Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 MEI 1930
No.
De Penhouder van Locarno
door Melis Stoke
Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door E. ten Harmsen -van Beek
Makelaar J. D. R.Nienaber
TOEN ik mij niet lang geleden in dit blad uit
liet over de Haagsche samenzwering die ver
antwoordelijk is geweest voor de
Vredestentoonstelling in de Grafelijke zalen, was mij nog niets
bekend omtrent het drama van de penhouder van
Locarno. De lezer kent de geschiedenis: het van
Vredes-hartstocht vervulde comitéhad zich tot
het gemeentebestuur van Locarno gewend met het
veizoek o.a. de Gouden penhouder waarmee des
tijds het aldaar tot stand gekomen compromis
onderteekend werd, en die als reliqui bewaard werd,
aan de Hagenaars te mogen vertoonen. Vol pieteit
heeft men de penhouder met het pakpapier weg
gegooid. Dit was geen bezwaar voor de pers om
enthousiaste beschrijvingen van het heilige voor
werp te publiceeren. Achteraf blijken deze beschrij
vingen gemaakt te zijn aan de hand van den cata
logus, iets dat een gezond en opgewekt meeleven
van de pers met het streven van het
tentoonstellingsbestuur demonstreert.
wist ik dat maar
Thans is de penhouder weg. Zij schijnt nooit
tentoongesteld te zijn geweest, en niemand heeft
dat opgemerkt. Dit demonstreert dat ook de be
zoekers innig hebben medegeleefd met de
vredesagitatoren.
Door het een en ander is een uiterst pijnlijke
toestand geschapen.
De recherche is er in gemoeid.
De rechercheur die met het onderzoek belast is
geweest gaf ons inzage; van zijn rapport. Dit luidt
als volgt:
Ondergeteekende heeft zich vermomd als
lid van de Vereeniging van Vrouwen Nooit meer
Oorlog op de tentoonstelling opgehouden, liet
viel mij toen op dat de vitrine van de penhouder
van Locarno leeg was maar ik hoorde; zeggen dat
het bedoelde voorwerp toebehoorde aan een zoo
genaamde Geest zoodat het onzichtbaar was. Ik
heb de verschillende U-den van do commissie in de
gaten gehouden. Maar ik kon niets anders in hun
zakken ontdekken dan vulpotlooden en penhouders.
Ook heb ik geen der bezoekers verdachte bewe
gingen zien maken. Toen ik de geestdriftige be
schrijvingen van de penhouder in do kranten ge
lezen had heb ik den voorzitter van do tentoon
stelling gevraagd waar dat voorwerp te bezichtigen
was. Deze persoon werd eenigs/.ins wit om de neus
en zeide: ..wist ik dat maar. . .''
zeer dol en uitgelaten \\'aren
Ken onderzoek in de lommerd en bij de voor
naamst»; uitdragers heeft geen resultaten opge
leverd zoodat kwaadwilligheid uitgesloten kan
worden geacht, l Iet vermoeden is geuit dat de
penhouder bij het uitpakken niet de rommel is
weggegooid. Ik heb oenige personen ondervraagd
die bij het uitpakken aanwezig zijn geweekt. Deze
bevestigen mij dat de hoeren en dames van het
Vredoscomitézeer dol en uitgelaten waren en dat
het wel Sinterklaasavond leek. Alle reli!|ui'en
werden met gejuich ontpakt terwijl de dames en.
heeron maar riepen dat er nu nooit meer oorloe;
zou komen. Onder die omstandigheden is het ver
klaarbaar dat zij Zich niet bezig konden houden
met zulk»; laag bij de grondsclie dingen als controle
van facturen etc. liet geheele geval moet dus ge
weten worden aan opwinding in het belang van
den wereldvrede iets waarop helaas geen geldboete
of hechtenis staat. Aldus gedaan. . enz. . "
Bovengemeld document is. vertaald in alle mo
derne talen, verspreid bij de politie van de geheele
wereld, liet zal tot basis strekken van het in te
stellen onderzoek en als zoodanig getuigenis af
leggen van de schaduwzijden van het zoogetmamde
werk van Den Haag".
