6 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 NOVEMBER 1930 No. 2788 Radio en Grammofoon Nieuws en vernieuwingen door Lou Lichtveld Onbreekbare platen HOE men ook over de tot nog toe bereikte resultaten moge denken, het is een niet geringe vooruitgang, dat men reeds in staat is tot de massa-fabricage van onbreekbare, eventueel oprol- en opvouwbare platen. Men is er reeds toe gekomen, zulke nog geen millimeter dunne platen te maken, waarvan een tiental weinig mér weegt dan een gewone plaat, zoodat de zware en veel-plaats-innemende discotheek van vandaag spoedig vervangen zal kunnen worden door het lichte handkoffertje dat de halve muzieklitteratuur bevat. Ik experimenteerde twee procédé's die voor een geringe prijs, niet duurder dan gewone platen in den handel worden gebracht: de Goodson records en de Phonycord-flexible. De Goodson-platen zijn melkwit, van 'n soort celluloid, dat volgens de fabrikanten beslist onbrandbaar heet, maar waarvan de oppervlakte niet temin door een vlam aangetast en beschadigd wordt. Zoodat ze daardoor onbruikbaar kunnen worden. Dit ma teriaal, Bhodoïd genoemd, heeft een buitengewoon groote elasticiteit, zon der dat het daarom nog de slapte heeft van 'n auto- of fietsband ! Maar het herkrijgt vrij zuiver en direct zijn oude vorm, is onkreukbaar, laat zich eventueel knippen (voor de arrangementen-makers misschien van belang !) is bedrukbaar, zoodat men geen last heeft van te kleine of verkeerd-opgeplakte etiketten. Op de plaat van een lied kan men eventueel de heele tekst afdrukken; ook op dat gedeelte waar het oog van de naald overheen loopt. Onverwoestbaar is dit materiaal intussehen niet. Het kan wel tamelijk gemakkelijk inscheuren, vooral cm de opening in het midden, die op zettelijk te nauw gemaakt wordt, opdat de plaat zou klemmen. Immers het gewicht van zulk een plaat is zoo gering, dat zij niet mee zou draaien onder de druk van naald en soundbox, wanneer zij niet op de een of andere manier geklemd werd. Toch is het te nauw maken van de opening een te ondoelmatig en primi tief middel. Het is daardoor een nogal gecompliceerde geschiedenis de plaat van het toestel te verwijderen. En bij het gebruik van zulke lichte platen zal men ertoe moeten komen bijvoor beeld de rand op een of meer plaatsen met de draaischijf vast te klemmen. Met een heel eenvoudig mechanisme zou dit euvel wel te ondervangen zijn. Rhodoïd is een Engelsche vinding, terwijl de Phonycordplaten van Duitsche herkomst zijn. Ze zijn in ver schillende kleur, zijn transparant, gemaakt van cellulose en dunner nog dan de Goodson-platen. De goede kwaliteiten van de vorige soort schijDen ouden blos erug'. * ? T nadat zij maanden lang lederen dag een fleschje had gedronken. En .... het is nu een dagelijks terugkeerend genot, waarvan zij geen afstand zou willen doen. nen ze in nog hoogere mate t'j bezitten; het materiaal is harder en toch soepe ler, de weerstand is toch grooter, de oppervlakte spiegelglad. Alleen zijn deze platen wél brand baar, en de tekst kan niet op de plaat gedrukt worden, maar slechts gepragt, zoodat dit alleen op het niotbespeelbare gedeelte gebeuren mag. Vaninscheuringen heb ik daarentegen nog niets kunnen merken. Doordat het oppervlak van de plaat zoo gepo lijst is. wordt de weerstand ook ge ringer, waardoor vastklemmen hier minder noodig schijnt. Toen in 1922 ('olumbia met haar ,.nieuw procédé" begon, meende men reeds een heele stap gevorderd te zijn in het elimirieereri van bijgeluiden. Men was in staat schellak -materiaal van een zoo fijne korrel te fabriceeren, dat de bijgeluiden die vooral in de buitenste groeven van de plaat zoo zeer hinderen, met de helft verminderd waren. De l'honycord platen nu. hebben nog minder bijgeluiden, want de transparante stof waaruit ze bestaan is van veel fijnere structuur. De winst hiervan telt dubbel, omdat het materi aal bovendien aan hardheid gewonnen heeft. Ook de slijtage van deze platen leek mij geringer: maar op dit punt durf ik nog niets defiriitiefs te zeggen. Eigenaardig is het. dat men bij de (loodson-records het advies meekrijgt: ..Vita used n^edle. (ireater purity of tone is thus obtained." Ken raad die inderdaad iri dit speciale geval juist blijkt te zijn. maai- die op den duur voor de platen zelf toch wel riadeelig zal moeten wezen. In beide procédé's zijn reeds een paar honderd nummers gemaakt, die zeei' behoorlijk, en in n woord ..conciDTeereniJ" klinken. \Vat niet weg neemt dat ze nog voor allerlei ver beteringen en perfectie vatbaar zijn. Maar die zullen ook niet lang op zich laten wachten, en de recente verbe teringen eerst en vooral de be trekkelijke onverwoestbaarheid. beteekenen feitelijk, dat men <le waarde van deze platen verdubbelde. ??ik zoek zei een lady uit naarden, in het leven naar dingen van waarde. maar dit was slechts schijn want ze verzuimde te zijn in de uitkijk" bij de strijd om de aarde.