De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 8 maart pagina 3

8 maart 1930 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. 2753 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 MAART 1930 Die Sotte Stadsschouw- De conferentie tot codificatie van het Internat. Recht blir£"C>(luytC Teekeninz voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek door Barbarossa TOEN, op een schoonen dag in de oen of andere maand Mei, het Gemeente-bestuur van Am sterdam besloot den Stadsschouwburg in eigen beheer te nemen en hem te verhuren aan een ,,vasten bespeler," geschiedde dit iiit de overwe ging dat men rust wilde brengen aan de ietwat koortsige Nederlandsche tooneelwereld. Elk nieuw seizoen zag nieuwe gezelschappen ont staan en beminnelijke jongelieden die driemaal een brief hadden opgebracht zonder te struikelen en driemaal een kopje thee hadden gedronken zonder te morsen. meenden al de hoedanigheden te bezitten voor het directeurschap. Het kinderlijk-geloovige ge meentebestuur van Amsterdam meende door rust te brengen aan de tooneolwereld, dezen toestand, zoo niet op te heffen dan tenminste te kunnen beteugelen. Eenige millioenen verdwenen in de zinkput op het Leidscheplein en het eenige resultaat, na zoovele jai'en van kunst-bemoeienis, is dat er hoelemaal geen rust meer is en om de drie jaar, als er een nieuwen vasten bespeler voor den Stadsschouwburg moet worden aangewezen, de tooneelwereld een -aard- en zeebeving heeft te ondergaan, waarbij de vroegere seismische verschijnselen lichte schokjes ?waren. Wat zegt de heer A. Harms, lid van de Ilaagsche Kunstcommissie, in het Volk: ,,In stede van te komen tot een beperking van het aantal gezelschappen is er een uitbreiding gekomen: nog altijd zijn «r artisten, die meenen niet beter te kunnen doen, dan zelf een gezelschap op te richten, aldus het aantal daarvan, dat een financieel moeilijk bestaan voortsleept, vergrootende. Wel is bereikt, dat de gezelschappen die de bevoorrechte positie van vasten bespeler veroverden, financieel in eenigs:zins gunstiger toestand geraakten. Dat het gehalte van de ten tooneele gebrachte stukken, <le kunstwaarde, zooveel hooger stond din voor de regeling tot stand kwam, kan men evenmin beweren." Over de geheele linie dus teleurstelling en wat ?voor den Haag geldt, geldt in niet mindere mate voor Amsterdam, waar, om de woorden van den heer Verkade tegenover een verslaggever van ,,het Volk" te gebruiken, zes jaar lang een ,.artis tiek monstrum" den Stadssschouwburg bespeelde ! En het schoonste is wel dit, dat de hoer Verkade «r op liet volgen: Wij zouden echter zijn doorgegaan indien ons ?de huur niet was opgezegd." De zetmachine die dit zinnetje zet, beschikt niet over genoeg uitroepteekens die er op dienden te volgen. Wat dit artistieke monstrum" Amsterdam gekost heeft, moet u maar eens in een verloren oogenblik gaan uitrekenen. Er is dus niets anders bereikt dan dat een handje vol artisten een zeer behoorlijk salaris heeft ont vangen en in de eerste plaats natuurlijk zij die naast hun acteurschap ook nog regisseur en direc teur er bij waren. Maar het tooneel zelf is er geen steek door gebaat. De gemeente-besturen zitten teleurgesteld neer ?en in de tooneelwereld is de onrust grooter dan ooit. Alles staat er op losse schroeven waarbij nog komt dat dit maal, dank zij de uitgebreide discussies over het Rokin vraagstuk in den Kaad, ?de onrust in de tooneelwereld maanden wordt .gaande gehouden en het ve moedelijk Mei zal worden voor en a!eer er eenige beslissing valt eti de stille hoop dat de nieuwe lastbrief eenigo verademing zou geven, schijnt ook niet vervuld te worden. De Kaad komt in den toestand van het Een-tweedrie--in Godsnaam I" en zal den nieuwen lastbrief -wel zonder wijziging goedkeuren, en dan maarweer in zee, laat ons hopen, met een minder monsterjachtig monstrum dan waarmede de heeren Ver kade en Verbeek Amsterdam zes jaar lang gelukkig .hebben gemaakt. Wij hebben thans uit den mond van den wet houder, via een interview in het Handelsblad," gehoord hoe het toe zal gaan bij do benoeming van den aanstaanden vasten bespeler: , Het voormalige cahier des charges bevatte o.a. de be paling, dat de sollicitant naar den Stadsschouwburg het tableau de la troupe moest overleggen In de thans geldende voorwaarden komt deze eisen niet voor. Beteekent dit", vroeg Annelèn" wethouder Polak, dat B. en W. zich met het samenstellen van het gezelschap in geenerlei opzicht be moeien?" Neen ! Dat beteekent het geenszins. In de nieuwe voor waarden heeft men kunnen lezen, dat de vaste bespeler telkenjare opnieuw het tableau de la troupe aan de goedkeuring van B. en W. moet onderwerpen Bij de sollicitatie behoeft die lijst niet te worden ingediend. Daardoor zal, naar wij hopen, worden voorkomen, wat totnogtoe, telkens als het contract met den vasten bespeler ten einde liep, werd verDe Russische Waarnemer: Bij zoo'n conferentie moet men netjes voor den dag komen!" toond, namelijk, dat de heele tooneelwereld door de ver schillende directies werd afgegraasd. op zoek naar krachten, die voorwaardelijke engagementen wilden afsluiten; voorwaar delijk in dien zin, dat de verbintenis slechts van kracht zou worden, wanneer de leider met wien de besprekingen waren gevoerd, over het theater op het Leidsche Plein de beschik king zou krijgen Teneinde aan dezen ongezonden toestand een einde te maken, werd bepaald, dat het tableau e la troupe eerst een punt van bespreking zal vormen, als de vaste bespeler is aangenomen Wat niet weg neemt, dat B. en W. bij de sollicitatie tóch reeds een kijk hebben op de vaste kern der verschillende gezelschappen." Wij krijgen dus deze figuur: Sollicitatie -?benoeming van vast on bespeler mot lijst van zeker" te spelen 011 eenige niet zeker" of ..zeker niet" te spelen stukken bespreking tableau de la, troupe" samenstelling van het gezelschap. De sollicitant zal dus niet meer aan den sollieitatiehemel verschijnen als een komeet met een minimaal klein vast kerntje en een statigen staart van losse sterren, maar hij zal gekozen worden »m zijn vaste kern waar, zooals de wethouder zeide, B. en W. toch reeds een kijk hebben." Wij hebbon dus den nieuw benoemden vasten bespeler" met zijn vaste kern en zijn vaste reper toire-,,zeker" en ..onzeker" en mi zal hij met den wethouder gaan praten over de verdere samen stelling van zijn troep, waarop woorden van den wethouder 15. en \V. geen invloed kunnen uitoefenen." De nieuwe vaste bespeler, met het contract in zijn binnenzak zal natuurlijk met een wolwillenden glimlach luisteren naar de weiischen van H. en W. naar een zoo sterk mogelijk quaütatief en niet quantitatief ge/.elschap" woorden van den wethouder en naar dien anderen wonsch ..een hergroepeering der beste krachten" en hij zal weggaan onder het uiten van zeer sehoone beloften dat hij zijn best zal doen om te trachten de best»; krachten om zich heen te hergroepeeren maar als hij daarin niet slaagt, wat dan r1 Hetzij dan door het weigeren der beste krachten om zich onder zijn leiding te scharen, hetzij dat hij zich er geen moeite voor getroost en liever wat goedkoope krachten aanneemt, een dozijn of zoo beminnelijke jongojuffers die, o zoo !" naar het tooneel snakken. en die wij dan een seizoen lang met haar kiimef je in de hoogte uit d»; coulissen t»; voorschijn zien komen en jongelingen die slobkousen drag»;n en zooals do oude Uuus Kiebl hol zoo schilderachtig zei - mot hun derriére op do tafel gaan zitten in de salons en boudoir.s om maar te laten zien hoe thuis zij op het tooneel zijn !" Natuurlijk zullen Ji. en W. na een jaar. den vas ten bespeler bij zich out bieden en hem zijn art ist iek monster onder den neus duwen, maar er is dan alweer een jaar verknoeid en de ton subsidie er bij. Men moet vertrouwen hebben in de leiding, VAN DER HFIST SIGAREN GOEDE SIGAREN IN EEN BESCHAAFDE VERPAKKING zal vermoedelijk de wethouder zeggen, want een waarachtig kunstenaar zal zich er niet toe loenen met een ..artistiek monster" te werken." en daarom ligt het voor de hand af te wacht en wie er solliciteert en welke vaste kernen de hoeren medebrengen.. Het scherm is nu eenmaal op 011 de dramati« personae ?-- H. en \V.. de Kaad. de sollicitanten. d»' vaste kern. de losse sterren en de figuratie ? moeten de sott»' cluijt ten einde spelen, tot aan de vroolijko ont knooping van do beur/en dei1 AnistordamsclH' b»-lastingbetalers toe. . . , Do wethouder voor de Kunst heeft in een vorignummer de cijfers voor den Stadsschouwburg' overliet loi>/>c)i<lt' jaar-gegeven riinihir/en natuurlijk - -waaruit blijkt dat men do sehoone verwachting koestert dat de inkomsten eindelijk zoo ongeveer de uitgaven zullen dokken. J let werd tijd. Intnsschen doen do nieuwe cijfers niets af aan hot betoog dat Ie d»' gemeente go»'d zou doen <leii schouwburg belangeloos af te slaan aan een behoorlijk gezel schap dat evenve»'! waarborgen zou geven als thans de vaste bespeler en 2e met de ton subsidie de verniakolijkheidsbelasting t»; verlagen. l KARPETTEN F IJ N S T E C O C O S ZEER STERK EN DECORATIEF VAN 00 2x3 METER KALVERSTRAAT AMSTERDAM ZOMCM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl