De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 26 april pagina 7

26 april 1930 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No. 2760 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 APRIL 1930 Uit de Natuur: DE MORIELJES door Dr. Jac. P. Thijsse Morielje, met hondsdraf, lookraket en fluitekruid NU nog een beetje reveil en wat meel- w a,i nitc. dan moeten ze ei1 /.ijn. Wel heerlijk. om in den loop van vele. vele jaren het jaarget ij van het vaderland zoo te verstaan. <lat je np een dag na. kunt zeggen: morgen zingt de na.ehteKa.al. nu moeten de pi'imula's bloeien in Huskeis boseh. do sleedoorns zijn uitgebloeid, het wordt tijd om het watei drieblad te gaan zien in ile Ankeveensche plassen. A'oor de paddest oelen moet je eigenlijk nog fijner ingesteld zijn dan voor bloemen en vogels. Daar komen heel subtiele omstandigheden bij te pas van vochtigheid en warmte, de lotgevallen van het vorig jaar laten ook hun invloed gelden. en naast deze nog wel te omschrijven en zelfs te berekenen factoren komen nog omstandigheden. die wij niet kennen en die wij dan brengen op de rekening van de wondere geheimzinnigheid van het leven der paddestoelen. Kn ten opzichte van die geheimzinnigheid ontwikkel je in den loop der jaren een soort van intuïtie. Ifeimans had dat heel sterk; hij kon dan ook bij het begin van een excursie de kansen van den dag met vrij groote juistheid voorspellen. Als ik er op uit ga. om morieljes te zoeken, dan. doe ik dat ook meestal met een redelijke ver wachting van welsla.gen. Natuurlijk ga ik eerst naar de van ouds bekende nioi'ieljeplekjes en verwonder mij er niet over, wanneer ik dan dikwijls niets vind. Het paddestoellichaam onder den grond. de zwamvlok, het mycelium. heeft geen eeuwigleven. Na eenige jaren, het juiste aantal kent. geloof ik, nog niemand, sterft het at' en dan moeten we elders gaan kijken. De meeste kans hebben \ve in de buurt van boomen en struiken. 7e behoeven niet groot te zijn. In het duin vind ik de morieljes dikwijls genoeg in de omgeving van kruipwilgen SCHAKEL ' HEIUGE\VEG 11-17 «AMSTEQ DAM 'hemden naar maat Bij ons verkrijgbaar N. R. V. MONTA'SCHOENEN en dan vaak in het barre zand, wat toch eigenlijk voor morieljes wel een ongewone omgeving is. Dit sluit niet uit, dat ik menigmaal op zulke plekken een maaltje heb verzameld. Iepen en eiken zijn ook goede morieljeboomen en dan geven grazige begroeide plekjes de beste kans. Maar nu moeten we bij het zoeken nergens anders aan denken dan aan morieljes en bun uiterlijk: de gelig bruine massa's met hel wafelt jesachlig oppervlu.k. de gladde slelen dikwijls na.u\\elijks zichtbaar. Soms zijn die morieljes zoo groot als een vuist, een andermaal weinig grooler da.n een knikker en het geelbruin kan ook wel eens vervangen zijn door grijsbruin. De vorm van den hoed kari verschillen: v&n langwerpig, zelfs min of meer punlig lot bijna bolvormig. De hoofdzaak blijft echter de vvafeltjesachtige structuur. Als We el' n gevonden hebben, dan zoeken we meieen de heele omgeving zorgvuldig af, want dikwijls groeien VA*, troepsgewijs. liet zoeken van morieljes is even boeiend als het zoeken van kievit seieren en heel wat amusaiileldan hengelen, datanders ook niette versmaden valt. 't Is met die morieljeéeen en a,l sierlijkheid, eenvoud en gemak, /ookls de kievilseieren/.oeker omgeven is door liet gejoel en gespeel van de weidevogels: kicviel. gruUo. tureluur, schol ekster, kluut, leeuwerik en graspieper. zoo geniet de morieljezoeker hel gezelschap van nachtegaal en roodborst. de lijsters en vinken, tjifljal'. l'itis en fluiter, de meezen en de spechten, /ooi l ra jk. een behoorlijke hoeveelheid morieljes bij elkaar heb laat ik de concentratie varen en geef mijn aandacht aan het geheel, liet zou ook jammer zijn. om in den vroegen malschen Meimorgen geen oog te hebben voor de overvloedig bloeiende viooltjes va.n het lioseh, voor hondsdraf en zeiiegroen. voor de eerste aard heibloempje> of de grapige groene tonnetjes van de kevci-orchis. die pas opkomt en o\ er. eenige weken boven bet uit gespreide tweetal hla.deren zijn tros \a'i L: roe t ie. bloempjes zal verheffen. Malsi-he spruiten van Salonions/.egel. dik. glimmend, spits -est reept. bruinig groen, welvarend, komen allerwegen te voorschijn. Sommige hebben de nog sa.