De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 7 juni pagina 17

7 juni 1930 – pagina 17

Dit is een ingescande tekst.

o.. 2766 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 JUNI 1930 Arme Boe door A. Werumeus Buning Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Is. van Mens WERKELIJK, het was zoo'n lief en goed inlandsch meiske en de meneer, die haar als njai" of huishoudster had, kon tevreden zijn. Maar.... dit, in dit geval, was het geen gewone O.I. huishoudster-vereeniging, zooals er, zooals wij weten, honderden door de Europeanen in Indiëworden gesloten en dan alleen vereenigingen zijn van sexueelen" en huishoudelijken" aard. Neen, hij, de toewan", Meld van haar; zij was toen, in Indië, voor hem alles ! En ook zij hield van hem, was hem trouw, deed al haar best, al wat zij kon, om zijn huishouding zuinig te besturen. Hij had toen niet veel meer dan zijn tractement, en dat was niet bijzonder groot. En.... toen er kin dertjes kwamen, was.... Ja, hoe heette zij ook maar weer... . Nu, we zullen haar maar weer Sarina noemen of, zooals zij gewoonlijk genoemd werd Ina". ? Ina dan, was 'n gelukkig moedertje en hield zielsveel van haar kleine njo" en non" en, ja, het waren ook werkelijk zoo'n paar aardige kleine apostels.... Ze was gelukkig, Sarina. Maar ziet, toen kwam er ineens 'n verandering in haar leven. Haar toewan kreeg op zekeren dag ineens een telegram uit Holland en, niet lang daarna, een brief, een soerat", waarin stond, dat er een Oom van hem gestorven was, die erg rijk was en.... alles aan hem had vermaakt! En nu had zijn moeder (die weduwe was) hem geschreven, of hij nu niet over kon komen, uit Indië; bij haar in Holland. . . . Hij had nu immers geld genoeg en kon daarvan in Holland ruim leven. En zijn moeder voelde zich zoo alleen". . .. Toen had hij aan zijn moeder open hartig geschreven, hoe hij een inlandsche huishoudster had en.... twee kindertjes ! Hij was 'n goeie toewan; hij kon niet goed besluiten, zóó maar weg te gaan; (eerst met verlof en daarna ontslag) uit Indië. Toen had zijn moeder geschreven, dat hij die kindertjes maar mee moest nemen. Van de moeder had zij niet gesproken; niet geschreven", wou ik zeggen. De toewan had Ina Hollandsch geleerd, zij kon heel goed Hollandsch lezen; ze kon zelfs schrijven, al zag haar schrift er wel wat zonderling uit.... De toewan liet haar echter die brieven niet lezen. Nu, dat ver wachtte zij ook niet en ze onbemerkt, stilletjes, te gaan lezen, al had ze dat ook best kunnen doen , dat deed zij niet.... Maar, toch, zij merkte het wel aan hem, dat er iets niet in orde was; dat hij broeide" over iets, dat hij niet durfde uiten.... Eindelijk, op zekeren dag, kwam het eruit. Zij zelf gaf er de aanleiding toe; zij kon het niet langer hebben, dat haar toewan daar zoo onder leed.... Bilang sadja, zeg het maar", zei ze, met tranen in de oogen En nu zal ik dit maar heel kort behandelen; het is te treurig, om er lang over te spreken. Op zekeren dag, een bitter treurigen dag, ging haar toewan weg; met de kindertjes ! Nog zie ik haar (in mijn verbeelding) staan.. .. Alleen ! heelemaal alleen. Ze ziet haar kleintjes, kleine Njo en Non, heel duidelijk staan, aan boord van het groote kapal api", de mailboot, waarmee haar toewan met de kindertjes, haar kindertjes, naar Hol land gaat.... O.... ze heeft er zelf in toegestemd, dat ze mee gingen met hem. Immers, haar kleine Njo en Non zullen nu groote, voorname orang blanda" worden. Ofschoon het schrijnt" aan haar hart, heeft ze familie; heeft ze ook lief, maar toch.... leven" nog altoos die twee, daar in Holland, in haar hart; ze heeft er portretjes van; kleine portretjes, die ze altoos bij zich draagt, onder haar kleeding.... Als ze 's nachts gaat liggen slapen, kijkt ze er altoos eerst nog even naar.... Dan komt er, na jaren, een bericht, dat haar toewan, omdat zijn moeder zoo oud" begint te worden en de kinders andere hulp zoo noodig heb ben, met 'n blanke vrouw is getrouwd; die nu voor die twee zal zorgen. . . . En, ziet, na dien dag begint ook Ina ouder" te worden. Het lijkt wel, alsof haar iets scheelt. Ze zegt tegenwoordig zoo weinig. Toch is ze nog altoos even lief voor de kinder tjes, die aan haar zorg zijn toever trouwd; zij houdt van die kindertjes; die ook van haar zoo veel houden. t*X*K«« 'V!t' **,$*>. dat voor haar kindertjes overgehad.... Zij, de moeder ! Ja, ze heeft het goed gevonden, zelfs nu J Maar. als straks het groote kapal api, de mailboot, weggaat van de kaai en ze kleine Njo en Non nog hun handjes uit ziet steken, terwijl de boot al verder en verder weggaat, dan. . . . ja, ook dan blijft