DE GROENE AMSTERDAMMER VAN i NOVEMBER 1930 No. 2787 De Tökomst-Krant cioor Melis Stoke Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door E. Harmsen van Beek Voor Zelfscheerders Eerst een weinig Purol inwrijven en daarna inzeepen; dan scheert men zich schoon, zacht en pijnloos. i ?k l EN van de weinige dagbladen die hun tyd l hebben begrepen is de Daily Mail. Dit orgaan toch heeft ingezien, dat het publiek meer verlangt d$& hét verslag van de gebeurtenissen die hebben pfc£ts gehady De krant kan niet meer mede met de sQelheidsbehoefte van de moderne massa. Zij hinkt aoüteraan met verhalen omtrent dingen die. al !.?' ':.'. I ,, op tsrgsnds wijza lang» d.w.z. minstens een uur of drie geleden gebeurd zijn, en die dus naar den aard van de^n tijd in aanmer king komen om ver geten te worden. De krant blijft ons op ter gende wijze herinneren aan hetgeen des morgens of den vorigen dag is geschied. Een sterk en steeds sterker element in ons verzet zich daar tegen. Wij willen niet herinnerd te worden aan <rade gebeurtenissen. 'Wij willen vooruit, steeds stfeüer vooruit.... Wy willen in onze courant de deigen lezen die geschieden op het moment zelf, d»t ze gebeuren. De krant, die zich aan die eisch niét zal weten aan te passen is gedoemd om onder ta gaan onder de concurrentie van radio en tele visie. DO radio-omroeper beschrijft ons in schilder achtige bewoordingen de dingen en gebeurtenissen, die hij waarneemt op het moment zelf. De televisie leVert ons de illustratie.... Wat is onder die omstandigheden een blad papier vol resumptie anders dan een lor, een vod . . . . ? Welnu, de Daily Mail dan heeft zijn lezers iets voorgelegd waartegen de moderne techniek niet is opgewassen. Zij heeft een ziener of voorspeller ojïgedragen in een hoofdartikel de gebeurtenissen ti beschrijven die in de naaste toekomst te ver wachten zijn. En hiermede heeft het blad ons den weg gewezen tot de eenige mogelijke ontwikkeling van het dagblad-bedrijf. .Het is niet aannemelijk dat ook op den weg van de voor spelling de techni8 ?he concurrentie zal opdoemen. Juist op d^t zwakke punt schuderachtige bewoordingen moet dus de techniek worden aangetast. De courant moet langs bovenzinnelijken weg eenige schreden op haar voor blijven. ' In het bedoelde artikel van de Daily Mail worden e jnige gebeurtenissen en rampen voorspeld. Uitter aard zeer vaag. Maar in dat opzicht verschilt het hoofdartikel absoluut niet met de hoofdartikelen mat welke het publiek tot dusverre genoegen heeft genomen. Het gaat er in hoofdzaak om boeiende, pakkende lectuur te bieden en nu spreekt het vanzelf dat de dagbladschrtfver, ontslagen van elke plicht tot min of meer zuivere reconstructie van feiten, «an de hand van bovenzinnelijkheid en fantasie zijn publiek meer kan bevredigen dan ooit te: voren. De krant van de toekomst dan, zooals wij die Ons voorstellen, zal tot titel dragen: Het Nieuws van de Volgende Week, of De Oprechte Rotter damsche Wichelaar. Slecht^ in enkele opzichten zal zij afwijken van de tegenwoordige kranten. De beurs-beschouwingen kunnen vrijwel ongewijzigd blijven en ook de weervoorspellingen van De Bilt. Ook alle berichten die aanvangen met Naar wij uit goede bron ver nemen zal a.s. week " of: Indien wij goed zijn ingelicht dan mag verwacht worden dat.... etc." kunnen gehandhaafd blijven. VAM HELLE15 ? TABAK* t^NX^ALITEIT Geroutineerde voorspellers De voornaamste wijzigingen betreffen echter de feitelijke gebeurte nissen. Een staf van geroutineerde voor spellers, onder lei ding van een be proefd en betrouw baar Wichelaar zul len die te beschrijven hebben. Deze per sonen zijn ongetwij feld te recruteeren uit het reeds voorhanden journalistenmateriaal. Een kamer-verslaggever, die gedurende een reeks van jaren de beraadslagingen gevolgd heeft, zal met succes de zitting van de volgende week kunnen beschrijven, inclusief de argumenten die gebruikt zullen worden, de weerleggingen en de interrupties. Hij zal aan de hand van practijk en politiek gevoel de uitslagen der stemmingen op zijn duimpje weten , en met feillooze zekerheid kunnen uitmaken tot welke notas van wijziging de regeering bereid zal worden gevonden (practisch immers alle), en welke concessies zullen worden uitgewisseld door de diverse fracties. Uitteraard zal het ook van tact, inzicht en erva ring van de met de rubriek buitenland belaste wichelaars afhangen in hoeverre zij het juiste moment van revoluties, ordeverstoringen e. d. zullen kunnen bepalen. De courant wier mede werkers in dat opzicht het meeste geluk hebben zal het in den concurrentiestrijd winnen. Zoo opent het initiatief van de Daily Mail ons dus perspectieven van ongemeene belangrijk heid. De zoogenaamde toekomst-pers zal uitteraard het meest tot bloei komen in de min of meer dictatoriaal bestuurde landen, alwaar goede betrekkingen tot de overheid een juiste berichtgeving omtrent de te verwachten gebeurtenissen zullen mogelijkmaken. Aldus valt de gedachtengang van de Daily Mail ook opvallend zuiver samen met de ontwikkelings lijnen der maatschappij, die zich steeds meer ver wijderen van de parlementaire staatsvorm, die juist zoo hinderlijk is door het feit dat ze ons voort durend voor verrassingen stelt. . . . SPREEKZAAL goede b.trekkingen Nieuwe Uitgaven Hans Richter, Machine Torn, bewerkt door N. 3. P. Smith, geïllustreerd door Pol Dom, Gebr. Kluitman U.M., Alkmaar. J. Stamperus, Uit het leven van Edison, geïllus treerd door Pol Dom, vijfde vermeerderde druk, Gebr. Kluitman U.M., Alkmaa.'