DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 MEI 1930 No. 2761 T Gandhi de Nationalist de Mohammedanen en de Paria's door Dr. Jan Romein Daar waar slechts de keuze is tusschen lafheid en geweld, zou ik tot geweld raden." GANDHI. IN mijn vorig artikel (zie dit weekblad van 2(5 April j.l.) heb ik aandacht gevraagd voor hot pas-verschenen boekje van De Ligt. ,.Eeti wereld omvattend vraagstuk. Gandhi en de Oorlog".!) Het vraagstuk, dat hierin behandeld wordt is dit: hoe is het meedoen van. Gandhi eerst aan den .Boeren-oorlog in 189U, dan aan den opstand der Zoe loe's in JSatal in 190b' en ten slotte aan den wereld oorlog met ,,ahimsa". met geweldloosheid te rij men? En nog wel alle drie de keeren aan Kngelsche zijde? De beide eerste keeren ging het om LtoodeKruisdiensten, in het laatste geval ook om rede voeringen, wier doel uitdrukkelijk troepenwerving was. Men voere niet tegen, dat het bewijzen van Roode-Kruis-diensteri toch geen moedoen aan den oorlog is: terecht denkt De Ligt, en wat van meer belang is, ook Gandhi zelf daar anders over. In zijn antwoord op den eersten van de drie open brieven, die hier gebundeld zijn de brief is van Mei, het antwoord van Sept. 1!)28 schrijft Gandhi: Alleen gewogen in de schaal van aliimsa, is mijn gedrag onhoudbaar. Ik maak geen onderscheid tusschen hen, die vernielende wapenen hanteeren, en hen, die Roode-Kniis-dienst verrichten." Het is zeer gelukkig, dat. het ongetwijfeld op rechte, maar toch ook ietwat goedkoope, want in wezen a-politieke radicalisme van De Ligt dit vraagstuk heeft aangesneden. Want n de groote biographie van Gandhi's Kngelseheii vriend C. F, Andrews, n die van Fülöp Miller en ook die van Romain Holland glijden min of moor elegant over deze kwestie heen. 2) Hoe is nu Gandhi's antwoord op het tot hem ge richte verwijt uitgevallen:1 Het is van belang, dit na te gaan, aangezien het hier niet uitsluitend om een historische kwestie gaat, maai' tevens een toe komstige mede. geraakt wordt. n.l. de verdediging van een eventueel vrij Indiëtegenover eveiitueele aanvallen van buiten; een kwestie van te meer belang, omdat een van de krachtigste argumenten. der Britsche en in 't algemeen der koloniale impe rialisten juist de veronderstelde' weerloosheid van vrij-gelaten" koloniën is. Weegt men zonder nadere kennis van de proble men, waar het hier om gaat. De Ligt's argumenten tegenover die van Gandhi. dan moet do beslissing ten nadeele van den laatste uitvallen. Gandhi blijkt inderdaad inconsekweiit. .Beziet men do zaak ech ter en dat is hel eenig juiste standpunt -?in haar historisch verband en met het oog op de poli tieke problemen, die niet De Ligt, maar Gandl ter oplossing gekregen heeft, dan verschuift 0117,0 beslissing zich ten gunste van Gandhi. l'olitiek is nu eenmaal politiek 011 geen mat lieinat iek of el liiek. Wie een politiek doel nastreeft, zal. hoe ongaarne ook, den weg, die erheen leidt, moeten bewandelen. Politiek gezien was Gandhi in l!li!2, toen hij den strijd afbrak, zoodra hij gewelddadig werd dan ook ,,inkonsekwonter" dan in zijn briesen en nu, nu hij doorzet ondanks het l'eit. dat de strijd, reeds thans, gewelddadiger geworden is dan ooit te voren. Juist dit inzicht wint men uit Gandhi's ..ineonsekwonte" antwoorden. Gandhi blijkt nu duidelijk in do eerste plaats nationalist en politicus: zijn ge weldloosheid inderdaad, wat ik in mijn vorig artikel reeds schetste een kwestie van lukiicl,' en als zoo danig ondergeschikt aan zijn ]><il'diiik. O i' hij wil of niet. Want ook in dit opzicht /.ijn Gandhi's ant woorden bijzonder belangwekkend. Tusschen het 1) Uilyarc. K r ven J. Jiijlei-eltl, l'trecht. 