DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 APRIL 1930 No. 2558 RIJM-KRONYCK Wijlen Poch bestrijdt Clemenceau. Wijlen Clemenceau bestrijdt wijlen Foch. Weygand bestrijdt wijlen Clemenceau. . . . De monden der kanonnen zijn nu stom. De doode krijgers rusten in de aarde. De veete van de volkeren verjaarde. Verslagenheid en stilte lieerscht alom. . . . .... maar plotseling ontstaat een vreemd gerucht. De stemmen van gestorven krijgers dringen zich luide baan naar 't oor der stervelirujeti «n geven aan verbeten klachten lucht. De dooden in hun monumenten wreken het onrecht bij hun leven ondergaan, en tusschen graf en schrijfbureau ontstaan geruchten van verweer en tegenspreken.... De drukpers brengt de vreemde dialoog tot het publiek, op de beproefde wijze naar onzen smaak. En weer, na jaren, rijzen de schier vergeten twisten hemelhoog. . . . En waar het wederwoord moest achterblijven omdat een stem voor eeuwig was vergaan, daar treden de nog levenden vooraan om het in naam der dooden op te schrijven.. . . Wanneer zijn wij van polemieken af van dooden en hun geestelijke erven.. . . ? Het laatste woord der machtigen die sterven blijv' onbeantwoord in de ruimte zwerven, en onberoerd, als 't marmer op hun graf.... MELIS S T OK Tentoonstellingen Bernard Houthakker, Amsterdam. Stadsgezich ten uit de 17e eeuw. Aalderink en Co., Singel, Amsterdam. Werken van P. D. Rezelman. Tot 3 Mei. Huize Van Hasselt, Rotterdam. Werken van G. Hordijk. Tot 15 April. Kunstzaal d'Audretsch. Japansche aquarellen. Tot 15 April. E. J. van Wisselingh en Co., Amsterdam. Hollandsche en Fransche Schilderkunst der 19e en 20e eeuw. Tot 15 April. Amersfoortsche Kunstkring, Amersfoort. Wer ken van Isaac Israëls. Tot 22 April. Kunstzaal van L/ier, Rokin, Amsterdam. Por tretten door Marianne Franken. Tot 2ti April. Kunstzaal Fetter en Co., Amsterdam. Schilde rijen en aquarellen door Louis Montagne. Tot 27 April. Vereeniging Voor de Kunst", Utrecht. Schilperijen van Leonid Sologoub. Tot 27 April. Amsterdamsche Ateliers voor Binnenhuiskunst, Amsterdam. Werken van L. en R. Brailowsky. Tot 28 April. Genootschap Pulchri Studio, Den Haag. Schil derijen van Jan Sluyters. Tot l Mei. De ik-voorstelling en de dichter. Door eene vergissing is bij het drukken, de vol gende alinea weggevallen: Een hoedanigheidsverschil tusschen de individuen onder ling aannemend kan men opmerken, dat in de opeenvolging van meerwaarde-, minderwaardigheidsgevoel, medelijden, machtsgevoel, haat en angst eene daling in aantal maar eene stijging in hoedanigheid is. Dit vindt zijne oorzaak in het feit, dat bij de volgende klasse het weten superieur is aan dat der vorige Het spreekt toch van zelf, dat bijv. bij indivi daen, die een meerwaardegevoel op eigen ik hebben ingesteld, moreel sociaal of wijsgeerig onderscheidend weten onmogelijk ts. Deze stijging in hoedanigheid is zoo sterk, dat de twee taaiste klassen de grootste wijsgeeren en kunstenaars herbergen kan, van welke laatste V. E. van Vriesland een voorbeeld is. Dat eene dergelijke ontleding van een dichter, zooals ik heb trachten te geven, sommige lezers in onbescheidenheid te scherp voorkomt, leidt tot een verwijt, dat ik niet kan aanvaarden. K ij liet uit geven der gedichten is de schrijver mij in grootere onbescheidenheid ten opzichte van y.ich zelf toch voor gegaan. In het onderhavige; geval stelt mij een bedankbriefje van den dichter trouwens t»; dien aanzien gerust. A. DEFRKSNE. Portret van den schilder Wim Schuhmacher vervaardigd door Valentijn Edgar van Uytvanck. Aangekocht door het Museum te Dordrecht SPREEKZAAL Nieuwe Zedelijkheid M A(l ik zoo vrij zijn, eenige opmerkingen te maken aan het adres van dr. van Bouwdijk Bastiaanse;, naar aanleiding van zijn artikel Onze groote jongens en meisjes". Ik ben niet weten schappelijk ontwikkeld (eenvoudig werkman), heb dus niet zoo'n ruimen blik, doch zie wellicht hier door de waarheid niet zoo spoedig over het hoofd. Het voren genoemd artikel, dat doelt op den ,,vrijen omgang" der jongeren, heeft in verband met het overige een veel te monsterachtig begin, en waarin mijns inziens grove onwaarheden worden verteld. Schrijver wijt de aandrijvende donkere wolken over de huidige maatschappij aan de overproductie, die ontstaan is door een teveel aan stoffen en eer; te, kort aan verbruikers; het laatst zag hij gaarne aangevuld door meerdere en meer vruchtbare huwelijken. Nu bekijk ik de wereld met een werk mansoog en zie ook een overproductie, doch zie iiict een ie weinig aan menschen om het getal ver bruikers op te jagen, maar een armoede aan de zijde van een groote massa, die hen niet in staat stelt een behoorlijk deel van het geproduceerde af te nemen. Kn nu trek ook ik een conclusie; en wil ook een weg aanwijzen, die een geweleiadig com munisme" kan tegenhouden: Onthoud den arbeider niets u~at hem toekomt en ge kweekt afnemers. Het geld ligt in te weinig handen om het geproduceerde onder ieders bereik te brengen. Om bij mij zelf te blijven met n voorbeeld: Wat ik den filmmag naten aanbied, moet ik den schoenmagnaten ont houden, terwijl toch beiden op mijn geld rekenen. Ik zie in het grove :! soorten raenschen op het gebied van voortbrenging: de leiders, de geld schieters en de arbeiders, en waar de leiders steeds met de geldschieters de hoofden bijeen steken om tot een vergelijk te komen geraken de arbeiders op den achtergrond en worden als 't kan met een bedelaarsgii't afgescheept. In Godsnaam ii'et in de eerste plualx meer kinderen bij de arbeiders, dat verscherpt den toestand, doch eerst den arbeiders stand verheffen, tot een koopkrachtiger! stand. U begrijpt langs teelleen weg!? Den Haag. Zeer geachte redactie. Toen Willy Pétillon over dit onderwerp in Uw blad schreef, maakte het mij, en ongetwijfeld veel jonge menscheri die denken als ik, gelukkig: ein delijk een groot blad dat in dit land vol vooroordeel de moed had iets oorspronkelijks te publiceeren over de Sexualrefonn" die plaats gehad heeft en die ons geslacht, bewust of onbewust, beheerscht. Nu komt Dr. v. Bouwdijk Bastiaanse in 'n lang, schijnbaar gedocumenteerd opstel het goede werk weer bederven. Ik meen, dat een bescheiden plaats mij toekomt als een van de door Dr. v. B. B. behandelde ,,groote jongens". Dat er te weinig aan sport gedaanwordt op de scholen, zijn wij allen roerend met Dr. v.B . B. eens. Dat hij een tegenstander is van birth-coiitrol is zijn zaak, hoewel ik geloof (lat de psychische nadeelen evenredig zullen zijn aan. de overdreven voorstellingen van anderen. Maar men. vergunne mij oenige al te oppervlakkige beweringen, in zijn betoog te belichten: Ie. dat door achteruitgang van het geboortecijfer het aantal werkeloozen zou stijgen : dit is tépa radox, en zoovele auteurs hebben 't tegenover gestelde bewezen, dat ik hierover kan zwijgen. 2e. Staat kommunisme" gelijk met ondergang der beschaving"? het is mogelijk, maar dat behoeft toch wel eenige woorden ter toelichting 3e. geloof ik, dat indien er van miskenning der sexualiteit sprake is, dit verweten kan worden aan Dr. v. B. B, waar hij zegt, dat de sexueele; verlangens der jonge menschen slechts be rusten op een korzeligheid" tengevolge van intellectueele overvoering. 4e. zou het eens een heel artikel en meer waard zijn, te verdedigen: dat de sexualiteit uitsluitend dient, ten bate van de voortplanting in de meest verheven zin dus", in 't gezins verband". Wij betwijfelen zoowel uitslui tend" als dus". Naar ik meen. ligt de essentie van de door Schr. verdedigde levenshouding hierin, dat hij in de sexualiteit slechts ziet een. de maatschappij aangaande, regeneratieve eigenschap, terwijl wij in de geslachtelijke liefde een voor ieder meiiseh aanwezige rege neratieve mogelijkheid zien. Wij gelooven, dat tegenwoordig zelfs een tweede jaars student zich zou schamen te schrijven over de wenschelijkheid van vrije idealistische omgang, waarbij zooveel mogelijk gewaakt worde; tege;H zinnelijke; afdwalingen". Xee;n, wij durvesn ele waar hè; iel tenminste emder oogeii te zien! Ik mag tot mijn spijt niet teveel plaats eischeri, dus laat mij kort samenvatten welke; iele,alen onder eie jonge; mensehen van deze generatie leven: I. Meer sport e>p scheden en universiteiten. '2. Beter we-rktijdem, b.v. e-e;n schoe>l- eif e;e>lle;ge>tijd van S uur. Daarna vrijheid, zemeler ve;relere huisarbeiel. 3. e'e;n vrijere, elus tuinder bewaakte e;n bethe;e>re;tiseerde omgang tussche;n jemgens en meisjes. Bij het beroe;]) e>m opnames elat ik hierbij eloe, vertrouw ik eip ele-n vrijen. ge;e;st van De Gre>ene Am sterdammer. FR ITS FK AN K-FO V E K. med. stueleiit A'dam. Wij ontvingen nog een schrijven van ele>n heer B. J. \j. te; Amsterdam, elie; in he>ofelzaak de reeleiu;e;ring veOgt, elie> hierbe>ve;n ree;els gegeven is. Inzenele;r betwijfelt erf de; volledige bevrediging voe>r elen me;nsch ele nest bouw", ele bevruchting, het ter were;lel bre;nge;n eler jongen. e>tc. is. Indien elat ze>o is, dan staat zulk i;e;n me;iise;h z.i. niet hoe>ger elan lu-t dier, terwijl ete waarele van elen mensch zit in de e>ige>nse'happen, we;lke he-m, vaneleeliereu <>!ielei'rie'.lu'iele;U. Het is ele beeloeling van ele redactie van. De; (iroene Amsterelamme;r ge:we>est deze- op het ooge-nblik in ieelers aandacht staande; kwestie; van ze>e>ve-e'l meigelijk zijden te belichten. l let is bijzonder verhe-ugemd dat uit talloe>ze; brieven blijkt hoeve;e;l we-e'rklank ele geplaatste artikelen hebben gevondem. lle;t is niet moge;lijk me;e-r ruimt*; voor ingejzouele>n st\ikke;n" af te staan - der halve' ziet' ele reelae'tie /.ie-h geriejoelzaakt de; ge1elae'hte'-wisseUng e>\vr de be-iele; vorige artikele;ii (e sluiten. Ncderlandsche Munt HoUaad'i boU 10 cents