S A Y I T WIT] Een Prentenboek i Förstermeister EGIMENEZ CABALLERO, een schreeuwleelijk uit Madrid, heeft onlangs het voorstel gedaan om de litteraire critiek eenvoudig te ver vangen door het foto-plakaat. Hij is daarbij gevoelig op zijn vingers getikt door de mannen-broeders van het Bauhaus Dessau, niet echter door een tegen-plakaat of een exacte" fotocaricatuur, doch in een doodnuchtere en zelfs verstaanbaar, zij het natuur lijk zonder hoofdletters, geschreven critiek. De ijver, waarmee dit ge schiedde, geeft echter te denken. Vroeger was een foto een repro ductie, thans zullen er nog maar weinigen zijn, die haar niet een crea tieve waarde toekennen; het hangt er slechts van af, waar men in onderof overschatting de grenzen trekt. Dit tweede leven van de foto begon wellicht in die andere donkere kamer: de cinema. Juist de taak van de stom me film om, gehandicapt als zij was, haar woordje tot de schare te doen, haar gestadige evo lutie van het tusschenschrift (of eertijds: de explicateur), heeft haar gedwongen om met puur fotografische midde len praegnant te zijn en zij is in het tot stand brengen van die draadlooze ver binding met het tu rend publiek vaak zooveel sprekender geweest dan de beste sprekende film van thans. Zij stond geen omschrijving van haar typen toe; n oogopslag was vol doende. N'en déplaise de talkie verliest het woord terrein. Een adverteerende firma laat een beschrij ving van honderden woorden vallen Tier e sehn dich an Ein Traum am Neckarstrand vooreen (naar zij hopen) f eillooze slo gan, een dagbladschrijver wacht piekerend op do vondst van zijn headline, die de reportage vrij wel overbodig maakt. Concentra tie op een etiket, gevaarlijk eri be treurenswaardig- wellicht om zijn brutaliteit, luidkeelschheid, vervlak king en sensatiedorst, is niettemin een tijdssymptoom geworden. * * * In de foto-als-betoog heeft de cul tuurhistorische knobbel der Duitschers nieuw voedsel gevon den, stapels pren tenboeken -'voor- vol wassenen verdrin gen de oude gelief koosde lectuur van Weiniger en Spengler, Keyserling en Freud van de markt, omdat zij hun con clusies in a nutshell" geven. Door de film heeft men leeren foto zien": van de Russische film die miraculeuze koppen, die ten slotte, archa stischmodern, een soort foto-ikonen zijn ; van de Amerikaansche die koclfascineerende foto-reportage, die in de strafzaak der cultuur de ..onweer legbare bewijzen" vormt. Rusland, Duitschland en Amerika. ... de mid delsten zijn er het eerste bij om te zeggen, dat op die drie landen het ..accent van den tijd" ligt. Plastiek en eye-catch, daartusschen beweegt zich de vormbehoefte van de foto. * * * In een dier pren tenboeken, dat van Franz Roh en Jan Tsichold, aan foto gram en fotomon tage gewijd, wordt, in een langademig voorwoord en met typische Duitsche systematiek. dat nog nauwelijks ont gonnen terrein van de creatieve foto al weer versneden en naar rang en stand bijgezet. In een ander, dat Sanders ..Aritlitz der Zeit" noemde en dat kort ge leden in dit blad besproken werd, apho'.'iseert Ali'red Dublin over wat zijn vader wellicht nog genoemd zou hebben die Foto aii sich". In een derde, waarin de geestige; en scherpe DOOR HENI Arbeiter 79/9 (jedoch i pamphlettist Tucholsky na vele pseu doniemen zijn wellicht waren naam bc kent (misschien omdat hij voor d( foto's toch niet verantwoordelijk is) wordt het scherpste wapen van d( Prins Eitel Friedrich Democratie foto gebruikt :haarsatyrische i nacht. ^ Klar urid eindeutig" zijn de wacht«'oorden voor het Pi.suator-kamp waaruit ook Tucholsky stamt. Wat anders verlangt men van de in ruimsten zin politiek-betoogendi foto?