DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 22 FEBRUARI 1930 No. 2751 Een beschamend volksplebisciet door Melis Stoke de 750.ooo e 'n gelukkig man DE algemeene ontroering, onder de handeldrij vende bevolking van Amsterdam gewekt door gezinsvermeerdering in de gemeente-woninge Nauta, heeft een stroom van zinrijke geschenken ont ketend, zoowel voor den 750.000-steu burger als voor zijne ouders. En, aangezien een mensch, in momenten van opperste ontroering, handelingen pleegt die beschouwd mogen worden als uitingen van zijn diepste en innigste Zelf. is het thans zaak aan de hand van de keuze die!r geschenken vast te stollen, wat de gemiddelde Amsterdammer zijn medemcnsch, als hoogste waarde in het leven, en krachtigste* waarborg voor geluk, gunt. Hierbij dient een wetenschappelijke lijn getrok ken te worden tusschen de geschenken, die; voor den vader bedoeld zijn, de moeeier en het kind. In elk geval afzonderlijk moe!t vastgesteld worden waar het criterium van levensgeluk gelegd wordt. Want, nietwaar, wanneer men een ander gelukkig wil maken, dan kiest de mensch nu eenmaal dat gene wat hem, indien het hem zelf geschonken zoude worden, bevredigt en verrukt? De buitengewone steekproef, geschapen door deze omstandigheden, geeft ons het volgende antwoord op die vraag: Een man wordt geacht, gelukkig te zijn met: een hooge hoed op, een fantasiebroek aan, een ta bakspij p in de mond, een camera in de hand, onder zijn onmiddellijk bereik twaalf flesschen port, zes flesschen champagne, hon derd sigaren en een loudspeaker alsmede een met anthraciet gevulde kachel, en, tenslotte voldoende be hangselpapier plus een fraai uitgevoerd familie wapen. In het oog van de menigte is een man dus gelukkig, wanneer hij goed gekleed is aan hoofd en beenen, aangenaam verwarmd, ruim voorzien van narcotica en alcoholica, gestreeld aan de ooren en in zijn familietrots, en in staat eim al het aangename wat zich aan zijn oog voordoet vast to leggen In fotografische beelden. Ons volk heeft dus uitgemaakt, bij plebisciet, dat een gelukkige vader een man is wiens vijf zintuigen aangenaam gestreeld worden. ? En nu de moeder: Zij ontving een japon, een schort, een paar muilen, twaalf paar keiusen, een kap-étui, ee-n kussen, veertien biefstukken, drie flessche-n Malaga, een boek, een ongeloof olijke hoeveelheid zoep, en kostelooze reiniging van kleeelingstukken. Een gelukkige vrouw en moeder is dus e-en zinele.-lijk wezen dat net zooveel kan ploe teren e-n laten, ploe-te:reii als ze maar wil, elesepnelairks niet onge voelig voor uiterlijke tooi, e-e-ii malsclie biefstuk e-n een gepod glas wijn, gaarne gemak kelijk gezeten e-n hui selijk geschoeid. Jn tegenstelling met den man wordt zij geacht ex>k gelukkig te zijn met veredeling van elen geest, getuige het boek. Hoofdmotief blijft intnsschen de ploetergclegenhe-iel. Eindelijk het kind: Natuurlijk moet het kunnen liggen, rijden en baden. Daarvoe>r dienen twee wiegen, een kinelerwagen en twee badkuipen met ve!el zeep, en toilet artikelen. Verder me>et het zich vast voorbereiden op een behoorlijke entree in ele wereld, waartoe dienen: een zijden wandelcape. mantel, hoed, twee paar schoentje-s, e-n een kapdoos. Voorts moet het zich bekwamen in ele dingen dos goestes. althans tot zijn achttiende jaar, tot we-lk eloel liet een huiswerkbank ontvangt on achttien jaar lang een gratis abonnement epp een tijdschrift, dat daarmede de verplichting e>p eich noemt nepg minstens achttien jaar, en desnoods alleen voor