DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 SEPTEMBER 1930 No. 2782 a,. ? " RADIOCRITIEK WANNER men door een onstilbare muziekhonger van huisgenooten of buren of anders terwille van een veertiendaagsche critiek ge noodzaakt is een aardig gedeelte van den dag naar den loeienden luidspreker te luisteren, begint men op een goeden dag te beseffen hoe noodig het is zijn medemenschen te waarschuwen voor een te veel van het goede. Er komt namelijk een moment waarop men zooveel gehoord heeft, zooveel klan kenlawines over zich heeft laten heengaan, dat als gevolg daarvan een zekere immuniteit ontstaat, m.a.w. men de muziek niet meer als zoodanig hoort, maar wel als een onaangenaam en niet te definieeren geroezemoes, dat vermoeit en ergert. Daarom: waak voor overdaad, en breag de luisteruurtjes terug tot een redelijk aantal, zoek met zorg een programma en een duidelijk station waar iets bijzonders wordt gegeven. Is het niet merkwaardig dat een stille wandelaar in een lange straat een groot concert kan uithooren, omdat uit alle vensters hetzelfde muziekje klinkt? De prelude begint wanneer hij no. n passeert, en uit No. 368 klinkt het slotaccoord van de finale. De meeste radioluisteraars worden vadsig en lui door de passiviteit van het luisteren; zelfs de kleine actie van het zoeken naar een minder bekend staion waar een ongewoon programma wordt uitgevoerd, is hen te veel. Ik wil u 't een en ander vertellen van wat mij amuseerde gedurende de afgeloopen weken door curiositeit of bijzondere schoonheid, wellicht gaat ge u de komende dagen ook zoo nu en dan een verrassing" zoeken. Het zoete Italiaansch dat 's avonds door de welluidende stem der oniroepster van Roma e Napoli" tot ons doordringt, is een lust voor de ooren. Weliswaar krijgt men uit Italiëzér veel nationale kost (opera's) maar voor degenen die daarvan houden is er niets zoo aardig als het harts tochtelijk gegalm van zoo'n Italiaanmet-klinkende-naam in de huiskamer. 's Zaterdagnachts is er dansmuziek en zingen de Italianen ons moderne schlagers in hun eigen taal, 't geen voor een Hollander die het Italiaansch kent als een opera-taal, een aparte sensatie is. Probeer ook vooral Algiers te hooren, wanneer er Arabische muziek wordt uitgezonden. Deze muziek is zoo heel anders dan de gewone radio-kost, ze doet u uw huiskamer vergeten. Ze hebben hooge stemmen. de arabieren, en keelig en eentonig zingen ze hun lange melancholieke liederen, waarvan we den tekst niet kunnen verstaan, en den inhoud alleen maar vermoeden. En de fluitjes en tokkelinstrumenten, die het gezang begeleiden, het slagwerk dat het rhythme accentueert, ze brengen u nog dieper in de sfeer der duizend en n nacht-verhalen, en telkens zult ge zoeken naar Algiers, waar de omroeper u ook in 't Franscli toe spreekt: chers auditeurs...." De Engelsche bands kent ieder, en men weet dat ze goed zijn. Wanneer ze u misschien mochten vervelen, ga dan eens een vergelijking maken met andere Europeesche bands en strijkjes. Hoor de Fransche, waar de chansonniers en hun vrouwelijke col lega's op hun nonchalante manier en dikwijls met een hooge piepstem en een tikje valsch, de lichtzinnige liedjes zingen. Dan de Hongaarsche zigeu nerstrijkjes, waar de zigeuners smel tende hartstocht produceeren, en de Weensche, waar een of ander kapel" Htrausz en andere vroolijke stadgenooten vertolkt. Luister ook eens wanneer hier of daar in Duitschland een cabaret van grammofoonplaten wordt gegeven. In München bijv. is een geestige conferencier, die u tus schen z'n moppen en kwinkslagen de beste voortbrengselen der beroemde kleinkunstenaars" laat hooren. Deze kleine en willekeurige op somming geeft natuurlijk slechts een onvolledig beeld. Al zoekende kunt ge uzelf menig genotvol half uurtje bezorgen. Oogenblikken die meer indruk maken en u langer in de herinnering blijven dan gansene dagen amusementsmuziek van omroeporchesten, die elke drie weken hun programa's herhalen. * * * Wat bracht Holland in dit overgangs seizoen? De Avro weet da,t de muziek voor twee piano's het goed doet en liet ons ditmaal genieten van een klein concert door Paul Schtamm en Diny Soetermeer. Dan konden we een vergelijking maken tusschen het Amsterdamsche en het Utrecht sche Sted. Orkest, die op twee achtereen