WaSFIB- .- ' <r ? ' ie Groene Amsterdam cekblad W(MWBMH*^^^ ~^^^ ^^- '^^^r ^^^? ^^ ' ? ' ~^~~ ?~ "" ' """ "?'*^^?'^^^^^ ^^^^ ^^^^ ^^^* voor Nedcricmd Telefoon 37964 Postgiro 72880 Gem. Giro G. 1000 ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JITTA Redacteuren: L. J. JORDAAN, F. G. SCHELTBMA EN M. KANN. Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 355, AMSTERDAM C. »«r «ndfccel «UK Het meest gevraagde merk OPGERICHT IN 1877 No. 2769 ZATERDAG 28 JUNI 1930 Het groote wonderland in Amerika en het kleine Nederland f »'WIE van een, zij het ook kort verblijf in de Ver eenigde Staten van Amerika is teruggekeerd, is in de oogen van zijn minder gelukkige landTtooten?en somtijds zelfs in zijn eigen oogen ?omstraald met iets van de glorie van Columbus, "toen deze rijk met goud en edelgesteenten beladen van. zijn ontdekkingstocht terugkeerde. Hij wordt -aangegaapt als de door Mozes naar Kanaan uit gezonden verkenners, die verhaalden van een land overvloeiende van melk en honig. De Vereenigde Staten zijn van nature zeer rijk met grondstoffen gezegend en zij verkwisten die ia hooge mate. Op een grondgebied en. met een "? bevolking, die slechts 6 pCt. van die van onze "ptóaeet bedragen, beschikken zij over ruim. 70 pCt. van de mais en de petroleum, 55 pCt. van de katoen , en het koper, 40 pCt. van de steenkool en het lood en 33 pCt. van het ijzererts der geheele wereld. Zij verbruiken 75 pCt. van de rubber en de petroleum, 65 pOt. van de zijde en 25 pCt, van de suiker, die ?de wereld verbruikt. De inwoners van de Ver eenigde Staten bezitten 80 pCt. van alle auto's 'en 61 pCt. van alle telephonen. Nederland beschikt van huis uit over nagenoeg geen grondstoffen. Het beste deel van zijn bodem is op het water veroverd en moet door kunstm:ddelen tegen overstrooming worden behoed. De directe verbindingen van Rotterdam en Am sterdam met zee moesten gegraven worden. De nieuwe sluis in I Jmuiden is de grootste ter wereld; ?zij is 25 pCt. grooter dan de sluis in het Panamaanaal. De drooglegging van de Zuiderzee, die 10 pCt. van den bebouwbaren bodem aan ons land zal toevoegen, kost meer dan het Panamakanaal. Dat kanaal is door 120 millioen Amerikanen be kostigd.. Nog geen 8 millioen Nederlanders betalen <ïe drooglegging van de Zuiderzee. Nederland is de derde koloniale mogendheid ter urereld. Zijn overzeesche gewesten mogen minder -uitgestrekt zijn, dan die van Frankrijk, zij ver tegenwoordigen een veel grootere waarde en steken ?die van Engeland, de eerste koloniale mogendheid, naar de kroon. De export van Nederlandsch-Oost-Indiëis in 40 jaar bijna vertienvoudigd. Dat land levert 91 pCt. van den wereldexport aan kininebast,75 pOt. van de kapoc, 53 pCt. van de peper en 37 pCt. van de rubber. Indiëexporteert jaarlijks voor bijna 50 millioen dollars rubber naar de Vereenigde Staten. Nederland is meer dan eenig ander land aan het ideaal van den vrijen handel trouw gebleven. In Indiënoemen wij dat de politiek van de open deur. Wij laten op ons gebied vreemdelingen, buitenlandsche producten en vreemd kapitaal nagenoeg zonder eenige beperking toe. Dat doen wjj niet, omdat wij menschlievender of intelligenter zjjn dan het buitenland, maar, omdat wij op export zijn aangewezen en uit ervaring geleerd hebben, dat men moet ruilen om te kunnen exporteeren. Wij zouden niet in staat zijn onze overzeesche ge westen te behouden, wanneer wij den toegang daartoe aan het buitenland zouden ontzeggen* * * Onze landbouw, tuinbouw en veeteelt hebben zonder eenige bescherming de wereldmarkt weten te veroveren. Het saldo van onzen export van boter n kaas steeg van 34 millioen kilogram in 1850 tot 136 millioen in onze dagen. Punch teekende eenige maanden geleden John , Buil aan zijn ontbijt, dat natuurlijk uit ham en eieren bestond, terwijl hij in zijn ochtendblad las: koop slechts Britsche goederen. Een varkentje en een kip, die achter zijn stoel zijn gezeten, zeggen tot elkander: de arme man weet niet, dat zijn ge heele ontbijt uit het buitenland is geïmporteerd. Nederland exporteert groote hoeveelheden varkensvleesch en eieren naar het buitenland, o.a. naar Engeland. Het is daartoe slechts in staat doordat het de mais heeft ingevoerd, waarmede de ?varkens en de kippen worden gevoerdDit is het verband tusschen onzen landbouw en onzen internationalen handel in een notedop: de jaarlijksche opbrengst van den bodem van Neder land heeft een waarde van ongeveer 1200 millioen gulden; van deze productie exporteeren wij voor een waarde van 500 millioen gulden; wij zijn daar toe in staat, doordat wij eerst voor een waarde van 300 millioen aan grondstoffen ten behoeve van den landbouw hebben ingevoerd. Ik bezocht een der grootste zuivelfabrieken in Amerika. Zij produceert jaarlijks voor een waarde van 60 millioen dollar. Geen enkel product wordt naa^ het buitenland geëxporteerd. Onze landbouw, tuinbouw en veeteelt hebben zich daa-entegen ontwikkeld tot een handel, die producten van geringe waa>'de invoert, ten einde producten van