Historisch Archief 1877-1940
No. 2759
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 APRIL 1930
Actueel Neger-tooneel te Londen
door Elis. de Roos
l J. B. BENNER & ZOON I
g PIANOHANDEL "^"LL?.? 5
I DEN HAAG 97 NOORDEINDE l
Garland Anderson
Appearaiices door GiirJaiul AmWrson
H KT begint ..pirandelliaarisch". ('arl. piccolo
iu ccti liolcl iti San Franciscn. lioi>t'il])<-vsix»i
in lic't stuk, verschijnt namens den auteur als
])roloojr, uitstekend dooi1 Diirio Sliindell sjrcy.cfi'd.
vei1telt van 7Jjn geloof da< iedereen vai\ r/,iclr/.ell' maken
kilH wat liij vurifT vci'liingt te worden, hoe hij op de
gedachte kwam het tooneelstuk te schrijven, be
ginnende met 7. ij u herinnering van een dag waarop
hij iri do hotel-hall stond, toen er gebeld werd en
de manager zei. . . Dan gaat het licht op en het
stuk is aan. den gang. Kn zoo eindigt het ook, met
de stem van den piccolo nit het donker, pcin/.ende
over do realiteit van zijn persoMnages. l
>aartusschen in: een schrale hoofdrol in een naie\ e
comedie die in een uitbundige en overvloedige
versierde episodische fignnr den negeracteur Doe
Doe Green als ster presenteert. Maakt het voor den
toeschouwer iets uit of hij weet dat de auteur een
neger is? Juist voor den toeschouwer mankt liet
zeker verschil, hetzelfde verschil in verwachting
en ontvankelijkheid dat ons b.v. tegenover werk
van een nissiseh kunstenaar geneigd doet zijn om
afwijkingen van de vormgeving, die wij verwacht
ten, als teekens van een ons vreemde visie 1e
interpreteeren omdat wij uit ervaring weten
dat er een mentaliteit aan het woord is die
volkomen en vaak mecsleepend van de ony.e
verschilt.
Nu schijnen zulke overwegingen veel te zwaar
tegenover de lichte comedie die ..Appcarances'' is,
en toch komen zij op, omdat men vermoeden
moet dat Anderson, wanneer hij werkelijk niets
dan een blijspel na.:i:' -\ngelsaksischeii of
blankAmerikaanscheii aai-d had willen schrijven, wel
naar een vroolijker thema, gezucht zou hebben.
Het stuk is wel zeer blijkbaar geschreven
tei'wille van de figuren van den ..colouivd" piccolo,
die door een zuiver en rechtschapen geloof in hel
leven zijn vrienden beïnvloedt en x.ijn vijanden
overwint. ;
Maar thema, en fictie gaan wonderlijk onbeholpen
langs elkaar heen. Ken ..vamp" beschuldigt den
jongen van aanranding; hij is onschuldigen weigert
voor de, recht bank een advocaat te nemen omdat
er niet meel' gezegd ka,:i worden da'i de wav'heid
is en hij zeker is dat de waarheid overwint. Ma:ir
wat overwint, is aan het eind van dat bedrijf niet
de waarheid van C'ai-1 die t.'gen de schijnbare
lirdentie der feiten in de jury zou overt uigen. maar
het op het laatste nipjiertj" verschijnen \;i:i een
nieuwe getuige die al de vorigen als valsch en
misdadig ontmaskert. 'Dit. was tegelijk liet bedrijf
in de rechtzaal dat nog altijd opgang maakt.
* *
*
Men ontdekt niet precies in hoeverre het Ander
son ernst is met zijn ('avl. maar zeker zou hij zijn
ernst beter recht hebben kunnen doen in een no
velle, waarin hij had kunnen uitweiden over
«nulliteiten die hij niet in actie vermocht om te
zetten. Wat is trouwens moeilijker da.'i het dra
matisch laten zien va:i d"ti goed'-n invloed \ a.M
woorden op mensehen, liet is hoogstens de
di'ama,tiek va^i de preek, wa.arbij er n a:i:i liet \\<><»rd
is en al de anderen passief en onbewegi-lijk zijn.
Kil dit roept <-en associatie op met
een fascinoerende en
onvervreemdbaar-gave uiting der negers, de
spirituals: maar er is niets van hun
beeldende vurigheid in C'arls woorden.
('arl is niet typisch neger, evenmin
voor den auteur; voor den auteur
vermoedelijk alleen een goede of
zuivere menscli. Maar hoeveel keer
is liet zelfs in de geniaalste litteratuur
gelukt om goedheid geloofwaaardig
te maken, en niet onbelangrijk en
kinderachtig. Wij zullen wel eerst de
overlevering moeten laten varen d:it
goed en simplistisch synoniem zijn.
Ik heb nooit in (mrki's wijzen
zwerver en de uitwerking va.:i zijn
doode waarheden op de levenden
om hem heen. in na,chtasyl. kunnen
gelooveii voor ('or Ih-rmus hem spei'ld-1 a's
d-g< >edha"t ige wa,!-lioot'd. die misschien iu /ijn
d-iden. nia.ai' zeker niet in zijn geest boven
d'banaliteit va.li zijn woorden stond: di! ge\a-ir
bovendien dat /u!k een pei-s< 'ima.ge il" ui! ];'?(! \iM,i:
het Met ei'-1 k van den M-hrijver i.-.! l lel i> eharm.Til
en treffend dat (iaHa'Mi And'-rson ile/.e \ ei'tl".'^ i:iu
ruiterlijk overwint ditor zich in d<-n pr<i|<">L: <ip
dnatuurlijkste wij/.e nul zijn held te vereen/, -\\ I^<-M.
l Ie comedie om llelll heen. wa.'l,"ill nog twee
iiegerrollen voorkomen, is mislukt (een meer da
bonze booswieht en een meer dan simplistische
intrige) maar wordt gered door den rol va i d"ii
acteur Hoe l loc (ireen, en de humor \;i'i t \\ ee
getuigen in het proces. .Minder luuli'uch! ii:'
uespeeld. nie'-r ..a pjiearances' rondom (';(:?!> ^niaüe
figuur, /ou de auteur troii\\ens een zul\ enl'-i' ka
cgekregen hebben. Doe Doe (ireen dar. speelt deze
rol \a:i den ..volkschen ' neger niet exiii lei-a'il
,bewegelijkheid en snellen, kinderlijken humor. j
NIGGER
A Chant jor Children by Frank Horne
Little Mhick boy
('hased down the street
...Nigger. nigger. never «lic.
lilack face au' shiny eye,
Nigger. . .uigger. . ,uigger. . .'!
i lannibal. . .1 la.nnibal
Bangin' t hroiigh (lic Alps,
l.icked tlic proud Itomans.
Kan homo wit 11 their scalps
--...\iggei. .. nigger... nigger. ."
< Ithello. . . black man,
M ight y in war,
l.isletied te lago.
('allcd liis wife a whore
..Nigger. . .nigger . . .nigger. . ."
l 'rispus. . ..\ttucks.
Mullets in his chest.
lied hlood (,!' freedom
liimnin down liis vest
..Nigger. . .nigger. . .nigger. . .'"
Doe Doe Green
'l < uissa inl. . .Tiiiissaint
Ma.l,, thr 1-YeiiHi tïee
Kouglu like a demon.
Set Ilis people free
..Nigger. . .nigger. . .nigger
lesll-. . ..leslis.
-"n i,r i h,. Lord
Spil in h!- face
Nail liini I.M :
/, TOO
by Langston Hughes
[[Dario ShindeU
VAN