Historisch Archief 1877-1940
2761
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 MEI 1950
Woninginrichting
Onze Vloerbedekking
door Dr. L. P. Edel
TEGENWOORDIG stelt een ieder steeds hoo
gere eisenen aan do inrichting van onze wo
ningen. Zeer belangrijk voor een werkelijk prettig
aandoend vertrek is wel oen goed verzorgde vloer
bedekking; immers de mooiste meubelen maken
een belachelijke indruk, bijv. op oen vloer van ruwe
houten planken. Do vloerbedekking moet dvis aan
vullend werken op de meubeleering. en hiermede
een aesthetisch juist geheel voinien. zonder zieh
zelf op deri voorgrond te dringen.
Naast de aesthetisehe eiseh die men moet stellen
aan de vloerbedekking komt nog de hygiënische;
binnengedragen vuil moet gemakkelijk verwijderd
kunnen worden, mag zieh niet in hoeken en gaten
op kunnen hoopen. Ziektekiemen mogen geen ge
legenheid hebben zieh in loven te houden, of zelfs
zich te vermeerdoren. Dan mag men verlangen, dat
de vloerbedekking gemakkelijk aan te brengen on
te vernieuwen is, zonder den regelmatigen loop van
het huishoTiden gedurende langen tijd te storen.
Tenslotte speelt voor nagenoeg iedereen ook de
prijs oen rol, in de meeste gevallen wil men niet zijn
geheele leven op een zelfde patroontje loopeii; do
mode wisselt, men laat een nieuw behangsel plak
ken en wenscht dan ook op de vloer weer iets
moderns.
Aan al deze eischen. kan men wel zeggen, vol
doet het bekende vloerzeil. waarvan do geschiede
nis terug gaat tot ongeveer in do eerste helft van
de 17de eeuw. Toen reeds was men op het idee ge
komen, weefsel mot olieverf waterdicht te maken,
een glad oppervlak te geven, en te voorzien van
een patroon. Dit werd eerst met de hand geschil
derd, doch reeds spoedig gebruikte men hiertoe
drukblokken.
Dit wasdoek is de voorlooper van ons gewone
zeil, dat nu in groote fabrieken gemaakt wordt.
met behulp van alloilei machines, maai' aan het
principe is niets veranderd: "P n('* jute-weofsel
wordt een laag vloeibare; verf gestreken, deze
laat men drogen, waarna men weer een nieuwe laag
opbrengt. Deze bewerking wordt zoo dikwijls her
haald, tot het doek de gewerischte dikte verkregen
heeft.
Al spoedig zocht, men het groote aantal bewer
kingen te vermindeion. en dit gelukte door op het
juteweefsel een plastische massa te persen die be
stond uit caoutchouc, kurkmeel en verfstoffen. Dit
Kamptulicon voldeed zeer goed, doch de fabricatie
moest spoedig stop gezet worden, toen de prijs van
de voornaamste grondstof, de caoutchouc, zoo
emtjzaggelijk opliep. Men vond in dien tijd het
vulkani. seeren van rubber uit, waardoor liet materiaal voor
zeer veel andere doeleinden geschikt werd.
Nu is het de groote verdienste van Walton ge
weest, een vervaugmiddel voor de rubber gevonden
te hebben. Hij bezigde hiervoor z.g. geoxydeerde
lijnolie, dat is lijnolie die door opname van zuur
stof overgegaan is in een zeer elastische vaste massa.
Walton nam het bekende verschijnsel van
vel-vovming in een pot met verf waar. dit is elastisch on
Walton zag hierin onmiddellijk het vervangmiddel
voor rubber. Hij maakte groote hoeveelheden van
tU;ze geoxydeerde lijnolie, of lijnoxyne, door ge
kookte lijnolie, dus lijnolie waarin een stof opgelost
is, die het drogen versnelt, te laten vloeien over
loodrecht opgehangen banen van dun neteldoek.
De olie die zich hieraan hechte;, droogde; tot e'eu
dun huidje. Dit werd herhaald tot zich een flinke
laag gevormd hael.
Dit linoxyno vertoonde nog niet alle gowenschte
eigenschappon; te>r verbetering smolt Walton he>t
samen met enkele goeelke>ope harsen, en vorkreeg
zeio de linoleumcement. Deze; naam hooft de' steif
gekregen, daar het op de wijze van een cement, eU;
losse kurk en verfdeieltjes samen moet kitten.
Mot eleze litioleum-cemoiit vormen jute. kurk
meel en verfstoffen de grondstoffen voor hel lino
leum.
Een van ele belangrijkste' bewerkingen is nu hot
mengen van ele stoffen tot ele plastische'
linoloummassa, daar he't alle' vaste stoffen zijn. I >it ge'schiodt
in zwaar gebemwele: mengmachines van zeer
uiteemloopende typen. Kern van ele moest gebruike
lijke is de z.g. worstmaker, elie' in bouw vee'! gelijkt
op ele be-kenele1 worst-gehakt machine, elie we in het
huishouden gebruiken. De- gladde spiraal is echter
vervangen door oen .spiraal van messen. ejn ele zij
wand van ele machine' draagt ook oen reeks messen;
ele'ze' elie'iiejn om ele1 me>ngiiig zoo intensief mogvlijk
te maken, lüj de/.e bewerking weirelt ele
linolemmmassa warm. e>n men brengt /e ten slotte' in een
korre'lveirm. om beter op ele jute' geperst te kunnen
worden.
