Historisch Archief 1877-1940
12
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 APRIL 1930
No. 2759
EM
door Jessie Redmon Faussett
Een Samboe-slavin gegeeseld.
JOANNA was nog een heel klein
meisje, toen zij zich al bewust was
welke innige verstandhouding er be
stond tusschen haar zelf en haar
vader. Zij herinnerde zich, dat zij
eens op haar vaders knie geklommen
was, een keer toen haar moeder met
haar broers en zusje naar de kerk
waren gegaan en zij niet een verkoud
heid thuis had moeten blijven. /e
was op haar vaders knie geklommen
en had hem gevraagd om een ver
haaltje te vertellen.
Wat voor verhaal;"" had .Joel
Marshall gevraagd.
,,]']en verhaal van iemand die hél
groot was, J'appie. Net zoo groot als
ik zal zijn wanneer ik een groot meisje
ben".
Verbaasd en verrukt had. .loei haar
aangestaard. \Vas ze niet. y.oo klein
als ze was, de echo van /.ijii eigen, ver
geten verleden:' .loei Marshall, nog
als slaaf geboren en de zoon van een
slaaf uit Richmond in Virginia. had
als kleine jongen die zelfde drang tot
grootheid gevoeld.
..Als klein kind", vertelde zijn moe
dei1 steeds vol trots aan haar vrien
dinnen. ..hield hij er gewoon niet over
op. Het. was maar: eens zal ik ecu
groot man zijn, niet. Mammie-' Ku
jij zult me helpen het te worden, hér''
tf Maai' dat was een heele tijd ge
leden, placht mammie te vertellen,
terwijl ze tevreden in haar
schominelstoel op en neer wiegelde, juist een
jaar na 't einde van den burgeroorlog.
K n ik had er heuseh geen idee van,
dat hij een groot restaurateur zou
worden en dat hij 't zou zijn, die moest
zorgen voor de diners van de groot e.
bankdirecteuren en van den President .
/e hebben, hem daarvoor expres uit
JRichmond laten komen. KIL (oen heeft
hij zich in New York gevestigd, /eker.
een groot man is hij geworden, en-oï!
Arme .loei. Mammie's begrip van
grootheid week toch eigenlijk wel een
beetje af van zijn eigen idee. Ken
vooraanstaand man, had hij vullen
worden. Iemand die' voor het publiek
kwam. iemand die iets te vertellen
had: ,,I)at is nou pas een kerel!''
. . . hoe mooi klonken die woorden'.
Toen hij nog een kleine jongen was.
las hij 's-naclits het leven van Napo
leon en dat van Lincoln en darrison.
alle drie blanken, Wel is waar. maar
Lincoln was een arme drommel en
Napeleon heelemaal onbekend en toch
waren ze tot de. grootst mo-elijke
hoogte, gestegen. Kil toen hij onder
Werd en geleerd had, wie Frederick
Douglass was en Toussaint
l'Ouverture, toen wist hij, dat ook zijn naam
met gulden letters in de historie ge
grift kon woi-den. als hij de banden
maar kon verbreken, die hem ge
kluisterd hielden.
In zijn fantasieën lag niets zelf
zucht igs. Als hij al een groot man
wenschte te worden, da'i wilde hij
dat toch alleen maar op een strikt
eerlijke manier bereiken en voor alles
wilde hij de loyaliteit tegenover zijn
omgeving handhaven. Hoe ontzettend
moeilijk was alles! Als jongen begon
hij er al aan te wanhopen, het ooit
te bereiken. Maar noch het feit, dat
hij een neger jongetje was, noch zijn
armoede, ontmoedigden hem. In zijn
oogen was de handicap der omstandig
heden, er enkel om overwonnen te
worden.
Toen Joel vijftien jaar oud was,
stierf zijn vader, gebroken dooreen
leven van slavernij. Kn toen tot over
maat van ramp korten tijd later hun
huisje afbrandde, restte .Joel en zijn
moeder niets anders, dan in dienst te
treden van den rijken llarvey Carter.
Kn terwijl Joel het werk in de keuken
leerde tol in alle fijne bijzonderheden.
droomde hij verder. Op haar manier
deelde zijn. m< eder in zijn
droomerijen. maar met zooveel hartstocht en
vertrouwen, dat Joel haar uit dank
baarheid lot zija eenig verder levens
doel maakte. Met dat a.l stond haar
trouwe aanhankelijkheid zijn plannen
in den weg, /.oi dat Joel, toen zij zie
kelijk werd, zijn landen op elkaar
klemde, zich van zijn verloren illusies
rekenschap gaf. hun spaarpcniiingeii
van de bank haalde en een klein win
keltje huurde, waar hij een restaurant
begon, dat eigenlijk niets mér was
dan een buffet. Kr kwamen uil
vriendschap een paa.r kla.nten.
Niet Veel. en alleen \;l.ll /.i.jn eigen
soort. Maar langzaam verspreidde
zich de renomnie \ ;i,n /. ijn l ui il ei
mewone snndu iehes. zijn onos ert re!
bare pasteien, zijn pannekoekeii,
zoodat er eerst mér llegerbezoeUei'f,
kwamen, toen ook Manken en toen
l lest ell illuell lm 11 etlshu is. luimen den
tijd van vijl' jaar wa.s Joel's rest a.urant
ill den gelleelell staat bekend. l >e
armoede had hij overwonnen en liet
comfortabele leven ll.'td hij leerclt
apprecieeren. De bestelling Noor l 're
sident (irant deed zijn reputatie zelfs
tot New York doordringen en hij was
handig genoeg om er direct gebruik
van te maken en daarheen te ver
huizen.
Pa> na de verhuizing naar New York
en na den dood van/ijn moeder t
i-onwde Joel. /ijn vrouw was onderwijzeres.
'/,:? sprak correct Kngelscli en was
keurig in kleinigheden, iets dat bij
J i iel het he\\ list zijn wa.kkcl' I'iep, \Y,'t1
hij iii zijn opvoednm' emisf Jut.d en
hem deed bc?rijjien welken slagboom
el' lag tUSsdlell hem cll de grootheid
wa.arnaar zijn ziel gehunkerd lia.it.
/ijn vrouw was lief en goed, maar
ten eeiienmale vrij van welken eer
zucht ook. Kn liet pleizier van een
eigen l huis en het cotit ra.st met de
dagen van zijn harde jeugd ver/oen
den Joel eelligermate met 7 ij 11 lot.
/ijn eerste kind riep de oude eer
zucht weer wakker, liet was een jon
gen, en Joel \oeliie een st raal va.n
hoop zijn hart doordringen toen hij
zich over het kleine bruine wicht heen
boog. j l ij wilde hel .loei noemen en
ook hem de eerzucht bijbrengen o!'
liever stimuleeren. die hij voelde dat
al ontwaakt moest zijn in die kleine
hersentjes. Maar zijn vrouw wilde
niet hooreïi van den naam ...loei".
<ft ,,Als klenrling zal hij 't al hard ge
noeg te verantwoorden krijgen, en
hem zot» een ouderwetsche
negernaam te geven, dat deed heelemaal
de deur toe", vond ze. ..Laten we
hem Alexander noemen".
Alex, zooals hij genoemd werd, leek
niet in het minst op zijn vader, l lij
was eeiL doodgewone baby en een
doodgewone jongen, die met knikkers
speelde en met vliegers, maar die
hoegenaamd geen aanvechting ge
voelde een zwarten Napoleon te worden
of een tweeden J'Yederk-k Douglas. De
twee volgende kinderen, Philip en
Sylvia, waren net zoo. en Joel Mars
hall, nu een man van veertig jaar, liet
zijïL idealen varen eti besloot een goed
zakenman, echtgenoot en vader te
worden - nog zoo'n dwaas besluit niet,
maar daarvan gaf hij zich geen reken
schap.
Toen werd Joanna geboren; Joanna
met een kuifje van dik zwart haar en
twee groot e ernstige oogen, wa.armee
ze droomerig voor zich uit sta.arde in
onbegrensde ruimten. ..Net jij Joel",
zei moeder Marshall. Kn omdat de
nieuwigheid van het namen-verzinnen
er een beetje al' was, ma.akte ze geen
bezwaar tegen den naam van Joa.nna.,
die Joel aarzelend voorsloeg, ,,/ekcr
ze moest wel na.ar jou genoemd «'or
de.n", zei ze een maand la.ter. ..kijk
maar hoe ze je niet ha.ar oogen volgt,
waarheen of j< k -a,al ."
Joel zou l il dien celuien keer ver
geten. da,1 /e hem om een \erha.al
gev ra.agd had. ..Ken \ ei'haa !. v a ti iemand.
die heel gi t \\as. Pappie."
..(iroot, hoe bedoel je dat. l!.'lb>
'/.,,<> een -.root,- man als Pappie:-"
Joanna had haar hoohlje -e<chud.
..Nee ik bedoel, ,-en man. die' dingen
deei!, du- -een ander doen kon. . .
misschien een brand blu»clien". had
ze el1 weifelend aan toegevoegd, ..maal'
eigenlijk iets nog -roolei-V.
Daarna, had zij haar leeivn l,./en.
/e wa,s nog niel .-.let-k enoe-. om naar
school te gaan. de eer.-le jaren, h!u
later, o); school, werd haar hel
ras>en\raa,gsink pas be\\ iisl
l l ebben 'Ie negers dan nooit m te
datlen verricht, l'a.jijiie 'r" Maar Joel
was oji die \raag \ ooi-bereid. 11 ij
vertelde haar verhalen over Don-das
en Yesev en Turner. Kn va.n ".root e
vrouwen ook. van llarriel Tiibman,
van Phillis \Vhealhev, va.n Sojourner
Truth. a.lle drie vrouwen die no- in
slavernij eweest wat-en, eti die hnn
weg naar roem en vrijheid /.e!l' lia't'i.-M
moeten maken.
Joanna, begreep hoeveel moeilijker
nog da.n anderen deze vrouw, n hel
hadden geha.d. /oo jong als ze \\a,s,
begreep ze toch heel goed, dat de
strijd, dien deze vrouwen Ie voeren
ha<ld.eti geha.d. en de moed dien ?/.??
geloond luidden te be/,!ttell. I1O-; ie! s
veel hoogvrs en heel iets anders was
geweest dan de si rijd bv . die Florence
Nigluingale h.ut gestreden. ,. \|s
Jeamie d'Arc waren ze", dacht ze bij
zich zelf. ,..lea,nne d'Arc. . . wat een
mooie na,a m... en die b j ki oj ? de
mijne". Ken aa n-j-bt ireti, bijna te
stiikte eerlijkheid hield haar er van
terug, zich ook Jea,nne Ie laten
n.iemen.
Een gelukkige familie.
Joanna werd door haar vader overal
meegenomen. Kens, met Pasehen,
trad er een beroemde en beeldschoone
Negcrzangeres op in de kerk. /e
zong Paa.schliedeiviL en het klonk als
een gouden stem te midden va.n groot e
blanke lelies. Na den dienst ging de
zangeres met den heer en mevrouw
Marshall mee naar huis, door wie ze
uilgel digd was \oor het diner.
Ondel- den rit naar huis kon Joanna
haar oogen niet va.n de beroemde
zangeres a t honden.
Na tafel kwam ze in de gezellige
huiskamer voor haar staan en zei op
ernst i ge 11 toon : ..Ik kan net zoo zingen,
als l', luister maai-!" Ku zonder vei
dei-e inleiding zong ze toen bijna, hel
-eheele ".c/.ailg. /e WIIS al tiell jaar
ha.a1.' stem was al vrij van kinderlijke
sehrilheid en be-ou de volle, gouden
klank aan te nemen die haal latei
Z.i MI zou di "'U uit blinken.
Madame ('aldvv.-ll si oud niet stom
heid gesla-ell. Mei lall- Werken i-u
bittere ei-va-ia-. had ze haar lauweren
-.eoog.si. na, Ijeleedi-in-eii,
onver-ehilli-heid ell al'keef niet .-talen vv l l
l e hebben m. iet eii ov cru innen. Nu w
a/e op del l we- V a ' l l Ie il l o, ? II l. Dool' 11- ?. !
het land ei-dilen de .V-v- haar roem
o| i en iii haar i iueit M a d w a :?' 't i d ?
blanken ev, n l rot>ch op haar al.- de
k lei ll'l i M-e]| . ...Mljti eluetl doehter
pla.clit ze bitter op te merken. ..zoo
ik toch lieVel' de V el' l lederi l men willet;
besparen, die ik Ie verduren heb -.elia-l
al had Ze de st elll V all een eli-el.'
J'i icli. toen ze J oa una, oj» di.-i i
Paa.schda- had hooren zin-en, ureeji
ze .loei Marshall bij zijn arm. ../oek
haar een lei-raar, meneer Marshall. Ken
stelll Uit llon derddll i/.e! idel l heeiï/.e.
Arm kind. wat zal je moeien werken'.
Maar Joanna. Im-lerde niel. i l,-ia:
oo-,.n zochten den blik va.n liaa,:
V a,de!'. l M ? idel l W ist en op dal oo-ell l . i l k
dal de w.-:; naar den t'oeni y.ieh v ooi
hen uil-tl-ekle.
CADILLAC
Het leit, dat de Cadillac dikwijls voor
veel duurder wordt gehouden, dan ze
in werkelijkheid is, pleit wel zeer sterk
voor de hooge plaats,die de CADILLAC
in de algemeene achting inneemt
K. LANDEWEER
UTRECHT _ AMSTERDAM
BMtstraat 74 Stadhouderskade 93-94