DE KUNSTENAARS EN Belangrijk werk van Tho door OTTO V Al WANDSCHILDERINGEN (Totaal-aanzicht van de -wandschildering van Thorn Prikker TE Eindhoven, in het door Ir. D. Itoosenburtj ontworpen nieuwe kantoorgebouw der N. V. Philips' Gloeilampenfabrieken en de N. V. Philips' Itadio heeft onze sedert vele jaren in Duitschland vertoevende landgenoot Johan Thorn Prikker eene zeer omvangrijke wandschilde ring vervaardigd, bestaande uit veer tien paneelen in eene totale afmeting van niet minder dan ruim zeven meter breedte bij eene hoogte van bijna twintig meter. Deze werd geplaatst in de groote middenhal van het gebouw, waar veel licht is en waarin men, evenals van de vier daaromheen opgetrokken gylerijen, hot geheel goed kan overzien. De ontwerper koos zich als zinrijk motief de uitbeelding van het spreken, hooren en zien. Doch tusschen sproken, hooron en zien (praten, luisteren en kijken) is een groot verschil want het kan evenzeer oppervlakkig geschieden als diep vo-n aard zijn. De/e beide, zeer uiteetilooperide facetten weiden door Prikker in expiessionislischon trant weergegeven: in het bovenste groote paneel het spreken; in het middenste het hooren en in het onder ste! het zien, zooals dit op tweeërlei wijze beleefd wordt en eerst dooi'de aanraking van het hoogere geestelijk bewustworderi tot bezieling wordt gewekt, waarbij dit laatste door een engel-figuur wordt vel beeld. Hij gaf dus drie variaties van een zelfde thema: in het bovenste en onderste paneel zijn de gestalten naar rechts, in het middenste paneel naar links gekoerd en juist in dit rythmisch herhalen van een welhaast gelijkvormig motief kan men van een zeker muzikaal versieren spreken, waartoe mede ue hoekige, kristal-acht ige vormen der rand- en overige vlakvullingeii het hunne bijdragen. De kleuren zijn sober gehouden, meerendeels is de toekoning met zwarte lijnen godaan terwijl een soort dof steenrood ovorhoorscht. lu hool'dza:;k werd voorts geel en blauw ge bezigd, terwijl het totaal hier en daar door wat bladgoud is verlevendigd. l'it de verte be/.ien maakt de schildering een korreligen, gobelinachtigen indruk, ook is er iets in. dat veeleer op zijn plaats zou zijn in een kathedraal dan wel in een kantoorgebouw doch dat neemt niet weg, dat, juist door de groote lijnen van het geheele werkstuk en de grootsche gedachte welke daarin schuil gaat on tut uitdrukking wordt gebracht, de beteokenis der arbeidsi'uimto, waarin het geplaatst werd als hot wan; op hooger plan wordt getild, ook al moet men e ven wennen aan het geraas der schrijfma chines e. d. welke aldaar met twintigtallen tegelijk worden aangeslagen, terwijl het geklingel der belletjes bij het eindigen der regels doet denken aan dat wat men in sommige kerken hoort. . . . Doch het zakelijk dicteereii in de dictaphone's doet alras ook deze indruk wijken en men is ineens weer bij Philips te gast !. . . . Jlet is wel jammer dat Prikker hier geen frescotechniek toepaste. Tegen het in eigen werkplaats beschil deren van op houten ramen gespannen linnen paneelen, hot later in eigenlijke be stemming samenvoegen der onderdeelen en met vlakke banden (welke de naden be dekken) tegen den wand bevestigen zou uit zuivel' decoratief beginsel eenig be zwaar kunnen worden aan gevoerd, daargelaten dat het minder logisch kan heden, \vaut rr is immers niet die ideale, eenheid bereikt welke men mag verlangen. Stelt :n*-n er hl er deze l M-de n kingen el' zijde dan komt men , ot het inzicht dat niet alleen door do enorme afme tingen van deze schildering maar veeleer Joop de diepe geestelijke waarden, welke daarin tot uitdrukking werden fvbracht, hot lotaal iets onaantastbaars heeft, dat men meer kan aan voelen dan wel omschrijven, zoodat men ook do minder beginselvaste hoedanigheden evenals de zwakke plekken (zoo is het mij persoonlijk niet duidelijk waarom Prikkel' bijv. de kleedij wel mot kleuren invult en enkele koppen geheel blank laat, waardoor in het geheel iets ouaf's bleef. . . .) aanvaardt omdat In't geheel o/,s- zooihrniy, geboren uit de overrijke fantasie van oen waai acht ig oorspron kelijk kunstenaar, eene bezielde on levendige vormenspraak vertoont, niet altijd oven sterk misschien (handen on voeten !) maar toch steeds vol innigheid on zuiverheid van lijn en kleur waarbij do uiterlijke verschijning steeds middel bleef lot het raken van dieper liggende accenten. In de Vossisehe /eitung'' las ik destijds in eene beoordeeling \ au Prikkers' kunst hel volgende: ...... dieser Mann ist im Instinkt \\ic ein (iothiker mul isl zugleich doch einer der Modornslen" ! Het klinkt eeiiigermato paradoxaal on toch is het zoo. Er loeft iets groots in hem, ietsgeweldigs.. . Dat is misschien do roden dat men hem in Duitschland eerder belangrijke opdrach ten toevertrouwde dg n in Holland. Men weet dat hom met vier andere kunslena? 011: Sluyters. Jiichtcrs, Luns en Ifoogerw;iard in J 91U opdracht werd verstrekt een ontwerp te vervaardigen voor eene wandschildering in het Kotterdamsche -Raadhuis. Zijn ont werp: ,,Do Arbeid" werd echter, evenals al do andere inzendin gen niet uitgevoerd. Hot is eigenlijk maar goed ook. want in hot kara,kterlooze gebouw (waarvoor .Herlago niet in aanmerking mocht komen en de Hazol's en. Kromhout's fraaie ontworpen terzijde werden gelogd) zou Prikker's werk voor zeker sterk misphu.lst geweest zijn! Jlet feit dat hij thans in de gelegen heid word gesteld ook in Holland oen belang rijke opdracht te ver vullen stemt tot dank baarheid. Jlet eert niet alleen den kun stenaar maar ook de kunstzinnige opdrachtgeefster, il oasn: de Directie der Philips Fabrie ken!.... Bijzonder fraai zijn ook de door dei glasscliildor Joefi A'/ro/f* verv.'iar digdo hoogo vensters in gebrand glas waarin hij het moeizaam worst elei van den geest met do stof hooft gosym boliseord in oen cvclus van twe Detail gla> van Jo ,Het Zien". Detail van de