D E GROEN E AMSTERDAMMER VAN17 McEI 1930 FUSIE door G. Bakker-van Bosse IN de eerste- dagen van Mei heeft te Amster dam een gebeurtenis plaats gehad waaraan door de groote pers geenerlei bijzondere opmerk zaamheid is gewijd, en die toch zou kunnen blijken van belang te zijn voor de ontwikkeling van het maatschappelijke en politieke leven in Nederland. Jk heb het oog op de fusionneering van twee vereenigingen, die de verbetering der politieke, maatschappelijke en economische positie der vrouw 4«n doel hebben: de Vereeniging van Staats burgeressen en de Unie voor Vrouwenbelangen. De''«erste en oudere was, zooals de naam reeds aanduidt, een vrouwenvereeniging in den letter lijken zin, waar mannen niet als stemgerechtigde eden werden toegelaten; bij de tweede was de samenwerking van mannen en vrouwen een der hoofdbeginselen zoozeer zelfs dat de medewerking ?van mannen in het hoofdbestuur statutair was voorgeschreven. De eerste is voortgekomen uit de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, die in 1894 werd opgericht, en omvatte aanvankelijk Iioofdzakelijk de meer radicale feministen. De tweede is ontstaan ?uit de samensmelting van de 'Vereeniging ter behartiging van den maatschappelijken- en rechts toestand der vrouw, en had o. a. ten doel, ook de meer gema tigde" elementen in staat te «tellen, zich aan te sluiten bij de steeds groeiende beweging die de ontvoogding der vrouw be oogde. Zooals overal speelden persoonlijke factoren ook hier «en rol, zoodat de beide ver?eenigingen, vaak min of meer vijandig tegenover elkander ston den. De tijd bracht ook hier ver zachting; en toen in 1926 de Vereeniging haar aanvankelijk verzet tegen het toetreden der Unie tot den wereldbond} voor Vrouwenkiesrecht en Gelijk Staatsburgerschap had opge geven, zoodat sindsdien de beide vereenigingen in het internatioTiale lichaam de Nederlandsche vrouwenbeweging vertegenwoor digden, was de basis voor verdere en nauwere samenwerking gelegd. *** Het initiatief tot algeheele samensmelting ging uit van de Presidenten der Haagsche Afdeeling van de beide vereenigingen, die reeds eenigen tijd hij het uitnoodigen van sprekers, het uitschrijven van vergaderingen e. d. het beginsel van samen-werking in practijk hadden gebracht. In de fusion?neeringsbesluiten, die den grondslag der nieuw op -te richten vereeniging vormen, is als punt I de :meer radicale doelstelling der oudere vereeniging overgenomen: het bevorderen van de wettelijke anaatschappeh'jke en economische gelijkstelling van man en vrouw. Daartegenover bleef het beginsel der Unie: ?.samenwerking van mannen en vrouwen, bewaard; het is een der grondslagen der nieuwe vereeniging, ?dat een zeker gedeelte van het hoofdbestuur uit :mannen bestaan moet. Alleen de functies van voorzitter en secretaris worden steeds door vrou-wen vervuld. Aan de beide zittinghébbende hoofd besturen is opgedragen, de noodige stappen te doen -tot* het oprichten der nieuwe vereeniging, en de leiding gedurende het komende jaar in handen te neinen. Daarna zullen volgens de nieuwe statuten bestuursleden worden verkozen, die 4 jaar zitting '. hebben en nmaal herkiesbaar zijn. Ook deze regeling is een compromis tusschen de altijddurende herkiesbaarheid die in de Vereeniging van Staats burgeressen, en de korte zittingstijd die in de Unie voor Vrouwenbelangen gold. De nieuwe vereeni; ging zal den naam dragen: Vereeniging voor Vrou wenbelangen en Gelijk Staatsburgerschap (in .aansluiting aan den gelijkluidenden naam van den Wereldbond); zij geeft een orgaan uit dat den titel voert: Vrouw en Gemeenschap. Als presidente voor het loopende jaar is de onder:geteekende aangewezen; vice-presidenten zijn me vrouw Mr. B. Bakker-Nort en Mejuffrouw B. Manus; eerste secretaresse Mevrouw