ze nog staan en wuift haar kindertjes en haar goeien toewan nog toe; zoo lang zij kan, maar dan.... schreit binnen in, haar hart, maar ook nu.... Zij is Moeder en heeft alles over voor die kleine twee; zelfs nu, in dit oogenblik, nu ze van haar los worden gescheurd.... Arme, arme inlandsche vrouw ! Jaren en jaren gaan voorbij; ze hoort van tijd tot tijd nog wat van haar kindertjes: dat ze nu door hun grootmoeder worden verzorgd. Ze had eerst ook nog geld gekregen van haar toewan, maar straks niet meer. Ze heeft het niet noodig; is nu baboe geworden bij een fanvlie, geeft nu haar leven aan de kindertjes van die Maar. ... ja, Ina wordt voortdurend ouder"; inlandsche vrouwen worden gauw oud.... Weer gaan jaren voorbij. Dan komt de verrassing" ! De toewan (die werkelijk een goeie toewan is) schrijft, dat hun oudste, vroeger kleine Njo", nu al 'n heel heer" is geworden en in Indiëzal komen; haar zal komen bezoeken.... Het komt; dat bezoek ! dat door haar zoo smachtend verlangde oogen blik ! Het jonge meneertje, dat hier in de buurt moet wezen, doordat zijn vader heel veel aandeelen heeft in een suikerfabriek, hier vlakbij; aan deelen, geërfd van dien rijken Oom.... Het jonge meneertje dan, die nu al heelemaal een groote, knappe toewan blanda is, komt zijn moeder bezoeken; die nu baboe is hier bij deze familie.... Mooi, nietwaar:1 Heelemaal niet trotsch o neen, neen ! Hij is ook heel lief voor haar, voor zijn moeder; heel heel lief, maar toch, helaas, helaas, hij voelt, dat deze oude vrouw heel iemand anders is, dan hij zich haar gedacht heeft. En zij ? Och, laat ik Nieuwe Aanplakbiljetten Voor het 12e Internationale Stu denten-Congres, ditmaal in Brussel te houden, heeft de teekenaar Yent een uitstekend reclame-biljet ont worpen (afgedrukt in zwart, licht-grijs, cobalt-blauw en rood door de StudioLréy te Brussel). Een groot zwart profiel-silhouet van een kop, gedekt met de studentenpet, is in het middenvlak gezet waar omheen, zacht vervloeiend, hetzelfde motief eenige malen herhaald is. Daaronder op een dwars-band, de emblemen der verschillende facul teiten en eenige dikke studieboeken. Boven en onder, als afsluiting, duidelijk leesbare letters. De op lossing is gezocht in moderne accenten en het geheel trekt sterk en ook onmiddelijk de aandacht, juist doordat hier zuiver decoratieve beginselen gehandhaafd bleven. De kleuren, vroolijk en frisch herin neren onwillekeurig aan vlaggewappering en er is ook iets in deze plaat dat als een roep is tot ver zamelen. Ik zal eens navragen bij den drukker wie die Yem (een pseudoniem) is en het u later zeggen. Want wij zullen goed doen dien naam te onthouden !.... Heel wat tammer, niet het minst door de al te fletse, korrelig opge brachte tinten, hoewel, laat ik het er dadelijk aan toevoegen: niet van oorspronkelijkheid ontbloot, is het aanplakbiljet dat verspreid wordt ter aankondiging van de Vliegende Hol lander" welk spel bij gelegenheid der aanstaande lustrum-feesten van de Universiteit te Leiden aan de Kaag zal worden opgevoerd. Het is geteekend door J. R. van. Blom (een student?) en gedrukt door Kotting te Amsterdam in zwart, licht-blauw, en rood-bruin op witten grond. Men ziet op het in don wind bollend grootzeil van een schip den titel van het te geven stuk vermeld, schuins opgesteld en daaronder de data der opvoeringen. Op een daartoe be stemde strook onderaan het biljet is in een blokletter-type typografisch nader alles vermeld wat de toegangs prijzen tot het terrein enz. betreft. Te loven valt het juiste inzicht om deze regelen druks zich volkomen te doen aansluiten bij het geheel. Men ziet dat vaak anders, ja zelfs dikwijls zóó, dat door aangeplakte onderstrook het gansche biljet wordt dood geslagen !. . . . Samenvattend: een beschaafd affiche dat echter onvoldoende aanspreekt. O. v. T. maar niet trachten te beschrijven, wat er in dit oogenblik omging in het gemoed van deze twee menschen. . . . Hij is 'n heer" geworden, en zij .... is gebleven, wat zij was:^een inlandsche vrouw; die nu al i zoo oud" is, zoo gerimpeld van gelaat.... * * * Dien nacht, daarna, snikte oude 'boe' en huilde. . . . Eerst nu gevoelde zij, dat zij haar kind verloren had. . . . Ze heeft niet lang meer geleefd, onze ouwe ,,'Boe".... Ik heb haar gekend; heb haar zien sterven. . . . Ongelukkig? Neen, zij was te vreden", dat haar kinderen zoo groot en gelukkig' waren geworden. . . . Toewan Allah pocnja soekat .'" waren haar laatste woorden. Het is de wil van Toewan Allah ! Zoo stierf deze inlandsche moeder ! IJ Verkorting van Baboe"; kin dermeisje. F»,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl