No. 2788 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 NOVEMBER 1930 Een halve eeuw GHARIVARIA Advertentiebureau Jubileum A. de la Mar EB is een tijd geweest, dat de be perkte advertentieruimte van de bladen woestenijen van slecht lettermateriaal en eentonige opsommingen waren van gevraagd en aangeboden personeel, te huur zijnde en gevraag de huizen, helderzienden, pensionhoudende dames en gezochte-tehuizenvoor-trouw-hondje-of-lief poesje. Liet was heel eenvoudig en vervelend; de typografie had nog geen of niet meer ponteneur". De taaischutter of charivariist uit die dagen brak hoofd noch ganzenpen over woorden als lay-out, copy-writer, folder, auto-typie, grof of zwaar film, blik-vanger reclame psycholoog, of dergelijke verschrikkelijkhedenuit het bargoensch van het advertentievak. Directeur W. A. Grollenberg ontvangt De opsteller van een advertentie bracht zijn tekst naar de administratie of naar den boekhandelaar; wanneer de advertentie in drie bladen moest. dan maakte hij netjes twee afschriften en deponeerde die ter bestemder plaatse. Er ging in het advertentiebedrijf een schimmetje om; van re clame hadden nog maar zeer weinigen kaas gegeten. De psychologie van de reclame was evenmin gemeengoed als radio of auto. Een geraffineerde, prach tige reclamecampagne, zooals wij die heden ten dage in de bladen kunnen volgen, en waaraan de beste copywriters en knapste teekenaars hun krachten geven, was onbekend. Als de ouden om dezen tijd van het jaar last van hun borst hadden, of wanneer de rheumathiek speldeprikte, dan na men zij iersche mos en y.oethout, rammenasbast of smik-smak en zij gingen evenmin dood voor hun tijd als thans. nu wij door n avondblad (waren wij sc/vtafe futid * en springende lippen PUROL CM» 30-60. Tub. 80 a. Bil Apoth. en Drogist» zonder beheersching of onderschei dingsvermogen) gedwongen kunnen worden acht of tien verschillende mid deltjes, en dan liefst op ons nuchtere maag, te slikken, willen wij onze nor male winterhoest en de gewende scheu ten van ischias terugkrijgen. Een advertentiepagina van vandaag is dikwijls een blad met vakken, kunst zinnig en met smaak ingevuld, waar door ook het advertentiegedeelte een belangrijk deel van de krant is ge worden, liet leven is daardoor onge twijfeld variabeler en ingewikkelder geworden, en het geeft meer stof tot conversatie. Dat danken wij dan toch maar aan de advertentie- en reclameexperts en het is daarom dat wij met vreugde van een jubileum in deze we reld gewag maken. Omstreeks 1875 waren onder de dagelijksche beursbezoekers de heeren Alexander de la Mar en Salvador de Vita, die onder meer de couranten van financieele berichten voorzagen. Hun firma was een van de eerste die een advertentie-bureau stichtten toen zij op het denkbeeld kwamen de f inan- cieele advertenties van leeningen van n kantoor te doen expedieeren naar de verschillende couranten. Hun kantoor zou dit werk voor de bankiers en effectenmakelaars verzorgen. In dien tijd was het advertentiebedrijf nog aan geen regels gebonden; wanneer men den vereischten leeftijd had bereikt dan kon men zich een ..patent" doen aanmeten, waarmede men het recht kreeg /aken te doen en advertentie-bezorgen was eveneens ..zakeri-doen". Ook toen reeds zat de ontvanger der belastingen als een bok op de haverkist; deze grootmachtige verleende het patent en. gezien ons aller dagelijksche ervaringen, onge twijfeld niet voor niets. Genoemde Alexander de la Mar had een zoon en hij heette Abraham; deze wenschte zich reeds op jeugdigen leeftijd in het advertentiebedrij t'te storten.wel k voornemen langs een omweg ten uitvoer moest worden gebracht, omdat hij nog te jong was om een patent op zijn naam te krijgen, (ieen nood, de geheele familie de la Mar was n hond van regelmaat en nieuwsberichten: oom Herman de la Mar, die te Brussel Kenter en l lavas vertegenwoordigde (Alexander was Keuter's agent voor Nederland) nam op eigen naam ..patent", waarvan Abraham de sluiting was. De jeugdige Abraham, de ..eigen zakeiv'-maii. be gon met de buitenreclame; hij ver huurde reclames in de spoorwegrijtui gen en eigenhandig hing hij 's avonds de reclamebordjes, die hij over dag aan denman had gebracht, in de spoorwagens op. De zaak breiddezich spoedig uit. Einde 18SO heeft Abraham de la Mar een bescheiden kantoor aan de Spuistraat en vandaar begon de eerste serieuse campagne om het publiek het nut van adverteeren bij te brengen, liet is thans nog moeilijk iemand een onbe drukt stuk krantenpagina te verkoopen. laat staan in die dagen. Mam- het is gelukt. Al spoedig kreeg het Alge meen