No. 2759 DE GROE:IE AMSTERDAMMER VAN 19 APRIL 1930 Jonge Afrikaansche Negerin Albert Schweitzer en zijn negers door J. Eigenhuis DE liefdevolle idealist Sehwoii/er hooft wel grondig opruiming gehouden ondel' hel sehrijvers-idealisme, dat den primitieven mensch voor stelt als een soort blanke onschuld, die in een waar paradijs woont, waar alle aardselu; zaligheid zijn deel is. Uit zijn wei'ken treedt de neger te voor schijn als onderworpen aan de verschrikkelijkste ziekten wegens het totaal verwaarloozen van de eerste hygiënische eisehen. ..Hij ons is iedereen ziek." verklaarde een neger. ..Dit land verslindt zijn eigen kinderen." Telkens is men ten prooi aan hongers nood wegens zorgeloosheid. Kr behoort wel do grootmoedigheid van een Schweitzer toe, om na afloop van zijn tweede verblijf in Lauibarene te schrijven: ,.lloc lien ik van mijn negers gaan houden, ondanks alle moeite. die ze ons veroorzaken. Hoeveel goede trekken ontdekt men in ze. als men zich door allerlei dwaas heden dezer natuurkinderen niet !a,at verhinderen. \ SERIE] De Weg der Menschheid MONOGRAFIEËN OVKR (jliSCilllv DENIS, KUNST en KHLIOIH Ruim 500 Illustraties Vraa<jl Prospectus bij I'n' bocl,'h«n<li'l(iiii UITGAVE H. J.PARIS -AMSTKRDAM om den menseh in hen te zien. Hoe stellen zij hun ha,rt voor ons open. nis wij hen met liefde en geduld tegemoet komen." Tevens echter kon hij zich indenken in het vreeselijk conflict bij Kuropeanen. die verantwoor delijk zijn aan hun laslgevers. en steeds weer te kam} en hebben met de totale onverschilligheid hunner negers. Iloe grooter de verantwoordelijk heid is. die op den blanke rust. des t .e gi ter is hot gevaar, dat hij hard wordt tegenover de inboor lingen. ,.I)e zendelingen kunnen dit licht veroordeeleu." zegt Schweitzei'. ..maar ik waag het niet meer te richten, sedert ik hel) leeren beseffen, hoe manu 'n. thans liefdeloos over de inboorlingen pratende, eens als idealistische meiiselieii naar Afrika, waren gekomen en in den dagelijksehcn strijd moe en moedeloos werden en zoo al hun ideale') stuk voor stuk verloren." ..De kunst om met de negers om (e gaan" zegt Schweit zei'. ..bestaat, behalve in de juiste ver houding van flinkheid en goedhartigheid en het vermijden van onnoodig pi-aten, vooral in den takt om een vroolijk woord op het juiste oogenblik te zeggen. Hij gaat met ze om als met kinderen, die hij stevig onder appèl houdt, maai' wien hij altijd een opgewekt gelaat toont. Nooit neemt hij hun onverantwoordelijke stroken dramatisch op. maar steeds van de komische zijde. De achterdocht van een fetischman ontwapent hij door hem grotesk als Collega aan te spreken. Kon in witte kleeren rondslenterenden neger, die ei1 voor bedankte om Sehweitzor met het versjouwen van balkon te helpen, daar hij immers zich een ..intellectueel" noemde, voegt Schweit/er komisch toe: ..Ach ja,. dat had ik ook willen worden. .Maai- het is mij niet gelukt." Afrikaansche Neger-politieagenten ..De geopereerde!) zijn in den regel zeel' dank baar." schrijft hij. .AVel is waar komt het voor. dat een patiënt er door zijn dankbaarheid niet van teruggehouden wordt, om stilletjes in den nacht er \an door te gn-an en dan tevens iiet mnskiet eiinet. dat liet ziekenhuis hem leende, als aandenken mee te nemen." ..De neger is een kind." Niet alleen hun arts wil hij zijn. maar hij besefl. dat /.e onder den ban van een t oovergcloof verkeeren. nog tienmaal verschrikkelijker dan in onze middeleeuwen. ..Slechts wie deze ellende van nabij gezien heeft." schrijft hij. ..zal begrijpen, dat het een menschelijke plicht is, aan do primitieve volkeren oen nieuwe wereldbeschouwing te brengen, om hen van dien k wollenden waan te verlossen." Het natuurkind heeft meer denkvermogen dan men gewoonlijk aanneemt, constateert hij. ..liet onderscheid tussehen blank en gekleurd, ontwik kelden onontwikkeld, vei-va.lt, als men met den oerwoud-menseh komt te spreken over do vragen, die onze verhouding tot ons zelf, tot de menschen. tot de Wereld en tot den Keuwige hoti'effon Kr is ook een groot e . nat uurlij ke aanleg t ot opnemen der eenvoudige religieuze begrippen aa,nweziu'. ofschoon het historische in het Christendom Jonge Afrikaansche Negerin met fraaie tatoueering natuurlijk ver boven hun bevatting gaat. Daarentegen heeft hij een eenvoudig bowl' \an < behoefte aan verlossing. Hij heeft oen natuurlij ontvankelijkheid voor het begrip van het ^<>,-.!?? Tenslotte nog enkele woorden uit een ivde. d Schweit zor op uit noodiging van Uoninin li'olla' hield: Daarin dringt hij aan op een niet alle. geestelijke ontwikkeling der primitieve r;ts^e maar eischt hij ook ..de praktische I) -fom van een handwerk naar de behoefte der pi ini it hmaatschappelijke verhoudingen. \\ e mo<-ti-t, IM,; zulke gebieden niet slechts gewone onderwijze /.enden, maai' ook ambacht.sloeraars. \Ve kumn toch daar geen maatschappij opbouwen, zoolang inboorling niet in staat is. zelf in de voornaams levensbehoeften te voorzien, d.i. zich zijn \oeiK te verschaffen en 'zijn woning te bouwen." A DinNERPROOF 7 "P-V HET WONDERTEEKEN DAT DE VLEKKEN OP UW MEUBELEN VOORKOMT