Historisch Archief 1877-1940
No. 2750
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 FEBRUARI 1930
Uit de Natuur:
PRONGHORN
door Dr. Jac. P. Thijsse
TTtEN jaar of vijftien geleden voorspelde
Hor.Cjnaday, de bekende Amerikaansche kampioen
voor het behoud van de oorspronkelijke dieren
wereld, dat de beroemde en unieke
Gaffelhoornantilope of Gaffelgems, die we kortheids- en
duidelijkheidshalve nu maar Pronghorn zullen
blijven noemen, binnen twintig jaren, dat is dus
omtrent 1935, uitgestorven zou zijn. Nu moet je
met voorspellingen altijd voorzichtig zijn, maar
ditmaal scheelde het slechts een haartje, of
Hornaday had gelijk gekregen.
Deze Pronghorn komt alleen voor in sommige
streken van de Noordwestelijke Staten en wel in
het bijzonder in Nevada en Wyoming, in een wijde
boog noordelijk om het Groote Zoutmeer heen.
In het Yellowstone park, dat in het uiterst noord
westhoekje van Wyoming ligt, huisden er in
1929 tusschen de zes- en zevenhonderd, maar
eigenlijk leven ze liever in de steppenachtige ge
bieden van de Green River, zuidelijk van het
Park of noordelijk van de Humboldt River in
noordoost Nevada, kortom in de streek van de
groote veehoeven.
Deze Pionghorn is vooral merkwaardig, omdat
hij, ofschoon tot de Holhoornige Herkauwers
behoorend, er toch een soort van geweiwisseling op
na houdt, die uit de verte doet denken aan de
herten. Hij werpt echter geen beenpit af, maar
alleen om zoo te zeggen de bovenste dop van de
hoornschede, een kunstje dat alleen hij verstaat
en daarom alleen reeds moet men er voor zorgen,
dat dit natuurverschijnsel niet uit de wereld ver
dwijnt. En wij mogen er wel altijd aan denken dat
iedere dieren- en plantensoort op iedere stand
plaats de drager is van wetenswaardige geheime
nissen, meest ondoorgrondelijk.
Door ongebreidelde en onoordeelkundige jacht
waren zij twintig jaar geleden bijna uitgestorven.
Enkele veehouders trokken zich echter het lot
der dieren aan en op de Greybull-estate in het
gebied van de Green-river werd door den leider
L. G. Phelps de Pronghorn beschermd. Er werd
niet meer op de dieren gejaagd en daarmee waien
ze behouden. Ze profiteerden er natuurlijk van dat
ter wille van het vee de puma's, wolven en beren
onder den duim werden gehouden en de kleine
kudde groeide gaandeweg aan tot duizenden
stuks; in den zomer van 192!) werd hun aantal
begroot op 2800.
Middelerwijl hadden ze ook de bescherming
gekregen van de zeer merkwaardige jachtwetten,
die in de Vereenigde Staten vigeeren en die in het
algemeen zeer gunstig zijn voor het behoud van
de dierenwereld. In de meeste Staten heeft de
Game and Fish commission" de bevoegdheid om
het dooden van elke diersoort te verbieden, zoodra
die naar haar meening dreigt uit te sterven.
Maar nu kwam Leiden in last. De
Greybullestate zat nu min of meer opgescheept met haar
Pronghorns. Die beesten gingen nu geducht
meetellen in het beweiden van de grasvlakten.
Ze deden zich geweldig te goed aan de alfalfa,
de luzerneklaver, die daar veel gezaaid wordt en
stalen ook van de winter voorraden. Geen wonder
dat de eigenaars zich wendden tot do regeering
om schadevergoeding. Ze dienden een rekening
in van 30.000 dollar, doch kregen slechts 3000
toegewezen, maar met de verzekering dat de jacht
op de dieren heropend zou worden. Dat gebeurde
dan ook, maar in 1928 werd daar geen resultaat meo
bereikt en nu kwam de een of andere ambtenaar
op den onzaligen inval om het eens heel origineel
te probeeren en wel door voor een week, zes dagen
dus, ongelimiteerd jacht toe te staan op de Prong
horn. Een jachtpermissie werd aan bewoners vau
de streek verstrekt tegen betaling van
twee-en-eenhalve dollar.
N.V. KON. KWEEKERIJ M O E R H E l M
DEDEMSVAART
TUINARCHITECTUUR
Onze nieuwe beschrijvende catalogus met
Kunstbijlage is zooeven verschenen en
wordt op verzoek gratis toegezonden.
Orders boven 110.?levering franco station.
Politieke Papegaaienziekte
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door L. J. Jordaan
De Overigen (tot het Vaticaan) : Laat af hij is ziek /"
Toen gebeurde iets heel onverwachts. Twintig
jaar geleden zou het plannetje misschien wel ecu
goede uitwerking gehad hebben, maar rui kwamen
honderden jachtlut-itigen in automobielen naai' de
Greybull. Met automobielen werden de kudden
achtervolgd en omsingeld en de jagers hadden
slechts in het wilde te schieten om een dier te
treffen. Met buit beladen (niet met roem) togen
do jagers huiswaarts, natuiu'lijk nog honderden
gewonde dieren achterlatend die in afgelegen
hoekjes ellendig moesten omkomen. Minstens
twee duizend IVonghorns waren in die zes dagen
afgeslacht. Natuurlijk heeft deze maatregel veel
afgrijzen en verontwaardiging verwekt, vooral
onder de echte jagers, do hoeren van de .,.\merican
Game Protectivo. Association." Do ..Game and Fish
Commission, heeft haar dwaling erkend en beloofd,
doelmatige en minder stuitende beperkingsmaat
regelen te. bestudeeren en daarmee heeft ze trou
wens na doze moordgoschiodonis alweer een paar
jaren den tijd. Uit dit alles blijkt voor de zoo\ eolsto
maal dat .,natuurbescherming" een zaak is van
diepgaande studie, een tak van wetenschap.
Do praktijk heeft er onwillekeurig toe geleid, ook
bij ons, dat Waterstaat en Landbouw het meest
soms zelfs uitsluitend gemoeid worden in deze
za,ken, ma;i.r het is meer dan tijd, dat Kunsten en
Wetenschappen in dezen zich laten gelden en zei I's
de leiding nemen. In Amerika is men in dat op
zicht al een stuk verder dan hij ons: daal' heeft
haast iedere staa! een Biologische Dienst, die in de
lUell heeft Voor hel llellolld Vil'l
? i>. liok van de Kloia.
maai\ ee! va.n ^'emerk!.
De 1'rony.horn zal deze beproeving wel goed
doorstaan. Misschien was hij daar in Wyomini:
ook wel ..overbeschermd". In Nevada wordt, hij
voorwaardelijk beschermd door de jachtwet.
Bovendien is do onvermoeide Audubon Society.
bezig er een antilope-reservaat te stichten, waar de
kalfjes veilig zullen zijn en er komt ook een
IVoiiKhornpark ter grootte van 120 vierkante
kilometer.
Gaandeweg gaat ons wereldje er merkwaardig
uit /.ieri: een lappendeken van groot-o stukken cul
tuur en kleine brokjes natuur. Kn, o, wat zal het
moeilijk zijn. om die brokjes natuur natuurlijk,
te houden. i
Voor allen die Sukkelen
met Verstopping of moeilijken, tragen en
onregelmatigen Stoelgang zijn
Mijnhardt's Laxeertabletten
onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of pijn.
Bij Apothekers en Drogisten. Doos 60 et.