De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 6 september pagina 13

6 september 1930 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

Eerbied voor de letter door Wybo Meyer dc Een belangwekkende methode tot verbetering van bet hand schrift 'wee waken aeleden zün wu naar een rousaum oewa-ev . ScneApen, sale-. monder», waterlekken er was van allo». Da zeeëael w o» \*uVi. Die nad xün mond beneden. Eln W ?cnoot stetwlYjea af. Andara zeedieren deden datooU. De scW\p van de wu\U was ooW aordia. J-J. g_y*o.r. SLECHT schrift. Hoeveel on aangenaamheden en ellende heb ben deze twee woordjes al op hun geweten! Wie onzer ergerde zich nooit aan een reikhalzend verwachte belangrijke brief, die zóó onduidelijk geschreven was, dat we er nog niet veel wijzer door werden? Slecht schrift werd soms de oorzaak van het afschuwelijkste" misverstand het heeft aanleiding gegeven tot hoogloopende ruzie, de beste humeuren hopeloos verstoord, kostbaren tijd doen verspillen. Apothekers en correctors verschij nen ons in het licht van het marte laarschap wanneer we denken aan de dokters en auteurs,,pootjes", die ?zij dagelijks moeten ontcijferen. Me nigeen miste de kans op een goede positie alleen door het slechte schrift van zijn sollicitatie-brief. En de oerbron van al dit kwaad? Het meerendeel der menschheid heeft in zijn onnadenkendheid vrij zeker het bestaan van een essentiëeele oorzaak Tiiet eens ooit beseft maar slecht schrijven alleen gezien als een individu eel euvel, waarmee de een meer, de ander minder behept is. Want, zoo zeggen zij, iedereen heeft toch op school goed leeren schrijven en het ligt dus aan onszelven wanneer we dat later zijn gaan verwaarloozen. Is de slechte schrijver maar een gewoon mensen" dan noemt men het slordig heid of zoo iets, staat hij wat hooger ?op de geestelijke of maatschappelijke ladder, is hij een kunstenaar of een persoonlijkheid, dan wordt de critiek milder en spreekt van karakteri stiek". En van den dokter beschouwt men het als behoorend bij zijn ambt. "We zijn er zelfs blij om als we niet .schrijven met de schoolsche letters die -we als kind leerden. Dit laten we maar liefst over aan notarisklerken of onderwijzers, we krijgen een lichte rilling van de saaiheid, die uit dat Tceurige schrift spreekt, we ruiken de muffe lucht van het kantoor er uit. Maar we benijden dengene die een mooie hand schrijft met een persoon lijk cachet. * ** * Dit te bereiken is het probleem, ?waarmee men in onderwijs-kriugen ?zich reeds lang bezig houdt. Ongeveer 30 jaar geleden^meende men de opde op mai-kr ook een paar voor Vv/IIerri vriezer,. Nu Wr. de. V\/f|le.r-o in huis hoe Hu L'n schaateen <9ja an lossing ervan gevonden te hebben in het Gerhard's Steilschrift". De grond gedachte dezer methode was vooral het bevorderen van een gezonder lichaamshouding onder het schrijven. Het schrift zelf verschilde van de schuinschrift-methode alleen in den loodrechten stand der letters. Levens vatbaarheid had deze methode niet. Zij werd al gauw weer van het leer plan afgevoerd en de tot groote menschen opgegroeide leerlingen van toen schrijven nu grootendeels nog rustig hanepooten. * * * Den heer M. Vrij, Directeur der Nieuwe Schoolvereeniging te Am sterdam, komt de eer toe van de red ding uit de perkara. Op een reis in Engeland maakte hij kennis met het zgn. script-writing" en hij werd door die methode zóó getroffen, dat hij ze op zijn school invoerde onder den naam Blokschrift", Twee leden van zijn personeel, Mej. M. A. Schalij en de heer P. Bakkum namen de eerste onderricht-proeven ermede voorloopig in de 3 eerste schooljaren en de Proef van een 6 jarige. resultaten van deze proef legden zij vast in een boekje, waarvan nu bij de N.V. Gebr. Kikkers de 2e druk is verschenen. 1) * * * Met wijlen het steilschrift heeft het blokschrift alleen dit gemeen, dat het ook een gezonder lichaams houding bevordert en dat de letters loodrecht staan. Met het schuinschrift breekt het absoluut. Het lettertype berust nml. op de oude Latij&sche lettervormen, de ronde drukletters. Evenals deze bestaat het geheel uit niets anders dan strepen en cirkelbogen, de letters zijn niet door haaltjes verbonden. maar zij staan los van elkaar. Hierdoor bozit het twee groote voordeelen, die juist voor kinderen zooveel waard zijn: het is hoogst eenvoudig en het is duidelijk. Voorts vinden kinderen die met drukletters al eenigszins vertrouwd zijn geworden, dezelfde vormen hier terug. Ze begrijpen die dus sneller en ergo zullen zij veel gauwer dan voorheen ook geschreven schrift kunnen lezen. Ook de vaardigheid in het schrijven verkrijgen zij met veel minder moeite, omdat ze alle letters kunnen maken met dezelfde twee lijntjes. Reeds het nog gebrekkig geschreven blokschrift vertoont een zekere regelmaat, welke natuurlijk grooter wordt naarmate de bedrevenheid zich ontwikkelt. Dit alles heeft bovendien nog een indirect voordeel. Immers de zin voor orde eu netheid die door het schrijven va*i blokschrift automatisch worden aang kweekt zal onwillekeurig zich ook uiten bij het verrichten van andere bezigheden. Het