volgende dagen beiden o.a. de Iberia" van Debussy gaven. Men kan in zijn huiskamer zoodoende van muzikale fijnproever worden, en behoeft niet eens daarvoor de reizen naar Amster dam en Utrecht te maken. Kn voor wie na een eerste kennismaking met Debussy's prachtig orkestwerk zich hierin eens terdege willen verdiepen, was dit een prachtige gelegenheid. Do K.R.O. schijnt ter elfder ure hare luisteraars ook eenige, muzikale ontwikkeling te willen geven, meer speciaal het stijlgevoel te willen aankweeken, en verdeelt daarom het programma van haar orkest in een klassiek en een populair gedeeelte. Stukken van Gade, Svendsen en Grieg behooren als Noorsch pro gramma" bij het klassiek gedeelte. Boieldieu, Kavel, Waldteufel, Algra, Mozart, Urbans en van Blon zijn componisten van populaire muziek ! Wij twijfelen niet of de K.R.O. zal spoedig een dergelijke verdeeling nader toelichten. Het zal een interessante uiteenzetting worden. Ph. RLANGT BIJ UWEN Wl J N H AN DELAAR EN IN UW RESTAURANT: CHAMPAGNE KRUG&CO REIMS IN KWALITEIT AAN DE SPITs! TELEFOON door Cel 2 Juffrouw, in deze ure des gevaars, nu rood in Venlo in De Drie Keesjes" zit en Blauw zijn wonden wascht in Den Roojen Tortel" te Venraay, in deze ure, juffrouw. .. . Dan zal ik het minder militair zeggen: juffrouw, waar hangt Zijne Excellentie op het oogenblik uit? Zit hij op het water, ligt hij te velde, hangt hij in de lucht, spreek? Mag ik in deze ure geen Excel lentie zeggen maar spreekt iedereen hem aan met ..Petit Caporal?" Een herinnering uit zijn tijd toen hij zelf de katoenen streep op zijn mouw droeg? Heerlijk ! Onder zulk een leiding kan ons niets gebeu ren. Maar waar vind ik hem. Is hij blauw, is hij rood, wat is hij ? Moet ik de veldtelefoon opschellen tusschen Ooyen en de Lollebeek ? Prachtig. En als ik heelhuids viit den strijd kom, dan reken ik er stellig op dat u.... Goed, dan niet samen naar de Lollebeek. . . . intusschen mijn dank Hallo ! Met de veldtelefoon tusschen Ooyen en Lollebeek? Ik spreek toch niet met den Petit C'apoval'' persoonlijk? Reusachtig, wat een bof. Kn hoe voelt u zich nu aan het hoofd van ons leger, die school van orde. . . . Wüt ik zei? ..Orde !" Orde. . . . die school van orde. durf. . . . Durf!!.... D-u-r-f-. Of ik on gepast (i grapjes maak? Orde, durf, vernuft.... Vernuft ! ! ! Is dat zoo'n gek woord? Vernuft.' En van volkskracht in het algemeen. Wat voor flauwe aardigheden ? Ik citeer alleen maar wat de Defen sie-medewerker van de Nieuwe Kot terdammer" van ons leger schrijft. Waarachtig, ('aporaaltje, het staat er zwart op wit en er staat geen ironie- of sarcasrne-teeken bij. Dus zal het wel zoo gemeend zijn. - Of ik dat gerommel hoor? Is dat onze dikke Berlha die het vuur opent? O. de houten tank die over een vlondertje rijdt? Dat is durf! Kil is het waar, wat een soldaat mij verteld heeft, dat het militaire vernuft het zoo heeft ingericht dat de houten tank uit elkaar geklapt kan worden en dan een tapkast is met fleschjes lager bier en krentebolleii en een iMidere hartvc Tstcrking er in ? Gewoonweg geniaal. Hondevd van die houten tanks op den weg van den vijand en hij komt niet verder dan de Lollebeek. . . . Afbreken ?. . . . Is er doods gevaar ?. . . . Is Rood door het Blauw geloopen en zijn ze met zijn allen op weg naar Wanssum, naar De Paarse Parkiet" om op den goeden afloop te drinken ? Heerlijk, heerlijk, Caporaaltje, wat een school van volkskracht !. . . . PROBLEMEN SOHAAKPROBLEEM No. 252 van W. BRON i l A! UB mi f Wit: Kbl, Da<8, Lgl, Pe5, pion nen: a2, b5. c4, fO en go. Zwart: Kb4, Th7, Lf8, pionnen: a3, a4, d7, eO. f5 en h5. Wit geeft mat in drie zetten. Oplossing in het eei-stvolgend nummer. Oplossing probleem No. 251 van W. A. Shinkman. 1. Dh5?h2. Correspondentie-adres: Dr. A. G. Olland, Burgemeester Park 4o, Drie bergen. DAMPROBLEKM 255 van O. Tli. HL'IZKR. Den Haag. Zwait 10 schijven. l 6' 11 16 21 26 31 36 41 46 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit lüschijven. Stand Zwart: 3, 7/9, 12, 16, 17, 22, 20, 30. Wit: 23,28,29,32,30,37,39, 42, 44, 50. Oplossing probleem No. 251 Wit: 50-15, 48-42, 47-41, 25-20, Zwart: 28?37, 37:48, 30:47, 47:40, 20:29, 45:34, 35:2 ! 23:25, 48:3U. Correspondentie-adres: K. C. de Jonge, Van Woustraat 112n, Amster dam (Zuid).