Historisch Archief 1877-1940
No. 2759
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 APRIL 1930
Wit-Amerikaan contra Zwart-Amerikaan
ENNE hoe zit dat nou met die negers en ben
je dikwijls in Ilai'lem geweest in die Neger
cabarets waar ze y.oo mooi dansen enne dit enne
dat. ..." en om de waarheid te zeggen weet ik er
niets van, want ik ben nooit in Jtarlem geweest
tenzij ik er door heen reed, zooals ik ook wel eens
door Tilburg gereden ben zonder de minste lust
te hebben er even uit te stappen en ik zal u /.eggen
hoe dat komt. Ik geloof niet aan dat sehoone
sprookje van alle menschen mekaar's broeders en
hoe wij allen mekaar lief moeten hebben gelijk
broeders.
liet lot van den negor, den slaaf, oei m:ial op
den. dierbaren grond van Amerika aang.'komen, was
niet gelukkig. De enkele slaven uitgekozen om inde
keuken, en in het salon dienst te doen hadden
het naar omstandigheden vrij goed. De
plarrU-igeslaaf echter kon er op rekenen (als hij had kunnen
rekenen wat hem natuurlijk niet geleerd werd)
binnen de vijf of zes jaar dood te zijn. Had hij een
goede meester dan kon hij zoo oenigszins als een
getrouwd man leven. Maar ging zijn bezitter
failliet dan werden zijn kinderen onder
zijn neus weg aan anderen verkocht.
Had hij een slechte meester dan werd
hij gebruikt om zooveel mogelijk
zwarte kinderen te verwekken die
dan gelijk kalveren of varkens uit
een vee-fokkerij aan de
meestbiedenden verkocht werden. Toen Kngeland
oindelijk een eindt! maakte aan de
import van Afrikaansehe arbeids
krachten werd met die
monsohenfokkerij op groote schaal begonnen. Kn
het was de diepe afkeer van een
dergelijk monstrueuze instelling, die
het Noorden ertoe bewoog om den
burger-oorlog te aanvaarden en een
einde te maken aan. een onhoudbaar
schandaal dat men van de voorva
deren geërfd had en dat nog veel erger
was dan de afgrijselijkste epidemie
van pest of leprozy.
* *
*
Kn daar zat men nu libel die erfenis en wist
niet wat er moe te doen. De slaaf, plotseling tot
meester gemaakt als een gevolg van do wet,
waarbij aan do vroegere rebellen hot stemrecht,
ontnomen werd totdat /.ij de eed van trouw op de
Constitutie gezworen hadden, gedroegen zich
zooals wilde beesten, die men plotseling uit do
kooi bevrijdt, zich steeds on te, allen tijde /.uilen
gedragen. Zij stelden een schrikbewind in zooals
Kroeder Uolshevik dat nog kort geleden tegenover
zijn vroegere Hoor en .Meester godaan heeft.
Om genoegen te vinden in ..wraak" hooft men
heusch niet te kunnen, le/.en en schrijven. Kn die.
georganiseerde wrn-ak die de zuidelijke staten v ooi
meer nog ruineerde da,:i de vier jaren \an burger
oorlog dit gedaan hadden bracht op zijn beurt weer
de wraak" van de wit-menschen te voorschijn.
Totdat er oen onzuivere toestand uil geboren word.
van wanhopig wederzijdse!! wantrouwen en een
wederzijdsehen haat, die nooit geheel uitgestorven
is. Kn onderwijl stierf de wit-moiisch, die in het,
heete klimaat niet werken kon. langza.merhand uit
en ondertusschen vermenigvuldigde /.ich de.
zwarteman op ontstellende wijze en dal bracht do
witmerisch in zijn angst en wanhoop er weer toe om
zich door Torquemadasche wreedheid Ie wreken
voor elke aantasting van zijn prest i ge als wit-inensch
en het bracht de zwarten ertoe den witten buurman
nog iets meer te verachten dan vroeger en ziedaar
door
Dr. Hendrik van Loon
het verheffend tableau, wa irtoe de wijsheid \ an
de va leren ons gebracht had.
'Wil men sentimenleele stukjes le/.en over de
smeltende jiegermolodiën. over de typische
negeimolodiön (die voor hol groolsle deel dooi- een
beminnolijken en dronken zanger van l hhtsehe' af
komst gecomponeerd zijn) en over de neger-dansen
(die door wille impressario's in mekaar ge/et
worden) en over de mammy-songs (die het werk
zijn van oen half dozijn zonen van fatsoenlijke
New-Yorksehe rabbi'sl dan kan men halen \ an
dergelijke literatuur vindon.