gemak waarmee dit schrift wordt aangeleerd toont de hier gereproduceerde schrijfproeve van een 6(1) jarigen leerling. * * * Als alle ingrijpende hervormingen had ook het blokschrift te kampen tegen aangevoerde bezwaren. De voor naamste daarvan waren dat het zoo weinig karakteristiek was en (dit vooral) dat het zooveel minder snel geschreven kon worden dan het schuinschrift. Het is hier niet de plaats om uitvoerig op deze beide punten in te gaan. Slechts zij gecontateerd dat in de twee jaren, die sinds de invoering verliepen, al de opposan ten geheel bekeerd zijn. De hierbij gereproduceerde schrijfproeven toonen aan dat het handschrift van meer gevorderde leerlingen wel degelijk een persoonlijk karakter krijgt. En wat betreft de snelheid: O.m. op de Philips-school te Eindhoven zijn proe ven genomen tusschen volwassenen allen ervaren schrijvers (Kan toor- en onderwijspersoneel) waarbij het blokschrift glansrijk won. Eerbied voor de letter! Toen ik dit hierboven schreef, dacht ik niet alleen aan de practische voordeelen van dit nieuwe schrift, maar vooral ook aan de vér-strekkende gevolgen, welke het zal hebben in meer ideëel opzicht. Wij leven in een tijd, waarin de reclame hoogtij viert, de reclame&wnsi neemt dagelijks in aanzien toe. En wij zijn reeds zoover, dat goed ver zorgd drukwerk wordt beseft als een noodzakelijke behoefte, ook aan het eenvoudigste bedrij f sdrukwerk: een circulaire, een prospectus, wordt zorg besteed. Welnu, het lijdt geen twijfel, of het inzicht op dit punt zal door de beoefening van het blokschrift ge stadig groeien, mét den zin voor orde en regelmaat die het den leerling bij brengt zal het hem tevens de oogen openen voor een smaakvol verzorgde pagina druks. En als direct gevolg hiervan zal nog een andere liefde sterker gaan bloeien: Die voor het schoon? boek Plet werk van mannen als van Krimpen en de Roos, de waardee ring waarvoor nu nog slechts bij de minderheid wordt gevonden zal in aanzien toenemen. En zoo zullen wij wat oorspronkelijk slechts uit practische en paedagogische argu menten werd begonnen, in de naaste toekomst kunnen constateeren als een der krachtigste bijdragen voor de smaak-ontwikkeling der massa. * * * In aansluiting op het bovenstaande wil ik niet nalaten te wijzen op de uitvoering van het hier besproken boekje, die allen lof te boven gaat, zoowel de typografie als het papier zijn first class". Te meer valt dit op naast het onaanzienlijke uiterlijk van den eerst druk. Moge deze vooruitgang een sym bool zijn voor den toenemenden bloei der blokschrift- beweging. 1) Blokschrift. Een nieuwe schrijfmethode met oude lettervormen, door M. A. Schalij en P. Bakkum. Uitg. N. V. Gebr. Rikkers, Amsterdam. ABONNEMENTSPRIJS van De Groene Amsterdammer" per jaar, bij vooruitbetaling franco per post: Voor Nederland . . . Ned -Indiëp/mail . ?? ?> ti p/zeepost ,, ab. binnen Europa uitgezonderd: Engeland-Italië- l Zwitserland . . J ,, Amerika . . . . 13.50 Zuid-Afrika. . . 11.50 Postgiro No. 72880 Gemeentegiro ,. G. 1000 f 10... 13.50 .. 10. ., 11.50 .. 13.50 BOEKBESPREKING Het Nederlandsch Paviljoen U Antwerpen. Bij de Uitgevers Maatschappij de Spieghel" te Amsterdam en het Kompas" te Mechelen verscheen n door den architect van het Neder landsch Paviljoen op de tentoonstelling voor koloniën, zeevaart en Vlaamsche kunst te Antwerpen typografisch ver zorgd boekje in vierkant formaat met tal van welgeslaagde fotografische af beeldingen, reproducties van teekeningen en plans benevens eene in leiding betreffende de deelneming van Nederland aan deze tentoonstelling, gevolgd door een fantastisch getint artikel over het tentoonstellen zelf door H. Th. Wijdeveld. In tentoonstellen ziet de schrijver terecht iets van een feest. Een feest voor oog en hart: tentoonstel lingen worden gemaakt voor de minnenden, deherinneringzoekenden, soms mogen zij even naar het bizarre neigen, want wat kort van duur is kan die vreemde sfeer verdragen. Soms voegen we schalks bijeen, soms nonchalant, maar steeds op den ondergrond.... het feest...." En dan zegt hij verder: ....zelfs planken en lappen eener tentoonstelling kunnen tot waar achtige architectuur groeien als de geest het wil." Dan volgen de talrijke af beeldingen, waarvan, zoo men al zelf het pavil joen niet heeft mogen aanschouwen, valt af te lezen dat Wijdeveld zijn woorden ook in daden wist om te zetten. Vooral is door hem en zijne hel pers daar in Antwerpen iets bereikt dat ten voorbeeld gesteld kan worden aan vele vaderlandsche ondernemingen op het gebied van industrie, handel en verkeer. Mocht zóó iets ook eens in Holland bereikt worden waar bijv. op de Jaarbeurs al te weinig aandacht wordt geschonken aan eene behoor lijke verzorging der toonruimten die men stands" noemt. Wat echter het meest opvalt als men het boekje beziet is ongetwijfeld de goede smaak en oorspronkelijkheid van inrichting en schikking. Het rommelige, dat vele tentoonstellingen vaak eigen is, werd hier glansrijk overwonnen en veeleer kon hier van eene deftige rust sprake zijn. O. v. T.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl