DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 AUGUSTUS 1930 DEUR DICHT door G. A. Klaasse WIJ zijn den vorigen keer tot de conclusie geko men, dat, hoe men ook moge denken over het nut van tijdelijke en speciale" invoerrechten, het nauwelijks te betwijfelen valt dat de internationaal toegepaste en algemeene" protectie die van dezen tijd is, doelloos en meer dan dat: schadelijk genoemd moet worden. Intusschen heeft men nu eenmaal rekening te houden met de feiten en met de allerwege gevolgde politiek. Het protectiestreven der meeste regee ringen heeft zeer krachtige drijf veeren: de wil van den kiezer. Elke regeering wil in een periode van malaise iets doen om de bevolking of een deel daar van, althans haar meerderheidskiezers, tevreden te stellen. En ??wij zagen dat den vorigen keer reeds het meest voor de hand liggende hulp middel daartoe is ongetwijfeld het beschermende recht. Aan dien natuurlijken gang van zaken kan ons land niets veranderen. En dus rijst de vraag: moeten wij temidden van al die in economischen ain tot de tanden gewapende .buren als de verper soonlijkte vrijhandelsonschuld zonder afweermiddel in onze open deur blijven staan? Of moeten wij ?de poorten sluiten, grendelen en desnoods barri«adeeren om den vijand buiten te houden? Ik denk hierbij niet in de eerste plaats aan een stelsel van beschermende rechten dat de bedoeling .heeft om de buren te dwingen wat in te binden, een stelsel, waarvan men de strekking het best kan samenvatten met de term actieve handelspolitiek" Zulke tarieven hebben een geheel andere bedoeling dan het zuivere beschermende" recht. Men zou .het karakter het best kunnen typeeren als aggressief defensief. De opzet van de actieve handelspolitiek is om de buren te dwingen uitzonderingsrechten toe te staan, door te dreigen met retorsierechton. De tarieven hebben dus niet de bedoeling om te ?worden toegepast; integendeel, deze politiek streef t ?ernaar zoo weinig ' mogelijk in voerbelemmering ?effectief te maken, doch integendeel door do be dreiging met het sluiten van eigen deur toegang te verkrijgen tot de woonstede der buien. De wenschelijkheid van zulk een politiek is een onderwerp ?op zichzelf. Volstaan wij met er op te wijzen dat ?een van de voornaamste bezwaren ertegen is, dat economische onzekerheid wordt geschapen. Wan neer een tarief vandaag wel en morgen, na geslaag de onderhandelingen, niet meer woidt toegepast verkeert de industie in oen moeilijke positie die tot groot kapitaalsveilies kan lijden. Maar met deze vraag zullen wij ons thans niet verder bezighouden. Het vraagstuk dat op hot oogenblik vooral de aandacht vraagt is niet: moe ten wij dreigen met het sluiten van de deur, maar moeten wij ons werkelijk afzonderen teneinde aldus de nationale industrie, die elders de wegen afgezet ?vindt, althans binnen de landsgrenzen hot verloren terrein te laten hei winnen. Wat gebeurt er indien overal elders onze produc ten met invoerrechten worden belast, en die tarie ven inderdaad doel treffen; dus bewerkstelligen dat ?onze nijverheid het moet afleggen tegen do be.schermde concurrenten? Dan zullen de bij dat N.V. Nederlandsche Grondbrief bank = van 1906 STELT VERKRIJGBAAR 5O/ Obligaties IQ a lOOi % AMSTERDAM-C = HEERENGRACHT 495 = proces betrokken industrieën zich een deel van hun afzet zien ontgaan, en zal in die tak van nijverheid kapitaal en arbeidskracht overbodig worden. Beteekent dat nu op zichzelve nationaal verlies? Voor zoover het kapitaal betreft waarschijnlijk wel; de machine zal men niet gemakkelijk naar andere industrieën kunnen overhevelen. Maar wat de arbeidskracht betreft hangt alles ervan af of men voor de overcomplete arbeiders in andere bedrijven emplooi kan vinden. Het komt ook, los van protectie-invloeden, herhaaldelijk omdat een tak van bedrijf