Intusschen is het zeer wel mogelijk dat het voor
val aanleiding zal geven tot hoogst onaangename
verwikkelingen. Het schijnt in het voornemen van
de regeering te liggen om zekere compensaties in
uitzicht te stellen voor het geval de penhouder
zoek mocht blijven. Zoo is minister Beelaeits be
reid om als schadeloosstelling het blauwe potlood
af te staan waarmede Z.Kxc. kantteekeningenheeft
gemaakt op de plannen van het Moerdijk-kanaal.
De minister van Staat Jhr. van Karnebeek is
bereid do vulpenhouder af te staan waarmede; hij
destijds do memorie van toelichting op het Belgisch
verdrag heeft onderteekend. Voorts is een collectie
bijeengebracht van potlooden en penhouders
waarmee diverse belangrijke staatstukken, zijn
onderteekend w.o. het stompje potlood waarmee de
heer Ituys in het oritwerp-gemeentewet de be
noembaarheid van vrouwen, tot burgemeesters
heeft geschrapt en oen authentiek beknabbeld pot
lood dat door Mr. Verschuur werd achtergelaten
in de Eerste Kamer. Al deze reli<pui'e;n tesameii
vertegenwoordigen nog geen derde deel (volgens
globale schatting van deskundigen) van de waarde
van de pen van Locarno. maar het gaat er om onze
goede wil te tooneii en desnoods i.s de regeering
bereid er nog eenige schrijfmachines bij te; doen elie
merkwaardig zijn door he-t fe-il dat ze- gediend
hebben teit multiplicatie van ele
correspondentievan Mr. Heemskerk met eenige Amerikjiansche
elame-s.
of het gemeentebestuur run Locarno daarmee genoeg
~al nemen.
Tiet valt nog zeer te bezien of het gemeentebe
stuur van Locarno daarmee genoegen zal nemen.
Zelfs indien de burgemeester van Rotterdam
'eltoe over mocht gaan de penhouder af te staan
waarmede hij. bijaldien het mocht doorgaan, het
Kot terdamsehe kali-conl ract zon willen
onderteekenen. blijven wij in de schuld sta.an van^de
eigenaren van de penhouder.
Deze schreven nog onlangs: de penhouder is
van massief goud en nog zoo goed als nieuw. Maar
bovendien hebben we de grootste moeite niet den
ge-e.-1 van l.ocarmi die on- 's nacht- komt kueH.
met het \er\\ijt dat. als de penhouder u .-L; i-, v:
de uelle'de e< 'l 11 e reti | |e \r!jWel Iliel- ll'eel |.\
blijft . l " ge l ie \ e . l 11 - 11. ".; eens -oed 1 .- zo.-keu a a
ge/.iell wij oll- a'leler- _?.. uooil/.jia kt /ulleli ziel,
bij eleli Volketibo.id a.Ti !e k la-en ,-l- p. n-l.-.ud.
in de volle beteekeiii- \;|.i dit woord.
maand: WONINGGIO5
Internationale ontmoetingen
door Mr. J. B. Kan
(Vervolg van pag. i)
Op he-t staatsbestel wordt eleie>r de coryfaoé'u van
he-t spel geen invloed geoefend. Kris, bij mijn weten.
slechts n voorbeeld, dat iemand veie>r hot lid
maatschap van e-e-n vertegenwoordigend lichaam
we-rel aianbeve>le'ïi met ee-n })e-roe]> e>p
voe;tbale-ige-nse'ha])pen. Kn zelfs elat geschiedde nog niet.
omdat de- candidaat zelf een uitm-mend speler was.
maar uit hoofdo van ele- populariteit, die; zijn
zoon zich op he-t volei van eer had verworven.
