Ir, P* Dr. Curtius Het schijnt, dat minister Reymer, ter opheffing van dit bezwaar, op in. voet ing van een soort administratief beroep van de besluiten der RadioConWÖe-Commisaie op den Minister zint; in dien geest liet bij zich althans ter gelegenheid van de bekende interpellatie-Boon uit< Zulk een beroeps instantie is echter tot dusverre niet in het leven geroepene, en op het ontbreken daarvan beriep de Minister zich dan ook tegenover S. D. A. P. en N. V. V. ter verklaring, dat hij zich van inmenging in het recente geschil moest onthouden. Een ietwat zonderling beroep, daar het toch, voor zoover wij kunnen nagaan, aan den Minister zelven stond, zulke eene beroepsinstantie in het leven te roepen. Intusschen achten wij voor ons het zeer twijfel achtig, of door het invoeren van een dergelijke ^rechtspraak" het euvel is te verhelpen; een minis ter, welhaast steeds iemand van gepronceerde politieke overtuiging, schijnt ons weinig geschikt, als onpartijdig rechter op te treden in geschillen, waarin juist de politieke overtuiging de hoofdrol speelt. Een heel wat betere oplossing zou dan ook o. i. zijn, de preventieve radio-censuur zonder meer te doen vervallen. Op het gebied van de drukpers durft onze Grondwet reeds sinds 1815 volledige vrijheid aan: het uiten van gedachten door middel van de drukpers staat ieder vrij; pre ventief toezicht daarop mag niet worden uit geoefend. Waarom kan niet geheel hetzelfde voor bet uiten van gedachten door middel van de radio gelden? Is het niet irrationeel, dat dezelfde rede voeringen, waarvan de uitzending door de radiocontröle-commissie is verboden, wel door middel van couranten en tijdschriften kunnen worden verspreid? Herinneren wij ons goed, dan is bij de tot standkomiag van het z.g.n. Radiowetje aan de daarin belichaamde mogelijkheid van preventieve cen suur in ons parlement slechts weinig aandacht geschonken; toen, zoowel als ter gelegenheid van de interpellatie- Boon, concentreerde de aandacht zich vooral op de vei deeling van den zendtijd. Maar hetgeen thans is geschied moet o.i. ernstig doen overwegen, of er niet aanleiding is, in dit opzicht een vroeger gemaakte fout te herstellen, en alsnog de radio-censuur die, als iedere censuur, de neiging heeft, op hol te slaan voor goed op stal te zetten. F. (!. SCIIELTEMA 'J ? 4 . Kon. Meubeltransport-Maatschappij DE GRUYTER 6 Co. evs c\s cvs DEN HAAG <*°sxo GN5 AMSTERDAM ~ ARNHEM Internationale Transporten LICHTING 1910 door Mr, M. Kann Dnitschland's echo te Genève \lt EN zou het 't beste zóó kunnen zeggen: i»I toen aan den Volkenbondsdisch te Genève de eerste spijzen waren rondgediend, de hors d'oeuvre was opgedragen en de soep geserveerd, trad er een oogenblik in van afwachting. Er was zoo'n beetje over van alles gepraat. Briand had zijn voorstel omtrent een nog nader te omschrijven Europeesche federatie aanhangig gemaakt, Henderson had gezegd, dat de ontwapening verderen voortgang moest hebben, minister Beelaerts bracht dit punt ook naar voren on voegde daar nog zee,.' juiste waarschuwende woorden aat toe over liet gevaar voor den vrede, die de tegen elkaaropgejaagde tarievencijfers in zich moesten bergen, .en over het uittartendo chauvinisme in diverse landen. Zeer belangrijke onderwerpen, wel is waar maar een concreet gegeven word hier mee niet aangepakt. Men wachtte. En men wachtte met angst in 't hart. Terugblikkend over de laatste tien jaren kon men toch tot de conclusie komen dat er v eel was gepraesteerd. Nu stond men voor zóó gewichtige zaken als men tien jaargeleden niet had durven droomen. Hechte aaneen sluiting dor Europeesche groepen, verdere maat regelen inzake do ontwapening, waarmee toch inderdaad in het laatste jaar door do Londensche vlootconferentie een begin gemaakt was, zij het een klein begin en tallooze dergelijke, maarkleine, aangelegenheden meer. Zeker, het was merkbaar, hoe in de laatste jaren alom het besef ? was toegenomen, dat men zich gezamenlijk in n organisatie diende te scharen, in de organisatie van den wereldvrede, in de organisatie van het recht. Het bewijs, dat men deze organisatie ook langzamerhand werkelijk was gaan erkennen, leverde alleen al het feit, dat (wat tien jaar geleden nog voor een utopie werd gehouden) vrijwel geen enkele fatsoenlijke staat nog aarzelde de faculta tieve clausule" te teekenen d.w.z. de rechtspraak van het Internationale Hof te erkennen als hoogste instantie in twistvragen van internationalen aard. Men mag dat nu gerust hard-op zeggen: een be langrijk kortwieken van de souvereiniteit derstaten. De erkenning, niet meer van een eigengereid staatsgezag, maar van het recht. Een zeer besliste vooruitgang dus. Geen wonder. De mentale vooruitgang, die deze tien jaar had gekenteekond was het resultaat geweest van een meedoogonlooze educatie ! Van niets minder dan do werkelijke ervaring van den oorlog. Dat nooit !" Nooit meer deze bcstialiteit ! Zoolang ik met mijn persoon deel uitmaak van een verantwoordelijke regeering, sta ik er voor in dat het tot geen oorlog komen zal, verklaarde Briand in zijn groote rede in de Volkenbond