Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 APRIL 1930
No. 2558
Van een overhaasten aankoop
door Melis Stoke
Hotel Duin en Daal" * Bloemendaal
Str. koud en warm water op alle kamers
PRIVÉBADKAMERS - LIFT Telefoon 22223
rfl ENEINDE eenig licht te verspreiden in de
J. beruchte zaak van het Rotterdamsche
kalicontract hebben wij ons gewend tot een bekende
figuur in de Internationale Potasch-wereld en wel de
heer Potasch, associévan den bekenden Perlmoer,
die op ons verzoek aanstonds bereid was tot eene
uiteenzetting.
verzekerde ons deze autoriteit
Weinig dingen, zoo verzekerde ons deze
autoriteit, zijn zoo moeilijk als het sluiten van een
contract met een Nederlandsche gemeente. Maar er
is n ding nog veel moeilijker en dat is om, wanneer
zulk een contract gesloten is, daarvoor rechts
geldigheid te verkrijgen. Uw bewonderenswaardig
staats-stelsel eischt daarvoor niet alleen goed
keuring van den gemeenteraad maar vervolgens
ook nog die van Gedeputeerden, en dan blijft nog
altijd een risico bestaan. Intusschen liggen de
grootste moeilijkheden in het optreden van een
aantal instanties wier competentie ontgaat aan
onze waarneming. Commissies samengesteld uit
wel maar onderling op geheel verschillende;
wijze denkende personen, hebben daarin mee te
spreken, en ik vraag mij af in hoeverre de weken en
maanden, die noodig zijn om die heeren aan het
verstand te brengen waarom het eigenlijk gaat, in
zakelijken zin gunstig werken op de transactie.
Laat ik een concreet voorbeeld geven: op zekeren
dag biedt men U een prachtige kachel aan voor
zeer weinig geld doch onder voorwaarde dat U
snel beslist omtrent al dan niet aankoeipen. Met
den aanbieder teekent u een voorloopigo
overeenomst strekkende tot overneming van de kachel
de belanghebbende instanties
onder beding dat de belanghebbende instanties, te
weten Uwe vrouw en Uwe schoonmoeder, zich
daarmee verecnigen kunnen. Ge brengt het voor
stel niet rechtstreeks voor bij uwe vrouw maar bij
een door TT en haar benoemde commissie van des
kundigen, niet bestaande uit kachelsmeden doch
uit: een liberalen groentenhandelaar, een U.K.
drogist, een antirevolutioiiairen sloven/etter, een
. christelijk historischcn wijnhandelaar en een sociaal
democratischer! vrijgestelde.
Deze commissie stelt zic/t gruntlig op ilf hnngtc.
De/e commissie stelt zich grondig op de hoogte
van de beteekenis van het woord kachel, de
practische toepassing' van de kachel de eischen van
zuini.yheid, warmtevorspreiding en-/., enz. aan een
kachel te stellen, de aard en de kostprijs der
brandstoffen, de kosten van onderhoud van
kachels in het algemeen en van deze kachel in hel
bijzonder. Hiermede gaan maanden voorbij ducli
tenslotte dient de commissie een rapport in. over:
Ie. de wenschelijkheid van aanschalïing van
kachels in het algemeen.
2e. de wenschelijkheid van aanschaffing van
een kachel, speciaal in uw geval.
3e. de kostprijs van kachels in den groothandel en
den kleinhandel.
4e. de rijkdom aan brandbare delfstoffen van
de aarde en de vermoedelijke duur van het strekken
daarvan voor kachels.
5e. het voordeel van kachels boven fornuizen.
l)e bestudeering van dit dossier eischt. ook in
verband met al hetgeen aan misverstand is ont
staan en door diepgaande studie der commissie
leden weder opgehelderd moet worden omtrent de
beteekenis van het woord kachel, vier maanden.
