Historisch Archief 1877-1940
No. 2756
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 29 MAART 1930
Nederlandsch-Amerikaansche
Hypotheekbank
door G. A. Klaasse
EEN lezer, houder van een aantal pandbrieven
dezer bank, vraagt om advies: inleveren tegen
?waarden der N. V. Nieuwe Nederlandsch-Ame
rikaansche Hypotheekbank onder de voorwaarden
als vastgelegd in de reorganisatieovereenkomst
tusschen de oude" en de Nieuwe" bank; zich
aansluiten bij de actie" van recalcitrante pand
briefhouders ; of ten slotte een afwachtende hou
ding aannemen. Daar blijkens het juist verschenen
jaarverslag der bank over 1929 houders van in
totaal bijna 3 niülioeii pandbrieven nog niet
hebben kunnen besluiten hun standpunt te be
palen lijkt het ons niet ondienstig aan deze kwestie
«ens de aandacht te wijden. Te meer omdat ten
aanzien van de Internationale Hypotheekbank
waarvan 5J ton pandbrieven nog niet zijn
omgewisseld zich een vrijwel gelijk probleem
voordoet. Terwijl tenslotte in de naaste toekomst
waarschijnlijk nog van meerdere in Amerika wer
kende hypotheekbanken een reorganisatie te
wachten is, zoodat dan wederom een groot aantal
effecten-bezitters zich voor de beslissing gesteld
zullen zien: meedoen of niet.
* *
*
Waar komt eigenlijk in wezen de reorganisatie
van de Nederlandsch-Amerikaansche op neer ?
Wanneer men dat vraagt aan de fanatieke tegen
standers van de gevolgde methode, dan zullen
Uw haren te berge rijzen wanneer Gij het antwoord
verneemt! De bank is leeggehaald, leeggeplunderd
als wijlen de Veendammer; en die bankroof is
gesanctionneerd door den Nederlandscheri rechter,
-al was het dan niet dezelfde die Liebermann in
het gevang stopte. En de pandbriefhouders die
hun debiteur zijn boedel in veiligheid zagen brengen
bij een familielid hadden het nakijken, liet zweemt
inderdaad naar een Wild West mentaliteit die de
heeren daar blijkbaar in Amerika hebben opgedaan
-door de veelvuldige omgang met de cowboys van
<le farms welke het onderpand voor de hypotheken
uitmaken, of juister uitmaakten, want het grootste
?deel der verpande farms werd door de bank inge
kocht. Zoodat de bank zelve farmer-in-het-groot
was geworden. Vandaar waarschijnlijk die zeden
verwildering.
Maar nu in ernst. Waarom heeft men voor de
reorganisatie deze vorm gekozen 'i Waarom werd
het geheele actief der bank overgedragen aan de
?door haar opgerichte Nieuwe" naamgenoot,
zoodat plotseling de pandbriefhouders stonden
voor een bank zonder hypotheken., zonder lande
rijen, gemetamorfoseerd tot holding compauy van
het papieren vermogen der dochter-maatschappij ?
En waarom werd niet eenvoudig aan de pandbrief
houders voorgesteld de aflossing voor zoover
die op enkele pandbriefseriën verplicht was op
te schorten en de rentebetaling te reduceeren 't
Men behoeft slechts aan de reorganisatie van de
Koninklijke Lloyd en de 7 pCt. obligatiën dier
maatschappij te denken om het antwoord te vin
den. Om te voorkomen dat diezelfde recalcitrante
pandbriefhouders, die nu nog trachten de bank
het leven zuur te maken, zichzelve zouden kunnen
bevoordeelen ten koste van de meerderheid dio
overigens in haar eigen belang zou toestemmen
in een normale" reorganisatie heeft men deze
N* V* Nederlandsche
= Grondbrief bank =
van 1906
STELT VERKRIJGBAAR
5 O/ Obligaties
/O A 99°/0
AMSTERDAM-C.
HEERENGRACHT
abnormale vorm gekozen. Natuurlijk zijn er nog
andere overwegingen geweest, als bijv. de vrees
voor de beruchte bepaling der van-rechtswege
ontbinding uit de oude vennootschapswet ingeval
van verlies van 75 pCt. van het kapitaal. Maar de
wensch om een onwillige minderheid de reorgani
satie op te dringen is toch wel hoofdzaak geweest.