achteruitgaat, maar daarom kan men toch niet dadelijk de regeering laten ingrijpen. Over het algemeen herstelt na een periode van hangen en wurgen de welvaart zich automatisch doordat nieuwe wegen worden ingeslagen. En wat zou men nu in een geval als hierboven aangehaald wel met bescherming moeten beginnen. Protectie heeft ten doel om de belaagde industrie te steunen, in het zadel te houden. Maar kan men de industrie die haar afzet over de grenzen ziet terugloopen, doordat de buren hun deuren sluiten, aldus op de been houden? Natuurlijk niet ! Want men mag aannemen dat een bedrijf dat onder zoo gunstige voorwaarden werkt dat het kan exporteeren, ook wel het binnenlandsche verbruik geheel zal bedienen. Bescherming zal dus do afzet niet kunnen vergrooten, hoogstens de prijs kunnen verhoogen boven de kosten (en dat nog alleen als er goon onderlinge concurrentie is), maar dat is oon zoo duidelijk geval van subsidieoring dat goon regee ring het aan zal durven. En bovendien zijn daarmee niet do overbodig geworden arbeidskrachten aan werk geholpen. Wil men hier kunstmatig ingrijpen om de wélvaart te herstellen dan moot men niet do benadeelde industrie steunen doch geheel andero takken van nijverheid. En dus vervalt men in do meest grove willekeur. Hot eenlgo wat men op deze manier zou kunnon bereiken is dat inon herstel van evenwicht in don economischen toestand dat op don duur toch moot komen tracht te bespoedi gen. En welke garantie is er dat men niet misgrijpt, dat men niet in een richting stuurt die niet natuur lijk en dus schadelijk is ? Do protectiegedachte gaat trouwens uit van oon praemissio die op zijn minst twijfelachtig is. 7ij neemt aan dat do vermindering van welvaart door belemmering van don export niet gecompenseerd wordt door oon natuurlijke beweging van den. im port. Is dit uitgangspunt logisch? Wanneer do koopkracht afneemt doordat do uitvoer terugloopt zal dat allicht ook do vraag naar importgoedoren doen afnemen, /oodat daarin reeds oon prikkel tot herstel van. hot evenwicht ligt. Maar er zijn nog moer factoren die in deze richting wijzon. Juist bij een algemeene toepassing van do protectie, zooals wij die nu waarnemen, is de kans groot dal ook do kosten der exportindustrio in den vreemde stijven. /oodat de importbelemmering bij ons een natuur lijke consequentie van de bescherming elders is, die niet door tariefmuren bij ons hoeft te worden geaccentueerd. Hot is geen toeval dat do Amerika nen in Europa hun automobielen gaan maken ! De beide nadeelige gevolgen van tariofmuron elders: vermindering van. de welvaart, 011 versto ring van het evenwicht dor betalingsbalans moeten op den duur op natuurlijke wijze hersteld worden. De laatstgonoetide factor: vorhooging van prijs- 011 dus kostprijsniveau in do beschermde Jandon ver zacht beide kwalen. De importbelemmeriiig die uitvloeisel is van de besnoeiïng der koopkracht houdt de verhouding tot het buitenland oenigszins in balans, al is zij goon middel tot welvaartsherstol. Dat moet men eerder zoeken in nieuwe productie mogelijkheden of in daling van do prijzen on kosten die de malaise in do hand werkt, waardoor men in binnen- of buitenland boter kan concurrooron. De historie hooft bewezen dat vrijhandelslaiulen steeds het hoofd boven water houden temidden van protoctiolandon", on wat moor zegt, dat deze laatste steeds do tariofmuron moesten ver hoogen om niet dieper in het moeras to komen. In Amerika ziet men ondanks alle wolvaart telkens BEURSSPIEGEL Donderdag, 14 Augustus IN New-York is het weer een paar dagen frisch toegegaan. De banken hebben nog steeds verscheidene zwakke posities loopen, die wanneer de baisse af en toe weer eens de overhand krijgt aan de paal gaan. En dan kunnen de stukken er wel weer eens afvliegen. Dat zijn zoo de gebruikelijke verschijnselen