Deze bewe'rking geschiedt door een kalander, elie'
bestaat uil twee paar zware walsen. Do jntebaan
wordt tusschon doeer.ite twe'O walsen gcle'id, e'ii ele
korrels mass;!, vallen hier e>e>k tusschen. Nu is het
te begrijpen elat bij draaien van ele' walsen, ele' massa
gegrepen wordt, e-n e>p hel nauwste punt doe>r de
eone wals me't kracht etp ele jute geperst wordt, die;
zich tegen elo andere wals bevindt. Do elikte' van de
laag hangt natuurlijk af van ele-n afstand van ele>
twee; walsen. De linoleumbaati wordt nu door hot
tweeele stol walsen, elie gepolijst zijn. e'xtra glad
gesmaakt. De' achterkant wordt nu rood geverfd.
om rotten van ele jute te1 voorkomen, on elan wordt
he't line)le'um in benige1 droe)gka.niei's eipgvhangem,
waar het, bij hoogere temperatuur gedroogd wordt.
tot ele vereisohto mechanische; sterkte be'ivikt is.
Op eleze; wijze' he-e-ft me.n effen linoleum gemaakt.
neemt men echter een mengsel van konvls van vel
schillende kleur, dan wordt Joelen' korrel te>t een
kle'iii stukje' uitgeperst, e>n men lieel't het granie't
verkivgen.
* *
*
De' fabricage; van het Inlaid linoleum, nok wel
doorgedrukt gcnoe'ind. is zeer geeomplice'i>rel.
Mnzaïe'k worelt dikwijls gemaakt, eloor platen etïen
linoleum van vorschille'iido kleur en vorm. volgens
een bepaald pat roe m eip ele jutebaan ie> leggen, en
elan door persen, er e'on geheel van te maken. Dooi
de' stukken een houtacht ig aanzien te ge\ en. maakt
me'ii zeer fraaie parke;ts.
Ve>lge'iis een andere molhexl" werkt men met
se;liabloiien. ele losse korrelae-ht ige massa worelt
eloen' middel van se'hablonen volgens ele kleuren
van het patroem op ele jute ge>strooid. juist zooals
men he't mot gvwoiie' ve-rf. uitvoert, liet geheele
patroon ligt elan in losse- korre-ls op het juteweet'sel.
en wordt elan oneler hoeigoii druk met ele jute
veTe'onigel; eh' korrels smelten aan elkaar, ook op ele'
klourafsche'idingen; hiereloor is ele/.e niet geheel
se'he'rp en krijgt men bij fantasieelossms e'en fraai
tapijtaehtig uiterlijk.
Ken zeer belangrijk gedeelte1 van het linoleum
wordt bedrukt afgole'Ve>rel, hiertoe weu-elt lie-t offeii
linoleum soms met de hand, doch gewoonlijk ma
chinaal bedrukt niet lakve-rf.
Men heeft op verschillende manie-rem getracht
ele e)Iie in het linoleum te vervangen door ohemise'he
producten; tot nu teie zonde-r vee'l resultaat, ele
nitrocellulosoii zijn gevaarlijk, terwijl uneleiv op het
oogenblik neig te duur zijn.
Hiernaast heeft me'ii me't moer sue'e-e's ele jute
trachten te: vermijile'ii. men gaat dan uit van ee-u
viltachtig ])a])ie-r. impre-gneert elit enn he't papieT
watervast te' make'U. waarna he't beelrukt wordt.
Daar ele' jute ontbre-e'kt is het ze'e-r goeelkoeip. e'oe-h
oeik minder sterk.
Nu wordt elikwijls ele vraag gestelel. welke snort
vle>erzeil men in e'e'il bepaalel ge-val moe't koope'ii.
In het algvrneeii worde'n voor ele' eluurste soorten
ele' mooiste1 em kleurrijkste dessins gvbruikt : speelt
ele' prijs gee'ii rol elan is ele' ke-uze1 ge-makke-lijk. Hij
ele: meeste: leze-rs e'il lezeivsse'ii zal ele vraag wel
luiden: hoe )>eleg ik mijn vleie-rem op de meest
e-eonomise-ho manie1!', terwijl aan het uiterlijk inelien
menu-lijk niets te kort geelaan \\'orelt ?
Stellig is het aan te1 raden voor ele beneelein
ereli('liinge>n linole'Uin te nemen, immers linoleum
heeft door hef lloeige1 kmkge-h.'lJf e1 eem goed
isohltioVeirme>gein e'ii is e lus l >i j uit stek geschikt < .m ele kouelc
elie dit ele grond optrekt (e'geii te houd.-n. Moet ele
kamer stemmig gehouden worelen. elan kie'/.e men
effen linoleum van een kleur die bij eb' meubels en
ele stoffage past. YVense-ht men een levend iü'or
;is;iee't, dan verva.lt men óf in ile ze-e-r dure1 inlaids.
elie e)iige\reer onverslijtliaar zijn. of men kiest h
GAINE CAOUTCHOUC
(ELASTIEKEN HEUPGORDEL)
Elastieken Gordels en Corsetten zijn in meer
dan 50 soorten voorhanden
IM-ijzon vanaf f :« 73 tot f !>«.