2) Het eveneens (inlanyn rerw.lii'iien ttorlcje Dr. Ir. H. O. v. 13eusel\O)n. (landltl cït ~ijn betcekeiti^ vo<>r de toekomxt r. Br.-lndit' in idleen t'tin hcluiiy rour wie zich VOOT de yei'lwudiny tv///, (innilht lot ,Jiel Christendom (i.c. (Je proteslunttu-he ort/ioilo.rie) itilerenseere-H. L E CHAMPAGNE EN VOGUE JAGER-GERLINGS HAARLEM eerste antwoord van Sopt. '28 en het laatsle -van 30 Jan. 1030 is zijn houding slechts schijn baar ongewijzigd gebleven: in werkelijkheid is zij meegegroeid met do beweging waarvan hij Iegelijk de leider en de geleide is. /ijn derde brief is dan ook het duidelijkst de duidelijkste ut'wijzing van De Ligt'K studeerkamer-radicalismc. ...\atiorialo onafhankelijkheid is geen fictie" heet liet daar. Maai' dit impliceert, de N!rijt! voor die onafhankelijkheid, waarbij hot in de praktijk voor de slachtoffers niet zoo veel verschilt, of zij dood geschoten worden om hun beginsel van geweld loosheid of wegens oen poging tot geweldadig ver zet. Kn het impliceert tevens voor de toekomst de rcrdcdiyiny dier nationale onafhankelijkheid, zoo als die in het rapport Xohroe inderdaad reeds voor zien is. Van dit nationalist isch-politieke gezichtspunt uil, wordt nu ook Gandhi's houding in die drie oor logen, die er van uit hot ..ahunsa"-gezichtspunf zoo onbegrijpelijk uitzag, plotseling begrijpelijk. Gandhi meende n.l. tot voor zeer kort. dat een Indi zonder do ]5rilsche strijdmiddelen, onverdedigbaar Was ? vandaar zijn loyaliteit. Kn deze niooning. op haar beurt, is historisch weer zeer begrijpelijk Voor ieder, die ook maar iets weet van de geschie denis van Indië, dat. zoo oud als haar historie is. steeds een prooi voor van buitenaf binnen gedron gen volken geweest is. K n de twee groot o histori sche problemen, waarop de nationale eenheid van Indiëtot op dit oogenblik is vastgvloopen, - do paria's en de Mohammedanen -?zijn imlerdaad twee gevolgen van twee uit die eindolooze reeks Veroveringen. De paria's immers /ijlt de afstam melingen van do oer-bevolking, die de Arische Hindoe's er - - naar hel schijnt in hel tweede millenium vóór ('hr. -- aantroffen en onderwierpen. on de .Mohammedanen zijn afstammelingen van do Mohainniodaanschc veroveraars, die er op hel einde van do lüde eeuw binnengedrongen zijn. Hoe kond het nu. dat Gandhi er, n aar h et schijnt. niet in geslaagd is. beide groepen voor zijn actie te winnen:" We zeggen: naai' het schijnt, omdat we, zoo ergens, hier rekening moeien houden met oen onbetrouwbare berichtgeving, vooral nu er \olgeiis de jongst e telegrammen, reeds sprake \iiii censuur is. 'Poch: de afzijdigheid van beide groepen liuil zich verklaren. Gandhi's persoonlijke standpunt tegenover de paria's is duidelijk genoeg. ,,K\enVeel verwijlen, als wij de Kngolseheii makelt kunnen, kan de paria ons maken'', heeft hij gezegd. Kil terecht. Maar met oen, nog zoo eerlijke erken ning van schuld en zelfs met, een heel leven van toewijding kan men geen geschiedenis van. 3000 jaar ongedaan maken. Hel Kiigelsehe bewind hooft positief stellig niets gedaan, om hel lol dor paria's Ie verbeteren - de Kngolscheii zijn waarlijk niet naar Indiëgekomen, om den Hindoes hun kastevooroordeeleii uil hel hoofd te praten - doch anderzijds hebben de - ong. 00.000.1)00 - - paria's van een zuiver j lindoe-bewind niets beiers te ver wachten, ook al zou oen Gandhi aan