Historisch Archief 1877-1940
D E GROEN E AMSTERDAMMER VAN 14 JUNI 1930
No. 2767
Schopenhauer's Aphorismen van Levenswijsheid
bewerkt door Gharivarius
DERDE DEEL. MEN ZEGT
XXI
EER, objectief, is wat men van uw waarde denkt,
En subjectief, de aandacht die gij daaraan schenkt.
Mijn stelling, hier onmiddellijk van afgeleid:
Eer is geen zaak van ziel, maar van utiliteit,
Verdedig ik als volgt. Men make zich niet diets,
Dat men alleen kan staan. Alleen is niemand iets.
Het is dus zaak, dat men 't respect van andren wint,
Als schutse tegen 't kwaad, dat ieder ondervindt.
Ook schande, 't tegenbeeld, moet gij aldus verstaan ?
Men bloost op een verwijt, al heeft men niets misdaan.
XXII
Beschouwen wij vooreerst de BURGERLIJKE EER;
Dit ietwat vaag begrip omvat de ruimste sfeer.
Zij eischt eerbiediging der rechten van den mensch,
Fatsoen, bij 't streven naar vervulling van een wensch.
Nu wordt karakter onveranderlijk geacht,
Zoodat men na een val een tweeden val verwacht;
Verliest gij dus uw eer, dan mist gij die voorgoed,
Tenzij 't door laster.is, bewezen of vermoed.
Vandaar dat smaad en laster strafbaar wordt gesteld,
En aangezien voor daad van geestelijk geweld.
XXIII
De eer eischt geen bijzondere hoedanigheid,
Eenvoudig, dat gij in uw doen behoorlijk zijt.
Bezit gij eer, dan zijt ge niet exceptioneel,
Bezit gij roem, dan zijt ge 't wel, integendeel.
Roem is een, meestal moeilijk, te verwerven goed,
Eer is een have, die gij niet verliezen moet.
Wie roem mist, is obscuur, een negatief begrip,
Maar eerverlies is schand de vlag ontrukt aan 't schip,
Derhalve positief, en dus een grooter kwaad
Dan dat uw naam niet op de lijst der helden staat.
XXIV
Met AMBTSEER meent men dit: de overheid verwacht,
Dat gij uw plicht als ambtenaar getrouw betracht;
Nu vergt de ambtseer, dat gij metterdaad bewijst,
Geschikt te zijn voor wat uw post van u vereischt.
En niet alleen, dat u geen kundigheid ontbreekt,
Maar ook, dat gij respect voor uw betrekking kweekt.
Zoo zorgt de militair, dat heel het vaderland
Geloof heeft in zijn moed, en eerbied voor zijn stand.
Hetzelfde geldt voor dokter, leeraar, advocaat,
Kortom, voor alwie in 't publieke leven staat.
XXV
Vermits de massa meent, dat wie een ambt bekleedt,
Meer dan een ander durft en doet en kan en weet,
Maakt deze, dat die meening niet verloren ga:
Verzuim van plicht komt, zooals 't heet, zijn eer te na.
Het ambt verleent vanzelf een soort van waardigheid,
Die houdt den drager af van al wat daarmee strijdt.
En daar nu dit gevoel als veer en prikkel werkt,
Heeft deze eer het nut, dat zij hem steunt en sterkt.
De Staat opdat die steun den zwakke niet ontvall',
Heeft titels uitgedacht, die klinken als een knal.
XXVI
De VROUWENEER, voor meisje en gehuwde vrouw,
Eischt reinheid van de eerste, van de tweede trouw.
De man, haar superieur, in kracht en intellect.
Die voor haar werkt, en al wat zij behoeft, verstrekt,
Moet worden vastgesnoerd, in banden van den echt;
Vandaar dat zij haar hart aan eiken man ontzegt.
Tenzij hij met haar trouwt. In 't huwlijk ligt haai- kracht
Dus is het instituut der vrouweneer bedacht.
De vrouw verfoeit een zondares, op goeden grond,
Daar deze door haar val verraad pleegt aan den bond.
Hotel SEINPOST - Zandvoort.
Ie klasse Familie-Hotel met alle
moderne comfort
Pensionprijzen: Vóórseizoen f 6.?per dag.
Hoofdseizoen vanaf f 7.?per dag.
NIEUWE VERZEN
door A. Defresne
Naar Het Onzichtbare door Nine van der
Schaaf, bij C. A. Mees, Santpoort 1929.
Het komt mij voor, dat deze kunstenares vaak
te dichten aanving zonder dat eene daartoe
dwingende ontroering in haar werkzaam was.