Is alzoo van een rechtstreokschen invloedssfeer
geen sprake-, e>e>k indirect kunnen ele internationale
wedstrijden kwalijk ee-n beteien diplomat iokeu
sfeer sche;ppen. Wanneer e-e-n club uit Vlaai-dingen
speelt te-gen e-en club uit Schiedam, zullen de ver
houdingen van de inwoners daardoor oor ver
slechteren dan verbeteren. Xie-t zelden ge-beurt he-t
dat spelers en supporters worden uitgejouwd en
aan den lijve getuchtigd. Kr is moeilijk e-en spe'!
denkbaar, dat de hartstochten moor in beweging
brengt elan hot voetbal. Vooral degenen, die; door
dik e-n dun hun club, zij he-t me-e-r met den memel
elan mot de be-e-neti, te-r zij staan, kunnen e-en neder
laag nie-t vorkre>ppen. Zij worden onredelijk ge
prikkeld tegenover ele tegenstanders 011 vooral
togen hun aanhang.
Hot/.elfde is nat uurlij k in nog voel sterker mat e- het
ge-val bij internationale ontmoetingen.
Schope-nhauer moge geleerd hebben, elat ele Xational-Stolz
einor der wohlfeilsteii Arle-n \ em Stolz" is. niet te
loochenen valt, elat ele- meeste staatsburgers niet
woinigmetdiontrotsbehopt zijn. Natuurlijk kunnen
excessen,daarva.n hot gevolg.dank zij ele uitne-meiid.
orde-maat regelen, gedurende- den we-dstrijd. nie-t tot
uiting komen bij iute-rnatieinale- ont moe-tingen.
Maar bedwongen hartsteicht laait late-r nog feller
elan wanneer elaaraan aanstonds ele- vrije- loop
weirdt gelaten. Kn wie- 's aveinds ele ronde- maakt
door ele- tallooze u'e-leue-nhe-ele-n. waar ele;
e'hauviniste-n van do ve-rmoeienissen elie- lie-t sclii'oi-uwe-n
nieebre'tigt, be-keimen. eloet daarvan cr\'aring op.
De ge-woont e brengt mee. etat stee-ds
vortegenWooreligers van het ge-zantschap de-r vre-e-mde
me>gonelhe-id naast, macht he-l)bors van he-t land
dal gast vrijheiel ve-rle-ent, in hunne loges eleii
strijd \'olgen. (iewoonlijk is hunne- ke-nnis van In-t
spel nie-t ge-he-el ove-ni'edig aan de Jiooge positie
elie zij zie-h in stael ejn lande he-bbe-n ve-rworve-n.
He-halve a.an aange'bori.'U en a.angelee-rele
heiffelijkheiel. is he-t we-llioht hieraan toe- te schrijve-n. ela!
zij e-lkanele-r met com|)!iuienten ])legen Ie
ovi-rlaeleii. Maar als he-t fluitje van den se-heidsree-ht ei
voor ele laatste- maal klinkt, zijn zij verheugd,, ela!
do koude; gesel) ieilen is ten einde is. haast en zich
hunne penaten op te zoeken e-n loe-re-n den volgen
den dag in ele ceiurant. of zij zijn ..opgemerkt".
llun herinui'i'ing aan de-n be-le-e-fele-n strijd, gaa)
niet ve-rder elan dat /.ij hoogstens zich gebelgd
gevoelen over het hoogst otiaest het iscll uee.il
toen een eloelpunt tegen hun land werd gemaakt
In he-t kort - ook \an ele geza.uïu-bhers in eh-n
Staat, die zich verwaa.rdigen ei n int erlainlen
oin-n. kan kwalijk een
\eiIe e|iplomati,-ke bet rekkiuue'
Wanneer ten .-lot l e In-! b.I.H.L m..el wi.r<|.<
samengevat en d'1 )>< '-il 'e .lerih! .?] nan. >na !e sj H .1 -t
olltmoelinüell op dip!' Hlia,t lek Uel.ied gese-het -t
ttlet eetl U il elmk k IIIU. l!le. ;il- eell a l'-'!! II ledt U h ,
ad hominem, den \oetl>a!|er 1 rei'l . /..>.. kan de,.
even andere zij'i dan : ... ?!'!' -''.!.".
,DE WITTE" AMERSFOORT
Steed
Ook Uw Hotel en Restaurant
PRACHTVOL TERRAS
levende forellen kreeft caviar. enz.