Historisch Archief 1877-1940
No. 2762
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 10 MEI 1930
E M I S S I E-W E E
door G. A. .Klaasse
TOEN Verleden jaar de stemming aan de beurs
nog himmelhoch jauchzend was beteekende
onvermijdelijk de aankondiging van een emissie
voor een van de goede fondsen, hetzij Philips,
Koninklijke of Margarine Unie een haussemotief.
De koers die, na de uitgifte der nieuwe aandeden
?en na het knippen van de claim dus, volgens
Bartjens zou moeten zijn gedaald, vertoonde
daarentegen dikwijls nog een stijging. Maar in elk
geval beschouwde men het als volkomen normaal
dat de koers zich ondanks het claimknippen kon
handhaven.
Tiet kan verkeeren ! Want wat zien wij rui; de
aankondiging van een emissie kan vrijwel zeker
als een baissemotiof worden aangemerkt en de
koersdalülg die een nieuwe uitgifte uitlokt is meest
al niet zoo zuinig ook. De beurs heeft zich met dezen
gang van zaken overigens slechts gehouden aan
vde traditioneele code. Elke beursrot kent de stel
regel: in een vaste markt moet men koopeu wan
neer een emissie wordt verwacht, in een zwakke
Jieurs daarentegen is de kans heel groot dat men
na de uitgifte zijn stukken goedkooper kan terug
nemen ; spuien vóór de emissie is dan dus het devies.
Deze redeneering is volkomen begrijpelijk wan
neer het een emissie met claimrecht betreft, een
omissie die gemeenlijk plaats vindt tegen een koers
die aanmerkelijk lager ligt dan de beurskoers
(dikwijls zelfs tegen pari) en waarbij aan aandeel
houders bij toewijzing een voorkeursrecht wordt
toegekend. Xulk een claim is men immers en
)>ij de fondsen welke de basis hebben gelegd voor
de elaimtraditie niet geheel ten onrechte ?-- min
?of meer gaan beschouwen als een inkomensbron
naast het dividend. Of juister, omdat men er over
hot algemeen van kan uitgaan dat, onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, hot dividend ook
na de emissie op hetzelfde peil gehandhaafd wordt.
kan men na de uitgifte het aandeel op denzelfdon
koers waardoorcn, /.oodat do elaimwaa,rde als
vermugensaanwas kan worden beschouwd. Kn
daarom is het dan ook te motivoeren dat do aan
kondiging van zulk een uitgifte als hausse-argu
ment wordt opgevat. Immers na de emissie houdt
men practisch een gelijke waarde als voor de
kapitaalsverhoogiug, en men toucheert bovendien
de claim. Maar. . . . dit gaat slechts op wanneer
de situatie van dien aard is dat voor de emissie
voldoende belangstelling bestaat om die tegen
het heerschende koerspeil erin te werken. Alleen
dan zullen de claims worden opgenomen. Wordt
daarentegen de emissie aangekondigd in een flauwe
markt dan verwacht men bij de aandeelhouders
weinig animo om in te schrijven, derhalve een ruim
.aanbod van claims. En daar ouk
niet-aandeelhouders weinig voelen voor inschrijving wordt de
waarde van de claim gedrukt en daarmee tevens de
?waarde van het aandeel, want die is: inschrijvings
koers plus koers van x claims. Ziehier in a nutshell
de verklaring van de stelling dat het effect van
een claimemissie op de koers recht evenredig is
mef. de marktstemming.
Op het oogenblik is inderdaad de algemeene
?tendens flauw, en dus kan men er niet over ver
wonderd zijn dat emissies de koers drukken. Dat
ds trouwens al begonnen met de A. K. (J.-emissie
in October van het vorige jaar. Toen was het niet
alleen de algemeen ongunstige tendens, maar in
het bijzonder het wantrouwen in
kunstzijdepapieren dat een spaak in het wiel stak. Toen is wel heel
duidelijk gebleken hoe sterk de markt gedrukt kan
worden door aanhoudend claimaanbod. Van een
zeer behoorlijke marge tusschen beurskoers en
emissieprijs die aanvankelijk bestond bleef niets
over. In het klein hebben wij dat spelletje op
nieuw beleefd bij de Amsterdam Kubber; toen
deze maatschappij om haar kas te stijven
aandeel.houders de keuze gaf tusschen contant dividend
of dividend in aandeden tegen een lagen koers.
