DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 OCTOBER 1930 No. 2783 TAALSCHUT XIII * *«?# HET wordt vervelend met dien Gulden Winckel. Omdat ik toe vallig iets van zijn toonbank opnam, prullegoed dat hij voor echt verkocht, is deze winkelier in literatuurlappen gaan vreezen, dat ik het bijzonder op hem voorzien had. Maar ik heb nooit een blad of een persoon op het oog: ik trek alleen tegen taaischennis te velde. Het gaat mij niet aan wie die bedrijft of waar ze voorkomt. Uit gewoonte nauwkeurig te werken ver meld ik de bron. Vandaar dat mijn opmerkingen nooit kwetsend persoon lijk kunnen zijn, maar altijd de zaak zelf raken. Dit heeft de G. W. niet willen begrijpen en daarom heeft zijn re dactie na haar eerste gepruttel (zie schut XI) hot zelf niet meer af kunnen de haar parmantigsten voorvechter, 5. Greshoff, te hulp geroepen. De heer Greshoff ik stop zijn scheldwoorden weg zegt: Waar men tegen moet protesteeren is tegen de systematische taaiverarming, welke die bet weters in de hand werken, doordat zij trachten taaiverrijking te verhinderen. Waarom zouden wij geen germanismen enz gebruiken, wanneer dat in onzen kraam te pas komt. Zelfs de door de frikken goedgekeurde taal wemelt er van. Haje gaf zelf een lijstje .... Deze woorden zijn overgegaan in ons dagelijksch taalgebruik. Maar daarin nog meer combinaties opnemen mag volstrekt niet. Men vraagt zich alleen maar af waar dan de grens is. Zij komen aan met het schijnargument, dat er ,,goed-nederlandsche" woorden zijn. Wat zou dat? Dan maakt men er nog een paar bij, die over x jaar ook goed-nederlandsch zullen zijn en die de voorraad rijker en dus het taalgebruik gemakkelijker, den volzin leniger zullen maken Ziehier mijn antwoord uitgesproken over den heer G. heen. Rijkdom der taal is hoedanigheid eerst, hoeveel heid dan. Met n woord van ra,s zegt ge meer dan met tien van middelmaat. Hoedanigheid moet zijn van eigen slag en stempel. Hoeveelheid wordt vergroot door nieuwe waarde, geslagen op de stempels van de oude. Evenmatige hoedanigheid wordt verwron gen door vreemdwezige toevoegselen, gelijk Renaissance door Barok, gelijk beginselen door geschipper, gelijk de vaste aanleg van een knaap door den dwang van buiten hein. Welingerichte hoeveelheid vergroot gij met onpassend bijgoed op de wijze en niet het gevolg, alsof' ge over kostelijk erts een vracht steen en zand uitstortte, alsof ge het fijne theezaad niet zeefde van stof en vuil, a.Isof ge niet koridt ademen in reine bergluoht, maar wel in de dikgebalde dampen van een doodendal. De rijke voorraad van over x jaren, waarin de heer G. zich reeds verheugt zal die van een tot den nok gevuld vieskleurig voddenpakhuis zijn, waarin de koopman /.elf geen weg weet en de lenigheid zijner volzinnen zal zijn die van een langen ketting van gekramde en verkronule schakels. Waar dan de grens is, vraagt de heer G. Die grens ligt daar, waar begon de bescherming van de taal tegen het vreemde parasietendom. bij het overgaan van de ISde naar do 19e eeuw. Toen ontving het taalgevoel den bijstand van do taalkritiek. Deze werd in de U'e eeuw beoefend door De Clr.req. Beets, Van Lenncp, Van Vloten, Lulofs, Esser. in onze eeuw is zij met kracht voortgezet en ophetoogenblikinvollengang-. De Vla mingen heb ik in 190(i op een Congres te Brussel het eerst opgewekt tot verweer van het Dietsch tegen de ?verduitsching. Meer en meer spreekt Mijn ervaring heeft mij geleerd, dat een uit plantenoliën samengestelde zeep het best geschikt is om de huid grondig en zonder irritatie te reinigen. Ik beveel daarom uit sluitend Palmolive zeep aan" Spiegelgracht