Inmiddels hebt TT correspondentie gevoerd met
den aanbieder van de kachel, die u herinnerd heeft
aan den afspraak dat de zaak geregeld zou worden
vóór het intreden, van de lente. Aangezien uw vrouw
uit de stad was toen het rapport van de commissie
werd ingediend, hebt u haar terugkomst rustig
afgewacht en den aanbieder verwittigd van het
juiste moment van haar terugkeer. Deze antwoord
de dat hij daarvan met belangstelling had kennis
genomen en dat hij hoopte dat mevrouw een aan
gename reis had gehad en dat HEd. de kachel zou
aanvaarden, vóór het zomer werd.
Zoodra mevrouw terug is zet zij zich aan hut
bestudeeren van het dossier en inmiddels meldt
u den aanbieder da,t u, bijaldien zij instemt met
de meerderheidsconclusie van de commissie, eerst
nog de goedkeuring van uwe schoonmoeder wenscht
uit te lokken maai' dan toch zeker absoluut tot
de transactie zult overgaan.
Imniddels heeft uw buurman de lucht gekregen
van liet voordeojig aanbod en aangezien hij be.st
een kachel gebruiken kan. en zeker tegen zoo
voordeeligen prijs, reist hij zonder toestemming van
koopt de kachel
zijn behuwdfamilie naar den aanbieder en koopt
de kachel.
Wanneer deze tijding u bereikt, wendt gij u tot
uw vrouw en /egt. met het beminnclijksf en
011noozelst gezicht van de wereld: ..Wat. lieve, in
dien wij ons eens een kachel aanschaften..;-"
De leverancier schrijft: Hierbij deel ik n mede
dat de kachel inmiddels verkocht is.''
Desondanks beraadslaagt gij een heelen middag
en avond met uwe vrouw en verkrijgt, met veel
kracht van overreding, haar toestemming tot de
aankoop, van de kachel.
Vervolgens wendt ge u tot uwe kennissen en
zegt: ..Ik hel) een kachel gekocht. Mijn schoon
moeder moet het nog goed vinden, maar ik heb
het er maai- vast op gewaagd. Wie niet \\aagt die
wint niet. /oó ben ik nu eenmaal."
l,'w buurman roept : ..Hoera ik heb een kachel.
Toevallig hel) ik den eigenaar vroege!- eens een
dienst kunnen bewijzen en bovendien ben ik een
vlotte handige vent."
Men vraagt l': ..Bent u er wel zeker van dat
u die kachel hebt....:' l-"w buurman beweert
namelijk hetzelfde! . . "
(lij laat u niet van uw stuk brengen, en betoogt
met zooveel warmte dat gij een kachel gekocht heb!
dat ge het vanwege die. warmt" zelf gelooft, l w
juridische raadsman zegt het immers ook. . . . ':
Inmiddels wordt de kachel bij uw buurman
geinslalleerd. Gij daarentegen zijl in het bezit \an
een rijke litteratuur over kachels, \\.it zoudl u
doen in dat geval. . . . ?
\\'ij staarden den kalie-magnaat l'otasch
\crstomd aan. en deze raadde onze gedachte.
l' zondt In-t heele geleerde dossier verbranden
in de kachel \an uw buurman. O 7.00. lndei-(l;i;ul
meneer. . het is moeilijk zaken doen niet een Ne
derlandsche Uelllei-lite. Kn UU \el-Wljte-ll ze de
Belgen nog dat di.- er de politiek bij gi-haa,lel
hebben. Alsof de politiek gevaarlijker was dan. . .
het politieke stelsel. , .!
De kunstvorm, die op een
historische vergissing berust
(INGEZONDEN)
TOEN in de 10e eeuw in Italiëdo strooming
begon, die do Renaissance van het Drama"
genoemd wordt, openbaarden zich al spoedig twee
richtingen. De eerste schiep het zuiver-litteraire
pseudo-classicisme in treur- en blijspel en vond in
de 17e eeuw hare voortzetting voornamelijk in
Frankrijk en Nedeiland.
