No. 2760 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 APRIL 1930 Schopenhauer's Aphorismen van Levenswijsheid bewerkt door Gharivarius EERSTE DEEL. IK BEN XIX Maar intellect, gepaard aarii smaak en fijn gevoel, Aan welbewusten wil en zekerheid van doel. Stemt den bezitter stil, en sterk emotioneel, Beducht voor hinder, hersenschimmig of reëel, Waardoor hij dag aan dag de bruuske- botsing vreest Van d'objectieven niet den subject ieven geest. En als hij gaandeweg meer ondervinding krijgt. Gevoelt hij welk gevaar hem van de nienschen dreigt; En dan vermijdt hij, ter vervulling van zijn wonsch, Den omgang met zijn zoogenaamden evenmeiisch. XX Vervulling van zijn wensch: geheel zichzelf te zijn, Niet dicht bij pronk en praal, maar ver van schoonen schijn. Hij zoekt dus d' EENZAAMHEID, en vliedt de maatschappij, Want slechts alleen-zijn is zichzelf-zijn, veilig vrij. Leer dus de jeugd het heil van 't eenzaam-zijn al vroeg; Zeg nu en dan: wees dezen dag u zelf genoeg. Het is een kunst, die menigeen nog leeren moet; Gelukkig hij, die jong in 't vak is opgevoed. Leg dan uw leerling deze wijze waarheid uit, Dat wie 't gezelligst is, gewoonlijk "t minst beduidt. XXI Hij leer' ook jong, al vergt het vrij wat oefening. Alleen te zijn te midden van een drukken kring. Dat is, dat hij niet acht loos oppert' wat hij denkt, Noch aan een haastig woord te gretig aandacht schenkt, En dus de scherpe kanten van 't gesprek vermijdt; Zoo leert hij zelfbeheersehing en verdraagzaamheid. Gezelschap is een vuur: men warme zich eraan. Maar zorge, niet te dicht bij vonk en vlam te; staan; De dwaas tast in de laai, de hitte zengt zijn hand. Dan ijlt hij weg, en vloekt het vuur, omdat het brandt. XXII Gelukkig zijn beduidt: zichzelf genoeg te /ijn ..Al 't mijne draag ik niet mij." sprak de Stoïcijn. Dat doet ten slotte iedereen, dus ook de dwaas; Zijn iasch is echter veel te schraal voorzien, helaas: Verveling kruipt erin. zijn pak wordt hem een ia.st De wijze heeft geen ruimte voor dien boozen gast. Zooveel als hij. alleen, van zijn bezit geniet. Zooveel heeft d'ander door zijn eenzaamheid verdriet: Verveling drukt hem neer. 't alleen-zijn valt hem zwaar En daarom kruipen alle zotten bij mekaar. XXII t Daar 't vulgus nivelleert, wie 't laagste staat, verheft, Terwijl den hoogste 't lot der degradatie treft. Trekt deze zich terug, en wat er overschiet Is 't volk waarover koning Triviaal gebiedt. liet splitst zich wel naar kring of cóterie zoowat. Maar wat den geest betreft, is 't alles n pot nat. Men zegt van 't negervolk, beperkt, in intellect. Dat hun gezelligheid hun tot vertroosting sti-ekt ; De zwartjes hokken saam. in al hun vrijen tijd, Genietend van hun kroezige gezelligheid. XXIV Maar als g'uw intellect met zorg ontwikkeld hebt. Kil in gewoon gezelschap) geen behagen schept. Dus ook de steedsche pretjes zonder zucht verzaakt. Omdat g'u in de ziel zelfstandig hebt gemaakt. Spreek dan in de natuur niet boom en. bloem en. berk, Wiint die verklaren veel. wat droef en duister leek. En iioodig thuis de groot e geesten, garisch alleen. Die leven in hun werk, door alle tijden heen. Zoo zult g'iii 't verre vlek, in 't stadje stil en klein. Door uw persoonlijkheid volmaakt gelukkig zijn. BOEKBESPREKING Amsterdam Zirart op \l~it door JoJian Lwjer en, Jo Spier. U'itfietjei'eii iJooi' Andries Bütz, Amaterdiiin. Eenigen tijd geleden besprak ik m dit Wreekblad het boekje van Emanuel de Bom over Antwerpen en de Antwerpenaars. Luger's boekje, dat, al zegt de titel het niet uitdrukkelijk, ook de Amsterdammers behandelt, is van een geheel ander slag, en het is aardig, hoe zich in dit verschil tevens het verschil in temperament tusschen Antwerpenaar en Amsterdammer doet kennen. Bij den eerste is alles vroolijkheid en geestdrift, met juist genoeg gevoel van miskenning tot achter grond om daaraan relief te geven. Bij den ander niets van dit alles, maar ABONNEMENTSPRIJS van De Groene Amsterdammer" per jaar, bij vooruitbetaling franco per post: Voor Nederland Ned.