Historisch Archief 1877-1940
'Afo. 2756
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 29 MAART 1930
1930 - UNIE VAN
HILVERSUM
Aether-dragonders
DAT wij daarvoor behoed mogen blijven! Maar,
l'histoire se répète; en op school hebben wij
al geleerd dat de Unie van Utrecht de diverse
nationale fracties wat al te veel vrijheid had gela
ten om hun particuliere lusten bot te vieren
zoodat het doel, de nationale eenheid, leelijk in 't
gedrang kwam. Dat zijn evenwel niet zulke bijster
.aangename bladzijden uit het vaderlandsche
.geschiedenisboekje, dus laten we die maar over
slaan en zien waar we op den dag van heden aan.
toe zijn.
Fraai is het niet. We hebben een kwart eeuw
achter ons van regeering met staatscommissies
en hoe ingewikkelder, actueeler en technischer de
vragen zijn, die aan deze beklagenswaardige ver
gaderingen van deftige monteren worden voor
gelegd, des te zorgvuldiger wordt er door de regee
ring tegen gewaakt misschien met het heimelijk
opzet de verantwoordelijkheid voor een besluit te
ontloopen dat men zich aan het resultaat zou
kunnen branden.
Een voorbeeld van een van de meest doeltref
fende nationale manieren om je zelfs aan het
.koudste water niet te hoeven branden, biedt nog
altijd de departementale verdeeling van den radio
zendtijd. Er bestaan twee omroep-centra, waarvan
de eene een echter" gezicht trekt, en werkelijk
oudere brieven heeft, dan de ander. Verder bestaan
«r ook twee zenders. Dat komt precies uit, zou
«en klein kind zeggen maar dat is toch mis.
"Want beurtelings worden de zenders aan de ver
schillende concurreerende omroep-organisaties toe
bedeeld, om de eerlijkheid" natuurlijk, maar met
het gevolg dat de Avro te Hilversum op dit
oogenblik niet via Hilversum" uitzendt en luisteraars
in het buitenland dikwijls niet weten waar ze moe
ten zoeken, als ze het Concertgebouw willen heb
ben. Een zeer goede nationale reclame dus !
* *
*
Diegene van de luisteraars, die van fractionair
geharrewar en proportioneele pariteit niets moeten
hebben of er totaal onkundig van zijn (en dezulken
bevinden zich niet alleen in het buitenland), dach
ten wellicht dat Hilversum de nationale omroep
voorstelde, zooals ieder land die heeft, en Huizen
meer een legkaart, samengesteld uit even zooveel
stukjes als er propaganda-benoodigde partijen of
gezindten tieren in deze ge-unificeerde gewesten.
Deze opvatting zou al te gezond zijn en specifiek
Hollandsche eigenaardigheden miskennen. Aan
<le zenduren die de Avro bij den haar toebedeelden
zender ter beschikking staan, zijn de roode uren
van de Vara toegevoegd, die van den
socialistischen arbeiders omroep en daarmee zijn alle
uren van n zender bezet. Blijft nog n, waar
de verschillende Christelijke secten en de
Koomschen broederlijk den aether aan taartpunten
snijden. Ik laat in het midden of het een zwakheid
van de Avro was, om plaats in te ruimen voor n
van de fractionairen, of dat het een opgedrongen
indeeling was. Het blijft begrijpelijk dat die
stroomingen die, zij het ieder naar eigen inzicht,
door hun propaganda in het staatsbeleid een
hooger bestier willen verwezenlijken, eerder het
groene laken dan den aether met de socialisten
zullen deelen. Dit snood materialistisch gebroed
behoort bij het linksche" Hilversum (pardon:
nu, Huizen) te worden ingedeeld.
Tegenover, neen: naast do foutieve opvatting
dat de eene groep linksch" is, en de andere
terecht rechtsch", staat de bewering dat de Avro
de nationale omroep is. Dit blijkt nergens uit.
'Zeer vaak geeft de Avro een uitstekend verzorgd
programma, dat met het beste vergeleken kan
worden dat men in den vreemde biedt en onge
twijfeld zorgt de Avro er voor dat haar omroep
neutraal is. Neutraal, in dier voege dat kunst en
?nieuws uitgezonden wordt en al wat er amusant
of belangwekkend is en daarmee uit. Een partij
belang wordt er niet gediend.