hot, hoofd daarvan slaan. Want hoe verlicht hij in menig op zicht is. -- hij voedt een paria-meisje in zijn kolo nie o]) 011 dat beteekont. hoe gering tui* de/.e con cessie lijkt, voor Indiëheel wat - - Gandhi is on blijft een Hindoe, die hot kastenstelsel niet Ii laten, omdat hij meent, dat hot een uit vloeise een natuurwet is, die der erfelijkheid en der verhuizing, waaraan geen monscli straffeloos Wezenlijks mag veranderen. Vriend dor paria's dus en toch overtuigd Hindoe. Hier treft een soortgelijke ..iiieonsekwoni ie" als bij zijn houding tegenover oorlog en geweld, die zich eveneens .in laatste instantie, alleen Iaat op heffen, wanneer We Gandhi iu de eerste plaats a.ls nationalist, zien. /oker: modelijden met liet. lol der paria's heeft zijn sympa.thie voor deze bevol kingsklasse bepaalt, evenals zijn geweldloosheid primair berust op zijn eerbied voor alle loven. .Maar evenals zijn geweldloosheid zichzelf ophief, zoodra zij mot hot belanu' van zijn land in botsing schoon Ie komen en zij nu door don loop der omstandig heden modo tot een takt iok in den strijd voor do on afhankelijkheid geworden Is. is ook zijn liefde voor de paria's ondergeschikt gebleven aan zijn HindoePropagandatccht uit 19/9 lic berrijderx nut J ndie De d'thrx. Mi (M,,lui inedntien), Mi,tl Liil Xcltnir, C. J\. Dnxi-n (in.inl Hotel SEINPOST - Zandvoort, Ie klasse FamiJie-Hotel inrt alle moderne comfort. Pensionprijzen: Voorseizoen f (i.?per dag. ,, Hoofdscizoen vanaf f 7.?per d^» over! u i^iiiu'eüen nu ge\\ orden 11 >\ een d< el \ at- /n: poliliek: do geWeldlooZe takt iek kil II alleen -luU'wanneer de verpletterende moordol held del' ho\ol kin.u' haa.r eensue/.ii:d aa.n\ aa rul. lüijli e-'ii hiin.>'riek of sociaal belangrijk gedeelte er buiten, ila.ii zij daardoor alleen a! lot mislukking uedoeind. Ofschoon de houding der .Mohammedanen .mi-, (wis door een blik op de Indische u'osohiedeiii.- \,,| komen begrijpelijk wordt. Uut de kweslie lli.-l t oei' wezenlijk anders. De .Mohammedanen, actiever ??<. meer ,,homhics economie!" dan de Hindoe'-, h,-hooron als winkeliers en woekeraars tot de uitbu! tefs van het Indische volk en staan dus JUK! .i,-;1! den a.nderen ka.nt als de paria's, /.ooals de/.,- van een H indoe-bewi nd de bestendiging van hun niigebll lt -\\ ordett moeten \l:ee/.en. vree/.e n uele- ??!? d< o j ihel'l i dg van hun u il buit en \ a n. nui,a r liet resii! l -'ai js in beide gevallen gelijk: wantrouwen t ei.:> n over en afzijdig blijven van de nationalistische b.weging. Dat de .Mohammedanen in lillüdie he'.\.-ging Wel gesteund hebben, kil n de/.e opvatting in,-t oiil/eiiuuen. ilCt was slechts oen lijdelijke inbreuk op de voort durend-goode betrekkingen liiss'. i:--i. Mohammeda.nen on l''nu'elschen : een inbreuk. > ??! oorzaak! doordat de .Mohammedanen toen n den hadden op Kngeland vorhitt erd t e zijn. dat zijn h"li >l' ten. om bij don vrede met Turkije den Milt an-kaii>o ti' sparen, in geen enkel opzicht nagekomen wa\u is die ant i-l!ril seho stemming onder de tin a "."n luillinen .Moiiaminodanoii reeds laiiL \ i r\ Inei.i ;_ i| en hun eoiilieidsl'ront met Isn^eland berst,'ld. De paria's on de Mohammedanen /.ijn dus imi ?: iliiad twee klippon waarop de nationalistische !??? weging k nu nog. ka.n stiandoii. l la.t bel ]::??! oei l s de ue\ i! a,rl ij kst e Z ij 11. l loop ik ill i-ell slolal't ij.." a,a n Je l o< 'n 'ii. Kon. Meubeltransport-Maatschappij DE GRUYTER 6 Co. *? ** *« DEN HAAG «- ** ** AMSTERDAM - ARNHEM Bewaarplaatsen voor Inboedels