-Indiëp/mail . » » ?, p/zeepost ,, ab. binnen Europa uitgezonderd: Engeland-Italië- ) Zwitserland . . j Amerika ....,, 13.50 Zuid-Afrika 11.50 Postgiro No. 72880 Gemeentegïro G. 1000 f 10. 13.50 10 11.50 13.50 eritiek ook waar hij bewondert, aan prijst of zelfs want ook dit over komt hem gelukkig waar hij dweept. En. vooral humor. Luger heeft denzelfden humor dien hij bij zijn Amsterdammer beschrijft, die zich niet ontziet te spotten met de meest eclatante (en heimelijk innig-gewaardeerde) trouwpartij of begrafenis. Maar hij sympathiseert met zijn stad en haar bewoners zoo goed als de beste sinjoor met de zijne. De billijk heid eischt. op te merken dat hier van die sympathie een veel groot er waak zaamheid en ook wijsgeerigheid ge vergd wordt ! De typische eigen schappen van den Amsterdammer liggen er lang niet zoo dik bovenop. vooral niet sinds de Jordaner met zijn lefpet en zijn van onder wijde broeks pijpen en de pikster met haar gekleurden omslagdoek nagenoeg ver dwenen zijn. De verschijning van den Amsterdammer in het geestig boekje van dezen origineelen ,,verslaggever" is opgebouwd uit tradities, vooroordeelen. hebbelijkheden, liefhebberijen en idiosyncrasieën die slechts een liefdevolle waarneming weet te boeken en te schatten, maar zij wordt ook (want deze karakteristiek is up-todate) geaccentueerd door haar houding tegenover het moderne leven, liet Verkeer, de stadsuitbreiding en het natnurschoon aan den zelfkant. ..Het Amsterdammer-zijn is geen topografische maar een gemoeds gesteldheid'' zegt Luger. en wij kunneii di.'Ze geinoedsgest eldheid hier dubbel genieten, door de l>esehi'''\ en situatie n door de wijze van beschi'ijven, in de passage over den han delaar in sokopliouders in de Kalverst raat en van de uitdia.gi-rijen op de keien van tiet \Va1erloojileiii. De wijsgeerigheid van Luger's humor, die zoowel oorspronkelijke gezichtspunten als verrassende formuleeringeii vindt. zijn rappe en pakkende beschrijvings kunst met de gulle, k\vnjongensach tige invallen, maken dit krant enwerk heel wat amusant er. en pla.atsen het heel wat hooger dan o zoo veel wat. een vorig geslacht' als ..humoristische litteratuur" pla.cht te erkennen. i'T is niets in van .Maurik. Lindo of Mulder. dal zoo weinig cliché, zoo spontaan en zoo zuiver is. en zeer weinig in eenig tijdgenoot van dezen reeds schoolniakenden schrij \ er. I Iet verband tussehen de typo grafisch niet altijd even mooi in dit octavo-boekje te verwerken, altijd spiritueele en mooi-suggest ieve illus traties van .lo Spier en dezen tekst is dikwijls los. maar het geestelijk ver band is des te hechter. Ook Spier i*. en misschien nog in hooger male, ile artiest die in alles inspiratie vindt. Hij is even welsprekend in zijn liefde voor liet stemmig schoon der gra^-hteii als de auteur, en staat misschien nog meer open voor die van nuchterder. harder en moderner aspecten van de stad. Hij geeft de stemming vanden herfst aan de gracht met dezelfde, xibere spitsheid van lijnen als die \an ife grim mige ('entrale Noord, den eleganten eenvoud \an een l>oides even lucht ig-raak als de wnrreleiide volte van een ilruk plein, en vmdt lllet evenveel Zekerheid zijll Weg 1 usschen de voorkanten van stationlleerellde auto s a's ill de steile l'eehl iijnigheid van de deurposten in hè* gerechtsgebouw. Kti zijn t eekenkrijt heeft dezelfde fijne ironie, of bijeen ..zitplaats in het Stadion" t eekent dan wel dat vei rukkelijke Jandscliapje Amsterdam Amstelveen, niet hel teuterige treintje in den plasregen. COKXL'I.IS VKTH Nieuwe Uitgaven fl/t it'1-nl run Kim'nii/ liifr donr Louis Moe. l'itg. van Goor Zonen, Gouda. (ieeslige dierenprent en in kleur, met korten tekst ter toelichting. Voor kinderen van '2--T> jaar. Zlillllil/i' ?/l'll'/il. Leesboek voor het Lager Ondel-wijs door .). Oosterkamp, Hoofd eener school te 's-Gravenhage en Ilerrn. .1. .lacobs. onderwij/er t» "s-Graveiihage. in S deeltjes, geïllus treerd door Nans van Leeuwen. Zutphen - W. J. Thieine en ('ie MCMXXIX. fa F. SINEMUS Leidschestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 9.50 PRIMA COUPE Eigen Atelier.