n een zindelijk wezen gratis-abonnó te blijven verschijnen. Bovendien moet het kind niet economisch weerloos zijn.Daarom krijgt het een spaarbrief. En tenslotte moet het de eigenschappen van netheid en zindelijkheid aankweeken, waartoe als dienend worden aange wezen een servetring, een schort, hospitaaldoek, massa's zeep en een gratis abonnement voor stoomcn. * * * Hiermede; heeft ons volk vastgelegd wat wij te verstaan hebben onder een gelukkig gezin: helder gowasscheii. ruimschoots van imponeerende bovoiikloodiiig en genotmiddelen voorziene! lui met een. familiewapen, oen raelio en een gevulde wijn kelder. Ju-ri stukje muziek in huis. een zijden wandelcape, hooge hoed en fantasie-broek op straat, koker vol sigaren, netjes gekapt en de maag vol biofstuk. Ze; kunnen ze>e> uit wandelen gaan en zullen, op elkeen voorbijganger den indruk maken va,n menschen elie van het leven datgene ontvingen waar ieeler van ems naai- snakt. Verreweg het beste komt het kinel er af. Blijkbaar staat het bij ems ve>lk als een paal hoven water. dat een kind werken moet. Zijn me>ed<:i' me>et kunnen wasschen e-n bui eeushuis toch knap te voorschijn, komen. Maar ten vader is een genot zuchtig, ijdel en oj-pjrvlakkig wezen, dat al lang tevreden is. wanneer ze hem van buiten gezien, een kei van een vent vinden. Ondorkleoding en ontwikkeling behoeft hij desnoods niet te hebben, als hij maar rooken en drinken kan. * * * ' liet een en aneler brengt ons tot de conclusie elat, in het hart van ons volk, liefde en waardeering, leven voor kiriel en moeder, miar voor het hoofd van het gezin, elie seiort ironische minachting, welke ik persoonlijk eui mede namens mijne le'zers, terugwijs met een breed ge;baar elat intussclion, naar ele ervaring heeft uitgewezen, slechts beantwoorel zal worden met oen luid gehoon, en schamper gelach. Dit neemt nie't weg dat een wejorel van mannelijk protest te-ge-n eleri uitslag van het Amstcrdamsehe volksplebisciet hier niet achterwege mocht blijven. Tentoonstellingen (ïebouw I'ictura, (ïroningeii. Heeldhenuvwerken .,Ne:elorlaridsehe! Kring". Tot 21 Februari. Bufi'a en Zoon, Amsterdam. Schilde: ijeii van Jan (iregoire. tot l Ma-.rt. Hilversum. Willem Brok. Werken van Anthonie P. S;.-hotel. TI,t l Maart. Stoele!i.;k Museum, Amsterel;:m. Werken van Frans Mas Teel. Tot l Ma.xt. X. V. ,,De Kunslhan .!el." Keize-i-szraeht 510, Amsterdam. Se-hileierijeii van h'i o k ' 'u lat-h o f.Me'Vr. van Schoonli.ive-i van He-ui elen.). To! l .Maart. Kunstzaal d'Audretsch. Ne>oreleinele- 119, eleri Haag. lieeldhouwwerk van llilelo Krop. Tejt l Maart. Stedelijk Museum, Amsterdam. Tenloe>nstelling schilderje-n van Russische meesters. Te>! l Maart. ,,l)e 'Poreus,'' Maastricht. Iir<-!<lli<>u\v\vrrkcii ,.»elerlanelse-lH! Kring''. 'Pot. l Maar!. Kunsthanelrl (ierbrants. Vtre-oht. Se-hilelei ijeii en aquarellen. Else Berg- 'Pot (i Maart. Kunst haiiele'l Jack Xieke-rk. Werken vun William Degemve ele Nunceuie.-s. Tot (i Maart. Kunsthand"! Hofstee Deelman, AmsteT .lam, (Schilde-rijen, Piet van Wyngae-rdt. Tot O Maart. Kunstzaal van I,ie-r, Aniste.relam. Se'hilele-rije'n uit Afrika de PI ir Irma Stern. Megorkunst. Tot 15 Maart. Keilonia-il Instituut, Amste-relam. Be-oldlieiiuvWe-rkeii ..\ede-rlitnelsohe Kring", 'l'eit l (i Maart. Me-ubili'erinriehting J,e) ('ointre, eleii Haag. Werken vau Gerda Bai-the-lmess. Tot Jl> Maart. VERLANGT BIJ UWEN WIJ N H AN DELAAR EN IN UW RESTAURANT: CHAMPAGNE KRUG&CO REIMS IN KWALITEIT AAN DE SPITS! WIJ EEREN ONZE KUNSTENAARS door Floris Vos TT T 'K hebben. Mullaiuli e-n Heye-rmans ge-haei » V en nu zijn van lieden e-ti Vincent van («e>gL aan ele be-urt. Ik wil iiie-t aankomen mol de; sentiment ook de>oeleloerier, elat het, beter ware ele-ii kunstenaar bij zijn leven, te late'n l..