Ook dit fonds liep op het claimaanbod eenige tien
tallen procenten teiug.
En. nu volgt de Margarine Unie. Daarbij is zelfs
voor de koersdaling een dubbele aanleiding, waar
van de eerste waarschijnlijk bedoeld was. . . . als
middel om de koers te steunen. Want dat was toch
wellicht de aanleiding tot het voorstel om ]/!(»
aandeel als bonus uit te koeren: oen. stimulans
te, zijn voor de plaatsing van de nieuwe aandeeleii
Vnilever waarvan de koers in verhouding tot het
contante dividend zelfs voor Engelsche
begiippen wat hoog was. Maar indien de bonus inderdaad
uit die overweging is geboren dan is zij ongetwijfeld
oen miskraam. Want in anticipatie op het aanbod
der bonus-rechten is de koers gekelderd. Men kan
hier een parallel trekken met de Amorikaansehe
aandeolen waarop stockdividend wordt uitgekeerd
(voornamelijk public Utilities): ook voor die fond
sen is het voortdurende aanbod of althans de
kans daarop de oorzaak van een zwakke; technische
positie. Was dus de aanloop voor de nieuwe; uit
gifte al geen gelukkige groep, de aankondiging
der emissie zelve lokte opnieuw een vrij scherpe
koersdaling uit. En toch was het geen
elaimeniissie ! Weliswaar stond in het prospectus dat
de houders van oude aandeden (ook van Jurgons,
van den liorgli enz.) ,.pioferential considoratioii"
zouden ontvangen, maar hot claimrecht was niet
nauwkeurig omschreven. En wat belangrijker is:
op het oogenblik van de aankondiging was de
beurskoers maar heel weinig boven de uitgift oprijs
(wanneer men rekening houdt mot het feit dat do
oude aandeden nog inclusief bonus genot oord
werden). Of dat. misschien opzet geweest is, i>n
juist, met het oog op de beroerde stemming a.an
de beurs zoo was vastgesteld 'i Kr is misschien
i<-ts voor te zeggen ila< bij een emissie a pari of
bijv. a I.'jO ]>('(. het da.imaanbod do koets nog ver
der gedrukt zou hebben. l!ij een claimuit gift e
bepaalt de beurs do prijs waarvoor liet geliede
bedrag geplaatst za.l Worden Hij een emissie legen
..bijna-benrskoers'' be|>a-i.l( het consortium de
koers waartegen do l/eins (Ie aangeboden post
heeft a prendre on a laisser. Maai' liet risico van
hot consortium is ook des te groot er: en in het
geval ("inlever hebben dan o: ik de 'll'ollandsdie
banken naar het schijnt voor de eer be<la,nkl. De
Kngdsche collegae hadden blijkbaar moor moed,
maar zij moeten die dan ook met een mislukking
van de uitgifte boeten, liet bij do t Hile\
cr-uilgifto gevolgde systeem heeft in oen flauwe mai-kt
ongetwijfeld hot voordeel dat do koorsdruk op
hot tijdstip van do uitgifte meel' beperkt is. .Maai'
het schept daarentegen het gevaar dat gedurende
geruimeii tijd oen dreigend aanbod boven de markt
hangt, en de stemming grondig verknoeit.
En dat is over hot algemeen het nadeel van
aandeelenuitgiften in een baisseperiode. De Mar
garine Unie heeft verleden jaar het meest geschikte
tijdstip voor 0011 emissie ongebruikt voorbij laten
gaan. Voor Philips geldt tot op zekere hoogte
hetzelfde. De introductie van Philips in Londen
draagt intusschen nog een heel ander karakter;
het geldt daar voornamelijk het creëeren van een
nieuwe markt. .Men hoeft de gelegenheid tevens te
baat genomen om wat nieuw kapitaal op te nemen.