Dat is allemaal zeer voortreffelijk, maar daar
mee is de Avro nog niet De Nationale Omroep. Het
is een particuliere onderneming, die zich uit eigen
middelen bedruipt, maar die niet, zooals andere
nationale omroeporganisaties, een ondersteuning
ontvangt uit de retributies die het P. T. T.-bestuur
heft op het gebruik van een radiotoestel. Kn even
min op eenige andere wijze met het rijksbestuur
in verband staat en op een wettelijk monopolie
.steunt.
De Jongeren en de Politiek
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
Albarda en Nolens: Kijk hij eens!"
Uit datgene wat er over liet advies van de
commissie inzake; den radiozendtijd bekendis, kan
men opmaken dat de meerling die het moorciidcol
dezer hoeren zich over de kwestie gevormd heeft,
van geen dieper inzicht getuigt. Dat is niet zoozeer
te wijten aan de opvattingen der loden
persoonlijkals wel aan de MtiiioiHtcllinij der commissie waarbij
op wiskundige wijze mot van ouds de befaamde
pariteit rekening is gehouden.
Zoo is het dan ook te verklaren dat hot vraag
stuk van don Nationalen Omroep heeleinaal in 't
gedrang is geraakt en dat de Avro ptiriltïtixc/i naar
don census van een hoogst onofficieel referendum
min of moer word geclassificeerd als ..liberaal.
Al volgt hieruit hot tegendeel nog niet nml. dat
we reeds een Nat ionalen Omroep zouden hebben,
zoo is het toch oen kleine moeite, om in te zien.
dat deze liberale" opvatting belachelijk is.
Maar hierbij staan we nog niet stil. Omdat wij
nog geen erkenden riationalon omroep hebben,
wordt voorgesteld de verzorging daarvan naar
evenredigheid over do verschillende fractie* om te
slaan.
* *
. *
Zoo komen wij er nooit. Het is natuurlijk wol oen
weg om op dit oogenblik radioruzie te voorkomen
en iederoen ,,voorzoover hij daar recht op heelt
gelijk te geven, maar een vraagstuk oplossen, is
dat niet. Het resultaat hiervan zal zijn, dat men
van vier tot vijf onder katholieke censuur staat
en tegelijkertijd op het andere station onder roode
om. na tafel, te kunnen genieten van oen lezing
met voorbehoud van goedkeuring door do
Veluwsche antikoopok-inetitors of terzelfder tijd van
precies drie geautoriseerde communistische mi
nuten.
Heusch in ernst. De vrees is niet, dat dat allemaal
propaganda zou zijn, maar dat het om beurten aan
n fractie zou staan om censuur uit te oefenen.
Dat, oni beurten, iedere, fractie '»i IK! l'at zou
werkelijk nog een graadje erger zijn. dan dat er
uit aller taboe's tezamen een cocktail van algemeeue
censuur geschud zou worden, naar evenredige
deelen, ongeveer zóó als de bioscoop-commissie
te zien geeft. Kn zoo móét hot ook niet. l-'r is
natuurlijk niets tegen dat de diverse fractionair
gezinden het samen eens worden over een pariteit
van toegewezen uren. Maar daarvoor is n zender
voldoende, of tenminste; zoo goed als voldoende.
Hot is mogelijk dal de vraag naar zenduren op
Zondag het aanbod overtreft, en er is niet voel te
gen om den nat ionalen zender do verplichting op
te leggen, zijn bedrijf tor beschikking (e stellen
op die uren. dat. er voor andere zaken u literaard.
weinig aandacht is.
Do vor/.orging echter van. de uitzending van
groot<? concerten, van nieuws en van algemeen
uulturoclc beschouwingen behoort aaneen wettelijk
geautoriseerde nationale onderneming (o worden
opgedragen, die over wettelijke inkomsten be
schikt en die onze nationale cultuur op waardige
wijze ook ver o\ er de gren/,en kan propagoereïi.
zonder het odium op zich te hoeven laden van tel
kens een anderen zonder te hebben. Om nog maar
te zwijgen van oen fractionair verdeelde ..organi
satie" onvindbaar over twoo stations verdoold
volgens een ingewikkelden rooster van zenduren,
tot onsterfelijke bolacholijkhoid des vaderlands.
K.
WIJ ETALEEREN
VITRAGE
VANAF
PER MTR.
0.50
ALLOVERNET
90 CM. BREED
VOILE
EFFEN EN FANTASIE
VANAF «II
PER METER "? '?"
PER
£ ZOMEN