die steeds een beursmalaise plegen te begeleiden. En de bears" vinden nog steeds dankbaar terrein voor hun activiteit nu de winst cijfers en de overige conjunctuurgegevens als wagonverladingen, automobielproductie e. d. nog altijd teleurstellend blijven. Het schijnt dat een belangrijk contingent der Amerikanen nog steeds in ernst geloofd heeft aan de voorspellingen die al in zomer of herfst van dit jaar een opleving in zaken verwachtten. Die hoop moeten zij zich maar uit het hoofd zotten; als dat waar was zouden trouwens de koersen op het oogenblik veel en veel te laag zijn ! De directe aanleiding tot de jongste daling heet te zijn de slechte oogstverwachting in Amerika. Hoewel daarvoor de verschillende com mentaren alles behalve eensgezind zijn, wordt toch wel aangenomen dat de groote droogte de gewas sen veel schade heeft toegebracht. Maar het klinkt toch wel heel vreemd dat een wereld die gebukt gaat onder een teveel, onder een te groot aanbod, met verdubbelde energie gaat weeklagen wanneer blijkt dat het teveel aanmerkelijk geringer wordt. De tarwemarkt heeft in de laatste maanden dan ook heel anders gereageerd ! Heelemaal onbegrij pelijk is intusschen de koersbeweging in NewYork niet. Het is de vraag of de prijsstijging (die afhangt van de wereldoogst) voldoende zal zijn om den Amerikaanschen boer schadeloos te stellen voor do quantitatiovo vermindering van z'n landopbreiigst. En wat misschien nog belangrijker is: hoe ook de graanprijs stijgt, hot vervoer op de spoorwegen zal aanmerkelijk lager zijn. En do spoorwegwaarden zijn nog steeds zoo riiot moor do backbone dan toch oen belangrijk bestanddeel van do beurs. Maar tenslotte gaat hot hier om tijdelijke fac toren; 011 bij deze dalingen goldt dan ook hot devies: maak gebruik van flauwe markten en koop lang zaam aan. Kn dan: onder in don trommel! drang tot vorhooging der rechten om van Australië, waar men steeds \order hot hellend vlak afglijdt, maar te zwijgen. Vast staat dat instelling van invoerrechten in het buitenland oen oogoiiblikkelijke benadeeling der eigen industrie bcteokent. Eveneens staat vast dat op don duur hot evenwicht heisteld wordt langs natuurlijken weg. Mon kan trachten dat herstel te bespoedigen door zelf tariefmuren op te bouwen; vast staat dat die methode nadeden mot zich brengt. Eonerzijds omdat zij 0011 indirecte belasting is om oen bepaalde industrie te steunen, hotgooii al 0011 zooi' willekeuri ge manier van overheidsactie is. Anderzijds omdat zij voor ons land dozdl'do govaren schopt die do aldus te bevechten landen zich op don hals halen, nl. door kosteii-verhooging de nog overlevende industrie don nokslag toe to brengen. En tenslotte omdat elk ingrijpen van bovenal' oon misgreep kan betookonon, die d»; natuurlijke ontwikkeling ver kracht. Op don duur wordt men er zeker niet beter van. Meent men dat het huidig economisch bestel te ingewikkeld is om hot geheel over te laten aan het particulier initiatief; meent men dat slaatsbomooiïng noodig is (oon stolling die /oker te ver dedigen valt) dan moet men consequent zijn on de staat moer directe maatregelen laten nomen. Be scherming- is door hot bepalen van oon keuze der te beseheimen bedrijfstakken willekeurig, en als een onberedeneerde vorm van. belasting onbillijk. Dat oon bepaald artikel wordt belast vindt niet zijn oorsprong in don aard van hot artikel, maar in do toevallige omstandigheid dat het elders goedkooper kan worden gemaakt, on dat de industriee ion jammeren, over de malaise. Terwijl hot misschien vod boter zou zijn een heelo nieuwe nijverheid in hot leven te roepen. Al hebben anderen hun deuren nog zoo dicht, wij doen boter mot zo open to laten. Sluiten is in de eerste plaats niet noodig; en bovendien is hot dool: herstel van de wolvaart boter op andere manier te bereiken.