Historisch Archief 1877-1940
ffo. 2753
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 MAART 1930
De man en de mode
door H. G. Gannegieter
"TATAAR aanleiding van mijn requisitoir over den
-L i terugkeer van de lange rokken heb ik een
aschrobbeering te incasseeren gehad, welke mij,
fcoe vreemd het klinkt, geducht veel pleizier heeft
.gedaan. Een lezeres, die het overigens volmaakt
«net m'j eens is en die mijn opwekking tot verzet
tegen den reactionnairen aanslag toejuicht, ver
klaarde, mij als man niet het recht toe te kennen,
over vrouwenkleeding te oordeelen, zoolang het
?er met de kleeding van mijn eigen sexe-genooten
nog zoo allerbedroefdst voorstaat.
Fulmineer nu ook eens tegen de
mannenmode !" gelastte zij mij en ik kan wel niet anders
?dan, behoudens goedkeuring van de redactie, aan
?deze opdracht gehoor geven, daar het verwijt:
-,,Geneesheer, genees eerst uzelf!" voor een man,
-die zich met vrouwenmode bemoeit, volkomen
verdiend is.
Inderdaad, indien de kleeding een symbool is,
en dit is zij ongetwijfeld I dan is in de tegen
woordige maatschappij de man wel het voorbeeld
?van behoudzucht, bekrompenheid, onverstand.
Dr. Donald A. Laird, professor aan de Universiteit
van Colgate, heeft in het Augustus-nummer van
'The Scientific American een bijdrage geschreven
onder den titel: What is wrong with men's
?clothes?" en in dit opstel spreekt hij als zijn over
tuiging uit, dat de Westersche wereld binnenkort
?door vrouwen zal worden overheerscht, en dit
uitsluitend omdat de man in zijn ondoelmatige
kleeding lichamelijk, geestelijk en zedelijk zelf
moord pleegt.
Ik geloof, dat er slechts weinig overdrijving in
?een dergelijke waarschuwing to vinden is.
Wie een steekproef doet in zijn onmiddellijke
?omgeving, komt tot de ontdekking, dat hij zelf
en al zijn kennissen wel grootmoeders, maar geen
grootvaders, wel tantes maar geen ooms, wel
-een moeder en schoonmoeder, maar geen vader
-en schoonvader bezitten. De levensverzekering
baseert het bedrag van haar premies op de ervaring
dat vrouwen langer leven dan mannen.
Inplaats van deze wetenschap te gebruiken tot
?oen onderzoek naar maatregelen, welke hem dezen
natuurlijken achterstand in levensduur kunnen
<3ompenseeren, verknoeit de man opzettelijk hetgeen
hem aan levenskansen nog rest. Drinken en rooken,
door hun eigen sexo wantrouwende en aan een
mannelijken norm behoefte hebbende vrouwen te
kwader uur overgenomen hebbelijkheden, doen
hem niet zooveel kwaad als de tropische tempera
tuur en de broeikast-atmosfeer, welke hij in zijn
ondoelmatige kleeding fokt en waarvoor zelfs de
zwaarst drinkende en. rookende vrouw past.
Vermeerderde het offer ann levensduur, nu nog
maar de vreugde van zijn kortstondig bestaan, de
kleerenkwelling zou zinhebben.Maar wat is het genot
van een stijven boord of een centimeters dikke laag
van verschillende zware en ondoordringbare
stoffen over elkaar heen? Wat is het genot van
een jas, die de burgerman als hoogste Zondags
genot uittrekt; van een hoed, die bij den eersten
den besten windstoot afwaait; van een feestkleeding,
welker somber zwart do gemoedsstemming aan
duidt van het slachtoffer, dat hart en longen
tesamenperst en in hot zweet zijns aanschijns
rondJiuppelt met een libolle in do armen, welker rag
fijne charmante bedekking den spot drijft mot des
partners smakelooze zelfkwelling?
Nog slechts enkele jaron geloden waren man en
vrouw in de dwaasheid elkanders genooton. Ze
wisten niet beter, de armen. Maar do hygiëne is
gekomen met proeven en experiinenteele feiten,
CORN VAN DER ÓLUYÓ. DEN MAAG
tSOODDEINDC 162
WIJ MAKEN OOr\
EENVOUDIGE: Z.G.
NORMAAL?5ERIE?MEUBEL5.
O.M. HUISKAMERS 241 GK-5LAAPKAMER
met wetenschappelijke wetten on voor do hand
liggende voorschriften. De vrouw heeft ze tor
harte genomen, maar de man, in zijn log, zelfbe
wust conservatisme, trekt er zich ook maar goen
sier van aan en doet, of dit alles hem onver
schillig laat als beuzelarij, goed voor vrouwen, die
toch niets gewichtigere aan hun hoofd hebben.
Beide geslachten bezwaarden zich met vijftien
pond kleeren. Velo mannen zeulen ditzelfde ge
wicht nog steeds onverdroten voort, maar de
vrouwen hebben het bijna zonder uitzondering
tot een tiende verminderd. De man belast zich met
vaak meer dan een tiende van zijn lichaams
gewicht aan emballage, en misbruikt niet alloen
de hiervoor noodige energie, welke hij profijtelijker
zou kunnen besteden, maar sluit do frissche lucht
en het zonlicht mot do voor de gezondheid zoo
gewichtige ultra-violette stralen opzettelijk buiten.
Hem moest toch ovenals de vrouw bekend zijn,
dat de huid niet louter als bedekking dienst doet,
maar als orgaan voor de ademhaling functionneert
en een soort van derde long is. Van de geheele huid
oppervlakte stelt hij uitsluitend hoofd en handen
aan de gezondmakende inwerking bloot, terwijl
de vrouw een derde deel van haar huid laat be
stralen en praktisch gesproken haar geheele lichaam
voortdurend door luchtstroomen laat omwaaien.
Bovendien pleegt de vrouw zich te bedienen van
kleeren, die zij gemakkelijk kan wasschen. Het
laten uitstoomen van een pak blijft een woelde,
waarop de beurs van do moeste mannen niet is
berekend. Welk een onzindelijk schepsel is de
drager van het door stof en zweet van maanden,
vaak van jaren doorplempto mannengoed !
Bovenstaande bezwaren betreffen nog slechts
don hygiënischer! kant van het vraagstuk. Van
minder belang, maar toch geenszins otibeteekenend
zijn do ondoelmatigheid en de smakeloosheid, van
do tegenwoordige manrienkleeding. Nopens do
eerste denk ik aan de volgepropte zakken, welke
noodwendigerwijze onmiddellijk het snit bedorven,
nopens do laatste aan de spreekwoordelijk leelijke
broekspijpen.
liet wordt inderdaad hoog tijd, dat ook de
mannen zich bewust worden, dat er een hervor
ming in de kloeding noodzakelijk is. Dat ei' in
dezen reeds pioniers aan het werk zijn en y.elfs een
beweging" is ontstaan, bewijst lief voorbeeld
van den bekenden Kngelschen physioloog, ]>rol'.
dr. Leonard ILill en van den Duitschen hygiënist
prof. dr. . Fried berger, hoogleeraar aan de uni
versiteit te (ireifswald. dio o]) wetenschappelijke
gronden den strijd togen de conventioneelo man
nenmode hebben aangebonden.
In het praktische Amerika werken behalve de
reeds genoemde prof dr. Donald A. Laird medici
als prol', dr. Koyal S. Copcland en prol. dr. K] hraim
K. Mulford aan de hervorming van de
mannoiikleedij.
.Bekend is de veldtocht van den journalist Mr.
W. . Sanders, redacteur van een dagblad in
Noord-Carolina, die, na in zijn woonplaats gearres
teerd to zijn, omdat hij in een pyama over straat
liep, maar door de rechtbank te zijn vrijgesproken,
zich naar New-Vork heeft begeven, om de Kift h
Avenue op stelten te zetten door hetzelfde costuiun.
