten gewoon zwaar en daarom is het reeds thans van belang den lezer in kennis te stellen van de con cepten der redevoeringen, waarmede de Minister de commissie zal installeeren en waarmede de voorzitter der commissie den Minister zal beant woorden. Dr. Minister: Hooggeleerd»; Heeren Professeurs de; Danse. De aanbevelingen, die de Re geering, welke ik de eer heb te vertegenwoordigen, van Uwe beraadslagingen verwacht, zul len, naar ik wensch en ver trouw, een humaan karakter dragen. Niet dat ik van Uwe commissie verwacht dat zij het steeds toenemend euvel van den dans met wortel en al zou willen uitrukken door bij voorbeeld lederen staatsburger de beenen te laten afsnijden, dan wel aan het onderlijf te verlammen, maar toch zullen zekere drastische maatregelen noodzakelijk zijn. Nu gebleken is dat vervroegde sluitingsuren, intrekking van dansvergunningen e.d. onafdoende zijn gebleken om den staatsburger te weerhouden van de rythmische bewegingen, waarmede hij eiken weldenkende aanstoot geeft, nu gebleken is dat, ondanks alle waarschuwingen van overheids wege toch tel kens weder Ned e r l a n d s c h e staatsburgers , van verschillen de kunne elkan der met de ar men omvatten om aldus paars gewijze zekere stappen te doen waaraan Hr. Ms. Kegeering, noch hare be wondering, noch hare goedkeuring hechten kan. zal in de boezem van Uwe commissie het denkbeeld overweging verdienen om, bijvoor beeld door de invoering van zekere fiscale ver plichtingen het kwaad daar aan te tasten waar ons volk in zijne diepste geledingen het gevoeligste is, namelijk in de beurs. Op verlerlei gebied is gebleken dat de overheid, waar zij tekort school in kracht van overreding, het geluk van ons volk wist te ver zekeren door maatregelen in het belang dei' openba re middelen. Uit dit gezichtpunt beschouwd zoude eene dansbelasting, gebaseerd op het denk beeld van progressie naar den individueelen maat staf van uithoudingsvermogen, ontwikkeling van de beenspieren en capaciteit der ademhalingsor ganen stellig overweging verdienen. Daarnaast zijn zekere mogelijkheden gelegen in overhcidsbepalingen met betrekking tot het (lansonderwijs. Behalve aan de instelling van een op hooge eischen berekend staatsexamen ter verkrijging van de bevoegdheid tol het geven van dansoriderwijs denk ik hierbij aan hetgeen bereikt zou kunnen worden door het staatstoezicht op den bouw van woningen en gebouwen. Voor hetgeen de schoolgaande jeugd betreft zal eene verwijzing naai ons roemrijk ver leden, het aankweeken van het besef dat onze voorouders zich zonder elkander paarsgewijs met de armen omvat te honden, wisten te bevrijden van het Spaaiische juk. en daarginds in het Verre Ondanks alle waarschuwingen aanbrengen der noodige correcties Oosten een wereldrijk stichtten, stellig zijne uit werking niet missen. Anderzijds zal de stelsel matige bevordering van de kennis omtrent elieigenen onzer beroemde voorvaderen, die. fier wei gerend naar het pijpen van derden te dansen in middels toch den dans wisten te ontspringen, gelijk nog eenige jaren geleden toen de wereldoorlog aan onze grenzen woedde, bij de komende generatie het inzicht vestigen dat de dans als zoodanig onvereenigbaar is met de diepst gewortelde eigenschappen van ons volk. Met de wensch dat dit inzicht d. beraadslagingen van Uwe commissie moge ver lichten verklaar ik haar geïnstalleerd. De voorzitter van de stantsconiniiKxic: ExcellentieDe tact waarmede het Uwe Excellentie behaagd heeft onze commissie de aanwijzingen der Regee ring te geven met betrekking tot de vereerendi opdracht, die zij haar wel heeft