Maar toch heeft ook die uitgifte haar invloed op
de beurs niet gemist. Zij heeft dit gemeen met an
dere uitgiften tegen hoogen koers, dat hot publiek
zich de opinie vormt: volgens het bestuur is het
aandeel dan toch zeker niet voel meer waard. En
wanneer die prijs tegenvalt is men geneigd zich
op nog meer desillusies voor te bereiden
Wanneer een aandedonemissie niet langer uit
gesteld kan worden dan zou het in het belang van
een stabiel verloop van de markt in do toekomst
ongetwijfeld het best zijn om zoo laag uit te komen
dat de plaatsing in elk geval verzekerd is. Dat zal
waarschijnlijk wol de koers op het moment sterk
omlaag forceeren, maar liet aangeboden bedrag
wordt tenminste dadelijk weggewerkt. Het 1111
door de Umiever gevolgde systeem logt wellicht
voor maanden een constante; druk op de markt.
Elke opleving zal allicht weer gesmoord worden
HDAHD Achter St- Pieter 4
. IVrVrirV. Utrecht © Tel «3
MUZIEKHANDEL O T A M O ' C
Violen © Snaren 1T l /\ IN W O
Tentoonstellingen
Bernard Houthakker, Amsterdam. Stadsgezich
ten uit de 17e eeuw.
Pulchri Studio, Den Haag. Werken van wijlen
II. J. llaverman. Tot 115 Mei.
Arti et Amicitiae, Amsterdam. Werken van
leden. Tot 15 Mei.
Kunstzaal van Lier, Rokin, Amsterdam. Wer
ken door .1. J. Voskuil en Jack Hamel. Tot 17 Mei.
Kunstzaal Hofstee Doelman, Amsterdam. Wer
ken door (i. Hordijk. Tot 17 Mei.
Kunstzaal D. O. Santee Landweer, ITecrengracht,
Amsterdam. Fransche prentkunst. Tot 18 Mei.
Kotterdamsche Kunstkring, Kotterdam.
Hollandsehe en Eransehe schilderkunst (collectie van
Wisselinh en Co). Tot 2o Mei.
Kunsthandel Aaiderink, Amsterdam. Werken
van A. J. van Dyck uit Veere. Tot '2Ï> Mei.
Stedelijk Museum, Amsterdam. Tentoonstelling
van naakt, door leden vau ., De (mat'ha.kkdijken"
en Kra'isehe en Belgische Kiirrea-listeri. Tot 10 Juni.
door aanbod van het s\ndicaat. Kn bovendien
zal alleen reeds <le wetenschap, dat de emissie
onverteerd is. do technische positie van het fonds
sterk ver/.\\ a k ken, Hetgeen voor ile sf emmirig
aan do beurs niet. opwekkend is.
De guii-tigste oplossing is natuurlijk «lat moa
in een periode als deze uitgiften uitstelt. Want
t ''n e! !-ste kan mei i n i ei alt ij d oen mislukking voor
komen, zelfs bij oen lagen uit gift oprijs. Dat heeft
][<?! ge\al A. K. l . beU'e/ei'; (Jaar XV^s ile
Ililgiflegenoog lllei de b.'ele emissie zittel], omdat liet
da imaa.iibotl de koers lot benoden den
emissieprij.i'Tnhi.ag geforceerd bad. Kn bovendien i-i het voor
(ie aandeelhouders die nioi kunnen insehrijvon
niet prettig om genoodzaakt te wordo.n dorden
tegen lagen prijs in hun onderneming te laten
part icipoereii.
Intiissehen moeien de ondernemingen niet hun
kasposi j ie rekening houden. .\lstnen liet gej ij heeft
laten verloopeii moet men toch zien los te komen:
en het, nu door de Unilover gevolgde systeem heeft
tenminste het voordeel dat de nieuwe aandeden
niet tegen at braa.kpi ijs verkocht worden, wat bij
oen gewono claim-emissie, niet voorkomen kan
worden.
Maar mot dat al zitlon wij op hot oogenblik
met verschillende onvorteoide aandoeleiiemissios:
on dat maakt de vooruitzichten voor den. beurshan
del er niet beter op
N»V» Nederlandsche
= Grondbrief bank =
van 1906
STELT VERKRIJGBAAR
Obligaties
O a 99°/
'
AMSTERDAM-C.
: HEERENGRACHT 495 =