Ware de gewone methode van rentereductie
gevolgd dan zou elke houder van een pandbrief
zijn volle pond vleesch hebben kunnen verlangen,
en wanneer daaraan niet werd voldaan faillisse
ment hebben kunnen uitlokken. En faillissement
zou ongetwijfeld niet in het belang der pandbrief
houders zijn geweest. Vooral omdat dan langzame,
niet-geforceerde, liquidatie heel moeilijk zoo niet
onmogelijk geweest ware, wijl dan immers de
Amerikaansche receiver de teugels in handen
zou hebben genomen. Bij de nu gekozen
reorgaiiisatievorm kon faillissement weinig schaden, omdat
de excutoriale liquidatie dan niet het eigenlijke
bedrijf zou hebben getroffen doch slechts de
aandeelen, pandbrieven en amortisatiebewijzen
der Nieuwe" bank welke de oude" in portefeuille
heeft.
En wanneer nu eens de meerderheid der pand
briefhouders niet van de reorganisatie gediend zou
zijn geweest ? Dan zou zij haar ongedaan hebben
kunnen maken; immers de pandbriefhouders
werden houders van alle aandeelen der nieuwe
bank en konden dus tot onrniddelijke liquidatie
besluiten. Den gezamenlijken pandbriefhouders
werden derhalve geen rechten ontnomen. Integen
deel, de reorganisatie is zelfs uitgegaan van de
vooropgezette overtuiging dat het geheel actief
der vennootschap toebehoorde aan de pandbrief
houders. Voor hun werden in de overeenkomst
met de nieuwe bank alle pandbiïeveri dier instel
ling gereserveerd en eveneens alle aandeelen. De
aandeelhouders der oude bank worden tot
voJstorting van hun aandeelen aangesproken en ook
de opbrengst dier stortingen werd toegevoegd
aan het actief dat aan de nieuwe bank werd over
gedragen. Daartegen is juist een groep aandeel
houders tekeer getrokken, omdat het h. i. niet
aanging volstorting te verlangen ten bate der
pandbriefhouders terwijl niet eens vaststond dat
het actief in Amerika niet toereikend was. Daarin
zit een kern van waarheid, maar de vergadering
van aandeelhouders heeft nu eenmaal besloten.
En daarbij komt: als compensatie voor hun mede
werking hebben de aandeelhouders amoit
isatiebewijzen der nieuwe Bank ontvangen. Xoodra de
pandbriefhouders (der oude bank) 5 p('t. rente op
hun pandbrieven en 5 p('t. dividend op hun aan
deelen (tezamen maken deze fondsen 05 pCt. van
hun oude pandbriefvordering uit) ontvangen
hebben deelen ook de aandeelhouders der oude
bank door hun amortisatiebewijzen mee in de
winst. Evenzoo is het natuurlijk bij liquidatie. En
dat is dan ook het eenige punt in de
reorganisatieopzet waarin de pandbriefhouders bezwaar zonden
kunnen zien. Het principe: het heele actief is voor
de pandbriefhouders is daardoor niet geheel zuiver
gehouden. AI vóórdat op de ex-pandbrieven het
volk; pond is betaald kan ook de ex-aandeelhouder
iets krijgen. Maar dit was een. kwestie van loven
en bieden. Was deze compensatie; welke den aan
deelhouders werd geboden voor hun medewerking
om geforceerde liquidatie te vermijden te hoog of
te laag 'f
En riu de vraag: wat moet de pandbriefhouder
doen ? Ik heb hierboven de opvatting verdedigd
dat de reorganisatie voor pandbriefhouders zeer
aannemelijk is. en dat hun belangen daarbij zeker
niet zijn A'erwaarloosd. Zoodat er voor een actie
m. i. geen aanleiding is. Afgezien nog van het feit
dat zulk een actie al heel weinig resultaat kan
hebben. Voorloopig zeker niet omdat de bank
surséance heeft verkregen. En daarna, wanneer
men. faillissement mocht uitlokken, dan kan men
toch aan liet eigenlijke actief in Amerika niet
raken. Dan zouden de waardepapieren der nieuwe;
bank welke de debitrice in portefeuille heeft ver
kocht moeten worden. Van de opbrengst daarvan
bij exeent ie moet men zich maar niet te veel voor
stellen. E11 afwachten, op zijn liollandsch de kat
uit den boom kijken 'i Weinig meer resultaat dan:
vrome wenschcn en reiitevcrli.es!
BEURSSPIEGEL
Donderdag, 27 Maart.
DO gentlemen still prefer bonds ? Een feit is
in elk geval dat zij in de afgeloopen maanden
hun voorkeur in overvloedige mate hebben ge
toond en in klinkende munt omgezet. De koers
stijging der voornaamste speculatieve" obliga
tiën is sedert November van het vorige jaar bij
zonder sterk geweest. Enkele voorbeelden daarvan
mogen volgen: Koers Koers
15/2 '29 25/3 '30
Fonds pCt. pCt.
