12 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 APRIL 1930 No. 2760 BIOSCOPY door L. J. Jordaan PAASGHPROGRAMMA Lubitsch. ,,I,iefdes-paraae." Tuscliiiisky. ATEN wij er niet aan den ken, wat dit amusement ge kost heeft I Het is nu een maal 's werelds bestel, dat niets zoo kostbaar is als oorlog en vermaak voor vernieling en verstrooiing schijnt de mensen millioenen . over te hebben. Scheppen gaat meestal op een koopje en Kirsanoff's Menilmontant", dat kleine juweel van waarachtige filmkunst kostte dan ook 2500 Francs .... celluloid en ontwikkelen inbegrepen. Hollywood zond ons als Paaschverrassing een ,,schlager" waar je stil van wordt: een film van Lubitsch, door Paramount op de bekende vorste lijke" wijze uitgerust, becomponeerd door Schertzinger en ten overvloede gespeeld door niemand minder dan Maurice Chevalier. Als dat niet slaagt, slaagt niemendal ! Ik heb persoonlijk groote bewondering voor Lubitsch misschien nog wel het meest om de virtuositeit, waarmee hij weet te vermijden iets tot stand te brengen, zonder dat men nochtans zeggen kan, dat hij niets bereikt. In deze twijfel achtige regionen tusschen soll und haberi voelt hij 2ich blijkbaar als een visch in het water sinds zijn Amerikaanschen tijd dan, wel te verstaal), want de dagen, waarin hij met de jonge, onbekende Pola Xegri en een vrij armoedig décort je het koste lijke Vlam" maakte, behooren tot een ander, lang vergeten kapittel van zijn levensboek. Tus schen het charmante ..Verboden Paradijs" en deze Liefdesparade" ligt een rij films, die meesten tijds tot het betere amusement" behooren, onder welk euphemisme uien dan alles dient te verstaan, wat geest en smaak te voorschijn kunnen brengen, zonder dat de wereld er een haar minder ?om geweest zou zijn, wanneer het achterwege gebleven ware. In dit elegante luchtledig past zonder twijfel een film als Liefdesparade". Is het dwarse nurksheid dit te constateeren? Och, lieve hemel, nee! Maar waarom zouden wij de dingen belangrijker maken dan zo zijn? Men mag toch wel een bétje spijt hebben, dat dit heirleger sterren van allerlei kleur en grootte,*dit millioenen verslindende decor. deze keurverzameling van apparaten en machines te werk werd gesteld, met het schamel doel ons een uurtje aangenaam bezig te houden l Wat in dergelijk werk van Lubitsch altijd ontwapent, is de openlijke of verborgen ironie. Men aanvaardt de gewoonlijk vrij rare en kinderachtige situatie met een glimlach omdat de auteur het geval zelf nimmer au serieus neemt. Hij vermijdt zorgvuldig in dit rijk der goedkoope verbeelding, iedere aanraking met de werke lijkheid: zijn koninginnen blijven, ondanks kostbare toiletten en dito hofhoudingen, gracieus ge maskeerde vaiiété-actricetjes zijn paleizen, soldaten en ministers zijn zonder uitzondering te mooi, te grappig of te gechargeerd om waar te zijn en zijn liefdes en verliefdheden duren nooit langer «XiltERAAL AGENTEN VOOB AMATETJIl-hINO-lJITKCSTIXe FOTO-SCHAAP & Co. SPUI 8 AMSTERDAM dan tot het woord Hinde". Zóó en zóó alleen heef t men er vrede mee, wanneer een koningin alvorens in het bad te stappen, de handeling eon kwartiertje stop zet. om met haar hofhouding een paar setitimenteele coupletten te zingen. Zóó ook neemt men genoegen met een Premier, die door het sleutelgat van het koninklijk boudoir loert eu een leger, dat tijdens de parade spontaan iii koor zang uitbarst. Zóó ook. teil slofte kan men den heer Chevalier als film-jeune premier aanvaarden. Want men behoeft geen gehaat kritikasfer te zijn. om met n oogopslag te zien, dat Lubitsch slechts de hand had uit te steken, om een type, op te duikelen uit het enorme mensehen-arsenaal van Hollywood, honderdmaal geschikter voor de rol van Pririce-Consort dan juist de .Parijsche chan sonnier. Immers zijn gang suggereert oogenblikkelijk den Boulevard des Batignolles - - zijn stem de Kmpire" of het ..Casino de Paris" en zijn manieren de Parijsche Metro. Bovendien leeft deze militaire attachéin gestaagen onmin met zijn sabel en draagt hij zijn uniform als een. lotelirig, die op het punt staat at' te zwaaien. Kn met de amouteuse dispositie is het ook maar larie: we weten heel goed, dat deze aardige gamin niet zijn open. pret tige n glimlach geen vlieg laat staan een vrouw kwaad kan doen, doch daarentegen een goed zoon en voorbeeldig echtgenoot is die do kleintjes bij elkaar weet te houden. Stel u in deze situatie eens een Lewis Stone voor, of een . John Gilbert. of zelfs den ? ietwat overjarigen Menjoii! -Neen als filmspeler in den zin van typeur, is Chevalier allesbehalve een succes en ik twijfel er geen oogenblik aan of Lubitsch heeft dit geweten en er met geraffineerde ironie gebruik van gemaakt. Deze graat' Alt'red is een fijne parodie een parodie op een Graaf, een parodie op een zanger, een parodie op een film-acteur. Kn het vermakelijkste is misschien nog. da.t zijn succes-zelf een parodistisch tintje krijgt, dank zij de velen dit; er inloopon en al die dingen te goeder trouw aanvaarden. Het is met dat al een genoegen dei) afgod der Parijsche niidineftes tusschen de pompeuze konink lijke decors te zien rondscharrelen. hem Majesty" te hooren zeggen, met het accent op den laatsten lettergreep en hem liefdesliedjes te hooren zingen mot het accent op de liedjes. Zijn absurde figuur van verkleedeii gamin zet aanstonds het heele geval op zijn kop en aldus vervluchtigt deze lichte, dwaze comedie van het ongerijmde a's een kostbaar fleschje ..line de la Paix". Maar hoeveel filnin had men niet van liet goeie geld kunnen maken! ..l>cr ITnstfr'hliclic I/ump."' ItoiiiliraiultThrutcr liet thema van den man. die men dood waant en huldigt, te.rwijl liet slachtoffer de onwillekeurige getuige is van zijn posthume glorie, is niet nieuw. Wél gevaarlijk omdat het licht te nadrukkelijk en te tragisch opgevat kan worden. Ik herinner mij maar n geval waarin dit euvel vermeden werd: het verrukkelijk-zotte filmpje De overL'dene was een goed mensch" met oen prachtige titelrol van Nicolas Himsky. Feu Mat t bias Pascal" van L'Herbier was reeds te wijdloopig en te zwaar (,-n ook deze onsterfelijke ..Lump" heeft, een graviteit, die geenszins het effect bevordert. Van tweeen n: óf men heeft een dergelijk gegeven als ecu dwaze, luchtige scherts te beschouwen óf meii dient in den ernst der zaak te gclooveti. In het eerste geval, behoort zorgvuldig gelijk Lubitsch in Liefdesparade" deed alle aanraking met. de werkelijkheid vermeden te worden. Inliet laatste moet de intrige een zeker minimum aan redelijk heid eu logica, bevatten, zonder hetwelk de ge schiedenis tot het niveau van een vrij malle nielo dramatiek vervalt. JSu doet de historie van den dorpxschoolmeesler, die zoo maar tusschen de buit jes door ecu complet e opera componeert. «"elke geen minder inst il uut da.n de W eeiier ()peia ter opvoering aanneemt. al reeds aanstonds een te kras beroep op onze goedgeloovigheid. Wanneer dan echter blijkt . dat gezegde schoolmeester niel alleen zijn tamelijk onbeduiden de verloofde in het lichtzinnige en schitterende \\eeiien getrouw blijtt. maar op haar huwelijk VAM HELLES ? TABAK is met een ander reageert door in het weinig oor spronkelijk karakter van levend lijk zijn baard te laten staan en onder bruggen te gaan slapen, wordt het ons toch Werkelijk te bar. Kn als ten slotte de doodgewaande een jaar na dato bij de onthulling van zijn standbeeld midden tusschen zijn mededorpelingen staat, zonder dat iemand hem herkent, dan zijn we beland bij de echte Duitsclie operette, zwaar-op-de-hand, sentimen teel en pretentieus. Men combineert nu eenmaal geen plattelands-gemeeiiteraad van grove maar in hun soort niet kwade earicuturen met een grübelnde l'Ydja en wij verstaan het niet de rede op een bekroonden os te zien afwisselen met een luguberen stormnacht la Edgar Poe. Licht is licht en zwaar is zwaar -?maar dein Kheine ist alles schwer. Iiitusschen bevat het werk verschillende aardige fragmenten. De zingende schoolklas, met de angstig tremoleerende en kraaiend-overslaande kinderstemmetjes doet in den aanvang vel wach tingen van vlotte, lichte parodie rijzen, die helaas niet in vervulling gaan. De toespraak van den burgemeester op het dorpsfeest had een geslaagde' Fliegende 131atter"-grap kunnen zijn. doch onder vindt jammer genoeg groote schade door de abominabele klankreproductie. Heel goed zijn de snel-verschietende beeld- en klankfragmenten na de scène ondel' de brug. . . . een voortreffelijk voorbeeld van geluids- en filmmontage. Ook de standbeeld-onthulling loopt uitnemend van stapel en benadert de satyre. Voor het overige vrees ik echter, dat van de Unstcrbliche Lump" slechts de Lump en niel de onsterfelijkheid zal beklijven.... Nederlandsche Munt HoOaad'i bot* 10 ecaU Tentoonstellingen Beman! Houthakker. Amsterdam. Stadsgezich ten uit de 17i; eeuw. Amsterdamsche Ateliers voor Binnenhuiskunst, Amsterdam. Werken van L. en IJ. Brailowsky. Tot 28 April. Genootschap Pulchri Studio. Don Haag. Schil derijen van ,lan Sluyters. Tot l Mei. ?Valderink en Co., Singel. Amsterdam, Werken van I'. I). Kezelman. Tot ?> .Mei. Stedelijk Museum. Amsterdam. Werken van leden van SI. Lucas. Tot H) Mei. Art i et Amicitiae, Amsterdam. Werken van leden. Tot 15 Mei. Kunsthandel Hofstee Deelman. Yondelst.raat, Amstei dam. Werken van Holla.ndschc en Kransche schilders. Tot 15 Mei. Kunst zaal van Lier, Kokin, Amsterdam. Wer ken door .1. .1. Voskuil. Tot 17 Mei. Kunst/aal 1>. G. Santee Landweer. l leerengracht, Amsterdam. Kransche prent kunst. Tot IS Mei.