Historisch Archief 1877-1940
No. 2785
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 OCTOBER 1930
<*
Dramatische Kroniek
door Henrik Scholte
Harry Liedtke als ,,Ideale Echtgenoot"
HET was een vrij belachelijke en pijnlijke
historie: een' ster", die van een uiterst
dankbare rol maar dan ook geen steek terecht
bracht en alleen verwend-bescheiden, met de
handen op zijn rug de zaal ruimschoots in de
gelegenheid stelde om het voor en tegen van zijn
mannelijk physiek te becritiseeren ? omgeven
door een hoogstens dragelijk ensemble van
provincie-kwaliteit, dat derhalve relatief de
sterkere indrukken achterliet. En dat alles voor
een stuk, dat. ... nu ja, wel aardig is om
voor de zooveelste maal weer eens te zien,
maar dat, germaansch vertaald, en hoe
vertaald: verknipt, gekortwiekt, vergrofd
een soort klucht voor de hoogere standen
wordt, in een beestachtig haveloos en smakeloos
Teekening voor de Groene
Amster£_ dammer" door B. van Vlijmen
1465971 handteekeningen
Harry Liedtke
decor van poffertjeskraam en huurkamer,
opgedischt voor een lachziek hoera-publiek van
bioskoopmatinée's bezoekende dames van alle leef
tijden.
Neen !
Ik geloof niet, dat men een acteur naar zijn
tooneelkwaliteiten kan en mag beooideelen, al
heeft men hem nog zoo vaak op het geduldige
witte doek gezien, en ik ging er dan ook met een
(zij het zwakke) hoop in het hart naar toe. Ik zag
een wandelende "Keep Smiling"-reclame,het midden
houdend tusschen een geïdealiseerden voetballer
en een opgezette vogel. Het spijt mij, een gast"
scheldt men niet uit. . . . maar er is verschil
tusschen gastvrijheid en huisvredebreuk. Het
eenige voordeel is, dat wij nu pas zien hoe goed
Verkade's toch ook ongemotiveerde reprise
van het vorige jaar was.
Verkade is in de eerste plaats de geboren Lord
Goring,cynische "swell",enfant terrible, om beurten
kwiek en indolent, hij weet zijn verfijnde en nergens
zinlooze paradoxen te plaatsen, hij wekt bewonde
ring, begrip en prikkelt. Liedtke daarentegen is
een sloome, ijdele doe-niet. slaperig en slaapver
wekkend, met een vlakke, toonlooze stem, zwaar
en nadrukkelijk in zijn spreken, onuitstaanbaar,"
doch zonder het weldadige verzet", dat Verkade
honderd maal meer Engelsche figuur kweekte.
Inderdaad, Liedtke is onuitstaanbaar en het
portret", dat Tucholsky zoo kws,adaardig van
hem nam: zijn naambordje in lieve gothische
letters tusschen poëtische klimop verstopt, blijkt
maar al te juist gezien.
tegen de Vlootwet
Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
MARCHAIST ALBARDA DECKERS
Schuitenvoerder Deckers: ,,Za/ ie 't houden?"
In de tweede plaats gaf Verkade een zorgvuldig
geënsceneerde voorstelling, in deels voortreffe
lijke bezetting. Doch wat konden in deze vertraagde
Duitsche talkie de andere, bescheiden acteurs
met zoo'n leege, liefdelooze voorstelling doen?
Natuurlijk, er was Carola Toelle, die, hoewel
volmaakt on-Engelsch, althans van de
Grieksche" schoonheid van Lady Chiltern de hoog
hartige, reine omtrekken bezat. Deze heele historie
van het huwelijk der Chilterns, met zijn mooie,
ernstige gesprekken, was echter zoozeer op den
achtergrond gedrongen, dat ook Arthur Schröder,
als de gecompliceerde opportunist Chiltern, niet het
belang" kreeg, dat zijn rol vereischt. Mrs.
Cheveley, van raute Carlsen, was niet geheel
salonfahig" (er was trouwens ook geen salon),
maar gaf wat ruwe, derhalve ongevaarlijke afweer
in haar krachtmeten" met Chiltein en Lord
Goring. Ei was een wel frissche Mabel, van Koma
Bahn en een vooral aan het slot wel aristocratische
Earl of Chel versham van Max Landa: de bescheiden
successen" van deze voorstelling. Want ondanks
de radheid van tong, kon Olga Limburg's Lady
Marby daar niet toe gerekend worden. Achter deze
rol, zoo zwaar en op effectbejag bewerkt, dat
men zich in een Kadelburgje verzeild dacht,
stak ondanks het Stilkleid" immers al te zeer
het Schmiere-ideaal der komische Alte."
Das die altere Generation immer ungelegen
kommen muss", 7.eide Lord Goring niet ten on
rechte. Een slechte avond voor het tooneel!
En misschien een goede voor zeker hotel ter
stede, waarvoor in het stuk tot vijfmaal toe
reclame werd gemaakt, en voor dan lachende
cavalier" met het suikeren sex appeal der
damesfilms.
Nieuwe uitgaven
Westersche Harten in Oostersche Tempels"
door Ellen Forest. Uitijave H. Meulenhoff,
Amsterdam.
Dit boek, voor grootere meisjes, brengt iets
nieuws. Ik bedoel hiermede niet, de ellenlange en
soms wat droge reisbeschrijvingen.
Noch het in den breede uitgesponnen verschil,
dat er is tusschen Oost en West. Of de
milieuschildering van de aristocratische familie, waar
als een vreemde eend in de bijt een schoondochter
leeft, die voor de moderne jeugd een ideaal tante
is en die ver, o, zoo ver, boven de aristocratische
familie uitkomt.
Dit alles is vieux jeu, iets wat je in vele boeken
terug kunt vinden.
Maar het nieuwe in dit meisjesboek is, dat we
er in leeren, hoeMussolini wedergeboortebrengt."
De schrijfster legt o.a. een jongen Engelschman
de volgende woorden in den mond: Sedert we
een Mussolini hebben voel ik dat ik niets weet en
niets doe. Die man is geen man, dat is een cosmos,
waarin alles voorhanden is en wat een werkkracht !"
Ergens anders zegt het heerschap: Ik heb hem
geilen, dien mensch, en ik heb begrepen dat in
Rome de nieuwe menschheid gevormd wordt, dat
wij allen op den duur dat nieuwe licht, wat over de
wereld opgaat over ons zullen zien schijnen en dat
wij allen, Italianen en anderen, beu van al het
gemodder en gezeur, moe van alle fouten die zich
door de eeuwen heen onder het woord regeeren"
opgehoopt hebben, die nieuwe menschheid in ons
mee omdragen die beu van vrijheid snakt naar
discipline, orde en redelijkheid." Proost !
Deze Mussolini-propagarida in een meisjesboek
is absoluut nieuw. Ma&r aangeraïim doet dit
noviteitje allerminst aan.
EMMY B?B.
L E l D S C H E
WOLLEN
DEKENS
1.50x2.00
METER
1.70x2.25
METER
50
£ ZOMEN