Rietveld^Wagenmaker; penningmeesteresse Mejuffrouw G. C. B AKKER-VAN'BOSSE Presidente van de nieuwe Ver. voor Vrouwenbelangen en gelijk Staatsburgerschap Meyers. De Commissie van Redactie van het or gaan telt onder hare leden de oud-presidenten Cohen Tervaert-Israëls, Mevr. Kappeyne van de Copello-Wygers en Mevr. van der Hoeve-Bakker, benevens Mevr. Mr. Dr. Franken-van Driel en Mr. van Dullmen, van de beide overige manne lijke bestuursleden, Prof. Mr. Scheltema en Mr. D. J. Veegers heeft laatstgenoemde zitting in het Dagelijksch Bestuur. De vraag zou gesteld kunnen worden of een algemeene, vooruitstrevende vrouwenbeweging in ons land nog reden van bestaan heeft. De eischen der vrouwen zijn voor een groot deel opgenomen in de programma's der politieke partijen, van welke de een meer, de ander minder, voor haar rekening neemt ; en de vrouwen kunnen door het stembiljet, en door haar invloed in de kiesvereenigingen, de verwezenlijking harer verlangens bevorderen. De ervaring heeft echter geleerd, dat dit niet voldoende is. In haar sluitingsrede heeft de Presidente der Unie, Mevrouw Kappeyne van de Coppello, er op gewezen hoe sterk de neiging is bij de tegen woordige Regeering om de vrouw, in Tiet bijzonder. de gehuwde, terug te dringen van de arbeidsmarkt, haar uit te sluiten van bepaalde beroepen en in het algemeen hare rechtspositie te verzwakken. In welk beschaafd land zou het mogelijk zijn, dat thans nog een Staatscommissie tot herziening van het Burgerlijk Wetboek be stond, waarin geen vrouwelijke juristen zitting hebben, met uitzondering dan van een ambte nares van het Departement van Justitie, die eerst als secreta resse, later als lid aan de com missie is toegevoegd, maar die, behalve dat zij gehandicapt is door hare positie, bovendien ieder contact mist met de ver schillende vrouwenorganisaties, zoodat zij in geen enkel opzicht bevoegd kan worden geacht, de inzichten der Nederlandsche vrouwen te vertegenwoordigen? Zelfs in Frankrijk, waar de vrouwen geen kiesrecht hebben, zijn aan een analoge Staats commissie verschillende vrouwe lijke juristen toegevoegd, en heeft de ook ten onzent bekende advocate Mme. Suzanne Grinberg-Auperrain een werkzaam aan deel gehad in het vaststellen van een ontwerp tot verbetering van het huwelijksrecht. In de Commissie van Advies voor Volkenrechtelijke vraagstukken wordt het secretariaat door twee vrouwen waargenomen; geen van beiden heeft stemrecht, zoodat ook dit college uitsluitend uit mannen is samengesteld. Aan de secretaresse der Nederlandsche Volkenbondsdelegatie, wier be kwaamheden algemeen worden erkend en ge waardeerd, onthoudt de Regeering nog steeds een volwaardige plaats als gedelegeerde of plaats vervangend gedelegeerde. De benoeming van een vrouwelijk notaris laat nog immer op zich wachten ; het amendement, dat de benoembaarheid der vrouw tot burgemeester verzekerde, gaf den Minister van Binnenlandsche Zaken aanleiding tot de opmerking, dat van een zoodanige benoeming voorloopig toch geen sprake zou zijn ! Een afdoende verbetering van onze treurige huwelijkswetgeving is van deze Regeering niet te verwachten. Kortom, ondanks de grondwettelijke publiekrechtelijke gelijkstelling van man en viouw, ondanks de geheel veranderde maatschappelijke positie der Neder landsche vrouw over de geheele linie, laat de doorvoering van het beginsel in de practijk alles te wenschen over; en wij kunnen een geste begrij pen als die van de oude Marianne Hainisch, die op dezen grond de stichting eener politieke vrou wenorganisatie, als politieke erfenis, aan de Oostenrijksche vrouwen achterlaat. Niet dat ik de mogelijkheid'van een dergelijke organisatie ten opzichte van de Nederlandsche vrouw geloof, of daarvan eenig heil verwachten zou. Wij hebben onzen weg gekozen : samenwerking met de mannelijke kiezers in de politieke partijen. Maar er blijft voor ons vrouwen, onverschillig tot welke partij wij behooren, nog een groot gemeenschap pelijk arbeidsveld ; en tal van quaesties, die op een partijprogramma dikwijls een ondergeschikte plaats GAINE CAOUTCHOUC (ELASTIEKEN HEUPGORDEL) Elastieken Oordels en Corsetten zijn in meer dan 50 soorten voorhanden Prijzen vanaf f 3.7S tot f SO. in MODEL PATOU Alles onder garantie van normalen duur Amsterdam Kalverstr. 