Historisch Archief 1877-1940
HET KANT
RGE
UW
* Prikker en Joep Nicolas
TUSSENBROEK
GLAS IN LOODRAMEN
en dertig tafereelen.
Er zijn in het ge
heel zes vensters, twee
en een halve meter
breed en drie meter
hoog. Volgens den
ontwerper /al men, do
tiap opgaande langs
deze vensters, herin
nerd worden aan de
evolutie der wereld
van chaos tot
eindelijke vergeestelijking,
waaraan ook in de
Philips Fabrieken
wordt gearbeid en die
hare gevolgen en uitin
gen vindt, niet enkel
op verstandelijk ge
bied maar die zich
doet gevoelen in het
gansene leven, in den
vooruitgang der so
ciale en oeconomische
toestanden, in verbe
tering der psychische
en physische levens
omstandigheden, enz.
Of velen dat alles
daarin zullen zien be
twijfel ik want er
wordt in het kantoor
gebouw zóó hard ge
wei kt dat men weinig
tijd tot mediteeren
heeft. Doch hoe het
ook zij: het resultaat
is meesterlijk !
De ontwerper heeft
daarenboven het juiste
inzicht gevolgd om
de ramen zoo licht
mogelijk te hou don.
het verdonkere.n der
limte wat aan te veel
gebrandsehilerde vensters eigen is ! Integendeel
lor het zooveel mogelijk open houden
an het glas in fijn. grijze tinten en
aarin als zwevend zijne figuren en
?oepen te componeeren, wast
JS'ico3 in eene uiterste beperking van
'euren toch een fonkeling te bereiken
s van edelgesteenten. Ook in zijn
ark is het merkwaardige element dat
(oodvenster
Nicolas
ier is niet
?Mldering van Thorn Prikker
oud en nieuw zoodanig aan
elkander bindt, dat men het
van allen tijd zijn daarin
beleeft. Tot in alle
onderdeelen beheerscht behoort
dit uitermate belangrijke
werkstuk zeer zekei tot het
schoonste waartoe deze won
derlijke glaskunstenaar door
zijn zoozeer bijzonder talent
in staat vermocht te zijn!
Ten slotte nog dit: Zonder
opdrachten komt geen en
kele kunstnijvere ver in deze
wereld want immers deze
zijn aansporing tot het in
spannen van uiterste krach
ten. Opdrachten zijn in
groote mate bevorderlijk aan
de ontplooiing en ontwik
keling van de in het leven
meegekregen gaven. Dat
eene zoo groote handelson
derneming als Philips in den
lande ertoe overging daartoe
mede te werken is een zeer
verblijdend verschij nsel,
want dit komt zonder eenigeti
twijfel aan de vaderlandsche
kunstenaren in het bijzonder
en aan de Xederlandsche
Mijverheidskunst in het alge
meen ten goede
Jaarbeursbiljet
Ter aankondiging van do
a.s. Jaarbeurs te Utrecht
in het buitenland heeft l'.
A. H. Hofman, een reclame
plaat ontworpen, waarvan
de teekening (welke klaar
blijkelijk met veel zorg door
den ontwerper zelf op steen
j s gebracht) een naakte
Mercurius-figuur weergeeft,
als (Jod van den koop
handel, ook C!od der dieven
en bode der t J ode n. Met
wij d gestrekt e boenen schrijdt
deze door de ruimte. In de
linkerhand is de
Morcuuistaf omhoog geheven, even
als de helnihoed, gevleugeld.
Er is in heel het lijnenspel, alsmede
in de kleursamenstelling van dit
biljet, dat opvalt door de beschaafde
voordracht, iets van het geestdriftig
voorwaarts-gaan, iets van het kracht
dadig terzijde-schuiven van tegen
stand, hetwelk de Bestuurderen der
Jaarbeurzen ten onzent kenmerkt.
Er is in het totaal een beweging, een
spel van lijnen en vlakken in
overhoeksche opstelling, welke wellicht
ietwat onrustig aandoet, doch tevens
de aandacht van den beschouwer
prikkelt, Men zou kunnen zeggen:
de energie werd hier gesymboliseerd
door eene flitsende compositie, welke
iets van een bliksemstraal in zich
heeft, iets geladens. . . .
Zeker: het geheel vertoont ondanks
dit alles in uitvoering meer gevoelig
heid, ja zelfs verfijning dan kracht;
het is ook niet eenvoudig genoeg maar
ondanks deze voor de hand liggende
bedenkingen slaagde Hofman erin
iets te maken dat uitermate beschaafd
aandoet en waarin aan do kunstwaar
de geenerlei offer werd gebracht.
Een kundig teekenaar heeft hier
Glas-in-loodvenster door Joep Nicolas
met grooten ernst een poging gedaan
het aanplakbiljet als zoodanig tot
kunstwerk op te voeren. Hoewel het
resultaat misschien wat te ingewikkeld
van teekening is geworden en ook vool
eer geschikt is om van nabij dan wol
om op eenigen afstand bezien te
worden en de aandacht op te eischon,
zal, ook door de sobere en toch
frissche kleurafstemming van zwart,
rood en blauw op witten ondergrond
Hofman's ontwerp het bij de ver
spreiding beoogde doel zeker niet
voorbijstreven.
J f et is in hoofdzaak de
zig-zag'sgewijze indeeling dor teekoning, welke
opvalt, de Morcurius-gostalte is tegen
over de zware, zwarte lijnen haast
al te toer, maar voluit te prijzen
valt het beginsel om de belettering
in volkomen verband 011 eenheid te
geven met liet geheel. Ook liet uiterst
doolt i'ot 't'rud aanbrengen van kleur,
zooals bij hot rood van het woord
HOU.AM) (het eeiiige rood in dit
biljet !) is oen der deugden van dit
werkstuk, waarin het evenwicht, te
genover de schuinget rokken
dvvarsopstelling der leidende lijn-accenten,
hersteld werd door drie. in de
reehlerbovenpaiiij weergegeven, rookeiule
schoorsteonen boven oen blok fabrieks
gebouwen.
Mij dunkt, dit affiche /al niet
nalaten eene goede getuigenis af te
leggen in 't buitenland van hetgeen
do Nederlandsche reclamekunst ver
mag. Dit te kunnen /.eggen is des te
aangenamer omdat immers een zoo
danig werkstuk als hot ware een
visitekaartje kan heet en van ons
vaderland in den vreemde.. . O. v. T.
doeden innri/cn". ('il;/,, 'llut/n"
Dit boek geeft, zooals voor-iu ver
meld wordt, ..een keur uit de schetsen
verschonen in l Let Vaderland en
l )o Nieuwe Courant." liet y.ijn aardige
krabbels, die, gewoonlijk
critisehironisch. allerlei actualiteiten be
handelen. Het is waai', voel van u ai
gistel' actueel \vu,s, is vandaag ver
geten, en de meeste onderwerpen.
waar de geestige anonymus zijn ver
nuft aan besteedt, vragen niet drin
gend om oen herdruk in boekvorm.