Deze pyama herinnert mij aan mijn plicht, om,
na gezegd te hebben, hoe het ni,:t moet, aan to
toonen, hoe liet wél zal dienen te zijn. Dit is niet
zoo gemakkelijk, wijl de vele hervormingen in do
manneii-mode uit den laat sten tijd geen van allen
bevredigen. Voor 't meerendoel zijn het noch op
smaak noch op redelijkheid gegronde grillen. De
plus four evenaart in afsehuwelijkheid het laatste
snufje der vrouvvonrok en mist zin en stijl, tenzij
men er een onmannelijke neiging tot vereenzel
viging van des exen in wil zien. De Schiller-kraag,
voor schooljongens oen uitkomst, openbaart bij
dragers op ouderen leeftijd de ongeschiktheid van
het mot Adamsappol en borstharen versierde
mannelijk décolletó. Do putties, in do loopgraven
onontbeerlijk, wekken evenals de manches!
orpakken de gedachte aan afgesloten poriën en aan de
onwelriekende duffels en vierdraads gebreide wol
len borstrokken der ondorwetsche boeren.
Ik voor mij meen, dat wij do oplossing zullen
moeten zooken in de richting, aangegeven door de
fattori van Buenos Aires, die de pyama tot straat
dracht hebben gepromoveerd door h,iar ui stileereii
Paviljoen Vondelpark"
Tel. 80190-82595
Oroote en kleine Zalen voor Déjeuners,
Diners, Soupers, Bals en Recepties
Huize ZOMERDIJK BUSSINK.
en te versieren, zoodat zij de tegenhanger van het
vrouwencostuum is gewordon. Men schijnt in
het stoutmoedige Argentiniëreeds aan de verschij
ning van mannen in keurige pyama's van crêpe
georgette op straat gewend te zijn geraakt.
Zooveel is zeker, dat, tenzij de natuur inderdaad
de vrouw met zooveel meer weerstand heeft toe
gerust dan de man, de vrouwenkleeding wat de
keuze van de stoffen, den vorrn van het snit en de
wijze van dragen het voorbeeld moot zijn van do
mannenmode. De man moet zich gewennen, te
volstaan met het gewicht aan kloeren, waarmee
de vrouw het blijkt te kunnen stellen.
liet sporthemd, de blazer, do Itussischc kiol
geven te zamen met do pyama een richtsnoer aan
voor het kiezen van model en stof. Ruimte, los
heid, gemakkelijkheid zijn do eischen van het
eerste; poreusheid en waschbaarheid die van
de tweede.
De medici en hygiënisten hebben hun woord
gesproken; de beurt is nu aandekleermakeis. Maar
laten dezen niet zoo onheusch en onhandelbaar
zich gedragen als hun Londonsche vakgenoot
Stanley Johnson, dio op een congres van kleer
makers prof Ilill met speldeprikkeri en
ellestokslagen bestookte inplaats van zijn instrumenten
te richten op het cenigo object, waarvoor zij be
stemd zijn: het kleed, dat den man maakt, en wel:
den man van den modernen tijd.
liet kleed heeft den man gemaakt in do eeuw
van llenibrandt en Itubens; het kleed heeft den
man gemaakt in den. tijd van do staartpruiken;
het kleed hoeft don man gemaakt tijdens Camera
Obscura, trekschuit en (Joudsche pijp. Waarom
zou het kleed ook niet den modernen man kunnen
maken?
Waar is de man, die het klocd maakt, dat zich
aansluit bij den stijl, de levensgewoonten on het
karakter van l'.KJU?
Hotel Duin en Daal" - Bloemendaal
Str. koud en warm water op alle kamers
PRIVÉBADKAMERS LIFT Telefoon 22223
RECEPTEN
fM'lirȕ(l<* nialvroncn.
2.~>n gram suiker, l eilandje rozenwater. .'iO gram
gepelde, gestampte amandelen, de schil van U
citroenen, tii) gram sucade, een weinig karicel en
."> eiwitten.
Doe de suiker, het rozenwater en de gestampt»1
amandelen in een pan met dikken bodem en
rooster alles op de kachel totdat de massa droog
is geworden. Voeg vlug de geraapte eifroeiisehil, de
sueado en de kaneel toe. Koer el', y.oodra de massa
is afgekoeld, de /.eer si ijl'gesh'.goii ei wit t "il < l oorheen.
Leg op een, met dim wit papier, of met ouwels
bedekt liakblik, kleine hoopjes van de massa en
bak de/e in den oven.
KENNERS
KOOPEN BOTER
VAN OUD-BUSSEM