MODEL PATOU ;Mgante
Alles onder garantie van normalen deiur
Amsterdam Kalverstr. 138, Leidschestr. 78, Rozengrachteo
Rotterdam, Utrecht, Haarlem, Nijmegen, Tilburg, Breda
drukt linoleum. Dit is in een emtzaggvlijk groot
aantal elessins in eleii hanelel. en heeft een zeeT
ve)leloenel isolat ie\ e-rmogen : daar ele prijs niet. he>og
is. kan me'ii het nog eens \'er\"angem. Dit is \*an \'e;e'i
belang vooi1 elie huis\ rouwen, die niet hun ge-h"e'le
le'Vem he't/.e'll'ele pat roem e>p de' vloer willen zien.
\Ooi- ele boven\ e-relie'phig. shiapkameTs. enz. kan
me'ii zemeler eenig bezwaar de goeelkoopere1 seiorten
i eH'passem, ele- \'Ioe't-en zijn nie-t koud. e-n ise)!e'eren
is elus einnoeielig. He't ge'wone- vleie'fzeil hee'ft
nage'iieieg alle eigenschappe-n van linoleum, be'halve
he't iseilat ie-verme)gen. e-n is hier elus stellig op zijn
plaats. De1 ne)g goodkoopere1 soorten. eip
papierbasis. kunnen in vei'trekke'ii elie weinig gebruikt
worden, nie't vooreleel teiogepast woi-elen.
lloe'Wel men hot leugen va.n zeil in ele me'cste' ge
vallen aan e'en vakman overlaat, is he't e>eik a! ter
controle, veior de huisvrouw We! diens) ig hier iois
van te We-tem, aangezien ele houdbaarhoiel eloo]' eie
wijze van legge'ii ste'i'k heinvloeel wordt.
In ele eerste j)laats ele t emperat uursin vloeel. In
in don winter in een nieuwe onveTwarmelo woning
worelen allo vioer/.eilen hard e>n krijgen e'e'ii neiging
tot breken. Op elit punt moot men eleii vakman
togemoet komen, eloor minstens n ve-rtivk goe'd (e
verwa.rtnen, wan.!- tl;en het zeil »>p t emperat uui' kan
k< inien.
Tol i tweede moet men oplet t en. dat i Ie vloei' geen
eiiieftVnlieden vertoont; noesten en sple'ton inliet
hout zijn op den duur eloor nlle-s heen te zien e'ii
ontsieren de vloerbedekking tem zei'iste'. Vilt papier
alle'en is niet veildoemdo om elil e'ii vel t e verhelpen.
men moet eh: vloer af late-n schaven e'ii holte1)! op
laten vullen met gips. houtgraniet of e'en
anelerehiervoor in den handel zijnde' massa, Do keisten
worelen ruinisehoe it s vergeieel eleior lie-t \'eel IjinLivr
geie'el blijvem \'an ele vloerbeelekking.
Aange/.ten ieele-iv -.eieirt vleier/.e'il doetr het ligge'h
iets ve-raneh-rt in lengte en bre'eelte. mag het nooit
onmiddellijk pree-les pas ge'sni'elen woreh-n. eerst
na e'e-nigem t ijel snijdt men ele' ranele-n se-ln-rp al', e'ii
woi'elen ze vastgeplakt.
\\"il onze vloorbodekkJng ook op den duur een
fraai uite-rlijk behemelem, elan moe't ze zooi' goe-el
emelerhouelen Weirdem. Juist het bovemste1 laagje bie-dt
ele1 meeste1 Wee'i'stand te'gon afslijten, on elit moet
men elus zeio la.ng moge-lijk he'e'l hoiielen. eloeir he't
goi'e'ge'ld te1 veiorzien van e'e'ii zeer dun laagje was.
Dit wei'kt als het ware1 als sineermielele'l tnsschen
de1 schoenzool em he't ze'il. waareh M ir eliree't contact
ve'rniedeii worelt.
Yloe-rolie1 mag men \nlstrekt niet gebruikem,
daar elit niet in kan dringen en elus aanleiding
gee'ft tot ele vorming van koi'sten e'n het vuil
vasthouilt.
()]> elen duur worelt hot toe-h vuil. in elit geval
moet men het zeil a.!'wassohen me't een /.ui\er
z*'e'psop. tot alle-s abseiiuut schoon is. .Me-n mag hie-raan
veilslrekt geen soela. of anelere de'i'gelijke1 bijtende!
stollen 1oe\"oegen. aangezien hierdoor de eilie- e'li
lakbesi aneleleelem uil de bove'iiste laag eipge'leist
woi'elen, die hiereloor geheel vernie'tigel wordt.
KENNERS
KOOPEN BOTER
VAN OUD-BUSSEM