Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 JULI 7930
Prentbriefkaarten uit het familie-pension
voor de Groene Amsterdammer" geteekend door Jo Spier
Het ontbijt
De lommerrijke tuin uit de advertentie
Radio en Grammofoon
Het Radio-kind
DE laatste weken hebben n de
radio-omroepvereanigingen n de contemplatief aangelegde
toeschouwer heel wat geleerd. Wat is er gepraat,
gezongen, gestaan, geloopen, gefietst en geauto'd.
Wat is er geklapt en gejuicht door de
luistervinken"; alles wat leven en opschudding maakt,
is ei' bijgehaald, alleen het luisteren", dat men
toch van een radio-vink zou verwachten, bleef uit.
Gelukkig nemen de meesten het met den naam
zoo nauw niet. Dit is zoo op ieder gebied. De cursus
over Significa, die, als ik mij goed herinner in dit
blad werd gegeven, door Frederik van Eeden, was
nog zoo overbodig niet.
Zoo hebben ook de ,,luistervinken" alles gedaan
behalve luisteren. Ze protesteerden en betaalden
op den koop toe.
Waarom ?
De A.V.R.O. zag haar tijd beknot. Van plannen
tot grondige herziening harer prestaties is niets
gebleken. Minvermogend is ze allerminst. Het zou
dus in de rede hebben gelegen, als ze aan haar
leden een dividend had uitbetaald of aan haar
abonné's een gedeelte hunner contributies had
gerestitueerd. Maar niet aldus.
En nu, lezer, daar staat ze nu met 't doode kindje
in haar armen op den hoek van de drukke straat,
het medelijden op te wekken der voorbijgangers
met de kennelijke" bedoeling, dat er zal worden
gegeven, en er wordt gegeven, veel of weinig;
een ieder geeft om die zielige vrouw te troosten.
Logisch is dit niet, maar 't schijnt de eenige
manier om in zoo'n geval van deelneming te doen
blijken. Geen bloemen.
Wat is het gevolg?
De Arme VROuw wordt een bedelares en ver
leert te werken en nog erger: haar voorbeeld werkt
funest op anderen.
Zuster V.A.R.A., die in 't geheel geen kindje
verloor, integendeel, en dus in 't geheel geen middel
bezit om medelijden op te wekken want ze is
overigens kerngezond staat op den anderen
hoek met hangend hoofd maar ontvangende hand
en evenals met veel succes. Ze heeft al bijna een ton!
Waar blijft al dat geld?
Wacht, daar komt de buurvrouw binnen e-n
vertelt me daar, dat dat gestorven kindje, waar
over zoo wordt getreurd, geen ;
maar laat ik zwijgen, ze moet 't U zelf maar ver
tellen.
FLOR IS VOS
Radio- muzielicritiek
Een, twee weken radio-muziek. . . . Als ge daar
aan terugdenkt, die chaos van geluiden,
dat geüMe-1 van stemmen, instrumenten, dansen,
symphonieen, redevoeringen, typisch llollandsclu.-,
Engelsehe, Fransche, Duitsclu-, Italiaansche klan
ken, om van de onverstaanbare- eu ondefinieerbare
niet te spreken. . . .
lOeti bijna ondoenlijke- laak is het, een
raeliokroniek van eenige volledigheid te; beginnen;
men kan slechts steekproeven nomen hier en daar,
slechts willekeurige, maar daarom niet
mimle-iinteressante vergelijkingen opzetten. Trachten om
scherper dan bij oppervlakkig luisteren het onder
scheid tussohen goede en slechte radio-uitzendingen
vast te stellen. Na te gaan waar en wanneer lu-t
best beantwoord wordt aan de eischen welke men
redelijkerwijze aan een radio-uitzending stellen
mag. En het is daarbij onmogelijk om zich te
onttrekken aan de noodzaak stelling te nemen
vóór het eene. togen liet andere. Want naarmate
het gemakkelijker is zich do meest uiteenloopenele;
muziek te verschaffen, mot niet moor moeite dan
hot simpele omdraaien van de afstomknop.
groeit ook het govaar zich te infecteere-n mot hot
verkeerde, on in hot overdadige kwantum het
superieure, dat altijd een moor bescheiden allures
heeft, over hot hoofd te zien.
Het govaar dat in do radio schuilt, bedreigt
op den duur niet de orkesten, niet do
concortpractijk, niet het individuoolo musicooron, maai
de volkssmaak, de musicaliteit van de massa;
exi de gevoeligheid voor het schoone bij de
oppervlakkigen en de gehaaston, die dan toch maar
negenennegentig percent van de monschhoid uit
maken, wordt aangetast, bedorven, vervlakt.
Gemak kweekt gemakzucht, en gemakzucht on
wetendheid.
* *
*
Om te beginnen volgen hier onkele losse opmer
kingen over de muziekprogramma's in do
afgoloopen week.
De hoeren Audran, Gillet, Köpping, (ianne,
Jesso, Plessow, Planemette on Tavan, (het zijn
componisten) evenals de hoeren Waldtouffel,
Offenbach. Boioldieu, Gilbert. Popy, .Massonot, Delibes,
etc. etc. y.orgen voor hot voornaamste dagolijkscho
radio-voedsol. Voor do aardappelen. Voor
stedelingon die opgevoed worden mot velerlei Beet
hoven-..cyclussen'', mot Bacil- en Mahler-feeston,
is hot globale niveauverschil al aanstonds opvallend
on hinderlijk.
Is hot niet m<-?-k»vaardig dat wo overal in de
lucht, uit haast allo stations dezelfde Heroïsche;
Ouverturen, Kliingo aus Wie-n, Solelatendanseii.
Olympiaele-marse'hen 011 Strauss-walsen hooren':1
Zij elio het weten kunnen, ze-ggon dat zoo do wil
de-r Luistervinken is. elio slechts gevoelig zijn voor
populaire (loos ..inferieure") klanken. Daardoor
gebeurt hot (juk, dat een pianist na een gooelc
sonate van Ph. E. Bach. u opwekt mot fantasieën.
over lorsche liedjes, welke fantasioöii van het.
goedkoopste maaksel zijn, en u daarna vergast
op ..de" pi'oluelo van Kachnianinoff. Waarschijnlijk
hooft Egburt Veen van zijn werkgeet'ster opdracht
gekregen zijn programma zoo in te; richten: e;n
we kunnen uit elit alles wel rustig besluiten, dat de>
snrvik van het radio-publiek, d.i. zachtjes aan hot
grootste- gedeelte- van het me-nscheloni, niet be
paald op h'xige,' peil gebracht wordt door zulk oen
soi-p van afgekloven beentjes.
Weliswaar worden tusseheii al hot ..populaire"
doo;- we-I e'iikelo concerten van gooelo orkesten
verspreiel, 011 komt er ook in Hollanel van tijd tot
tijd een serieus solist voor elo mieirofooti. maar
elo hoofdschotel worell gevormd eloor 0011 mengel
moes van zoete 011 oppervlakkige we-lluide;ndheiel,
als die van do hierboven opgesomde componisten.
De- hooge hoeren van onze1 vaderlandsche omroepen.
zullen, voorzoovor zo daartoe competentie bo/.itten,
zich van dit alles wol bewust zijn, on misschien,
zelf reeds zinnen op iets om hun vinkjos wat moor
o]) te voeden, zonder elat elezo do aniine) verliezen
tot hot storten van hun vrijwillige- bijdragon.
De; Vara geeft reeds paedagogischo concerten,
on Hugo elo (iroot tracht op populaire wijze de
aanelacht on liefde veieir echte;" muziek eip te
wekken. Hij vergelijkt he;t genie-ten van muziek
met het genieten van een veietbalwedstrijd. Wie
ele roge-Is van het spel niet kont, kan hot nie;t volgen.
Hij verzoekt naelrukkolijk om aandacht bij zijn
publiek, en geeft zijn luisteraars elo voortreffelijke
raael liever niet te luisteren elan slecht te luisteren.
Do Avrei laat haar niuziokredonaar Caspar
Höwelor do luisteraars over ele; uiteonloopendste
onderworpen inlichten. Hij brengt ze
instrumentenkennis bij, vertelt hoe negers zingen, on tracht
elo Johanri Strauss-liefele wat te m>rmaliseeren.
Oeik kemit ne>g vanwege; ele Radio-ve>lksunive;rsiteit
van ele Avro e-en muziokcursus, die ook hopelijk
ve-el nuttigs brengt.
In de; afgeloope-n week verspreidde de KRO
alleen een (iregoriaansche hoogmis, uit ele
Kerkmuziekschool te T:tree'ht, als muzie-kprostatie
elie serieus in aanmerking ke>mt e-n de N. Chr. R. V.
bracht een groot Bae;h-ooncert, ook uit Ltrecht.
Dit ook pro memorie, voor wie zelfs e>p muzikaal
torre-in he-t soctarisme- uitgedrukt wil zien. Do NCRV
geeft ook wekelijks oen groot aantal onbe-ken.de
elaines- e-n heoronsoliston oen kans; wij zullen voor
u uitkijken naar het genie lusschen al deze ijverige;
zanglust igon.
Wij vre-e-ze-n (lat elozo voort ienela.agsolio kroniek
voorloopig moei' 00:1 uiting van teleurstelling elan
van geestdrift 7.HÏworden. .Maai' dat zijn
mooibalansen, en juist, dan zijn ze- hot moest rioodig.
PIL