Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 FEBRUARI 1930
No. 275»
De toekomst van onze diplomatie
door Melis Stoke
(Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door E. ten Harmse van Beek)
DE Vereenigde Staten van Noord-Amerika
hebben weer een van die geweldige vreedzame
overwinningen behaald waartoe hunne onmete
lijke hulpbronnen hun in staat stellen.
Hun gezant bij het Nederlandsche hof, de heer
Gerrit Jan Diekema, heeft aan een feestmaal, in
Vloeiend Nederla^dsoh eene redevoering gehouden,
gekruid met tal van vermakelijke ariecdotes. Zijn
tafelbuurman, Mgr. Nolens, hielp hem nu en dan
met een moeilijke uitdrukking, waa'op dan de
redenaar joviaal, en tot vreugde en
ontzettingvan de aanwezigen, telkens antwoordde met een
vriendelijk: dank-je wel jongen. ... !"
Of Monseigneur dan niet in gebreke bleef op
zijn beurt uit te roepen: tot je dienst boy. ... !"
wordt er niet bij vermeld.
Intusschen, en daar gaat het om. hebben de
Amerikanen hiermee een eerste-rangs beurt ge
maakt. Geen volk ter wereld is in staat zijn diplo
matieke corps zoo
in alle opzichten
doen
beantwooraan de eischen
van hartelij
ke
verstandhoviding.
Want, zooals
de Amerika
nen een Hol
lander als
Volbloed Amerikanen gezant te
's-Gravenhage kunnen accrediteeren, zoo zullen
zij, uit de rijke bronnen waarover zij de beschik
king hebben, een Duitscher te Berlijn kunnen
plaatsen, een Italiaan te Rome, een Zweed te
Stockholm, een Chinees te Nanking en een
Neger te Haiti.
Al deze diplomaten, volbloed Anerikaneii sinds
n a twee generaties, zullen op hunne standplaat
sen redevoeringen in de landstaal kunnen houden,
gesoufleerd worden door nationale grootheden en
die daarvoor dank zeggen op de onnavolgbaar
gratieuse wijze die zij zich, door hunne
ver-Amerikaniseering, eigen hebben gemaakt.
Zooals Gerrit-Jan daarbij den lof heeft gezongen
van de Hollandsche nederzettingen zullen, op hun
beurt, zijne collegas te Berlijn, Rome, Stockholm.
Nanking en Haiti kunnen gewagen van de daden
der kelners, mijnwerkers, landbouwers,
opiumschuivers en bevrijde slaven in het nationaal ver
band aan de overzijde van den Oceaan. . . .
Welk ander land kan zooiets aanwijzen. . . . ?
Ben enkele blik op den lijst van ons diplomatieke
corps brengt ons tot de schaamtevolle erkentenis
Van de eentonigheid daarva,n: Te Parijs. . . . een
Hollander.... te -Londen: ook al een Hollander..
te Berlijn... . alsof de duvel er mee speelde, ook
alweer een Hollander. Niets dan Hollanders, zoons
en kleinzoons van Hollanders. Keurige Hollanders,
die liever hun
tongen zouden
afbijten danzich
te laten voor
zeggen
doorTardieu, Ramsay
Macdonald of
von
Hindenburg. . . . Diplo
matieke Hol
landers, die
liever hun han
den zouden laten afhakken dan er die staatslieden
mee op de schouders te slaan en in het open
baar te zeggen: Merci mon vieux, of thanks old
man, of besten Dank alter Jungen. .
Niets dan Hollanders
Kunstzaal van Lier
Rokin 126 Amsterdam.
Oostersche & Europeesche antiquiteiten
Oude en Moderne schilderijen en plastieken
Negerkunst & Ethnographica
Is het wonder dat wij in het buitenland een zekere
waardeering ondervinden doch daarnaast zoo
bitter het gemis blijven gevoelen aan die warmte,
dat joviale, onzegbaar-intieme dat tot den Ameri
kaan uitgaat van de armere familieleden tot welke
hij uit nieuwsgierigheid zoo nu en dan terug
keert . . . . ?
De Amerikaansche gezant, of laten we in het
vervolg maar kortweg Gerrit-Jan zeggen,
(ierritJan dan heeft in zijne redevoering een karakte
ristiek van de Hollanders gegeven. Engelen zijn
ze niet, zeide hij, en heiligen zijn ze ook niet,
want ze hebben hun erfelijke fouten.
* *
*
Welnu, van den eersten den besten vreemdeling
zouden we ons zooiets niet laten zeggen. Maai
de fijnzinnige betrekking van het eigen karakter
in deze beschouwing langs het familiebruggetje
van de erfelijkheidstheorie ontnam alle scherpte
aan die bewering. Neem daarnaast nu eens de
gereserveerde houding die een Nederlandsche
gezant aan een buitenlandsch gastmaal zou teweeg
brengen door in waardeering te treden van het
volkskarakter zijner gastheeren. Men zou hem
daartoe eenvoudigweg het recht ontzeggen, de
stemming zou bedorven zijn, een perscampgane
het noodzakelijk en ergerlijk gevolg, eene terug
roeping en een schanda,al wellicht het einde.
De Amerikanen hebben dit al lang begrepen.