. N. van Hichtum, De avonturen van Kek, den jongen koper-eskimo, naar het ngelsch van Mevr. V. de Waal?Irving, geïllustreerd door Pol Dom, Gebr. Kluitman U.M., Alkmaar. Suze Brinkgreve, Twee vriendinnen op de boer derij, geïllustreerd door Rie Reinderhoff, Gebr. Kluitman U.M., Alkmaar. Chr. van Abkoude, In het land van Uncle Sam, geïllustreerd door Jan Lutz, Gebr. Kluitman U.M., Alkmaar. Joh. H. Been, Het Kaperjong, geïllustreerd, Gebr. Kluitman U.M., Alkmaar. Indertijd schreef Joh. Been twee gelegenheidsboeken: ,,De pleegkinderen van den Veteraan" (1799?1813) en ,,De strijd om een Keizerskroon" (1814?'15). waarvan het tweede een vervolg op het eerst9 was. De schrijver heeft van deze twee boeken in dezen herdruk ne doorloopeiide ver telling gemaakt, o;;der den titel: ,,Het Kaperjon-." De Rotterdamsche Bijenkorf Vergun mij, als insider van dezen warenhuis bouw, een enkel woord te schrijven. De heer Merkelbach zegt, dat: de groote tegenstelling, welke deze (Bijenkorf) uiterlijk met de magazijnen in den Haag ert Amsterdam vormt, binnen geheel verdoezelt" omdat hij ook hier ziet: zooveel mogelijk uitstal- en verkoopruimte, de verkeerspaden worden steeds aan beide zijden benut, een lichthal gaat door alle verdiepingen heen...." Waarschijnlijk wilde de heer Merkelbach als markant verschil met alle andere warenhuizen ter wereld hier in Rotterdam nu eens een minimum uitstal- en verkoopruimte en geen lichthal of misschien een lichthal door slechts enkele ver diepingen zien; zoo voor de variatie. De heer Merkelbach, architect, mag trachten een warenhuis directie van deze, zijne opvatting, van dienende architectuur, te overtuigen. De ontwerper van de nieuwe Bijenkorf heeft getracht den aard van het warenhuisbedrijf, dat als zoodanig onmogelijk te wijzigen is, transparant in zijn horizontale archi tectuur, tot uiting te brengen. Dat, mijnheer Merkelbach bepaalt ook de groote uiterlijke tegenstelling met Den Haag en Amster dam, welke U zoo terecht hadt opgemerkt. Aangezien door het van buitenaf zichtbaar plaatsen van meer kastenrjjen, niet alleen bij den heer Merkelbach, doch ook bij eenige andere critici, verontwaardiging schijnt gewekt, is het mij een genoegen de lezers eens nader in te lichten over dit uiterst lastige probleem. Geen warenhuis-directie kan van te voren opgeven, waar zij in de toekomst hare kasten denkt te plaatsen, aangezien do plaats van de afdeelingen en daarmede dus ook van de kasten in den ioop der jaren nog dikwijls veranderen moet. Waar in de nieuwe Bijenkorf achter een derde gedeelte van de totale raamlengte der verkoopetalages de kasten. van buitenaf zichtbaar zijn en deze kasten tot halve raamshoogte reiken, zou het uiterst oneco nomisch zijn, alle ramen boven kasthoogte te maken, daar men hiermede twee derde van de verkoopruimte van een enorme hoeveelheid dag licht berooft, wat zeker niemand ,.dienend" zou kunnen noemen. De heer Merkelbach spreekt verder van n gevel waar men zes verdie pingen, een andere waar men slechts drie terugvindt: hij heeft fout geteld en laat onbe schroomd zijn telfout in druk verschijnen. Ten slotte zij attent gemaakt op een ontboezeming in zijn critiek, die in vele hollandsche lezers de herinnering aan den heer Droogstoppel, spring levend zal maken. Architect Dudok zou gezegd hebben dat het gebouw zich aan het Rotterdamsche publiek zal openbaren: ,,in den schijn van den dag als een witte zilverschitterende bloem, in het zwart vanden avond als een lichtende baak." Dus niet als een warenhuis" merkt de heer Merkelbach op. Dan moeten wij nog lezen dat de frappeerende dingen van de Rotterdamsche Bijenkorf in het oog van den hoer Merkelbach slechts bestaan in het fraaie uitzicht van af het dakterras dat niet, zooals de heer M. meent, voor de lunchroom ligt en een beweegbare kap en wegschuifbare wand, die zich niet in de tearoorn, zooals de heer Merkel bach meent, doch wel op den daktuin bevinden. l'. ZANSTRA Kunstzaal van Lier Rokin 126 Amsterdam» Oostersche & Europeesche antiquiteiten Oude en Modarne schilderijen en plastieken Negerkunst & Ethnographlca