Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 5 JULI 1930
De verbinding Amsterdam?Zandvoort
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiék
,,Dat de spoorwegverbindingen tusschen Amsterdam en Zandvoort onvoldoende en te duur zouden zijn, kan niet
worden toegegeven. Klachten dienaangaande zijn slechts geuit door het Gemeentebestuur van Zandvoort." Minister Reymer
Minister Reymer: Klachten zijn er niet!"
Hotel SEINPOST - Zandvoort.
Ie klasse Familie-Hotel met alle
moderne comfort
Penslonprijzen: Vóórseizoen f 6.?per dag.
Hoofdseizoen vanaf f 7.?per dag.
SCHILDERKUNST
door A. Plasschaert
Een opwekking
Onmiddellijk zoodra de Unilevers, de Philips',
«Ie rubbers en de tabakken niet zoo verwonderlijk
meer reudeeren als zij tevoren deden, wordt Hol
land sober, en gemakzuchtig tegenover de
beeldJiouwers en de schilders. Al wordt er feitelijk nog
geen wezentlijk geld verloren door de bezitters
dezer waarden", dadelijk zien zij een ietwat
laf in de ronde, en denken: waarop zullen
wij bezuinigen; wat kunnen wij niet koopen om
liet zoo geheeten verlies te verminderen; het
Inkomen hoe kunnen wij dat voor de zaken van
pleizier op gelijke hoogte houden? Hoe kunnen
wij verteren, wat wij tevoren verteerden; hoe
.kunnen wij leven" zooals wij leefden? Dadelijk,
?onmiddellijk zijn de schilderkunst, de beeldhouw
kunst de dupe; minder de muziek, minder het
tooneel. En ik moet soms bedenken, welke een
?afwezigheid van te eeren redelijkheid dan in
IHolland niet alleen wordt gezien; wezentlijke
waarden" worden opgeofferd om geld te ver
teren, dat verdwijnt; om geld te verteren, dat
«dikwijls in sleur en vol nutteloosheid wordt
verteerd, uit een armoedige gewoonte en uit angst
-voor even jammerlijke omstanders en genooten
van een eendere geestelijk-poovere kaste. En het
?-schijnt mij toe, dat wij weer verkeeren in zulke
periode, waar niet de schoonste eigenschappen der
bezitters te duidelijk worden, en hun houding
tegenover het eeuwige, geestelijke te gispen is.
!Het bewijst opnieuw, en het ergert opnieuw te
ervaren hoe gering hun geestelijke liefde is voor
het schoune; hoe de brute snelheid gesteld wordt
boven de edele langzaamheid van het Beeld en
van het Schilderij.
Ge kunt zeggen: dat weet ge toch; het geestelijke
wordt onmiddellijk ervaren als een luxe, wanneer
de beurs zwak" is. Ik weet het zeer wel, ik heb
te veel keeren deze lafheid en armoede zien ont
staan; ik heb te dikwijls dat wat daad is van een
volk en naam blijft voor een ras zien verlaten
worden voor een automobiel meer of zeven jurken
meer, te duurder naavmate zij minder stof bevatten.
Maar al weet ik dat, dat is geen reden om dat goed
te keuren; de verontwaardiging is het stugst en
het zekerst bij meer kennis, bij meer wezentlijk
getroffen worden, dat in zijn wezen erkend is. Kn
daarom is het opnieuw een ergernis en eene die
ik niet verzwijgen wil, nu ik bespeur hoe schichtig
de koopers zich terugtrekken in hun ,,wagens"
en hoe de kunstwerken, eeuwge sier en eeuwge
tooi, eindelooze zuiverheid en eeuwig-wellende
vreugd, behandeld worden als waren zij niet de
bestendigste waarden, waaraan in hoeveel
oekonomische krises de bezitters een veiligheid vonden,
die hun aandeelen hun niet konden verschaffen
ik heb vrienden, die gered zijn door lastige javeri
omdat zij n Vincent bezaten (een echten) n
fransch schilderij, waarin de zwier van den dans
rhythmisch en strak rees voor de oogen van de
beschouwers, of een ander, waar uit het weinig
oppervlak van een schilderij een ruimte ontsproot,
die geen kim scheen te kennen. Want dat is
het merkwaardige van het schilderij of van
het goede beeld: het zendt, en voor goed ruimte"
uit, het zendt een golf uit, die geen strand ooit
vindt, dat zijn vloed zal stremmen. Dat is het
verschil met 't opene der natuur in deze dagen.
Die ruimte der natuur keert naar ons zich toe
om te bestaan; zij wordt opgevangen en beperkt
tot een klein volumen in ons, wil zij wezentlijk
bestaan het kunstwerk is omgekeerd het
verlaat zijn beperkt vlak en wordt ruimte, het
maakt de ruimten wezentlijk en groot. Het is
daarom de tegenpartij der techniek, die de ruimte
klein maakt en haar als een ij die kost. . verteert. . . .
De techniek steelt ons het wonder; het kunst
werk geeft ons het wonder weer, en het smetteloos
geluk. . . .
Gij zult zeggen: het is waar, wat ge zegt, maar
het is nutteloos". Maar als dit dan nutteloos" is,
en het kunstwerk nutteloos" is tegenover het
technisch vinden, dan blijf ik, n onophoudelijk
n niet-aflatend de verdediger telkens opnieuw
van dat nuttelooze. . . . dat een volk groot maakt
Bij Examens
blijft men kalm en helder, indien men vooraf
Mijnhardt'3 Zenuwtabletten gebruikt.
Koker 75 et. Bij Apoth. en Drogisten,
en een naam geeft als een krans om een. hoofd, en
waarom 'i omdat het het wezentlijke is, onverstaan
baar, zooals bleek en zal blijken; en een geluk is
vol stilte tegenover het bits en schennend rumoer
dei' nieuwe vindingen; omdat het n is en een
stoffelooze glans tegenover al de wreede schijnsels,
die den nacht vermoorden, die noodig is. En het
is soms uw schuld dat van dat, nadat het ontstond,
ontembare er niet zooveel ontstaat als kon ont
staan, omdat gij, beangst door de koersen der
Unüevers, der tabakken, der rubbers, der
mijnaandeelen, den geest stremt, die een gang begon,
god weet tot welke hoogte !. . . .
Ik weet het; ook een hymne is ,.nuttel( os";
koersen zijn realiteiten: techniek is tastbaaiheid;
de geest is een nutteloos ding wanneer zij tot
schoonheid geraakt tegenover uw aanbidding
voor het voorbijgaande, de koersen, uw idool dat
u verarmt, rijst mild, zeker en ruimte uitstralend
het nuttelooze", dat ik prijs. . . .
DUVETEEN
EEN SOEPELE
KLEU RECHTE
PEAU OE PÊCHE
VOOR GORDIJNEN
EN BESPANNING
130 CM.
BREED
PER MTR.
85
2'
DER
6 ZOMIN