Historisch Archief 1877-1940
DÉGROENE AMSTERDAMMER VAN 8 FEBRUARI 1930
No. 2749
Grootmoeders tanden....
door Melis Stoke
(Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door Eélco ten Harmsen van Beek)
HET was in de dagen vertelde Groot
vader toen de menschen in de
geheele wereld wedstrijden hielden wie de mooiste
was "
' Ha.... een sprookje, het wordt een sprook
je," riepen de kinderen.
In die 'dagen leerde ik je grootmoeder
kennen...."
- Deze Grootmoeder..? Deze zelfde....?"
vroeg de jongste, en toen Grootvader knikte en
zeide, ja, jullie Grootmoeder die daar nu zit, de
zelfde, toen drong zij zich dichter tegen Grootvader
aan, en fluisterde: ^
Hè. .. .griezelig.... Een echt griezelig
sprookje.... !"
En Grootvader vervolgde:
In ieder land zochten de menschen het meisje
«it dat het mooiste gezicht had, de mooiste beenen,
het mooiste haar en de mooiste handen...."
? Kijk.... Grootmoeder bloost.... !" riepen
? 4e oudsten en proestten van het lachen.
,,. .en dan werden de mooiste meisjes van al
?die landen weer met elkaar vergeleken, en wie van
-allemaal het allermooiste gezicht had, de
aller,Haooiste beenen, het allermooiste haar en de aller
mooiste handen, die was het allermooiste meisje
.van de heele wereld.... Die kreeg een badpak je
?aan en een sjerp om en die mocht voor de levende
.en pratende tooverlantaarn komen waarmee de
menschen toen speelden, en ze kreeg een massa
geld en wel duizend brieven van heeren die met
haar wilden trouwen.... !"
Wordt het nog griezeliger Grootvader. . . . ?"
vroeg het kleintje in zijn arm, rnaar de oudsten
; riepen:
En toen Grootvader....? en toen....?
. .had Grootmoeder de _,-?-%
mooiste beenen en mocht
ze voor de
tooverlan? taarn komen in een
badpikje ?"
Hendrik.... ik
smeek je.... !" zeide
Grootmoeder opeens. Ze
had kleurtjes op haar
? wangen en ze had haar
? handwerk neergelegd.
Grootmoeder in een badpakjc.... !" juich
ten de oudsten ,IIad u het koud Grootmoeder,
&a>n uw mooie beenen. . . . ?"
- Stilte, riep Grootvader nu, anders vertel ik
niet verder. ... l"
Hètoe.... ja, schreeuwden de oudsten
smeekend, we zullen stil zijn. ... I" Maar nu nam
Grootmoeder het woord en de kinderen waren heel
. stil, want ze vertelde veel mooier dan Grootvader.
Zoo'n wedstrijd zeide ze - begon er mee
dat je voor de aardigheid een portret naar een
blad stuurde...."
Wat is een portret.... wat is een blad....?"
riepen de kinderen.
Een portret, dat was een plaatje van hoe
je er niet uitzag, en een blad was een stuk papier
met die plaatjes er
op en met alle din
gen er bij gedrukt
die de menschen
graag wilden
gelooven en dan werden
de portretten uitge
zocht, en de meisjes,
die de mooiste por
tretten hadden ge
stuurd die moesten zelf komen, en dan werd de
mooiste uitgezocht. ..."
En was U dat, Grootmoeder. . . ? ?"
Ja. ..." riep Grootvader.
Neen kinderen," zei Grootmoeder kalm.
Da's valsch ? riepen de kinderen het
Hendrik, ik smeek je
dan werd de mooiste
99
DE WITTE'9 AMERSFOORT
Ook Uw Hotel en Restaurant
PRACHTVOL TERRAS
Steeds levende forellen kreeft caviar, enz.
is geen sprookje want ze hebben er ruzie over. . !"
Je Grootmoeder had het kunnen zijn, zei
Grootvader, als ik er geen stokje voor gestoken
had !"
Da's gemeen !" schreeuwden de kinderen,
en de jongste maakte zich los uit zijn arm en zei:
Nou wil ik niet meer bij je zitten. . . . nou hou ik
niet meer van je.... !" Ze wilde troostend op
Grootmoeders schoot klauteren, maar die vertelde
nu rustig verder:
Toen ik daar op dat tooneel kwam en wel
duizend menschen me bekeken, wist ik me opeens
geen raad meer. Ik schaamde me verschrikkelijk,
want op de eerste rij zat een meneer die heelemaal
niet met de anderen meeschreeuwde en me maar
met een minachtend lachje zat aan te staren.
Er werden toespraken gehouden en ik kreeg een
boeket en de meuschen wuifden met de handen
en zakdoeken, maar ik moest aldoor kijken naar
dien man met zijn hatelijk lachje en zijn grooten
neus I"
Dat was Grootvader.... !" juichten do
kinderen.
Ja, zei Grootvader, dat was ik. Ik deed toen
in paarden, dat waren beesten die ze hadden ge
dresseerd om wagens te trekken, en ik had er
dien dag juist vijf gekocht. Toevallig was ik daarna
die zaal biunengeloopen, en ik moest aldoor denken
aan de paardenmarkt. . . . Opeens kon ik me niet
langer inhouden en ik schreeuwde tegen de jury:
onderzoeken jullie d'r 'es op grasbuik en spatarerx
en laat mij eens haar gebit kijken. . . . ! Och, wan
neer men jong is, en enthousiast, nietwaar?....
En zoo kwam ik op het tooneel. . . . Jullie moeten
weten dat ik goed gegeten had met mijn
handelskennissen. Ik eischte dat ik haar tanden moest
zien. Ze protesteerde, maar ik had m'n entree
betaald en ik wa.s kiezer en zoo gebeurde het. ..."
Hendrik.... !" riep Grootmoeder nog,
maar hij vertelde:. .. .enfin, zoo kwam het dan
uit dat jullie Grootmoeder valschc tanden had. .
Opeens had ik ze in
m'n hand en legde
ze op tafel voor de
jury. . Een conster
natie van belang....
Het scherm moest
zakken, llaar kansen
waren verkeken.haar
toekomst vernie
tigd .... liet was
een schandaal van
belang. Den volgen
den dag stonden de couranten er vol van. Door
wroeging gekweld heb ik haar opgezocht. Eerst
wilde ze niets van mij weten. Een jaar later waren
we getrouwd. Ik had gedaan wat een gentleman
in zoo'n geval behoort te doen...."
Grootmoeder en Grootvader wisselden een
innigen blik.
Hè. . is dat nou alles. . ? Is het al uit. . . . ?"
vroeg het kleintje. Maar de oudsten riepen: Wat
is een gentleman. . . . Grootvader. . . . ?"
Een gentleman is iemand die een vrouw
met opoffering van zijn eigen leven, behoedt
voor teleurstellingen. ... !"
Alle kinderen keken nu Grootmoeder aan, die in
het vuur staarde, en herhaalde: opoffering....
teleurstellingen. . . . !
Kinderen, zeide ze, schoonheid is vergan
kelijk. ... Al jaren geleden heb ik je Grootvader
vergeven. . . . ach, we waren beiden jong en over
moedig nietwaar. . . . ?"
Het was nu heel stil in de kamer. Alleen uit de
Radio klonk het volkslied der veroenigde staten
van Europa, gespeeld door een negerkapel te
Genève... .
En, eerbiedig,werden van hand tot hand door
gegeven Grootmoeders tanden. . . . Grootvader
hield ze lang in zijn handen bekeek ze aandachtig. .
- Hoe weinig zijn ze veranderd. ... !" peinsde
hij hardop. ..." terwijl zij. . . . ach.. . !"
Hu. .. .schurkte zich het kleintje in zijn arm,
. . . .wat een griezelig sprookje was dat. ... !"
een consternatie van belang
ROOOE
BOURGOGNEWIW
f 6,25 per flesch
Wijnkooperij Anno 1795
Vlaardingen - Bordeaux
SPREEKZAAL
Koloniaal Congres der S. D. A. P.
De beschouwing door Mr. A. M. Joekes in dt
Groene van 25 Januari gewijd aan het Koloniaal'
congres der S.D.A.P., geeft mij aanleiding tot di
volgende opmerking.
Wie dat stuk met aandacht heeft gelezen, zal
getroffen zijn door de inderdaad vernietigende
critiek, welke daarin terecht op de voor
naamste conclusies en besprekingen van dat
congres is uitgeoefend. Maar tegelijk zal hij ver
baasd zich hebben afgevraagd, hoe men bij zo<
gerechtvaardigde eritiek zulk een overvloed van
vriendelijke, verzachtende termen kan vinden en
zoovele woorden vol van waardeering voor de
praestaties van dat congres.
De kern van de critiek wordt door de fluweeligi
inkleeding volkomen verdoezeld.
En zoo staat het te vreezen, dat de lezers vari
dit weekblad, voor een groot deel met de; toestan
den in ons Indiëvrijwel onbekend, het naargees
tige slooperswerk niet zullen doorzien, dat daar t<
Utrecht ten overstaan van een onwetende volks
massa uit geen andere dan partijpolitieke over
wegingen is verricht.
Voor ,,opbouwende critiek" is hier in het minst
geen reden. Integendeel; nu.-ri kan het nihilistisch
stoken tegen beter welen in van deze volksltidc re
inet fel genoeg brandmerken.
G. J. NOLST TUENITK
Amersfoort 25 Jan. 193'>.
NIEUWE DESSINS
VLOERZEILEN
183
BREED
PER MTR.
VANAF
200
BREED
PER MTR.
VANAF
l
85
215
?
STALEN FRANCO
£ ZOMEN