26 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 APRIL 1930 No. 2759 LEERT TALEN BIJ BERLITZ ? 30? 50-JARIGE ERVARING KEIZERSGRACHT 300 HEERENGRACHT 451 HEERENGRACHT 451 CEINTUURS. 300 Privé-lessen, clubs, cursussen. - Wij onderwijzen alleen talen, doch doen dit goed. - Dag. inschrijving van 9 v.m. tot 10 n.m. CEINTUURB. 30C Fransche Boeken door J. Tielrooy ]'hUii>i>c StiujxniU. Lt i/rniiil lammie, riniiini. l'ariJN, K ra, l'Ji'.l. De vorm is liici' het eerste wat opvalt : het y.ijn kort u zinnen zonder sieraad; vlug en voortvarend jagen 7-e ekaar op tot hot einde. Dn werkwoorden staan in liet praesens: dat geeft stuwing te meer en iets rechtstreeks-aanschouwelijks. De vorm en de keus dei' voorbeelden. Ik gebruik het woord met opzet eti bedoel er mee: de voorbeelden waaraan de karakters gedemonstreerd worden. Hier ziet men den l'ai'ijschen groot industrieel in zijn arbeidskamer, daar in een nachtkroeg. Hier een negerzanger int Amerika op een van zijn concerten; ginds in zijn dagelijksche doen. Ziedaar de vrouw van den groot-industrieel, als een koele dame" in haar eetzaal; maar is 7.0 hier niet met den neger alleen, hem bijna willoos overge leverd? Op het eind overwint ze haar neiging: tenslotte is haar daadkrachtige man haar toch het naaste. Met voorbeelden weer is dit begrijpelijk gemaakt. Het geheel heeft iets van. 'IIIIOI/CK d' Eplnal, beter: van een houtsnedenboek door Frans Mascreel. Getoond wordt wat de schrijver het meest veelzeggende, het essentiéele achtte; hot andere kan de lezer zich denken. Demonstratie met beelden welgekozen beelden. Daarom nog geen betoog. Betoog eischt een anderen stijl, meer nuance in woorden, meer golving in zinnen, meer foimuleering van verband, lietoog verdraag! niet dit eenlijnig naast-elkander. Soupault heeft alleen, enkele menschen willen toorien: een grof man, tevens genie in zaken: een. neger die kunstenaar, maar afkeerig van kunst en verliefd op het leven zeil' is daarbij als mensoh /.eer fijnge voelig (een opmerkelijke creatie); en tusschen die beide mannen een vrouw. Ook enkele feiten heeft hij willen tooneii: dat grootheid in het dadenleveii veroverd, grootheid in kunst daarentegen <>m niet verkregen Wordt; dat Kuropa in ieder opzicht bij Amerika dreigt achter Ie raken; dal Kuropa's zaak int u-iseheii nog niet verloren i>. Voorkeur geeft Soupault niet te kennen, noch Voor mellscllell. lloeh \ ooi' Werolddeelen. Of ('lande gelijk had bij den falirika.nl te blijven, of Amerika het «'innen zal, of dit te betreuren zou zijn vraagt hij zich misschien wel al', maar vraagt hij levens. . . . ons af. 11 ij verhaalt slechts, /.ij het met vuur. Hij is alleen de psychologische, sociolo gische realist, ofschoon niet onbewogen. 11 ij insi nueert zelfs geen conclusie. /ijn opzet bracht liet niet mee en zijn stijl even min. Men weet niet wal primair bij hem was. do inhoud of do vorm, zoo /.eer zijn ze een eenheid, waarschijnlijk geen van beide. Aldus ontslaat het goede in de kunst. De .'i2-jarige l'hilippe Sonpault, een der instigators indertijd van het Nurri'ttlimiu', thans auteur van dezen roman, is een kunstenaar, die aandacht verdient. Hij tenminste is oorspron kelijk. De wildernis overwonnen.. '/.tiit xtent hidi l/ii ,~ell In iiee; fan ehei-eii-he,~eltiiii/ ruit 'l tlm<i<tlt><ix Jlij hodi'de dd(tr l.'ldiil.'en rdtt. lii'utdc en vcrrt', fit 's tdiclitn, dlx lii'i ni<Hi n! ifhl til' fidliitrtt bi:*rltt < / t'n Id'i l.'ddt' dt'i' (//.SY'C/C/I 'd'ccfliltmk in fd'l rnndi , ddn hdiii'dc hij odl: df. iïitrdii-bdtid1 ii', Londen,, c/t fd't i'i'dolijk tjcdoc rail In't hai ilddi'onüiern . . . . l> Kindelijk is Monsiiur Toste van Yaléry in ee goodko(j|)e uitgaaf algemeen veikrijgbaar gestel (X.H.F.. 9 fr.). Uih.-ilvo de zoo lang M lieimzinnii. beroemd goble\en !S dréaveu M 'Piste, zijn i hetzelfde deeltje afgedrukt: l^ettre d'un ani Lettre de INIadame luniüe 'l'este en lOxtraits d I.c g-boek de -M. l Valéry niet in herhalingen to vervallen, verwijs ik naar mijn Stom-artikel van April J'J^ti. later herdrukt in Fransche litt. van oii/.e d.'igen. l ie l)e lilleratuur over \ alery is trou\\ens /.e* r uil gel reid. Ook in Ni deivand is door verschillende critici hi'i'hiialdelijk over hem geschreven. J/ij liddt'di? ecu .vy^yr//, t'cn il een (tunrd dr<ie<i lui iioml in ddl lieete jjnntint. WEILL & ZOON Bontwerkers Dameskleedermakers Barteljorisstraat 26-28 HAARLEM GEVESTIGD 1856 TELEFOON 10604 Tailleurs naar maat tllllllltllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIMIIIIMMMlMIMIIIIIHIIIIIIIMUIIIIl Mantels Vossen IIIMIIIIIMIIIilllllMllllllllllllMIIII] ISewaren van Bont Eerste klasse Maatzaak wanneer er nog geen Maggi's /Iroma bij ge daan is. - Niel alleen soepen - ook sausen, groenten, saladen, eiergerechten e. a. winnen aan smakelijkheid door een kleine toevoe ging Maggi's /Iroma. Maggi's ./Iroma brengt de gerechten op dat hoogtepunt van smakelijkheid, waarop ze naar "nog meer" smaken.