De tweede richting echter had een geheel
ander karakter. In 1580 stichtte Giovanni IJardi
te Florence zijne Camerata", een groep van com
ponisten en amateurs, die het antieke drama langs
den weg der muziek wilden doen herleven. Zij gin
gen daarbij uit van do veronderstelling, dat de
antieke tragedie in haar geheel gezongen was
geworden. Dientengevolge schiepen zij den zgn.
recitatieven stijl: de monodie met den basso seguito,
waarmede zij den zang zoo dicht mogelijk tot de
spreektaal wilden doen naderen en aldus eerst
waarlijk ,,natuur, waarheid en expressie" in den
pathetischen zang te verwezenlijken. Op deze
wijze ontstond do van a tot z gezongen tragedie,
die zij Drama in musica" noemden, volgens een
stijl, die naar zij geloofden, door de Grieken 011
Romeinen in hun theaters was toegepast. Op de
veronderstellingen en pogingen der C'amerata"
hebben zich dan verder door do eeuwen do opera
en hot muziekdrama in hun verschillende vormen
en stijlen ontwikkeld.
Men moet hier inderdaad spreken van een ..his
torische vergissing", immers, wij weten sinds langs
dat do Grieksche tragedies haar grooto effecten
bereikten door een afwisseling van het gesproken
en het gezongen woord on dat dichters als
Aischylos en Hophoklos, die tevens componisten waren,
de muziek slechts aanwendden in de lyrische ge
deelten hunner scheppingen: in do koren en
monodieeii, waarin do gevoelsuit beelding de hoofd
zaak was. Maar de zuiver dramatische gedeelten:
de groote conflict- en dispuut-scènes en de reciete.ii
lieten zij over aan de sprekende acteurs.
Op dit historisch feit werd even gezinspeeld in het
rapport der Studiecommissie voor het
Amsterdamsche Schonwburgvraagstuk. Het is een detail
dat gerekend wordt, tot de parate kennis te
behooren van eiken conservatorium-leerling, die zijne
muziekgeschiedenis behoorlijk heeft bestudeerd.
Dat een leek. als Dr. W. van Ravesteyn in dezen
blijkt te zijn, er niet mede bekend is, valt hem
gemakkelijker te vergeven, dan de woede-uit
barsting, waartoe zijn historische onkunde hem
heeft verleid, "blijkens inhoud o"n toon van zijn
artikel in dit blad van 15 dezer.
Men had van een gestudeerd man mogen ver
wachten, dat hij, wanneer hij in een persbericht
over een vergadering, waarin een rapport is be
sproken, eonige onduidelijkheid of onbegrijpelijk
heid had ontwaard, toch allereerst dat rapport
zelf in zijn geheel gelezen zou hebben, a.lvorens
er tegen te velde t e t rek ken. I Je lect uur er van zou
l M', van Kavestevn van veel voorbarigheden hebben
weerhouden, want, hij zou ontdekt hebben: 1. l >a(
de "passus over de opera in da.t ia,pport uitdrukke
lijk op mijn naam is gesteld en het dus op zijn
zachtst uitgedrukt hoogst onbillijk is. mijne
medeondertookonaren met zijn hoon te. overladen.
'1. | lat in het rapport op Verschillende, behoor
lijk ontwikkelde gronden, het stichten van een
speeiaal opera-geboiiu, dat door zijn aard en
inrichting voor h"t tooneelspel ongeschikt zou zijn.
werd ontraden. :>. Dat. de stichting wordt
a.anbevolcn \ an een t heat e r \ oor het l ooneelspel. echter
zoodanig, dat het levens geschikt zmi zijn, om er
('pcra's in op te \ oei-eii.
Ten overvloede; uil ik hieraan neig toevoegen.
ela.t in einze e-onimissie niemand zeio dwaas is
geweest, om de- waarde- te oiitkenm-n \an nie-nig
kunst in-/?/.-, dal op het gel i ie-e l \aii o p--r/i, e-i L
mu/.iekdram.-i is ontslaan, ook ,-übei-üsl Ju-t ontstaan v;m
dezen kunst rnr,,i e.p ei-n h :-t en-i.-e-he \vruissing.
Wij hebben ee-lite-i- i-e.-kening m-homli-n met ln-t feit.
elal in ons land niet. zooals e-lelci-s. een leve-ndf
eipora.-tradM ie- bcstaal.
BA1.T11AZAK YliRHAGEX