veel grootere waarde te kunnen uitvoeren. * * * Hetzelfde is het geval met onze nijverheid. Wij zijn het derde scheepsbouwende land ter wereld, hoewel de grondstoffen, waafvan schepen worden vervaardigd, uit het buitenland moeten worden ingevoerd. Voor zoover het werk van bijzondere kwaliteit betreft, staan wij nog hooger aan de spits. Wij zijn het tweede land van de wereld, voor wat den bouw van motorsch epen betref t. Onze reparatiewerven kunnen de concurrentie met de beste ter wereld aan. Niemand overtreft ons in het werk, dat de grootste mate van zeemanschap vergt: het transport over zee en het bergen van schepen. De verzekering van het transport van het Engelsche dok voor Singapore werd door Engelsche verzeke raars eerst aangegaan, toen vaststond, dat dat transport door een Nederlandsche firma zou ge schieden. Het is weinig bekend, dat onze export aan nijverheidsproducten den export van onze producten van landbouw, tuinbouw en veeteelt overtreft. Groote moderne industrieën, als die van margarine, kunstzijde, electrische apparaten en petroleum zijn in Nederland slechts mogelijk, doordat zij voor de wereldmarkt produceeren. Wij produceeren evenveel margarine als de Vereenigde Staen; wat beteekent 15 maal meer per hoofd der bevolking. De waarde van onzen export van electrische appa raten steeg in de laatste drie jaar van 20, op 50 tot 110 millioen gulden. 95 pCt. van de in ons land vervaardigde kunstzijde wordt geëxporteerd. De Koninklijke Petroleum, een maatschappij blijkens haren naam opgericht ten einde petroleumbronnen in Nederlandsch Indiëte ontginnen, produceert in ons Indiëeen deel van de 2J pCt. van de wereld productie aan petroleum, die dat land oplevert. Dank zij de connecties van de Koninklijke met de Shell controleert dat concern echter meer dan 20 pCt. van de wereldopbrengst aan petroleum. Men neemt aan,dat de groote Amerikaansche indu strieën ongeveer 10 pCt. van hun productie uit voeren en 90 pOt. leveren voor de nationale markt. * * * De bevolking van Nederland is in vergelijking met die van andere landen zeer welvarend. Volgens de berekeningen van de Dresdener Bank behoort ons land tot de landen, die het hoogste inkomen per hoofd der bevolking hebben en het meest in staat blijken te zijn, kapitaal voor het buitenland beschikbaar te stellen. Bovendien worden de prijzen hier te lande nagenoeg niet door een tarief van invoerrechten opgedreven. De tegenstelling tusschen rijkdom en armoede zijn hier te lande heel wat minder groot dan in de Vereenigde Staten. Daartoe hebben het belasting stelsel en de sociale wetgeving zeer veel bijgedragen. Nederland is door de organisatie van zijn pro ductie, gericht op de internationale markt, in staat een bevolking in betrekkelijk groote welvaart te laten leven, die 15 maal zoo dicht is als die van de Vereenigde Staten. De feiten leeren, dat er in de laatste 10 jaar in Nederland per vierkante mijl 75 inwoners zijn bijgekomen, tegen 6 in de Ver eenigde Staten. De bevolking op n vierkante mijl neemt in de Vereenigde Staten met n nieuwen bewoner toe in elke twee jaar, in Neder land elke 7 weken. Men kan zich in Amerika moeilijk voorstellen, wat een dichtheid van bevolking van 614 bewoners per vierkante mijl, zooals wij in Nederland hebben, beteekent. Wanneer men in de Vereenigde Staten dat peil bereikt had, zou de bevolking niet 125 millioen inwoners bedragen, maar 15 keer zooveel, dat wil zeggen 1700 a 1800 millioen inwoners. Het geen beteekent, dat ongeveer alle bewoners van onze planeet, blank, zwart, geel en bruin, uit Europa, Azië, Afrika en Zuid-Amerika in de Ver eenigde Staten zouden kunnen wonen. Zulk een dichtheid van bevolking is een nachtmerrie voor Amerika. Toch is zij een feit in Nederland- De Ver eenigde Staten achten het noodig zich tegen de immigratie en den invoer van goederen ook uit Nederland te beschermen door een strenge immigratiewet en een hoog tarief. Het is uit een economisch oogpunt een heel wat grootere prestatie ruim 600 bewoners per vierkante mijl in welvaart te, doen leven, dan 40. De eerepalm komt niet toe aan wie over de meeste talenten be schikt, maar aan wie met de hem geschonken talenten het meest heeft gewoekerd. Wat leert ons deze globale schets van de bronnen van Nederlands welvaart geteekend tegen den achtergrond van die van de Vereenigde Staten van Amerika? Dat het kleine, van nature van bijna alle grond stoffen verstoken Nederland, met zijn op zee en rivieren veroverden bodem, zijn vrijhandelspolitiek, zijn rijke overzeesche gewesten aan de andere zijde van onze planeet, zijn landbouw en industrie, die artikelen van hooge kwaliteit voor de wereldmarkt leveren, met zijn zeer dichte in betrekkelijk groote welvaart levende bevolking, zelfs ten aanzien van het punt, dat Amerika's grootste glorie is: de efficiency, de doelmatigheid der organisatie, in zeer veel opzichten een grooter economisch wonder beteekent, dan het machtige wonderland aan den overkant van den'Atlantischen Oceaan. A. -C. JOSEPHUS JITTA