Advertentie bureau A. de la Mar klanten; een eigen drukkerijtje was noodig; de eerste met een illustratie versierde advertentie verscheen. De HET ANTI-KAP1TALISME het bestuur van de kring - amsterdam - van de bond van nederlandsche architecten noodigd u uit tot bijwoning van de voordracht met licht beelden door den heer richart j neutra getiteld ..Menorrhagie e follikel persistens zou een betere naam zijn." meent het N. T. r. Cl., maar Oharivarius is nóg niet tevreden. baut amerika op zaterdag 25 october a.s. 20.30 uur in het lokaal van de sociëteit - de kring - kleine gartmanplantsoen 7-9 amsterdam (door het bestuur van de sociëteit welwillend afgestaan) h th wijdeveld voorzitter wiger bruin secretaris ir a boeken lid 1 introduc is gaarne toegestaan ..Dat is Ilauptsache", schrijft Kiijen Volk, blijkbaar niet voor eigen volk. De toestand van Jack Diamond is in zoover verbeterd, dat men hoopt hem te kunnen genezen." (N.Tilb.CtJ Charivarius schroomt het te be kennen, maar hij is niet zoo recht schapen als nieii. DAT LASTIGE HOLLANDSCH Hij bekleedt in onze gemeente een lijdende positie." (Onze EU.) De onafhankelijkheid, alsook de wetenschap pelijkheid leiden daar wel een beetje onder." (Gr.) Steun aan mondleiders." (N.R.Ct.) Toen kon het er eentje leien, en B. en W. wilden een rondje geven." (Avp.) ZOO HOORT HET Hij heeft bekend gemaakt, dat hij naarMelbourne terugging om met zijn verloofde, juf. frouw Mary Powell, te trouwen." (N.R.Ct.) ZOO NIET Ein Mannchen oder Weibchen wünscht Papageno sich." (Hbl.) COKRESPONDENTIE W. te V. Het Instituut Sch. te Amsterdam zendt prospectussen rond, waarin herhaaldelijk de vorm prospect!" voorkomt. Ik zag dien ook vaak elders. Het moet zeker Latijn verbeelden, voor prospectus". Hoort dit niet in uw rubriek Onze Classici"? Antw. Ja. En het herinnert mij aan den volgenden aanhef eener ballade: Mijn teeder beminde Sophie, Kom hier, en neem plaats op mijn knie; Dan geef ik je dadelijk, Je rouge is onschadelijk Veel vurige, klappende ki. Er wordt nogal gesold met dit woord. Koenen en Van Dale ontmannen het en maken het onzijdig. Dit herinnert mij aan het slot van de boven aangehaalde ballade: Daar is een tijd van komen. Maar ook van gaan en du?, Schoon 't mij het harte breekt, Sophie, Geef mij het afscheidskus. annonce moest worden geteekend in O. 1. inkt. dan door een hout-graveur in een blokje palmhout worden ge sneden, waarna het blokje in den vorm kon worden gezet of door stypen ver menigvuldigd. Hiermede, gingen een paar dagen heen; vergelijk daarmede eens de techniek van thans: een clich van een lijnteekening binnen twee uur en binnen een minuut of tien een styp. Met de ontwikkeling van het be drijf kwam de concurrentie: regels vooi' het advertentiewezen waren er niet. zoodat er hartstochtelijk gejaagd werd. De la Mar nam nog een ander jachtterrein onderden korre!: ..pacht'bladeii, d.w.z. hij pachtte de adver tentieruimte van een zeker blad voor een even zeker bedrag en zorgde voor de vulling. Het is niet mogelijk den tocht van het advertentiebureau de la Mar ge heel op den voet te \olgen. Ongetwij feld is de top van den berg nog niet bereikt, maar de firma heeft zich reeds in elk geval op een breed plateau o]) de helling, met een wijd uit zicht, goed geïnstalleerd. Het hoofd kantoor is in Amsterdam gevestigd: bijkantoren in den Haag en in Kotterdam. Een Indische dochtermaatschap pij is volwassen. Vijftig jaar bestaat het. algemeen advertentiebureau de la Mar! De op richting en de ontwikkeling van liet bedrijf is in zeef goeden, pakkenden trant beschreven in de brochure die het bureau dezer dagen uitgaf. Maar niet alleen zij. die iets van de la Mar willen weten, maar ook zij. die belang stellen in het werk van een willekeurig advertentiebureau en iri het adverten tiewezen in Nederland vinden daarin belangrijke dingen. Het is een smaakvol drukwerk; eenvoudige letters op geel papier, niet een omslag van cellusuede, dat bedriegelijk den indruk van fluweel wekt. Hij het zetten van den spiegel in het kader van de pagina is afgewe ken van de geldende typografische regels; de uitvindei' van deze nieuwig heid bewijst, dat men dwars tegen deze regels in een goed en schoon resultaat kan verkrijgen. O. F. v. 1). Dr. Ch. F. HAJE in De Groene Amsterdammer" van 2 Aug. 1.1. besprak onze uitgave R. LE CAVELIER en G. KETTMANN, De Vlam der Steden. Naar aanleiding van deze bespreking plaatsten wij in ONZE BOEKEN" najaar 1930 een artikel van de hand der schrij vers van genoemd boek. Belangstellenden zenden wij gratis dit nummer. P. N. VAN KAMPEN & ZOON Amsterdam, Singel 330.