svergadering. Die hier zaten, hadden heni meegemaakt, den oor log, en daaruit de overtuiging gehouden der noodzakolijke organisatie van den vrede. In een Raadsvergadering, den dag vóór de ope ning van deze elfde Assemblee, had de Duitsche minister van buitenlarrdsche zaken, Dr. Curtius, reeds te kennen gegeven, dat hij do traditioneel geworden politiek van verzoening en overleg, de Stresemann-politiek, wilde voortzetten. Die ver klaring kwam te rechter tijd. want van over don Bij n was een onheilspellend gerommel merkbaar geweest. En zelfs oen lid van hot lïijkskabinet, Treviianus, had, zij het in de opgewondenheid der verkiezingsactie, dingen verkondigd, die hiermee nu rriet bepaald hadden geharmonieerd. Wij zijn daar verloden week uitvoeriger op ingegaan en hoeven er nu niet op torug te komen. Het zij voldoende te vermelden dat te Genève Curtius alles deed om den slechten indruk uit te wisschen. Zou Cuitius zijn woord echter gestand kunnen doen? Zou Curtius zelf aanblijven ? zou de richting-Stresemann ook nu nog door het Duitsche kiezersvolk worden onderschreven? Dat was het, waar men op wachtte. Op het antwoord op dezo vraag. En hier omtrent koesterde men sombere verwachtingen, niet het minst in. Duitseho kringen zelve. De rode van Treviranus was reeds oen bewijs geweest, dat men het in Duitseho regeeringskringen noodzakelijk had geoordeeld do Chauvinistische elementen onder het kiezersvolk naar don mond te praten om hen niet to verliezen. Een veeg toeken ! Zoo was men to Genève op oen dood punt ge komen. Men had al dozo hierboven, genoemde zaken nét evon geëntameerd on toon maar laten staan, met de gedachte: dat is allemaal heel mooi, maar laten we rru eens even zien wat er van de politiek-Briand in de praktijk terecht kan komen, Jhr. Mr. Beelaerts -van Blokland wanneer in do tegenwoordige economische malake het agressief nationalisme weer het hoofd op steekt en de Duitsche verkiezingen de tegenwoor dige regeering, die zich toch ook niet zoo hcol sterk schijnt te voelen, uit het zadol werpt ! * * Hr Verleden Zondag hebben do Duitse ho verkie zingen plaats gehad en de schok, althans de eerste schok, was erg ! Een verbijsterend succes derHrtlerianen, der uiterst-chauvinisten, dus. Het blijkt, dat leuzen als: verscheuring van het Verdrag van Versailles, en: weg met do Youngverraders, zijn ingeslagen. Verder: oen sterkevooruitgang der communisten. Wel niet zoo sterk als die van de Hakenkreuzler" de communisten zijn circa 40 pCt vooruitgegaan, de Hitlerianen, de nationaal-socialisten hebben daarentegen in Berlijn het tienvoudige, in Hamburg hot acldvouil'xje vari hun vorig aantal zotels veroverd. Hoe konrt dit? Deels door de wereldcrisis, de werkeloosheid, de wanhoop, anderdeels door do verregaande politieke onontwikkeldheid dor Duitschers in het algemeen. Nu kan men wol zoggen dat dezo beide factoren hot eeuwige leven niet hebben, maar de vooruitzichten worden er toch niet vroolijker op, wanneer men bedenkt waardoor verder deze verkiezingen zich onderscheiden vari de vorige nml. door do lichting 1910" ! Doorhet deelnemen aan de verkiezingen van dio jonge lieden, die nog kinderen waren toon do wereld oorlog eindigde, on die nu hot don kiospliclitigen leeftijd bereikt hebbon. En dat bij hen in do eerste plaats do rechtsradikale leuzen zijn ingeslagen, daaraan behoeft niet te worden getwijfeld. Mot andere woorden: zij, die den oorlog niet aan don lijve hebben gevoeld, blijken niets te hebbon geleerd. Bij hen doorr do leuzen, als weg mot do Jodin", weg mot do verdragen," leve hot leger" on AmdcutclienWesensoll die }\'elt genescn" weer opgeld. Het bedenkelijke is niet de nonsens, die daar wordt toegejuicht, maar: ti:ie liet zijn, die deze. nonsens toejuichen: de jongere». Intusschen, do toeloop tot hot radicalisme bracht althans voorloopig. inzichzolf do reddhig mee. Onverzoenlijke:- fracties als nationaal-socialisten en communisten, zijn niet denkbaar. Waai- geen van boide oen meerderheid heeft en samengaan is uitgesloten - wc-1-gerekond hebben zij zelfs samen geen meerderheid is hot goede van do situatie wellicht dit, dat het allo and (.-re Duitseho partijen tesamon drijft tot oon groot blok, een groote coalitie. Hot kan welhaast rriet ander s en zoo wordt er1 dan. ook reeds gesproken van oen rnariage do raison tusschen hot H.K. centrum 011 do sociaaldoniocratio. Hot kabinet-Brüning blijft voorloopig aan. Over een maand pas komt de Rijksdag bijoen on zoolang is er dus tijd om tot overeenstemming to komen. En hier op vooiuidoopende heeft Dr. Curtius do koe moedig bij de horons gevat on dui delijk te Genève verklaard, dat ook in do toekomst de politiek van Stresemann, dio in den nieuwen Rijksdag toch nog 352 voorstanders tolt tegen 221 opposanten, gevolgd zal worden. Toun kon vorder overleg er weer voortgang hebben. Een hoopvol her-beginnen. Maar mot dozo ervaring' rijkei-, dat nu hot- geslacht opkomt dat do verschrikkingen van don oorlog niet meervan nabij hooft gezien en dat er wellicht niet voor terug zal deinzen om, uit wanhoop, te grijpen naar wapens die we wegg«worpen achtten.