DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 28 JUNI 1930 No. 2769 f K $ Engelsche boeken door Elisabeth de Roos Virginia Woolf. A Hoorn of One.'s Own. (Hogarth Press.). Het zou duizendmaal jammer zijn, wanneer een vrouw zou schrijven als .een. man". Zij kan immers over den man dit ae vertellen dat hij zelf niet beschrijven kan: die plek, zoo groot als een shilling, op iemands achterhoofd, die niemand zelf zien kan; hoe hebben de vrouwen niet geprofiteerd van Juvenalis' commentaren en van Strindbergs critiek. En zij kan schrijven Virginia Woolf zelf deed het in het charmante Mrs Dalloway" over haar verhouding tot de altijd ver anderende en wisselvallige wereld van handschoenen en schoenen". En inderdaad, werd ook niet een complete psychologische uitwisseling tusschen twee mannelijke hoofdpersonen in Der Zauberberg" geconstrueerd uit hun beider relaties tot de sigaar Maria Mancini? Virginia Woolf, van wie de laatste roman Orlando" was, die curi euze maar zeer schetsmatig gebleven fantasie over een dichterlijke ziel, die nu als man, dan als vrouw, in het sociale leven van Engeland in den loop der eeuwen opdook; een roekelooze Beau in Elizabeth's tijd en Elizabeth's gunst, een nederige en over die nederigheid nauwelijks ver ontruste huisvrouw van een Victoriaaischen super-echtgenoot, geeft in ^,A. Boom of One's Own" een half als iictie behandelde lezing over women and fiction." Het is interessant om de schrijfster van den absoluut vrouwelijken en geestigen kleinen roman Mrs. Dalloway", over de practijk "van het schrijven door vrouwen te lezen; veel minder gewichtig om jhaar hier en daar te hooren pleiten en ? verdedigen maar misschien begrijpelijk op een eiland waar de meisjes naar meisjescolleges en de jongens naar jongenscolleges gaan, waar een echtscheiding een carrière bederft en continentale zedencrisissen aan de coëducatie worden toegeschre ven, en emancipatie" nog geen over wonnen standpunt is; terwijl haa:> eigen cha m; uit deze fantastische causerie over het recht van de vrouw op begaafdheid onkreukbaar te voor schijn komt in de uitioep, dicht bij het slot: Women but are you Hot sick to death of the word?" Dat is tenslotte dan ook haar credo als schrijfster: Wie weet hoeveel groot werk er in het verleden geschreven Ixad kunnen worden en verloren is gegaan (als Shakespeare een geniale zuster had gehad, die de wereld wilde kennen en het leven van het tooneel, ?waarheen zou zij hebben moeten gaan en waar zou zij zijn toegelaten . . . zij zou aan een kruisweg bij de bus halte Elephant and Castle begraven liggen), omdat de conventies een vrouw die schreef niet lieten vergeten ?dat zij een vrouw was ter wij l zij schreef, wat zeggen wil zich zelf zijn zonder strijdbaarheid. Charlotte Brontëmoest vechten met lederen zin van haar proza omdat er geen traditie van natuurlijk vrouwelijk proza bestond. Wat dan haar wereldlijke emancipatie betreft, Virginia Woolf heeft humor genoeg om die te nemen zooals zij komt, want nog altijd heeft immers ook de anonymiteit haar bekoringen: the desire to be veiled still possesses them". Zij zijn zelfs nu nog niet zoo bezorgd over den bloei van hun roem als mannen, en zullen, in het algemeen gesproken, een grafsteen of een uithangbord voorbijkomen zonder een onweerstaanbaar ver langen te voelen om hun namen er in te snijden, zooals Alf, Bert of Chas moeten doen, gehoorzamend aan hun instinct, dat murmelt, als het een mooie vrouw voorbij ziet gaan of zelfs een hond, ce chien est a moi. En natuurlijk, het hoeft geen hond te zijn, dacht ik, mij Parliament Square, de Sieges Allee en andere lanen her innerende, het kan een stuk land zijn of een man met zwart kroeshaar. Het is een van de groote voordeelen van een vrouw te zijn, dat men zelfs een heele mooie negerin voorbij kan gaan zonder te wenschen een Engelsche van haar te maken". V. Woolf heeft vooral geest en een zeer eigen