Men kan naar llarlem of naar l'a rijs ga.a.n en er
negor-eabarels zien die oven echt zijn als de
/oeiiwscho volksdansen in /eouwseh cosliiinn
g<-gegeVelt dool' eerzame (messclle jongelingen ell
juffers voor de extra gelegenheid als
licinla.ndsche Boen-n en l oeri nne! jes \ermonid. Men heel'l
pas de /.iel \ a,n den Neger ontdekt en zal dat nou
wel eenigen tijd doorga,a,n daa.r zeel' \eel zin en no^
Veel Hlei-r oll/lll over te se! i l'l j Vi -i l. .Mei) sleept
Alcxaiulci' Dumas er met de kroeslia\-on hij en
een Hussischeii schrijver iw;is het le.gol of
wiidail ook;" Ik ben hel Verlote"! 011 hel interesseer!
mij ook niet bijster zoolang de man maai' goed
schreef; om te bewijzen dal de Neger een gein,- is
on men ontvangt .losephine Uakei- met het Wil
helmus (t oon/.et 1 i ng va! i Marn i N \anSl. \ l d ego n de ,
om \ an de liefde en beu onder!ng die men \ oor het,
ondel-drukte ra.s voelt in het puliliek getniuenis
af Ie lee'e'eii. Maar daarmee raakt men toch
einen..onvolwaardige werkkracht" of het ..proletarische
huishouden met de veertien kinderen" tol de on
oplosbare vraagstukken.
\ oorloopig werkt do welgezinde Amerikaan die
niet door de dwaasheden van den modernen
amatenr-anlhropoloog uit de school van Lothrop
Sloddard over stuur gebracht is of die niet doorgaal
zijn opvallingen omtrent do voortreffelijke nood
zakelijkheid van de Slavernij uit bet Oude Verbond
te visschon, voorloopig werkt het rationeele deel
van Amerika er voor dat zwart en wit mekaar zullen
respekteeren, mi'kaar de vrijheid zullen geven om
de eigen zaligheid op eigen manier uit te werken en
naast mekaar maar niet met, mekaar /.uilen leven.
Dat klinkt heel verschrikkelijk in die 11"ollandschc
ooren, die nooit in een \\agon vol uegei-s gereisd
hebben of in d,, buurt van een neger-wijk hebben
moeten wonen. Niet omdat oen dergelijk stads
dei 4 niet /.i n de l ij k zou zijn zooals men allicht meent,
In de gi'ooto^ Amorikaanscho steden zijn de negei
buurten oneindig veel zindelijke!' on.
beter onderhouden dan do
llaliaanbnnrt om nu ma,;),r niet eens te
spreken over den (ihottorommol van
de .loodsche nederzet t iiigen. waai
a,lies o]i stra.al gesmeten \\ordt aisol
men thuis m ,! ernsa,!em o!' \\ai-M-hau
was. Ma.ar In t is de andere mentali
teit \an een ras. dat door dui/.-ndi
een\\en van ei-n andere om^i-v ing et;
onl wikkeling' toch heel. heel A .-i- \ ai
ons is komen al te slaan, i l.
zeu<-\piesselijk niet dat bet i-en lag.-!'- men
taliteit is. liet is alleen mna.r ei-n u
.1(jci'f mentaliteit en wij kunnen m--kaai
hot beste begrijpen en Waardeen-II ,
wanneoÈ- we naast mekaar
wom-neiniet wa,nneer uij kunstmatig --r
ontoe dwingen met mekaar te L: aai;
h 111/e n.
In de/e lichting /.at dan>M.k. \ ,,| ?
moed ik. de \erdore onlu ikki-lm^
\an het probleem plaats hebben.
Kn in bet zuiden zal d.- neger gedeelieli|k d.
«ilte nniiscben \erdi-ij\eii on \i-rpiaal.-cn. omdat
hij in het klimaat gedijt en de w it mi-nseh ,?; omlei
te grond.- gaat.
Maar voor het o\erigv zal ln-( -ulsk.-Li, biii\,.n.
t ei i zij de na! uur er u at op l.i-di-n kt. zm -:i l- / :j rei
ddikuijls gedaan heelt, l ia l /ijn dan ii.-i: mn-lijk
ba ril ha nii.-.ebe retn.-dlen. .luist otndal zij /,"' na
t ',mi-'ii j k 'zijn.
V\ a t ik i.:, -r ^chri j l' is n i !-?-< i i i, -i i n h-I \\ a i g, ? \ i i
wacht ha,! l 'aar is tooi, d" j /. ii - \ a n de b. -i- ,, -n n !.
BRANDBLUSSCHER
HOLLANDIA"
SPANJAARD&CS .
FABRIEK ESPANA
UTRECHT