-ve-ii elan hem pe>st morte.-n. te hnleügen. Het ligt nu eenmaal aan den aard van het vak: van oudshe.-r hee-i't des kunstenaar zijn bi'ooel niet kunnen verdienen en van oudsher hebben zijn prestaties daar niet emele'i' ge-le-den, Integendeel, liet zijn riied de; grootsten, elie! rijk werelon e'ii in Luxe leefden en zeker is ele vreugde, elie: ele hoek metisohhoid beleeft aan hun werk van meeü' beteekemis clan de welvaart van den mensch in dot kunstenaar. Wij eeren immers niet den schepper, we eerer, de schepping. Al is het einleuchfend, elat het tot ele plichten van de;n Staat nie>e-t worilen gei'eskend e>m eleii kunstenaar als zijn tijd e>m te werken vipe>rbij is, ??een ouderdomspensioen te geven; zoeilang ek Staat deze plicht niet nakomt zullen ele burgers, zij die! vreugde beleefden aan Jie.-t werk, de- handort ine:en hebben te slaan epm het voor ele hand liggende;, te doen. Zij hebben den kunstenaar te geven waai hij recht op heeft. /oo is het elan ook redelijk, dat wij, elie ge)eelt herinneringen hebben aan De Kleine Je>hannes,. nu elen schrijver holpen om rustig te leven. Er kan ge:en meeningsverschil zijn over de vra,ag wat ele beste manier is e>m onze dankbaarheid teuiten j(!gens hem, elie ons in onze jonge.- jaren een on vergoten geluk heeft gebracht. Nu ele huldiging van Vincent van (ie)gh. Hiel valt we-1 te praten over het hoe? Hoewel het stloven, van Mr. Dr. O. van elen Be-rgL c.s. epm ele grootste van ele me>dorne schilders te eere-n door heit plaatsen van een ge:ele'Uktce-ken te N nonen, e>e>k mijn sympathie hoeft, meen ik de. vraag te moeten stellen: Moeten wij het hierbij: laten ? Hoi e-r elan. eleietr ele herinnering aan van <j!ogl:. Invonelig to liouden door hot plaatsen van eeii ge'denkte-e'ke'ri kunnen wij elo hcrutnciini/ zuireret',. elepor ele; veü'valschingen van zijn werk e)jp te spore-i. ejn te- ve-rniot igon. ]Ie-t. is mijn ove-rtuiging, elat oen e'omniissio vai, v. (iogh-zuivoraai's (een betere! naam wil e-r bij mi.' neig niet uit) einehü' le-ielini; van ele.' Hevroii IL. l'. liri-ninie]' en Mr. .1. H. ele- la Faille kan rokeiieii o] ste-ein en sym])athie> van aüe kanten; want '/.e-kol is liet. elal li nn lief elo veien-1 n-t- werk van elen inee-ste-i Ver Vlit gaat beive-n elo epiive-rkwikke-lijko strijd e-t;. elal be-iden gaarne- be-roiel /.ullon zijn. vep;iral \\'a:n liet, elo oorst ^'OIK loinelo liet rolt. i-iL;'en l iel a HU' on t even^. e-i^'e-n < »I>inio t 'l'i.j^ t o go\'ell < »lll l o lioi-oi ken \\';t,t /.okol. ieders \\vnseh is: ct'n r:irirei' tlt'nl.'lu't'l'l Ir I/IT/-,'/ mti. It'i iiii<lr*lii<-ld run liet lt<'lii//</i'ij/>*i<' !*'<'/?/?' tui />u:j':/, tij'1J lot lijkt mij ondenkbaar, dat ioniaiul als el, Ife-e-r .Hi-einme-r niet- gaarne zijn me-oning /.aL prijsgeven i-n zijn bolan^olooslioiel zal (0011011. eloor elio \\ei-kon to helpen ve-rwijele-re-n aan wolkoi ochthoiel u]) geiedo greinden worelt ge-twijl'e-ld. Door dozen we-g to beua.iulelon worell de na.se dachtonis van Vincent- van (logh hot me-ost gee.'e.'i'el e'ii tevens de.' lH-Iiings(o!ling vari \'i-ij e/n.stnake,'lijke nieuwsgierigheid 011 imitatie-zaakke-imis toruggebrae-ht tejt zuivoi-o inte-rosse. De zaak is hot waard ! LE CHAMPAGNE EN VOGUE JAGER-GERLINGS HAARLEM