II, Amsterdam. Zoolang de poriën verstopt worden, door poederresten en onreinheden van allerlei aard'' zegt GUSTAVE KARELS, internationaal bekroond expert te Amsterdam, is het zeer moeilijk een schoonheidsbehandeling met kans op succes toe te passen." In zijn bekenden schoonheidssalon, op een der drukste punten van Amsterdam gelegen,wijst Gustave Karels zijn elegante clientèle op het gevaar, dat aan het gebruik van irriteerende zeepsoorten verbonden kan zijn. Vaak vertoont de huid onaangename vlekken en puistjes, doordat zij gereinigd wordt met een zeepsoort, die schadelijke bestanddeelen bevat," waarschuwt deze expert, die tal van bekroningen te Parijs, Brussel en Berlijn op zijn naam heeft staan. Palmolive zeep raadt hij echter onvoor waardelijk aan, daar de cosmetische oliën welke zij bevat, verfrisschend en heelend op de huid werken." Tevens geeft hij zijn cliënten dit gemak kelijk toe te passen recept: 's morgens en 's avonds gezicht en hals twee minuten masseeren met een uit Palmolive zeep en warm water verkregen overvloedig schuim. Afspoelen met warm, daarna met koud water. Ook U dient deze methode van heden af regelmatig toe te passen! Zij wordt door 24.592 schoonheids-specialisten, over de geheele wereld verspreid, ten zeerste aanbevolen. CENT PER STUK H-30-4B de stem des volks met ons mede. Ons volk begint verdeeldheid beu te worden. De schoonste weg naar eenheid leidt naar den vasten burcht van de vrije, machtige, onverander lijke Nedei-landsche taal. Hetgeen vóór het trekken van bo venbedoelde marklijn aan vreemd* in onze ta.al is opgenomen, moeten wij laten doorgaan. Wij zijn niet verant woordelijk voor de onachtzaamheid van verre voorgeslachten. Maai' als wij zoo krachtig worden om doodge waand Nederlandseh te doen heropstaan, /.uilen wij dat zeker doen. Den volgenden keer /,et ik dit spreken met U over den heer (i. voort. Den heer F. B., Willemsparkweg, Amsterdam: Uw hartelijke brief heeft mij verheugd, maar ook bedroefd. Zie,u kunt noenzaat vooriurtc/iroom niet uitstaan en ik kan lunchroom luchten noch zien. Wat erger is, ik beweer de vinder van tinen zaal te zijn geweest. Laat deze ongelukkige samen loop van noenlunch en ronmzaal toch geen ver wijdering geven in onze prille, maar reeds zoo warm gevoelde, vriendschap. Zag u Noenzaal in Den Haag geschilderd op een ruit van een bekeerden lunchroomhonder? Ik zwijmel. Maar alle gekheid op een stokje. Noen, noenen worden heuglijk als vaderlandscne woorden hersteld. U heeft toch geen bezwaar tegen het werkwoord middagmalen? Waarom vieest u dan, dat men u om noenmalen zal bespotten? Gebruik dan nnenen als werkwoord. U vindt, dat men niet kan spreken van de thee gebruiken. U is in de war met een 1hee. Noodig oom en tante maar gerust op de koffie. HA.TK N. V. Residentie Hypotheekbank 's-GRAVENHAGE - Anna Paulownastraat 97 - TRUSTEB'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE Hypotheekbrieven in circulatie f 15.300.000.?. 4'12 pCt Hypotheekbrieven tegen 99% pCt. Directie: K. E. ABBING. D. VAN OORDT N.V. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland, gevestigd te 's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23, ffi waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor y| Nederland te Maastricht, St. Servaasklooster 8. |{j BIJKANTOREN: Amsterdam, Westermarkt No. 2, jfj Utrecht, Boothstraat No. 15. jjj Groningen, Turfsingel 9. ffi Verkrijgbaar: 4£ % pandbrieven tegen beursnoteering, y; aflosbaar door uitloting binnen 25 jaar. ?K DeDirectie. ffiWffiffiKffiffisuwsufiaaw^BaMffiWKffiSffiïKKffiffiwaffitfffiifiififfiKffiffiffiffisfiaM