/o
Bolivia
Funding 'Brazili
8% San I'aok
71
«:J
87
'78
02
*'l/o l'ciitsche Rcnlenbankred.
('ities Service
<>'%Berliner Stadt. Klektr.
80
7% Khein. Westf. Eleklr. Werke 99J
S 13
80J
S2
1 03
<>% ('ert. Duitschefirootboek 09J
82]Ook in de inheemsche obligatiën is de stemming
aanmerkelijk beter geworden maar vanzelf spre
kend bleef daar de koersstijging binnen zeer nauwe
grenzen:
4J% Amsterdam 97} 99 J
-l|% Nederland 1917 99§loof
/ij die vóór de October-crisis in den zomer van
het vorige jaar tijdig het zwaartepunt van hun be
leggingen hebben verplaatst van aandeelen naar
obligatiën hebben dus in dubbel opzicht daarvan
de vruchten kunnen plukken. De koersdaling der
aandeelen hebben zij ontlooperi en op hun obli
gatiën kunnen zij een flinke winst incasseeren.
Esprit d'escalier 'i Neen ! Wij hebben in den zomer
1929 meermalen gewezen op het abnormaal hooge
koerspeil waarop een reactie moest volgen. Nie
mand kan berekenen juist op de hoogste koers te
verkoope.n, maar wel op een koers die hooger is
dan het gemiddelde van een aantal jaren. En die
koers was in den zomer van het afgeloopen jaar
te behalen. Dat al zoo spoedig de markt zou keereri
was toen nog onzeker, maar zeker was het dat de
tijd gekomen was om de periodieke verschuiving
in de opbouw van het beleggingsschema:
aandeelenobligatiën te doen plaats vinden ten gunste der
obligatiën. Wij hebben trouwens destijds toen de
rentevoet zijn retraite aanving nog eens gewezen
op het feit dat de aera der obligatie weer was aange
broken.
Wanneer breekt nu de tijd aan om weer rechts
omkeert te maken, maar nu naar de aandeelen?
De baisse aan de beurs heeft dit keer in zooverre
een bijzonder aspect gehad, dat de daling in /eer
kort tijdsbestek een bijzonder grooten omvang heeft
aangenomen. Weliswaar is. zooaJs te verwachten
was, de beurs blijven doorzieken, maar erg veel is
er niet meer afgegaan. Kn van een constant gelei
delijk afbrokkelen is geen sprake geweest.
Andersy.ijds zijn ook de obligat iekoerseri sterk opgclooperi.
Nu d<J koersen der meeste aandeelen zoover berieden
het gemiddelde peil der laatste jaren zijn. begint het
beleggingsgeld ongetwijfeld sommigen in de handen
te kriebelen. Over het algemeen is het, verstandige
politiek om juist dan aandeelen te koopen wanneer
iedereen zoo murw geslagen is dat algemeen de
stemming op zijn zwartst is. Dan kan soms op een
flauweti dag het koerspeil een gevoeligen klap
krijgen, en daarvan moet men. dan met eigen
geld nog steeds --?- gebruik maken. Want liet beeld
dat in den eerstkomenden tijd waarschijnlijk de
beurs zal vertoonen is dat van een. vrij onver
anderde beurs niet fluctuaties die een enkelen
keer misschien tot een flinke inzinking zullen leiden,
die geleidelijk weer wordt ingehaald. Wij zijn nu
langzamerhand weel' in een periode dat men van.
een ..flauwe markt" gebruik mag maken om een
stukje op te nemen. J Iet ziet er naar uil dat men
ook nog wel een paar maanden daarmee kan
wachten, en misschien krijgt men dan riog mooier
koopjes. Maar langzamerhand lijkt het toch wel
gemotiveerd om weer eens wat speculatieve obli
gatiën - hoewel ook die nog een behoorlijke kans
op koersstijging maken -?om te zetten in prima
aandeelen. Do toekomst ziet er voor de meeste
cultures en bedrijven nog niet rooskleurig uit, de
depressie zal allicht nog verder doorzieken.
maai' als dat niet waar was zouden de koersen ook
niet zoo laag zijn. Kn iticn ttnx't h'ooprn in ren flrmu'e
?nuirlJ (tenzij men d e mentaliteit heeft om liever eers',
de opgaande lijn af te wachten). Evenmin als men in
.luli 1929 wist dat men op het hoogste punt ver
kocht, zoomin weet men nu of men op het laagste
koopt. .Maai' zeker is dat men geen jaar meer moet
wachten met ovcrstaggaaii !