-mmepa kt e bladeren al buiten de beschermende scheeden uilgestoken en nu weet i-k ook een plek. waar we de Salomons/ege! al in bloei kunnen \iuden. Dit is toch een der planten,; die we niet kunnen ge bruiken voor kalenderplant of uurwerk, want zelfs binnen een zeer beperkt gebied va.n enkele tientallen hektaren kan het ontluiken en in bloei komen van verschillende individu's wel een maand verschillen.. Salomonszegelplekjes geven HOL; wel kans oj) morieljes. Ken dikke wijngaardslak kruipt over hel mos. Het y.ou niet de eersle keer zijn. da.t die den \\ eu wees naar de lekkere paddestoelen, want daarop is hij ook al verlckker<|. Ditmaal echter is het mis. hij kruipt maar vooifl en voort, waarschijnlijk zoekt hij zijn kameraads te ontmoeten. Nu klinken klaagkretien van vogels door bel hout. en nu komt het er op aan. om uit te zien. anders konden we wel eens een vou'ehtest \"ertrappen, een van de allérakeligste wandaden, die de argelooze wandela.ar kan bedrijven. \\ ie in de Meimaa.nd buiten de paden door de bosehjes gaat. moet altijd bedacht zijn op vogelnesten, (lelukkig waarschuwen de vogels ijverig genoeg en geleid door hun onrust vindei^ we misschien het open nest. van den nachtegahl, opgebouwd uit dorre stengels en hinderen, of de verborgen nesten van l'itis en roodborst. .Liever zoek ik er niet naai i-n verlaat zoo spoedig mogelijk de pla-a.1sen wa.ar de vogels zich zoo bezorgd over ma.ken. Wanneer nu de morieljes kant en kla,ar op tafel komen dan smaken zij naar den .Meimorgen. na.a.r de frissche lucht en de wa/.ige veile, jong loover van iepen en linden, berken en beuken en bont bedauwd gebloemte op den grond, omzweefd door bijljes, kleurige hommels en de vlinders va.n hel voorjaar. Hel vogelkoor klinkl er dooiheen en de hedonist is in den zevenden hemel. Natuurlijk eet ik nooit gekochte morieljes. hoogstens eens een maaltje. geschonken door bevriende hand en verzameld op bekend terrein. KRONIEK !><? l.e^eliikl Jiciil «Ier \ inu\\ . DI-! heer Kuys. minister va.il binnenlandsche' /.a,ken. heeft het gepast geoordeeld Uit het: bekende wetsontwerp (da.t ook al niet van gisteren; is! de bepaling, die de benoembaarheid der vrouwlol burgemeester en gemeentesecretaris mogelijk; maakt, weg te nemen. De minister acht n.l. deVrouw niet. ..geschikt" voor de/.e functies. Wan-i neer. vraagt men zich af. zal toch de t ij d aanbreken,; dat de vrouw op haar beurt Ie oordeelen za.l hebben,! waar de nut n geschikt voor is!' Dan zullen er gewist rare dingen te blijken komen. Maar nu 110:4 heeft) de -Man hel voor 'l zeggen. Kn wat zei de Man H Hij zei iets a.lgeineens en iets bijzonders, speciaal* o)i hel ambt van burgemeester betrekking heb bend. Keil Vrouw kon niet optreden bij brand en oproer, d'tt was 'l wal hij zei. Alsof de Vioiiw dan, onvermijdelijk meepompeii en meechargeerciii moest, /on de heer Hins in zijn ambtelijk en pri-i vaut leven nooit f'orsche. autoritaire vrouwen en' pieterige burgemeester! jes ontmoet hebben, alsj specimiua. van de Vrouw en den Man!' Kn weet llij niet. dat deze en dergelijke a.mbfen in ittindeipietluttige landen al ja.ren door vrouwen worden1 waargenomen, tot oirbaar van 't gemeen!' Knj herinnert hij zich uit zijn schooljaren Kenau] Hasselaar en Ma.ria. va.n Kijsselbei ge niet !' Of mag' een rootnsche minister zich op die niet beroepen H Het a.ndere. meer a.lgemeene a.igunient was. dat! de hoffelijkheid tegenover de Vrouw en baai* \erleidelijkheid een streng ambtelijke uitoefening} \ a.n a,ndere 1'unet ies i iiu ha.a.r heen in den we-- staa.n.l Als \ et ka.a.' seii voor de vlam. /.<n < stnell i n de ma 11ll.jke krarht en Zeifbeheer.sl bil.'v, Vool' \ ) ou \\-ejijke» bekoring en \erleidingskunst. indien dit zoo zij - -' da.l n,i s twee, ;ehade \ rijwej teüen elkaar opwegen. Wat uien bij de diplomat iej en overa.l w-iar iets stugs te overwinnen viel dooij tact en zacht hèid, wel immer geweten heeft. (l rood; goden, die dingen zijn toch niet van gisteren !. Int egi'inleel. men weel ei' alle.-, va.n door de ervaring van eeuwen. .Ie suis la femme, l'on me coima.it .... Kn verder!' Mocht een vrouw haar eveiilueele gaven en geschikt heden oude,- <Je koornma.at ver stoppen, omdat de mannen zvva.k zijn en niet ten1" n haar sterkte kunnen'/ Wat is dat v-oor e,-n a.vereehlsche redeneering;' l.a.at men dan liever die mannen onder de koornmaat stoppen. De .Maat schappij en de Staat zijn toch geen instellingen tot bescherming van verleidbare mannen-' Maar al de/.e redeneeringen van .la.ii Kalebas zi.|n maar doekjes voor 't bloeden v a.n mannelijke ijdelheid en concurrent ieiiijd. h]n HOK bovendien van zekere sent imenteele ridderlijkheid, die de vrouw maar wil blijven zien als het teeiv. in-feriein-e. Ini)/)lieboev ende objeet van mannelijke kravht en meerderheid. Nll zij de intellect Ueele superioliteit niet langer kunnen handha.ven. brengen zij de lii-hamelijke in 't vuui. ma.ar verwijten de vrouw dan vveei hun eigen ina.nlijke zwakheid. Alles oiii nou /oo hum mogelijk uit l e s( ellen, wat sedert lam^ "p uaim en onvermijdelijk is: <|,. volledige ,-manci-j pat ie der v -rouw. die zeil wel beslissen za.l «aij zij kan en niet kan. j (!= -_=, Bovenstaand geriefelijk ingericht Motorjacht, la'ig 16 .M., O slaappl. v/d passagiers. Te bevr.: JACHTWERF STOEL-ALKMAAR

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl