No. 2762 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 10 MEI 1930 Schaubücher door P. J. Myksenaar QCHAUBÜCHER" noemt de Duitscher ze..; 15 O prentenboeken voor groote menschen" zou den we in het Hollandsen deze nieuwelingen willen doopen, welke een eigenaardig samenstel van letter- en fototekst vormen, een novum op het gebied der boek-typografie. Werd tot nu toe een boek, hier en daar, inciden teel door een foto of schetsteekening ,,verlucht", het Schaubuch heeft hiermede radicaal gebroken. Het gaat uit van de praemisse, dat uit filosofisch oogpunt beschouwd elke definitie, elke begripsomschrijving óf onjuist of onvolledig is. Hetgeen ergo elke tekst min of meer ongeschikt maakt voor het instrueeren van beginnelingen of leeken. De, halve zal eerst, nadat door beeLlindrukken en een enkele regel tekst, van een zeker onder werp een duidelijke voorstelling verkregen is, het moment voor het mededeelen van details gunstig zijn. Op dit verschijnsel berust het Schaubuch; in weinige regels suggestief-gedrukte tekst, geeft het een korte verklaring van hetgeen het beschrij ven wil. Sommige, belangrijke termen of begrippen worden vetter of meermalen achter of onder elkaar gedrukt, omdat zij de onmisbare essentialia van het behandelde onderwerp zijn. Deze moeten den lezer onherroepelijk bijblijven, wil hij de quintessenco van de stof kunnen vatten en be houden. Zeer beknopt geeft het Schaubuch iti woorden den inhoud van het studie-object weer; de tekst is als het ware een beginselverklaring, zooals politieke partijen aan den vooravond der verkiezingen verspreiden; zij geeft niet meer dan richtlijnen en hoofdbegrippen. Details worden den nog-oningewijden lezer bespaard: deze zal hij tevergeefs hier zoeken. Is eenmaal zijn belang stelling gewekt, dan staan hem, in de bibliotheken onzer steden on universiteiten, werken ter be schikking, uitgebreider en wetenschappelijker dan het Schaubuch zijn kan en wil. Van dit moderne boektype wordt thans bij de Orell Füssli-Verlag te Zürich een uitgebreide reeks monografieën uitgegeven, welke gezamenlijk een soort hyper-summiere lexikon zullen vormen. Al dadelijk trekken do banden der diverse ' deeltjes, welke in een zeer handig formaat worden uitgegeven, de aandacht; men vindt er direct het nieuwe principe op toegepast: enkele, termen en woorden, op pakkende wijze verdeeld over do op het titelblad afgedrukte foto. Iedereen voelt door deze vluchtige impressie, als het ware intu tief, waarom het in dit boekje gaat. In elk van de verschenen mo nografieën, welke reeds nu een zeer uiteenloopend gebied bestrij ken, wordt vooraf den lezer de nieuwe idee duidelijk gemaakt, wordt hem verteld, dat hij in dit boekske niet moet zoeken een uitvoerig, door sluitende rede neeringen overtuigend, betoog; voor hem, die dit nastreeft, wordt deze serie niet gepubliceerd.... De uitgevers achten het juist een niet te onderschatten voor deel, dat de auteur niet echt ,,aan het woord" gekomen is; opzettelijk zijn hem luttele pa gina's octavo-formaat toegewezen, wijl men hem dwingen wilde door korte, krachtige woordenkeus, door scherpe treffende tegenstel lingen zijn visie op rnenschen en verschijnselen weer te geven. Verrassen door realiteit, over tuigen door exactheid, dat is in deze eeuw van vergevorderde typografie en fotografie, in dit tijd-arme leven van millioenen, ten slotte niet de taak van hot woord, maar van het beeld ! Dit is in elk deeltje bereikt door een 60 tot 80 tal scherpe, doelbewust genomen foto's, voor zien van oen sobor-gehouden toe lichting, welke, soms nog ver vangen is door een raak cou rant eri-uitknipsel. De rationali satie in do wereld van het boek is bezig zich te, voltrokken, zouden, wij willen zeggen; de tijdroovondo tekst, voor beginne lingen Vfiak tétechnisch en t gedetailleerd, veelal moei' ii'stootend dan ;'u\nt rekkend, is hier tot een minimum, dat ge garandeerd in een kwar- tier gelezen kan worden, geconcen treerd. Door de/.e eigenschap zal het Schaubuch" in onze tijd van-woekereri-inet-sekonden ongetwijfeld in slaan; rnóór dan ooit zijn hiervoor de perspectieven gunstig; de komende epoche in^het boekdrukkersbedrijt' zal er een zijn, die later"!gekaraktet iseerd zal worden door het ,.vi>m Lesebueh zum Sehanbuch". ****** ? .Bont is do reeks van onderworpen, welke deze serie bestrijkt. Titels als Technische Schónheit", (ilanzleistungon der Technik", duiden ei' op, dat ingenieurs-pracstatios in deze boold-lexikon oen vooraanstaande plaats innemen. Titels als Technische Schönheit Co m mandobr ug D. G. SANTEE LANDWEER KUNSTHANDEL Heerengracht 396, AMSTERDAM Tot 17 Mei tentoonstelling moderne :?: Fransche prentkunst :-: ..!>(?]? Russische Kovolut ioiisl'ilm". ..T;"m/ei innen der (iogenwait", ..Bel'reites AYohnen" zullen den inonseh. die belang stelt in de uitingen van ons hedend.-!,agsch staats- en kulli.'urlcven. tot kennis name aantrekken. Ons mocht, als illustratie van Mot beginsel, in het bijzonder het laatstgenoemde deeltje ,.Befre.itcs \\dhnon" bekoren, waarin Sigfriod (liedion de moderne woningbouw-richting voorstaat, welke hier te lande oen zijner boste vertolkers vond in do bekende. Utrecht sche architect TUotvoldt. n.l. die richting, welke een onmiddellijk 011 v rdoorge voord gebruik maakt van do moderne materialen, ijzer. glas. beton, en/.., om hieidoor e,m wijze van snelbouw te bereiken, welke naast vele andere factoren ? oen dor oorzaken zal zijn van een algenieone kostprijs-, ergo huurverlaging, om zóó voor groote bevolkingsgroepen woningen te scheppen, welke een maximum aan licht, lucht en gemak bieden. Hndie;>;>.! \vui-dt in het nieuwe book-type. dr geestelijke werkzaamheid. welke ..lezen'' heet, \eriicht. Hier is het beroep op uu geheugen tot oen minimum teruggebracht ; wie door een Schaubueh in/iehf zoekt in een bepaald onderworp, in een bepaalde idee. zal dit /oker vinden.... en behouden, juist door de speculatie op uw visueeh i'uncl ies ! Befreites Wohmn Interieur T UYW E N B U15 S M UYS *~~' i. ?'v o>Hf