136, Leidschestr. 78, RozengrachtBO Rotterdam, Utrecht, Haarlem, Nijmegen, Tilburg, Breda innemen, zijn van een groot en gemeenschappelijk belang voor de Nederlandsche vrouw. De naaste toekomst zal leeren. of zij voldoende burgerzin, solidariteitsbesef en verantwoordelijkheidsgevoel heeft om door middel van een gemeenschappelijk front datgene te bereiken, wat medewerking in de bestaande politieke partijen alleen haar niet heeft kunnen geven. Maar ook in ander opzicht kan, naar mijne meening de samensmelting der beide vrouwen-organi saties een mijlpaal zijn in de geschiedenis der Nederlandsche vrouwenbeweging. Van het begin af aan hebben degenen, die opkwamen tegen de rechteloosheid der Nederlandsche vrouw, daarbij doen uitkomen, dat het hier niet uitsluitend een eisch van rechtvaardigheid gold, maar dat de. vrijmaking der sluimerende en aan banden gelegde krachten, welke buiten de gezinstaak geen arbeids veld of ontwikkelingsmogelijkheid konden vinden, in ruime mate aan de gemeenschap ten goede zou komen. Die gezinstaak is echter niet voor allen weg gelegd ; bovendien neemt zij niet het geheele leven in beslag. Sedert den oorlog wordt deze zienswyze versterkt door het besef, dat de maatschappij, die zich voor een geweldige taak van aanpassing, opbouw en vernieuwing ziet geplaatst, het zich niet kan veroorloven om tal van elementen, di tot de allerbeste factoren van volkskracht behooren, en die scheppenden, constructieven arbeid zouden kunnen verrichten, braak te laten liggen ter wille van een verouderd en afgeleefd beginsel. Nu moge in die vroegere jaren het accent meer op de zijde van het recht en de gerechtigheid zijn gevallen, nimmer hebben de Nederlandsche vrouwen een recht" opgeëischt zonder blijk te geven van het besef, dat de verkrijging van nieuwe rechten het aanvaarden van nieuwe plichten in sloot; zij hebben steeds doen uitkomen, dat haar streven ten doel had de gemeenschap te dienen, en alleen de vrijheid verlangd, om dit te doen naar eigen inzichten volgens eigen overtuiging. Niettemin is het mogelijk dat hier en daar een al te simplistische formule, waarbij te veel op het recht" alleen de nadruk werd gelegd, zal moeten worden herzien. Toen in 1918 het vrouwenkiesrecht was verkre gen, is een sterke vermindering van het ledenaantal der Vereeniging daarvan het gevolg geweest. Velen hebben niet beseft, dat weliswaar het wapen was veroverd, maar dat de eigenlijke strijd nog moest worden gevoerd. Zal in het bijzonder de jonge garde die zich tot nu toe meestal verre hield, inzien dat ook haar belang, haar toekomst, op het spel staat ? Een gezonde, krachtige vrouwenbeweging (wie verlost ons van het vreeselijke woord ?) is onmis baar voor een volledige ontplooiing der in ons volk levende en sluimerende krachten, voor de groei en ontwikkeling onzer nationale gemeenschap. Indien de nieuwe vereeniging voor Vrouwenbelangen en Gelijk Staatsburgerschap haar taak op de juiste wijze opvat en ten uitvoer brengt, indien zij verder bij de Nederlandsche vrouw en den Nederlandschen man ! den wil tot medewerking ontmoet die voor haar een levensvoorwaarde is, dan zal zij haar taak kunnen volbrengen op een wijze, die haar bestaan tot een zegen maakt voor het Nederlandsche volk. KENNERS KOOPEN BOTER VAN OUD-BUSSEM u i'