subtiliteit in het aanvoelen van de gestadige, vloeiende, langzaam doorsijpelende invloed van een vrouw op haar omgeving en van de omgeving op een vrouw. Het is het heele thema van Mrs. Dalloway", dat persoon lijkheid bewijst door een typisch lichte, van den hak op den tak springen de en toch door een atmosferisch verband bijeen gehouden stijl, en door de zekerheid waarmee de nau welijks waarneembare golflijn uit gestippeld wordt, die charme van laisser-aller, en vrouwelijke sensitivi teit van vrouwelijke oppervlakkigheid scheidt. Het is de verwezenlijking van wat zij in A Room of One's Own a's een van de voorname punten van een schrijfsters-programma geeft, het ontginnen van het gebied der kleine maar zoo verwikkelde gewaar wordingen van het leven van lederen dag; zooals de gebeurtenis die zich afspeelt, innerlijk en onmerkbaar, wanneer een vrouw een kamer binnen komt, en het spel van actie en reactie dat dan begint, anders wanneer het een kamer aan de straat is dan wan neer het een kamer is die uitkijkt op de zee, een wisselwerking die hard en droog kan zijn of zacht en levend en glinsterend. Mrs. Dalloway: n dag in het gelijkmatige bestaan van een rijke bekoorlijke vrouw, die moeder van een groote dochter is, die 's avonds een partij geeft en in de voorbereidingen, winkelend, bloemen kiezend, een avondjapon verstellend, telkens in de zon en de zomer weer terugleeft naar de zachtheid van haar meisjestijd. Er is veel fijnheid van ontleding en vooral veel geest in de beschrijving van deze mengeling van egoïsme, oppervlakkigheid en stra lende bekoorlijkheid, die ieder oogenblik in een gladde behagelijklieid zou kunnen wegzinken en ieder oogenblik weer wordt gerehabiliteerd, om dat zij zich zoo gretig door de kleinste, onmerkbaarste gewaarwordingen laat verrassen en verfijnen; zich weer spiegelt in de ontvankelijkheden die zij wakker maakt in telkens een ander van haar omgeving, haar man, een jeugdvriend, de leerares van haar dochter, haar dienstmeisje en nooit heelemaal gevangen wordt. Zoo spreidt zich, schijnt het, en deze schijn is de charme van het boekje, vanuit dit toevallige uitgangspunt in den vroe gen morgen: een vrouw die geniet terwijl zij bloemen koopt, een net van gewaarwordingen een dag lang over Londen, over de parken en in de huizen, waar droomen en zorgen seconde na seconde langs en door elkaar trillen. Dit was in de practijk een kant van het onderwerp Women and Fiction waarover Virginia Woolf haar eigen en lichte visie bezit, en f.an deze eigen visie ontleenen ook haai- betoog over een Hoorn of One's Own", waarin iemand zich zelf kaïzijn om te schrij ven, en het pleidooi voor de meisjes colleges, locaal noodzakelijk en litterair onbelangrijk, hun reden van bestaan. Naareigen ontwerpen in onze werkplaatsen te Oosterbee k vervaardigd EUBELEN BEZOEKT DE In het voorseizoen tot 15 Juli zeer verminderd tarief ZANDVOORT: HOTEL D'ORANGE *n HOTEL DRIEHUIZEB" WIJK AAN ZEE : BADHOTEL *n ZEE-DEPENDANCE. STEUNZOLEN SYST. PROF. HOFFA/ HAAR MAAT FA J.A.MASSING O.Z.VOORBURGWAL 334 Amsterdam Vo MET BINNENGASTHUIS DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts ? 2.70 per kwartaal (f 0.20 voor incassokosten) of f 10.?per jaar bij vooruitbetaling Sea-fforse de allerbeste lenever M.P. POLLEN & ZOON ROTTERDAM KWATTA'S Manoeuvre reepen = MELK EN PUUR= METtELDKEmni-SOlDJIIIIlES DE is Uw uiterlijk aan scherpe kritiek blootgesteld! Dan speelt Uw verschijning een groote rol. De geur der echte "4711" geeft aan Uw per soon ten alle tijde het cachet van voortreffelijke verzor ging. Gij hebt door "4711" geen last van stof, hitte en oververmoeidheid de on aangenaamheden, die het genot van Uw reis zoo bederven kunnen. e ologne 4711" Frozodone (Koelstift van Eau de Cologne in vasten vorm) f 1.75 en f 1.- l tKlna Wltttom W U SCOTS WHISKY VERTEGENWOORDIGERS: Ni HOOGEWERFF, CHABOT & VISSER's WIJNHANDEL DEN HAAG - ROTTERDAM - ARNHEM