r DS GROENE AMSTERDAMMER WAN 13 SEPTEM&m f930 TAALSCHUT 3 X. Waardevtrt eft zijn koröoiten O#ÖLÈT, daar heb je de -Wnde l Eén: de levensvollen, twee: de wtdrukkingsvollen, drie: de wisselingvoUen, vier: de geheimnisvollen, vijf: de ' jfeestvollen, zes: de vertrouwensvollen, zeven: de verwaehtingsvollen, acht: de beteekenisvollen, negen: de mees? iervollen, tien: de effectvollen. Ge ?wenkt mij afwerend toe. .Van deze lonten klazen hebt ge al meer dan genoeg. Wacht even: ik moet u nog ?den ei-gsten van die hannekemaaiers .aanwijzen: den doodbidder waarde vol. Hij is de ergste, omdat die andere nog maar alleen door onze schrijvers op den schoot genomen worden, ?waardevol echter reeds naar de gewone schrijftaal is doorgestapt en daar onbeschoft zijn stelten zet op kostelijk <bqv. een waardevol voedingsmiddel, waardevolle dichters) op kostbaar (bijv. ?waardevolle geschenken) op van waar de (bijv. waardevolle zaken, dingen). Vanwaar onze afkeer tegen waarde vol en zijn kornuiten? Het is hier Alweder de stem van het Nëderlandsch, die in ons spreekt. Onze taal heeft ?toegelaten, dat oorspronkelijke woor den als heid, dom, schap, zaam, lijk, loos hun zelfstandigheid verloren en ?tot achtervoegsels verlaagd werden; maar zij heeft dit niet toegelaten bij ?vol. Dit heeft zij gewild, dat zelf standig zou blijven. Dit heeft zij zelfs tot regeerder verheven over nakomende bepalingen: een huis vol menschen (niet: menschenvol), vol zoeten wijns (niet: wijnvol), vol ver trouwen, vol moed zijn. Neem zooveel voorbeelden ge wi't. Go wilt u hier tegen beroepen op hoopvol, liefdevol, die dan toch wel toegelaten zijn. Maar een paar uitzonderingen schaden den regel niet en bovendien kunnen ?wij zulke gedulde altijd ontbinden in vol + bepaling en krijgen dan iets mooiers en fijners. Vol liefde zag zij hem aan, klinkt inniger dan liefdevol. Wat eervol aangaat, dit is kunnen passeeren, omdat het van overheidswege begunstigd werd. Toch is het nog altijd gebleven: een man ?van eer. Smaakvol heeft het nooit verder kunnen brengen dan tot bana liteit. De meiden mogen veelal smaak vol gekleed zijn, de mevrouwen lopen wij kleeden zich nog steeds ?met smaak. Een goed boek kan smakelijk zijn, smaakvol is een onlees bare overjakkering uit het Duitsch in een prachtband. De mof geestvol doet zijn best om geestig uit te werpen ?en meteen het onderscheid uit te wisschen tusschen geestig en vol geest. Meestervol i.p.v. meesterlijk is echter, geloof ik, zelfs in de duitsche volderij nog niet vertoond geweest. DE 10 BESTE PLATEN der maand ? \ v*. ? ? ? "HIS MASTER'S VOICE" N. V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY, DEN HAAG Complete catalogi en adressen van dichtstbijzijnde agentschappen, gratis en franco bij aanvraag In Taalschut I had ik het over dat akelige meervoud op s bij germaansch-neder'.andsche woorden, eindigende op-c. Sindsdien ben ik weer een heeleboel gezegdes, gedachtes feestredes zelfs rede's, boetes, onvoldoendes, gedeeltes, be hoeftes en ziektes tegengekomen. Een meervoud overgaves ontmoet ik bij het e^tafettespel. Een en ander is niet minnelijk te noemen maar mis selijk. Den heer J. P. N. te Rotterdam dank voor zijn belangstelling. Mevrouw M. B.?de O. te Breda. Charivarius verzoekt mij, uw aan hem gerichte vragen te beantwoorden. U verkeert in twijfel omtrent de zuiverheid van beeld ter aanduiding van standen of momenten, voorkomende in de instructiefi'm, di;Jlbij ons leger wordt ingevoerd. Uw twijfel, hoezeer prijzenswaardig, schijnt mij niet gegrond toe. U voelde dit eigenlijk zelf, toen u op het laatst u de vraag stelde: ,,Of is beeld toch te aanvaarden, evenals denkbeeld, enz." U had hierbij ku-men voegen: lichtbeeld,schaduwbeeld, sterrenbeeld, ook voorbeeld. Natuurlijk staat uw beeld vair filmbeeld. Hetgaatnietaan.de begrips waarde van beeld te beperken tot de voorstelling in steen of metaal van menschelijke wezens. Wij moeten ruim baan houden voor onze taal. Wij dulden alleen niet, dat men haar beeld zou ver wringen. Mevr. B. vindt voorts hittegolf een mal woord. Een golf die standhoudt zegt zij is zoo erg in tegenspraak met zich zelf. Wel, ik dacht, de golfbeweging ligt binnen de golf besloten, maar de golf in haar geheel ge nomen, verandert niet van plaats. Ik kan het echter mis hebben, maar daarom zou ik 't toch niet met inzendster eens zijn en wel weer hierom, dat naar mijn oordeel wij bij de bescherming van onze taal geen voet mogen geven aan wat op getob en gepeuter lijkt. Kleinigheden behoeven wij er waarlijk niet bij te halen. Er zijn genoeg groote euvelen te bestrijden. In Taalschut IX zijn eenige vrij hinderlijke zetfouten blijven staan. Met een glimlach maakte ik er kennis met mijn zieltje. Bedoeld was mijn zuiltje. De term stamsuffix zag er schrikkelijk verhavend uit. En zoo waren er meer onvol komenheden. Uw mantel der liefde is wel te pas gekomen. HAJE Witte tanden: Chlorodont De heerlyk frisch smakende Pepermunt-Tandpasta Chlorodont maakt de tanden blinkend wit en spaart daarby het kostbare glazuur, geeft aan de tanden een sdiitterenden, ivoorklenrigen glans, bereikt door een gehalte aan zuurstofzouten eene natuurlyke mondreiniging en verwydert onaangenamen reuk. Overtuigt U eerst door het koopen van een tube van 35 cent, groote tube 60 cent, Chlorodont-Mondwater ilacon 90 cent. Men verlange alleen de edite Chlorodont-Tandpasta met rood-wit-blauwen garantiestrook en wyze iedere namaak af. Leo-Werke, Dresden, Bykantoor Amsterdam. t