Ze passen zich daarom uit hunne enorme stocks aan
bij het eigendommeiijke van elk land waarheen ze
zich begeven. In Holland zetten ze een Hollander
als gezant. In Duitschland verkoopen ze
Opelautomobielen, in Frankrijk bedrijken zij zich. in
Engeland pleiten ze voor vlootbeperking, spelen
golf en huren week-end landgoederen, alles naar
een grootscheepseh en modern systeem.
Wij daarentegen blijven overal Hollanders, im
porteeren, overal kaa,s en. bloembollen en wekken.
aldus tori hoogste eeno vluchtige belangstelling.
Hierin riu moet ten spoedigste verandering
komen, en allereerst bij onze buitenlandsche re
presentatie. Wie de lange lijsten van naturalisaties
in de laatste jaren eens nasnuffelt zal tot de ont
dekking komen dat wij een vrij aanzienlijk ver
schot hebben aan zoowat ver-llollandschte
buitenlanders
waaruit best een
stuk of wat ge
schikte, joviale
gezanten te kie
zen zijn. Een
licht accentje
in de uitspraak
van de taal van
het land waar
ze geaccredi
teerd zullen wor
den kan slechts
strekken tot aanbeveling
In plaats van, zooals we nu doen, al dat waarde
vol materiaal te laten verstikken in handelszaken,
moeten we het gaan exploitceren. Naar voren,
Heinrich's en twaalf anderen, Aristide's en dertien
anderen, .Tames'es en veertien andere, meldt TT
aan bij het departement van Buitenlandsche Zaken.
vraagt den Minister om een post in jullie land van
herkomst, klopt Z.Exc. na diens onmiddellijke
inwilliging, op den schouder en zegt: ..dank je wel,
jongen," en gaat uit en gewaagt in den vreemde
van de Duitsche beurskoningen te Amsterdam.
de Fransche kappers te 's-(iravenhage en de
Engelscho ziekte onder onze uitgaande jeugd, aldus
niet voortbouwend op het wankel fundament der
verouderde propagandistische methode doch, naar
(iorrit-.lan's voorbeeld, ter versterking van lief.
iriternatonaal besef door middel van s(reding van
hot nationale....
Boekverkoop ing
De firma, Uurgersd jk en Ni.-rma.ns. ..'iVinplniri
S;ü< moni-;", Ni. uwstceu' 1. Leiden, houden \an
21 Felir. 5 M !,;!!?; a,.-;. \ 'ei-koopiim' van de
hc-lancr'.jke. lii-torisehe bibliotheek van wijlen Plof.
P. J. BI,,k.
Naar vjren....
Bij den zestigsten verjaardag
van Dr. P. C. Boutens
(geboren 20 Februari 1870)
KUNST is karakter, c/V/«iaard, stijl. Duizend
maal aangevochten, blijkt deze stelling toch
weer duizendmaal waar. Ook in de dichtkunst,
de poëtische ,,taal" der taal. En, al is alle
getheoretiseer a priori uit don booze. terloops mag
er toch op gewezen worden, dat liet juist de ver
dienste van Boutens is geweest, al was dat wellicht
niet zijn eerste bedoeling, een dichterlijk
Nederlandsch geschapen te hebben, dat in zijn kristallen
kl a.rh, i l en strikte bokiiopthi id, de eeuwige
stilte di r poëzie vermocht óp te toovereii in onze
vluchtende tijden.
Over de poëzie kan men verder niet sproken.
De talrijke geannoteerde schoohiitgaveu der klas
sieken bewijzen dat.... xiit het ongerijmde. Kn
Boutens toonde dat zelf aan door in zijn klassieke
studiën, de antieken wél te doen herleven, even
tekstgetrouw als poëtisch, daarmee bewijzende
dat slechts een dichter dat doen kon.
De modernste ,,bewegingen" mogen elkander
amendeereii, als waren zij theoretische stellingen
daarmede hun eigen vonnis voltrekkend als
..kunst" . eenzame figuren als Boutens toonen.
dat de Poëzie niets met vooropgezette stellingen
van doen heeft, dat de kunst, met geen school
te maken heeft, maar slechts y.ich zelf is.
Het zijn da,n ook de heel groot e kunstenaars,
van tijd tot tijd, die het bewijs leveren, dat de
kunst eeuwig is. Daarbij past het slechts te
zwijgen.
*
* *
Soms gelooft men, dat Boutens' verzen moeilijk
zijn, en fronst, al lezende, het voorhoofd. Ken
even merkwaardige vergissing als ontd,ekking. De
vergissing begaat men als kind; de ontdekking
doet men pas in de jaren, dat men weinig poëzie
meer leest. Maar jaren, die de simpele levenser
varing gebracht hebben, noodig om dat te begrijpen
wat ook een berg van nuttelooze zinnen tevoren
niet had vermocht te zeggen en wa.t nu begrijp
baar, neen: voelbaar wordt door drie, vier woorden.
Nuances verschillen, ..perioden'1, uit Boutens
werk zullen het studie-object woiden van latere
geslachten. .Moge dat Boutens nog lang gespaard.
worden ! Al waarueeren wij hem pas teiivolle op
rijper leeftijd, naar ons gevoel staat hij nog zoo
dicht bij onze jcugd-jaren ! Kn daarom eeren wij
hem oj) dezen dag met een echt-jeugdig enthou
siasme.
'M. K.
HEILIGEWËG 11-1? "AMSTERDAM
Overhemden naar maat
Bij ons verkrijgbaar N. R. V. MONTA SCHOENEN'