Haar associatie-vermogen van voorstelling aan
voorstelling, van beeld aan beeld is zeer groot,
want zij is eene aan fantasie rijke vrouw. Dit
associatie-vermogen trad nu in de plaats der
ontroering en zij rijgde beeldspraak aan
beeldspraak. Zij is een zeer intelligente vrouw en haar
bewustzijn is eene voorraadskamer vol overvloed
Zeist als Woonplaats*
BOUWTERREIN TE KOOP in het centrum
van Zeist, aan den verkeersweg Utrecht
Arnhem, in de onmiddellijke nabijheid van
het Raadhuis, de Hotels Hermitage en Figi
en het Slot van Zeist. Prachtig opgaand
geboomte, stofvrije wegen, voorzien van
rioleering, gas, water en electriciteit.
Nadere gegevens worden verstrekt door de
K.V. PARK KERSBERGEK,
Montanban?traat 4, Zeist. .
van gedachten. De elementen van de eene beeld
spraak drukte zij uit door eene andere beeldspraak.
De eene vergelijking doorkruiste zij met eene an
dere, zij sloeg onderdeden weg, plakte er nieuwe
in en aldus verbergt zij de gevoelloosheid van haar
gedicht herhaalde malen onder een spinsel van
gedachten, dat te vergelijken is met verscheurde
en door schijn-mystiek aan elkaar geplakte droomen.
En het gevolg is een aantal verzen, waarvan heele
strophen, althans voor mij, volslagen onbegrijpelijk
zijn. De lezer oordeele zelf.
Eenmaal zal ons de weerbarstige wolk verwijzen
Naar de beelden van het verleden leven,
Van de gedrochten der aarde.
Leven zal dan ziel zijn,
Over de aarde zal de droom treden,
Geschreven in de cadans der zachte voeten
Andere voorbeelden zijn: Langs de Aardsche
Kusten, Het Kind, Stemmen. Die gedichten, die
uit een innerlijke noodzakelijkheid ontstonden,
zijn ook wel tot in uiterste
gedachten-differentiatie doorwerkt, maar tevens van eene zeldzame
ontroering. Voorbeelden zijn: Voorjaarswind, Het
Leven is zijn Oud Verlangen Kwijt. Toch zijn ook
deze gedichten van huis uit zwak. Deze
gevoelszwakte is trouwens kenmerkend voor den
geheelen bundel. Het is alsof de gevoelens der dich
teres te zwak zijn om zich zonder hulp en enkel en
alleen door zich zelf te uiten. Zijn de gevoelens
geassocieerd aan eene reëele herinnering of aan
een realistisch beeld, wordt de uiting er van geleid
door de beschrijving van die herinnering of van
dat beeld, dan wordt het vers aanstonds veel beter.
De beste gedichten zijn dan ook die van een episch
karakter als Het Ouderhuis, De Kermis e. a. De
techniek legt de ongestoorde uiting ook nog al
eenige hindernissen in den weg. Soms is terwille
van het metrum de zinsbouw hulpeloos verwrongen
en het aantal lidwoorden, dat de dichteres w
ggeslikt heeft, zonder daarmee een rhytmisch effect
te bereiken, is legio.
GEORG KOLBE
Beeldhouwwerken en teekeningen
tot 29 Juni in
Kunstzaal van Lier
ROKIN 126 AMSTERDAM
T
'entoonstellingen
Kunstzaal Willem Brok, Hilversum. Schilde
rijen Miek Eckhard. Tot 18 Juni.
Museumzaal, Parkweg :>>, Den Haag. Schilde
rijen van Thomas Oool. Tot 20 Juni.
Kunstzaal van Lier, Amsterdam. Beeldhouw
werken en teekeningen. Georg Kolbe uit Berlijn.
Tot 30 Juni.
E. J. van Wisselingh en Co., Amsterdam. Etsen
van Engelsche, Fransche en. Zweedsche meesters.
Tot l Juli.
Stedelijk Museum, Amsterdam. Oude en Moderne
Uoemeensehe schilderkunst. Tot l Juli.
Kunsthandel Huick en Scherjon, Heei-eugracht
400, Amsterdam. Hollandsche en Fransche kunst.
Tot l Juli.
Openbare Leeszaal, Laren (N.II.) Werken van
leden van den Gooischen Kunstkring. Tot l Juli.
Kunstzaal Torenlaan 31, Blaricum. Werken van
Dirk Koning en Lou Loeber. Tot l Juli.
Pro v. Genootschap van kunsten on wetenschap
pen in N.-Brabant. Werken van Hieronymus
Bosch. Tot l Juli.
Museum voor Ouders en Opvoeders, llotterdam.
Tentoonstelling School en Leven in de Sowjet
Unie." Tot l Juli.
VAN DER HELST SIGAREN
GOEDE SIGABEM II EEM BESCHAAFDE VERPAKKING