No. 2772 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 19 JULI 1930 NIET PARKEEREN! BURGEMEESTER COLIJX WETHOUDKR ABRAHAMS WETHOUDER WIBAUT Nieuwer-Amstel belet de park-plannen van Amsterdam De psychologie van het Spaansche volk DE vrede, die Spanje in 189S met de Vereonigde Staten moest slui ten, was een zware slag geweest voor het Spaansche nationale bewustzijn. De vernedering, die Spanje onder gaan had, heeft het volk wakker ge schud. In 1900 liet Luis Morote zijn ,,L-j moral de la derrota" (Madrid) verschijnen, waarin hij een poging deed om aan te duiden op welke wijze men Spanje uit zijn verval zou kunnen opbeuren. Onder den indruk van den wapenstilstand, den 12 Augustus met de Vereenigde Staten gesloten, waar door het verlies van Cuba en Porto Rico een feit werd, hield Altamira voor de universiteit van Oviedo een rede ,,E1 patriotismo y la universidad", waarin hij zich tot de jeugd richtte -om op te wekken tot het weder-opbouwen van Spanje. Uit deze rede voering is de Psicologia del pueblo ?espanol 1) gegroeid, waarvan de eerst (i ? druk in 1902 verscheen. Altamira .stelde zich een tweeledig doel. Aan den eenen kant wilde hij het buiteri.land inlichten, aan den anderen kant wilde hij aan het .Spaansche volk het .zelfvertrouwen geven, dat noodig was voor den herbouw van Spanje. Aan een samenwerking van de vert schillende deelen van het Spaansche volk wordt door Altamira niet ge.twijfeld, daar er voor hem geen regio.nalisme bestaat. Hij gelooft in het .bestaan van de Spaansche psyche". De motieven, die hij hier voor aanvoert. vormen wel het '/.wakste deel van het werk. Altamira gaat uit van de stelling, . dat Spanje een eenheid vormt op geo_ grafisch gebied en dat het Spaansche volk eveneens een eenheid is. Deze bewering is in strijd met de werkelijk. heid. Het .Spaansche volk toch is opgebouwd uit verschillende elemen ten, die door de eigenaardige gesteld heid van den bodem verhinderd wer. den zich op uniforme wijze te ontiwikkelen. Afgesloten van Frankrijk door de Pyreneeën, konden slechts de' Afrikaansehe veroveraars hun invloed laten gelden, waaraan echter een grens was gesteld door de kracht dei' Chris tenen in het noorden en het oosten. Kreeg hierdoor het zuiden en het midden van .Spanje een andere psyche dan het noorden (Ara go n. Xavarre en (itilicie) on het oosten (Catalonic). de historische ontwikkeling droeg liet hare er toe bij om de verschillen nog verdei' te ontwikkelen. De be volking van het oosten was door haar handelsbetrekkingen voortdurend in aanraking met andere volken (Frank rijk. Engeland en Italië), waardoor haar psyche anders moest worden dan die van de bewoners van liet noorden. De bewoners van het midden «aren in een voortdurende!! strijd gewikkeld met de Mohaimnedaansche verove raars, waardoor de bevolking van dit deyl van Spanje (C.islilie) die eigen aardige karakt ei'.'igeüschappen kreeg. waardoor zij zich nu nog onderscheidt van de rest der Spaa,nscli<' bevolking. Het zuiden. (.\ndalusie) bleef het langst aan den invloed van den Islam blootgesteld. Zijn bewoners moesten hiervan de gevolge;! ondervinden. Het is de verdienste van de Katholieke Koningen (Ferdinand en Isabella) geweest de grondslag gelegd te hebben voor de politieke eenheid van Spanje. Het verval in de XVII en de XVIII eeuw heeft echter de voltooiing van de samensmelting verhinderd. In tijden van groeten achteruitgang liet 't ivgionalisme zich gelden. Men hoopte van zelfstandigheid verbetering van den toestand. Zoo kwa.m door de ge beurtenissen van IS!)S liet regionalisme in Catalonie weer op den voor grond. * * * Xa in den breede uiteengezet te hebben wat door vroegere schrijvers is gezegd omtrent de karaktereigen schappen der Spanjaarden (pag. (>S i:S2), laat Altamira in het midden wat nu de typische eigenschappen zijn van het Spaansche volk. Altamira heeft zelf gevoeld hoe mocielijk het was om een uiteenzetting te geven van de Spaansche psyche. liet we'k van Altamira geeft dan ook geen beschouwing over de Spa.ausche psychologie, maar geelt veeleer liet materiaal, dat men bij de hestndeering zal kunnen gebruiken. In dit opzicht is zijn werk waardevol. Trou wens een beschrijving van de Spaansche psyche was naa.r mijne rneeitiiig ook niet het doel. dat A.ltamira zich voor oogen had gesteld, l lij wilde de herleving van zijn vaderland, dat hij diep vernederd zag. Doordat hij te veel vervuld was met het denkbeeld onjuiste ineeiiingeiL te moeten be strijden, kon hij niet zijn volle aan dacht wijden aan een diepgaand onder zoek der werkelijke oorzaken va.n het vervul vuil Spanje waarbij naar mijne iiiccning 'm de eerste plaats moet ge dacht worden aan de funeste gevolgen van de huispolitiek van Karel V. waar aan de belangen der verschillende landen werden opgeofferd, verder aan de economische gevolgen der ont dekking va,n Amerika. De nationale hulpbronnen waren verpand. de invoer eii de verkoop van ver- f schillende waren werd het mono polievan vreemde koop!leden. VA»o vloeide het Ame: ikaansehe goud door Spanje naai' andere hinden. Daarbij kwam nog het wanbe stuur der opeenvolgende regeeringen. waarbij die van Karel III een gunst ige uit zo'i d erin g vormde. Ik noemde deze oorzaken oni e!' op te wijzen in weike rich ting het herstel van Spanje ge zocht moet worden. Aan den opbouw van Spanje wijdt Alta mira het Vde hoofdstuk vun zijn werk. dat met het \ Ide hoofdstuk het glanspunt vormt van zijn boek. Hier is de man aan het woord. die vol liefde voor zijn vader land zijn medeburgers bezweert de hand aan den ploeg te slaan om van Spanje weer een land te maken, dat een eervolle plaats in de maatschappij der volken in neemt. Xa den val van Primo de Ki\ era is deze kwestie weer urgent geworden. Kchler niet a'Ieen voor Spanje gelden zijne woorden. Zijn werk heelt een beteekeiiis. die verre uitgaat boven het doel. dat hij zich heeft gesteld. In deze moe ielijke tijden van malaise op econo misch en politiek gebied. va:irin vasik alleen gelet wordt op ] < -rsooi lijk ol'partijbelang. is het hoofdstuk VI over l?<'f/4'ix'i'<tt ir' en () iirin'di iitfx<t i'bctd van groot e waarde voor < Ik volk. daar hier gewezen wordt o]) de wondeplek van onze samenleving. Dit stempelt zijn boek tot een werk van blijvende l:eteekeiiis. l'rof. Dr. C. F. A. v;ni Pain, de onvermoeide kampvechter voor de verbreiding van de kinnis letret'Rnde Spanje, deed een goede keuze, toen hij met dit boek de serie ..Spaensche Wijsheit" liet beginnen. Ken woord van hulde ook aan den vertaler, die zijn werk o]) verdienstelijke wijze heeft verricht en doov het geven van noten «aardevolle inlichtingen heeft ver strekt. l'rof. van Dam gaf als inleiding een korte biografie \ an AHamira. waardoor de bel eekenis van dezen groolen Spanjaard naar voren is gebracht. Dr. K. C. (i. liKUNXKH 1) Jininrl Altaniirft. Tic rxijc ran liet i>i>(i(iiisclic rolk. \'crlalhig. f'itijdre l\tnii>ik en Zn.. l~lrcc/,t. f.50 METER BREED VANAF PER MTR FL. 0.75 VOORHANDEN TOT EEN BREtOTE VAN 3.5 MTR