DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 APRIL 1930 No. 2759 DE NEGERS IN ONZE WEST Suriname Boschnegertypen UIT Afrika, van de Goudkust en uit Angola werden zij in de 17e en 18e eeuw over het zoute water aangevoerd bij scheepsladingen tegelijk, de voorvaders der tegenwoordige negers in Suriname en Ouracao. Als vee werden de, daarginds opge kochte slaven in de schepen gestouwd, om na een zeereis, waarop soms het grootste gedeelte deilevende lading omkwam, wederom als vee, na ge keurd, betast en gewaardeerd te zijn, in het open baar geveild te worden. De ellende, die de menschelijke koopwaar aan boord der slavenschepen te verduren had, de gruwelen, waarmede slaven handel en slavernij gepaard gingen, zijn te vaak beschreven, dan dat hierover nog behoeft uitgewijd te worden. De slavenhandel en de slavernij, in het bijzonder in Suriname, waren meer dan gruwelijk; daarvan zal ieder overtuigd zijn, die slechts oppervlakkig iet? dryi'omtrent verneemt. : Maar, aan den anderen kant is door schrijvers en dichters vaak overdreven. Longfcllow en Bryant in hun gedichten en tot op zekere hoogte1 ook zelfs Beecher Stowe in haar Fncle Tom's Cabin zijn daarvan niet geheel vrij. Want, de ellende; van ele z e e r ei i s daargela ten, belang rij k veraneie'rele de toestand ele'i' ne'gers niet. In hun e'igen lanel waren zij voor het grootste eicel slaven, onele'i'worpetiaanelen willekeur hunner inlanelsche vorste'ii. willekeur e-n wreeelheiel, elie vaak niet ve'e'l m'meler ware-ii dan die ele-r mee'st jlierue'hte sla venlumdoor C. K. KESLER (Foto's Koloniaal Instituut) ders Kleurgenoe>te>n waren buitengewoon wreed ten opzichte; van elkander en de ergste slavenmishandelaars in Suriname waren de zwarte ..bastiaans", die op de plantages met de zweep de arbeiders voortdreven en de vrije negers en kleurlingen, die zelf een paar slaven hadden. Sterk veranderde dus de toestand van de negers niet door hun transport van Afrika naar de West. Voelde do neger wel veel van het vernederende in de publieke veiling? Het mag minstens betwijfeld worden,?in Afrika waren slavenmarkten iets zeer gewoons. Dacht hij met heimwee aan zijn vaderland terug? Wellicht, maar, zeker is dat niet. Als hij een niet te hardvochtigen meester of meesteres trof, als hij op zijn tijd zijn rantsoen bananen, gezouten vleesch en dram kreeg, als nu en dan een dans partij, een ,,banja", of een feest door een doe", Curafao Jan van Herwijnen - Neger uit Suriname een dans- en zanggezelschap, georganiseerd, zijn bestaan wat opvroolijkte, dan schikte hij zich wel in de slavernij. Dan voelde hij het gemis der, wellicht nooit gekende, vrijheid niet zoo erg. De neger is een nr,>nsch, maar een anders denkend, anders gevoelend mensen dan wij. Anders, wat nog niet synoniem is met minder. Maar wat de neger wel als een grove onrecht vaardigheid voelde, was de dwang, die hem opge legd werd om geregeld te arbeiden. Niet in de eerste plaats, dat hij arbeidde voor een ander, maar wel. dat hij zes dagen aaneen op geregelde tijden naar het veld moest gaan en daar eeiiige uren aaneen moest doorwerken, /.onder de vrijheid te hebben, zijn werk door een lange rust af te wisselen, als hij daar lust in had. Dat maakte vooral, dat, als zij de kans schoon zagen, de slaven bij tientallen in de bosschen vluchtten. 011 (Laai' te trachten een leven te be ginnen, dat meer met hun aard en aanleg overeen kwam. Niet de mishandelingen op de plantages waren het die dat wegloopen veroorzaakten, maar allereerst de afkeer van geregelden arbeid. Soms waren het enkelingen, maar vaak genoeggeheele slaveimiachte-n, die den plantages den rug toe keerden, om zich bij di' ..marrons", de wegloopers, die reeds in liet boM-h woonden, te voegen. Hun Suriname De Djoeka met zijn vrouw vrijheid hadden zij daardoor verkregen, maar een onbezorgd leven allerminst. Want het oerwoud is onbarmhartig voor hen. die daarin moeten verkeeren, zonder voldoende werktuigen, zonder levensmiddelen, /.ondel' wa.pens voor de jacht en voor verdediging. Vandaar de herhaalde aanvallen op afgelegen en moeilijk verdedigbare plantages in de l Se eeuw. Niet in de eerste plaats wraakoefeningen waren dat : de neger is over het algemeen niet wraakzuchtig en ware vergelding van ondergaan leed het doel geweest. dan zouden wel meer moorden op directeuren, administrateurs en blankofficieren geboekstaafd zijn. Hoofddoel bij de overvallen was. het zich verschaffen van messen, bijlen, geweren en animunitie en. niet het minst, liet meevoeren van sla vinnen. Van die marrons stammen de tegenwoordige Bosehnegers at', onderdanen van Hare Majesteit in naam. maar. waarover hel Nederlandsche gezag slechts zeer nominaal is. Heeds in de l Se eeuw werden nu en dan, o.a. in 17-Ü). '(il en '<>- verdra gen met complexen wegloopers gesloten en hun on afhankelijkheid dus min of meer erkend. In 1S57 kwam een. regeling tot stand, waarbij de Aukaners of Djoeka's aan de Marowijne. de Saramaccatiers aan de Uoven-Surinainc en een paar kleinere stammen eenige verplichtingen tegenover liet Gou vernement op zich namen, waartegen- \ 1 over aan hun hoof den of ..granmans" persoonlijke toela.geii van ivsp. ? 101)0. -, ? 100. en /:>00.- werden toegekend. (Geleidelijk heeft zich nn deze toe stand ontwikkeld. dat de Bosehnegers zich gesehoren heb ben tussehea de woonplaatsen der oorspronkelijke Indianen, die zich meer en 'ini'er naar de grenzen van Braziliëhebben teruggetrokken, en liet cultuurgebied, dat der blanken aan den benedenloop V,1,11 eeltige rivieren, \-ilirafaO