willen verleenen. wordt door ons op hoogen prijs gesteld, (iehee» in de lijn van c-^ die aanwijzin gen verwerpt onze commissie verre het, bij . . , enkelen gerezen. Jjf^ cj denkbeeld om i door het aan brengen van c zoodanige chi rurgische cor recties in het lichaam van den Nederlandsehen staatsburgerdat deze physiek lot dansen ongeschikt Zou. worden. Maar waar Uwe Excellentie in dit verband spreekt van het aanbrengen van eene verlamming van het onderlijf grijpt zij, met graagte dit beeld in figuurlijken zin aan om, als haar vasti wil, bekend Ie. stellen dat zij maatregelen hoopt te beramen door welke elke Nederlander zichzelf langs geestelijken weg lot dansen onbekwaam en aldus als het ware verlamd zal gevoelen bij het Vernemen der rhylhmische klanken welke liet door ['we Excellentie zoo terecht verfoeide paarsgewijze wiegen en wiegelen bedoelen te ver wekken. De samenstelling van onze commissie waarin naast paeelagogvn van onbest .reden repu tatie, musici, architect e-ii. chirurgen, armlastigen. beenkuneligen e'ii leelen van het parket in logise-ht verhouding en billijke ve'i'de'cling naar den maat staf ele'i' politieke gezindheden zijn opgeriemien.. waarborgt een veelzijdige en daarelexir grondige behandeling van eh' moeilijke' materie. Indien naast de vele e'U velerlei takken van overheielsbenmeieiiU in ele^ naaste leiekomst e;n naar onze ? adviezen e'e'iie- beteugeling van het elanskwaael moge ontstaan elan zullen wij niet, zoeials ele volksmond zulks zoo grovelijk en onwaardig uit drukt, dansen van vreugde doch, gedachtig aan het feit. elat Napoleon's ondergang bejslist werel bij Quatre' Bras de' verlossing van he't vrouwelijk eh'e'l on/.es volks uit ele armen van he't mannelijk. be'groete-n als ele- zegi'nrijke' eiudergaiig van e'e'n schrikbewind, he't bevrijdemd ontwaken uit e-e'ne omarming we.'lke' se-hanele'lijk wa.s zeieiwe1! venu- ele in elit beelrijf actieve als passieve partijen. In e-nke;le> kringen is teleurstelling uifge'sproke-ij ove'i- he't fe'it. elat ele' rege-ering gee'ii aanleiding hevtt geve inden edn aan einze! ceimmissie e'e>n scheepsbemwkunelige' teie' t ej veiegen. wiens advie'ze-n bevordei'lijk geweest zeineleti zijn enn maa,trege>len Ie' eintwerpcn tot he't eleie'ti eindige'ii van be'l? aanstootelijk dansen ele'i' NYelerlandsche se-hi'pe'n eip de wereldzee'en. I k verzeiekl'we- F.xce'llenl ie il ei Regeer ing elan k te- wille-n ze'gge-n veieir he't in eins ge'slelelej vertrennven?en/. En met dit ..alles" bedoelde hij ook het ininnekoozen. dat hij volgens de regelen der kunst op de fiets had zien uitvoeren door een minnend paai t je in het Vondelpark. Men kan het trouwens up de drukste uren ook zien in onze drukste straten. ... Kn dus. . . . waarom worden er in de spits-uren niet wegen gereseveerd voor de l'iet srijders. waar zij, en zij alleen, rijden mogen? l )e auto's hun eigen wegen, de l'iet srijders de hunne en de voetganger heeft weer een leven. En het stadsschoon.... win ziet het eigenlijk nog? De automobilist achter hel stuur heeft wel wat anders te doen dan er naar te kijken. D< fietsrijder ma.g in deze stad wel oogen van achteren en van voren hebben, uil hij niet verongelukken en de voel gantrer heeft heeleiiuial geen gelegenheid het in zich op te nemen, tenzij dat hij omver ge reden is en zijn blikken n;:,ar boxen richt. JlVt is met het stü.dsschoon als me! zooveel ander schoon, liet gevoel dat men liet bezit itiicer wa-ard d;Mi het kijken ei- naa.r. wat een reden te meer is om bet met hand en ta.nd te verdedigen. en er zuinig op te zijn. Maai hel Itokin. . . . zand er in !